อินทรีย์คืออะไร
ถาม : ขอเรียนถามเรื่องอินทรีย์คืออะไร
การเจริญสติ สมาธิ
มีส่วนอย่างไรกับการพัฒนาอินทรีย์
พระอาจารย์ : คำว่าอินทรีย์ในศาสนารู้สึกจะมี ๒ แบบ
ถ้าอินทรีย์สังวรก็เรียกว่า สำรวมอินทรีย์
สำรวมอินทรีย์ในที่นี้ก็คือตาหูจมูกลิ้นกาย
ซึ่งบางครั้งเราเรียกว่าเป็นอายตนะ
อายตนะภายในเรียกว่าตาหูจมูกลิ้นกาย
อายตนะภายนอกเรียกว่ารูปเสียงกลิ่นรส
แต่บางทีเราก็เรียกอายตนะภายในนี้ว่าอินทรีย์
ให้มีอินทรีย์สังวร เช่น เรามาปลีกวิเวกนี่
ก็เพื่อมาเจริญอินทรีย์สังวร
มาสำรวมตาหูจมูกลิ้นกาย
ไม่ให้ไปสัมผัสกับรูปเสียงกลิ่นรส
ที่จะทำให้เกิดอารมณ์เกิดตัณหาขึ้นมา
อันนี้ก็อินทรีย์ อินทรีย์อีกอันหนึ่ง
ที่ใช้ในพุทธศาสนาก็คืออินทรีย์ ๕
อินทรีย์ ๕ ได้แก่ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ และปัญญา
อินทรีย์นี้ก็คือสิ่งที่มีอยู่ในจิตของแต่ละคนนี้
พวกเราทุกคนมีอินทรีย์อยู่มากน้อยต่างกัน
ทุกคนที่มานั่งที่นี่มีศรัทธาในระดับหนึ่ง
มีวิริยะความเพียรในระดับหนึ่ง
มีสติ มีสมาธิ มีปัญญาในระดับหนึ่ง
แต่ยังเป็นระดับของอินทรีย์ที่ยังไม่แก่กล้าพอ
ที่จะกำจัดความอยากต่างๆที่มีอยู่ในใจ
ให้เป็นพระอริยบุคคลขึ้นมาได้
ผู้ที่จะต้องก้าวขึ้นสู่การเป็นพระอริยบุคคล
ต้องพัฒนาอินทรีย์ให้กลายเป็นพละ
อินทรีย์ ๕ ให้เป็นพละ ๕ คือ
จากศรัทธาที่ยังไม่แน่นอน ล้มลุกคลุกคลาน
ให้เป็นศรัทธาเต็มร้อย มั่นคง
เชื่อพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ อย่างแน่นอน
ไม่สงสัย ไม่อะไรทั้งสิ้น
ทุ่มเทชีวิต ทุ่มเทความเพียรให้กับการปฏิบัติ
ตามคำสอนของพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
ได้อย่างเต็มที่ เจริญสติตลอดเวลา
ฝึกนั่งสมาธิอยู่เรื่อยๆฟังเทศน์ฟังธรรม
เพื่อเจริญปัญญาอยู่เรื่อยๆ
อันนี้มันก็จะก้าวขึ้นจากอินทรีย์มาให้เป็นพละต่อไป
นี่คำว่าอินทรีย์ก็มีอยู่ ๒ ความหมาย
เท่าที่เราได้ยินได้ศึกษามา
แต่ถ้าอินทรีย์เหล็กก็คือทีมชาติเยอรมัน
ตกรอบไปแล้ว (หัวเราะ).
พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
..............................
สนทนาธรรมบนเขา
วันที่ ๖ กรกฎาคม ๒๕๖๑
ขอบคุณที่มา fb. พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
ขอบคุณเจ้าของภาพค่ะ