"ทุกข์ในไตรลักษณ์ก็คือ
ทุกข์ในอริยสัจ ๔"
ถาม : ทุกข์ในอริยสัจ ๔
กับทุกข์ในไตรลักษณ์ เหมือนกันไหมคะ
มีวิธีพิจารณาอย่างไรบ้างคะ
พระอาจารย์ : อ๋ออันเดียวกัน
ทุกข์ในไตรลักษณ์ก็ทุกข์ในอริยสัจ ๔ ตัวเดียวกัน
เพราะว่าทุกข์นี้เกิดจากความอยาก
อยากให้สิ่งที่ไม่เที่ยงมันเที่ยง
อยากให้สิ่งที่ไม่ใช่เป็นของเราเป็นของเรา
มันก็เป็นไปไม่ได้ มันก็เลยทุกข์
ถ้าเราเห็นไตรลักษณ์ เราก็จะไม่ทุกข์
ถ้าเราเห็นว่าไม่ใช่ของเรา ไม่เที่ยง
จะต้องมีวันจากกัน เราก็จะไม่มีความอยาก
อยากให้เป็นของเรา
ไม่มีความอยากให้เที่ยงแล้วเราก็จะไม่ทุกข์
ทุกข์ในอริยสัจก็เกิดจากความอยาก
อยากให้ของที่ไม่เที่ยงเป็นของเรา
ภวตัณหา อยากให้ของที่ไม่เที่ยงเป็นของเรา
เช่นร่างกายนี้อยากให้มันเที่ยง
แต่มันไม่เที่ยงก็เลยทุกข์กัน
เวลาหนังเหี่ยวก็ทุกข์
เวลาขนผมขาวก็ทุกข์ ผมร่วงก็ทุกข์
ญาติโยม : หนูอ้วน (หัวเราะ) อ้วนก็ทุกข์
พระอาจารย์ : ไม่ทุกข์หรอก สุข (หัวเราะ)
คนอ้วนเขาไม่ทุกข์หรอก
ถ้าเขาทุกข์เขาไม่ปล่อยให้อ้วนหรอก (หัวเราะ)
เพราะเวลาเขากินเขามีความสุข
ถ้าเขาผอมน่ะเขาทุกข์ เพราะไม่ได้กิน
อันเดียวกันใช่ไหม เข้าใจไหม
ทุกข์ในไตรลักษณ์ก็คือทุกข์ในอริยสัจ ๔
ทุกข์ที่เกิดจากความอยาก
อยากให้ของที่ไม่เที่ยงมันเที่ยง
อยากให้ของที่ไม่ใช่ของเราเป็นของเรา
พอไม่ได้ตามความอยาก ก็ทุกข์ขึ้นมา
ถ้าเห็นว่ามันไม่เที่ยงมันไม่ใช่ของเรา
เราก็จะไม่อยากให้มันเที่ยง
ไม่ไปอยากให้มันเป็นของเรา เราก็จะไม่ทุกข์.
พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
..............................
สนทนาธรรมะบนเขา
วันที่ ๑๒ กรกฎาคม ๒๔๖๐
ขอบคุณที่มา fb. พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
ขอบคุณเจ้าของภาพค่ะ