สมุนไพรใกล้ตัว.......ว่านหางจระเข้
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Aloe barbadensis Mill.
วงศ์ : Liliaceae
ชื่อสามัญ : Aloe
ชื่ออื่น : ว่านไฟไหม้ หางตะเข้
ลักษณะ : พืชล้มลุก มีข้อและปล้องสั้น ใบเดี่ยวเรียงสลับซ้อนกันอยู่ ใบหนาและอวบน้ำ ใบยาวปลายแหลม ริบใบมักมีหนามเล็ก ๆ เรียงรอบต้น ใบมีสีเขียวอ่อนหรือเขียวเข้ม ด้านบนใบมีลักษณะแบนกว่าด้านใต้ใบ ภายในมีวุ้นใส ใต้ผิวสีเขียวมีน้ำยางสีเหลือง ดอกช่อ ออกจากกลางต้น ดอก ย่อยเป็นหลอดห้อยลงสีส้ม บานจากล่างขึ้นบน ผลเป็นผลแห้ง แตกได้
การขยายพันธุ์ : ใช้หน่อที่เจริญเติบโตจากต้นแม่พันธุ์ที่บริเวณคอดินแยกเอาหน่อที่มีรากติดด้วย เมื่อต้นแข็งแรงแตกหน่อออกมาได้อีกมากมาย ขึ้นได้ในดินทั่วไปที่ระบายน้ำได้ดี
สรรพคุณ : แก้พิษไฟไหม้ หรือน้ำร้อนลวก โดยใช้ในการปฐมพยาบาลในรายที่มีอาการไม่หนักมาก
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ใบสด
ประโยชน์ทางสมุนไพร : ใช้วุ้นสดของใบปิดขมับแก้ปวดหัว การทดลองกับผู้ป่วยพบว่าวุ้นสดใช้รักษาแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก แผลไหม้เกรียมจากแสงแดดและการฉายรังสี แผลสด แผลเรื้อรัง ตลอดจนกินเพื่อรักษาแผลในกระเพาะอาหารได้ดี
วิธีใช้ : ให้เลือกใช้ใบล่างสุดของต้นก่อน ล้างน้ำให้สะอาด ปอกเปลือกสีเขียวออก ล้างน้ำยางสีเหลืองออก ให้หมด เพราะอาจระคายเคืองผิวหนังและทำให้มีอาการแพ้ได้ ขูดเอาวุ้นใสปิดพอกบริเวณแผล หรือฝานเป็นแผ่นบางปิดแผลพันด้วยผ้าพันแผลที่สะอาด เปลี่ยนวันละ 2 ครั้งเช้า-เย็น ทำติดต่อกันทุกวันจนอาการดีขึ้น
นอกจากนี้ยังใช้วุ้นเป็นส่วนผสมในเครื่องสำอางหลายประเภท เช่น แชมพูสระผม สบู่ ครีมกันแดด เป็นต้น สารที่ออกฤทธิ์เป็นกลัยโคโปรตีนชื่อ aloctin A ซึ่งมีฤทธิ์ลดการอักเสบและเพิ่มการเจริญทดแทนของเนื้อเยื่อที่แผล แต่มีข้อเสียคือ สลายตัวได้ง่ายเมื่อถูกความร้อน ไม่ควรทิ้งวุ้นสดไว้เกิน 24 ชั่วโมง
ปัจจุบันมีการผลิตแบบเป็นเจลบรรจุหลอดพร้อมใช้และเก็บรักษาได้นานเพื่อช่วยให้ใช้ได้ง่ายและสะดวกมากขึ้น
แต่สำหรับความสวยความงามนั้น โดยนำว่านที่ตัดใหม่ ๆ ไปแช่น้ำให้ยางสีเหลืองไหลออกหมดก่อนแล้วให้ลอกเอาเฉพาะวุ้นที่อยู่ข้างในมาทาหรือพอกหน้าไว้สักพัก หน้าจะตึง รูขุมขนจะถูกบีบให้เล็กลง ทำให้ความมันบนใบหน้าลดลงได้ ส่วนฝ้า การใช้ว่านหางจระเข้แม้จะไม่ใช่การรักษา แต่เป็นการป้องกันที่ดีค่ะ เราสามารถนำมาทาเพื่อป้องกันรังสี UV ได้ ซึ่งเมื่อใช้เป็นประจำก็จะทำให้ปัญหาเรื่องฝ้าลดน้อยลง
คำแนะนำ : ว่านหางจระเข้ไม่เหมาะกับคนที่มีผิวหน้าแห้ง เหมาะสำหรับคนที่ผิวมันมากกว่า
น้ำว่านหางจระเข้เย็น
ส่วนผสม
1. เนื้อว่านหางจระเข้ประมาณ 1 ถ้วยตวง (250 กรัม)
2. น้ำสะอาด 3 ถ้วยตวง
3. ใบเตยสด 2-3 ใบ
4. น้ำเชื่อมหรือน้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ
วิธีทำ
1. ให้เลือกใบขนาดใหญ่ที่อยู่ส่วนล่าง ๆ ของกอว่านสัก 1 ใบมาใช้ก่อน เพราะจะให้วุ้นมากกว่าใบเล็ก ปอกเปลือกสีเขียวออก ล้างให้หมดยาง แล้วนำลงภาชนะเคลือบหรือแก้วทนไฟ
2. เติมน้ำสะอาดประมาณ 3 ถ้วยตวง นำขึ้นต้มด้วยความร้อนปานกลาง
3. ระหว่างรอวุ้นสุก นำใบเตยสดประมาณ 2-3 ใบ มาซอยละเอียดแล้วคั้นด้วยน้ำอุ่นจัด ๆ ให้ได้น้ำใบเตยสดประมาณครึ่งถ้วยตวง
4. เมื่อวุ้นว่านหางจระเข้สุกแล้ว ยกลงตักเฉพาะวุ้นมาหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ แล้วนำลงเครื่องปั่นพร้อมน้ำใบเตยสด น้ำสุกครึ่งถ้วยตวง และน้ำแข็งเกล็ดประมาณครึ่งถ้วยตวง อาจเติมน้ำเชื่อมสัก 1 ช้อนโต๊ะ
5. ปั่นส่วนผสมทั้งหมดเข้าด้วยกัน เสิร์ฟทันที
ว่านหางจระเข้มีน้ำยางที่ทำให้สตรีมีครรภ์ สตรีที่อยู่ระหว่างมีรอบเดือน ผู้ที่เป็นริดสีดวง เกิดอาการแพ้ได้
ผู้ชนะ ไม่เคยเลิกล้ม คือ ผู้ไม่รู้จักพอ
ผู้เลิกล้ม ก็ไม่เคยชนะผู้ชนะ คือ ผู้ที่พอแล้ว