Bloggang.com : haiku : หนังสือ "ขลุ่ยไม้ไผ่"

หนังสือ "ขลุ่ยไม้ไผ่"

ภาพจาก บล็อก Osaka & Kyoto Trip 1


	ปีนี้ตั้งใจว่าจะอัพบล็อกหนังสือให้บ่อยขึ้นแต่ก็ทำไม่ได้อย่างที่คิดไว้ จนจะสิ้นปีรวม ๆ แล้วอัพได้แค่ไม่กี่เล่ม ร่างบล็อกนี้ไว้หลายเดือน ไม่ได้ฤกษ์อัพสักที พอได้อ่านบล็อกคุณก๋าพาไปทัวร์ญี่ปุ่น เลยนึกถึงหนังสือ "ขลุ่ยไม้ไผ่" เขียนโดย คุณพจนา จันทรสติ ที่คุณก๋าส่งมาให้เมื่อสักสองปีที่แล้ว ตอนที่เปิดซองมาเห็นหนังสือแล้วกรี๊ดอย่างแรง เพราะเป็นหนังสือเกี่ยวกับบทกวีไฮกุที่รักมากที่สุดเล่มหนึ่ง (คงเป็นอีกเหตุผลนึงที่อัพบล็อกช้า คืออยากอัพแต่คิดไม่ออกว่าจะเขียนบล็อกออกมายังไงดี) น่าจะเป็นหนังสือไฮกุภาษาไทยเล่มแรกที่ซื้อ หยิบมาอ่านทีไรก็มีความสุขทุกครั้ง ซื้อหนังสือเล่มนี้ไว้เมื่อสามสิบกว่าปีที่แล้ว ไม่คิดว่าพิมพ์ครั้งล่าสุด หนังสือจะออกมางามได้ใจขนาดนี้ ต่างจากเดิมที่เป็นปกอ่อน พิมพ์แบบเรียบง่าย สีขาว-ดำและตัวหนังสือเป็นลายมือทั้่งเล่ม หนนี้เป็นปกแข็งอย่างดี อักษรใช้ตัวพิมพ์ ภาพประกอบเป็นผลงานของศิลปินเลื่องชื่อของญี่ปุ่นเกือบ ๔๐ ภาพ ภาพในเล่มส่วนใหญ่จะเป็นขาว-ดำ แต่ต้นกับท้ายเล่มเป็นภาพสี่สี ๔-๕ ภาพ เลือกบทที่ชอบมาให้ลองอ่านดู ส่วนภาพ ไปหาภาพสีจากในเวบมาแทน เนื้อหาในเล่มเกี่ยวกับบทกวีไฮกุ นอกจากบทกวีทั้งไทยและอังกฤษแล้ว คุณพจนายังอธิบายความหมายและบรรยายความรู้สึกต่อบทกวีที่เขียนได้อย่างลึกซึ้ง คนที่ไม่รู้จักบทกวีชนิดนี้อ่านแล้วก็เข้าใจได้ไม่ยาก อ่านผลงานของคุณพจนามานานมาก แต่ไม่ค่อยทราบประวัติของท่านเท่าไหร่ ในเวบ guru.sanook.com มีข้อมูลเพียงสั้น ๆ ว่า พจนา จันทรสันติ นักเขียน นักแปล นักแสวงหา เกิดวันที่ ๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๗ ได้รับการขนานนามว่า "ฤๅษีแห่งป่าคอนกรีต" เป็นคนกรุงเทพฯ โดยกำเนิด ปี ๒๕๑๗ เรียนที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ แต่เรียนได้เพียงเทอมเดียวก็ลาออกไปแสวงหาอยู่ ๒ ปี จากนั้นก็สอบเข้าใหม่ที่คณะคณะวารสารศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์แต่ไม่จบ ออกไปค้นหาชีวิต อ่านหนังสือ เขียนหนังสือ เขียนกวี และทำงานศิลปะ พจนามักทำงานอยู่อย่างเงียบ ๆ ไม่ค่อยปรากฏตัวต่อสาธารณชน แต่มีผลงานเขียนและงานแปลมากมายโดยเฉพาะทางปรัชญาตะวันออกและปรัชญาธรรมชาติ เช่น ขลุ่ยไม้ไผ่, ชัยชนะ, ในท่ามกลางอารยธรรมผุกร่อน, วิถีแห่งเต๋า, กุญแจเซน, แด่หนุ่มสาว, ชัมบาลา ฯลฯ งานเขียนและงานแปลส่วนใหญ่ของเขามักจะแสดงให้เห็นถึงความผูกพันกับธรรมชาติ และความเรียบง่ายอย่างลึกซึ้ง เพื่อชักชวนให้ผู้อ่านมุ่งสู่ตัวตนภายในอันเป็นหนึ่งเดียวกับธรรมชาติ ต้องขอบคุณคุณก๋าจริง ๆ ที่กรุณาส่งหนังสือเล่มนี้มาให้ ซาบซึ้งในน้ำใจอันงามและมิตรภาพดี ๆ ที่มีให้กันมาตลอด ขอบคุณมากนะคะ

ขลุ่ยไม้ไผ่ (ฉบับปกแข็ง)
ผู้แต่ง พจนา จันทรสติ
จัดพิมพ์โดย สำนักพิมพ์ open books
พิมพ์ครั้งที่ ๑๘ ฉบับครบรอบ ๓๕ ปี (กุมภาพันธ์ ๒๕๕๙)
จำนวน : ๒๐๘ หน้า
ISBN 978-616-7982-08-3

"Plum Blossom and the Moon" (ดอกพลัมเบ่งบานและจันทร์เพ็ญ)
ผลงานของ Koho Shoda

"Village Near a River" (หมู่บ้านใกล้แม่น้ำ)
ผลงานของ Kawabata Gyokusho

"Waterfall" (น้ำตก)
ผลงานของ Kawabata Gyokusho

"Crescent Moon" (พระจันทร์เสี้ยว)
ผลงานของ Utagawa Yoshimume II

Sound of the rain
Turns to lamentation
Of the bamboo flute.

เสียงฝน
แปรเปลี่ยนเป็นท่วงทำนองรันทด
ของขลุ่ยไม้ไผ่

Full Moon at Akashi Beach” (จันทร์เพ็ญเหนือหาดอากาชิ)
ผลงานของ Tsuchiaya Koitsu
ภาพจาก jaodb.com


	ดอกชาบนต้น หล่น น้ำหยดกระเซ็น ( บาโช ค.ศ. ๑๖๔๓-๑๖๙๔) ในบทกวีไฮกุ เราสัมผัสได้ถึงอะไรบางอย่างที่สันโดษอย่างยิ่ง เรียบง่ายอย่างยิ่ง ตรงออกมาจากใจ เรียบ ๆ ง่าย ๆ สั้น ๆ โดยไม่ผ่านการตกแต่งทางภาษาหรือการเสแสร้งดัดจริตอย่างใดเลย ดอกชา-หล่นเป็นเพียงกิริยาอาการสั้น ๆ ที่รวบรวมความหมายอันลึกซึ้งที่สุดไว้ภายใน สงบที่สุดแต่ก็มีพลังที่สุด ทั้งไม่ต้องการความฉลาดหรือเชาวน์ ทั้งไม่ใช่การเล่นคำ มีเพียงดวงใจละเอียดอ่อนและเรียบง่ายเท่านั้นที่เป็นสาระสำคัญที่สุด ดอกชาก็เป็นเพียงดอกไม้ธรรมดาดอกหนึ่ง การหล่นก็เป็นเพียงกิริยาอาการอันสามัญ แต่ในความสามัญเหล่านั้นมีบางสิ่งบางอย่างที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความหมายแฝงเร้นอยู่ ถ้าเรามองดูสิ่งต่าง ๆ ในโลกนี้ด้วยสายตาแห่งความเข้าใจและความเป็นมิตร เราจะพบว่าโลกนี้ก็คือบทกวีบทหนึ่ง คือบทเพลงอันยิ่งใหญ่ที่บรรเลงเล่นอยู่ตลอดเวลา ธรรมชาติของสรรพสิ่งแฝงเร้นไว้ด้วยบทกวีมากมาย ทั้งบทเศร้าและบทสุข เราอาจแลเห็นบทกวีในเสียงเสียดสีของกอไผ่ ในเสียงขันของไก่โต้ง ในลีลาการกระโดดของกบ โลกนี้แฝงไว้ด้วยความลึกลับดำมืดของชีวิต และเป็นแหล่งกำเนิดแห่งแรงบันดาลใจทางศิลปะอันมิรู้สิ้นสุด…(หน้า ๑๒-๑๔)

”Mouse and Grapes” (หนูและพวงองุ่น)
ผลงานของ Watanabe Seitei
ภาพจาก ukiyo-e.org


	ย่ามแดง หนูตัวหนึ่งผ่านมา และเจาะรูไว้ รูขาดนั้นสวย ย่ามอันน่ารักของฉัน ขอบคุณหนูตัวนั้นที่ช่วยมาสลักลวดลายไว้ให้ โลกนี้ช่างเป็นโลกอันโหดร้าย เราต่างทำร้ายกันและกัน ทุกชีวิตเต็มไปด้วยบาดแผลอันเจ็บปวด การจะมีความหวังอันงดงามและความศรัทธาในตัวของเพื่อนมนุษย์ ดูจะเป็นสิ่งที่ทำไม่ได้ง่าย ๆ แต่เราจะปล่อยให้ตัวเองจมปลักอยู่เพียงในความโหดร้ายและความท้อแท้สิ้นหวังกระนั้นหรือ...เราจะต้องมีความหวังและความศรัทธาที่จะค้นหาให้พบถึงความดีงามที่แท้จริงที่ซุกซ่อนอยู่ในหัวใจของมนุษย์... ...ข้าพเจ้ามักครุ่นคิดเอาเองว่า ชีวิตเป็นเหมือนกับบทเพลงบทหนึ่ง เป็นบทเพลงอันยิ่งใหญ่ที่รวบรวมเพลงเล็กเพลงน้อยอยู่ภายใน ถ้าเปรียบแต่ละบทแต่ละตอนของชีวินตเป็นกระแสเสียงหนึ่ง ทั้งความทุกข์ ความสุข ความร่าเริง ความเจ็บปวด ความสมหวัง ความเคียดแค้น ความอิจฉาริษยาแหล่านี้ ล้วนเป็นกระแสเสียงที่มีระดับเสียงสูงต่ำต่างกัน แต่ก็เกิดมาจากต้นตอคือชีวิตของคนคนเดียว เหมือนกระแสเสียงที่ดังออกมาจากแต่ละรูของขลุ่ย ขลุ่ยก็คือคน รูแต่ละรูคือแต่ละเหตุการณ์ที่ผ่านเข้ามาในชีวิต เสียงแห่งความร่าเร่งยินดีและเสียงแห่งความโศกรันทด ต่างก็บรรเลงออกมาจากขลุ่ยเลาเดียว นี่คือเรื่องราวของชีวิต ดังนั้นข้าพเจ้าจึงยินดีที่จะเรียกหนังสือเล่มนี้ว่า ขลุ่ยไม้ไผ่ เพราะมันบรรจุไว้ด้วยเรื่องราวนานาประการของชีวิตคนนั่นเอง ขลุ่ยไม่ใช่ทั้งความเศร้าและความสุข ถึงแม้จะบรรเลงบทเพลงแห่งความรันทดหรือเพลงสุข อีกนานเท่าใดกว่าที่จะเข้าถึง สภาวะแห่งความเข้าใจชีวิตอันลึกซึ้ง ที่ทั้งศร้าและสุข สมหวังและผิดหวัง ไม่อาจจะกล้ำกรายมาทำร้ายจิตใจของเราให้ได้สับสนได้อีกต่อไป มนุษย์จะต้องใช้เวลาอีกนานเท่าใด กว่าที่จะทำให้จิตใจของตนประจักษ์ในสัจจะอันแท้จริงที่ดำรงอยู่ในโลก (หน้า ๓๑-๓๖)

Shakuhachi (ขลุ่ยไม้ไผ่ญี่ปุ่น)
ผลงานของ Ryuryukyo Shinsai

”Gate of Moss Temple” (ประตูวัดมอส)
ผลงานของ Masao Maeda
ภาพจาก ukiyo-e.org


	The green waves Wave deep In my heart. ละลอกคลื่นสีเขียว พัดพลิ้ว ลงสู่ใจของฉัน ตะไคร่น้ำที่บานประตูกล่าวทักทายเชื้อเชิญผู้คนที่เดินผ่านไปมา ผู้คนซึ่งชีวิตเต็มไปด้วยความรีบเร่งภารกิจอันยุ่งเหยิง และความกลัดกลุ้มกังวลในชีวิตประจำวัน ให้เข้ามาพักผ่อนในโลกของมัน โลกสีเขียวที่นุ่มนิ่มสดชื่น ที่ซึ่งแม้ดวงตะวันก็ทอแสงสีเขียวเยือกเย็น โลกซึ่งเต็มไปด้วยสัมผัสอันละเอียดอ่อนของชีวิตต่อชีวิต ที่ซึ่งชีวิตมีความเพียงพอ และมีความเป็นไปอย่างง่าย ๆ ในวัฏจักรแห่งการคล้อยเคลื่อนแปรเปลี่ยนของพระธรรมชาติเจ้า ในขณะที่ฉันนั่งอยู่ริมคันนาในฤดูหว่านดำ เฝ้ามองดูต้นกล้าสีเขียวอ่อนเบียดเสียดแนบชิดอยู่ในแปลงกล้า ทันใดนั้น กระแสลมตะวันตกพัดกระโชกมาอย่างรุนแรง จนยอดกล้าโน้มเอนลู่ ก่อเกิดเป็นระลอกคลื่นสีเขียวมากมายบนพื้นผิว และระลอกคลื่นสีเขียวก่อเกิดระลอกพล้ิวอย่างลึกล้ำอยู่ในดวงใจของฉันเช่นกัน ทว่า ในท่ามกลางความเคลื่อนไหวอันเพริศแพร้ว ยังมีบางสิ่งบางอย่างสงบนิ่งอย่างลึกล้ำดำรงอยู่ จากระลอกคลื่นของต้นกล้าแปรเปลี่ยนมาเป็นคลื่นพลิ้วในดวงใจ ดังนั้น จึงอาจกล่าวได้ว่า ดวงใจฉันสงบล้ำยิ่ง นิ่งงันยิ่ง และบรรเจิดเพริศแพร้วยิ่ง จากระลอกคลื่นแปรเปลี่ยนมาเป็นความสงบล้ำ นี่คือการสร้างสรรค์ขึ้นใหม่ของธรรมชาติ (หน้า ๔๗-๔๙)

”Morning Glories” (ดอกมอร์นิ่ง กลอรี่)
ผลงานของ Tsukioka Kogyo
ภาพจาก ukiyo-e.org


	Covering the barbed wire Are morning glory In full bloom ขึ้นปกคลุมรั้วลวดหนาม ดอกผักบุ้งฝรั่ง เบ่งบานเต็มรั้ว ยามเช้าถูกดอกผักบุ้งฝรั่งย้อมสีสันจนเบิกบานสดใส ยามเช้าสีม่วงอ่อนโยน ทั่วทั้งท้องทุ่ง ท้องทุ่งสีม่วง ละอองน้ำค้างจับแน่นอยู่ตามต้นไม้ใบหญ้า ท้องทุ่งชื่นฉ่ำ ขณะที่ดอกผักบุ้งฝรั่งรูประฆังระรัวสั่นไหว เถาต้นผักบุ้งฝรั่งเลื้อยพันปกคลุมไปทั่วทุ่ง ปกคลุมเหนือกอหญ้า ออกดอกอยู่บนยอดหญ้า พันขึ้นไปบนไม้เล็ก ผลิดอกเบ่งบาน ไต่ขึ้นปกคลุมไม้ใหญ่เอาไว้ ปล่อยเถาระโยงระย้า คลุมลงมาเหมือนม่าน และประดับเถาไว้ด้วยดอกสีม่วง... ...ดอกผักบุ้งฝรั่งบนรั้วลวดหนาม นอกจากเธอจะให้ความงามแก่จิตใจของผู้คนแล้ว ขอจงให้ความหวังและศรัทธาแก่คนทั้งโลกด้วย กระซิบบอกเขาซิว่า ชีวิตแม้จะโหดร้ายอย่างไร สังคมแม้จะโฉดชั่วอย่างไร แต่ก็ยังมีความหวัง และในที่สุดแล้ว สัจจะจะมีชัยเหนือความเลวร้ายและความโฉดทั้งปวง...(หน้า ๕๑-๕๓)

”Stone Garden, Ryoanji Temple” (สวนหิน วัดเรียวอันจิ)
ผลงานของ Masao Maeda
ภาพจาก pinterest.com


	The hard mother stone Gives birth to A new life. แม่หินที่แข็งกระด้าง ให้กำเนิดแก่ ชีวิตใหม่ เมื่อก้อนหินได้ให้กำเนิดแก่สิ่งมีชีวิต หัวใจเราจะสัมผัสถึงสิ่งใดบ้าง เมื่อได้แลเห็นว่าบนก้อนหินก้อนหนึ่งซึ่งทั้งแข็งกระด้าง ทั้งปราศจากชีวิต ได้มีต้นไม้สีเขียวต้นเล็ก ๆ ขึ้นเกาะติดอยู่ เมื่อชีวิตใหม่ได้ถือกำเนิดขึ้นจากก้อนศิลาอันแข็งแกร่ง ชีวิตใหม่อันอ่อนโยนได้ถือกำเนิดขึ้นในโลกนี้ หยั่งรากลึกชอนไชลงไปและเติบโตขึ้น ต้นไม้ต้นเล็กเป็นความต่อเนื่องของกระแสแห่งอนันตภาพและความเปลี่ยนแปลงอันมิรู้สิ้นสุดของสรรพสิ่งในโลกนี้ ...แม้แต่ก้อนหินยังมีความอ่อนโยน นับประสาอะไรกับหัวใจมนุษย์ จะมิยิ่งอบอุ่นมากกว่าก้อนหินสักเพียงใด แม้จะแลดูเหมือนว่าผู้คนในโลกนี้โหดร้าย แต่ถ้าเรายังมีศรัทธาและความหวัง เชื่อแน่ว่าเราจะสามารถขุดค้นจนพบสิ่งงดงามมีคุณค่าซึ่งฝังลึกซ่อนเร้นอยู่ในใจของเขา และสักวันหนึ่งหรอกที่หัวใจแข็งกระด้างเย็นชาของมนุษย์จะให้กำเนิดแก่ชีวิตใหม่...(หน้า ๕๕-๕๗)

”Bird and Roses” (นกและกุหลาบ)
ผลงานของ Imao Keinen
ภาพจาก fineartamerica.com


	I give to you, little firefly, One red rose I hold in my hand. กุหลาบแดง ในมือดอกนี้ ขอมอบแด่เธอ หิ่งห้อยน้อย บ่อยครั้งที่ฉันมักจะซื้อดอกกุหลาบสีแดงดอกหนึ่งติดมือกลับบ้าน เพื่อนำไปถวายแด่พระแม่เจ้ากวนอิมโพธิสัตว์ ซึ่งประดิษฐานอยู่บนหิ้งเล็ก ๆ ในห้องนอน คืนนี้ก็เช่นกัน ขณะที่กำลังเดินผ่านทุ่งหญ้ากว้าง ทันใดฉันเหลือบเห็นจุดประกายไฟสว่างวาบขึ้นในความมืด แแสงสว่างนวลจุดเล็ก ๆ ลอยพลิ้วแผ่วไปกับสายลมเย็น คือ หิ่งห้อยน้อยผู้นำทางในความมืด หิ่งห้อยน้อยผู้งดงามและอ่อนโยน แสงกะพริบสว่างนวลของเธอเป็นเหมือนดั่งประกายแห่งความหวังที่จุดวาบขึ้นในดวงใจอันมืดบอดของมนุษย์ หิ่งห้อยน้อยล่องลอยไปกับสายลมยามดึกอย่างลืมตัว ฉันยื่นส่งดอกกุหลาบสีแดงในมือให้แก่เธอ "มารับไปเถิด โพธิสัตว์องค์น้อย ๆ ฉันขออภิวาทเธอด้วยดอกไม้แห่งความรักนี้"... (หน้า ๖๗)

”Canel under the Moonlight” (คลองใต้แสงจันทร์นวล)
ผลงานของ Koho Shoda
ภาพจาก pinterest.com


	I wonder Do these winged-ants know or not That a new year has just begun? ฉันสงสัยใจว่า ฝูงมดมีปีกเหล่านี้จะรู้หรือไม่ ว่าปีใหม่ได้เริ่มต้นขึ้นแล้ว …วันปีใหม่ ๑ มกราคม เป็นวันที่ทุกคนต่างต้อนรับการมาของมันอย่างยินดี แต่ขณะที่เสียงต่าง ๆ ดังอยู่อย่างอึกทึกครึกโครม ฝูงมดมีปีกซึ่งอาศัยทำรังอยู่ในห้องนอนกลับเกาะกันอย่างอย่างนิ่งเฉย ดูมันไม่แยแสหรืออนาทรร้อนใจกันอะไรหรือใครเลย จนฉันสงสัยว่า มันจะรู้หรือไม่ว่าปีใหม่ได้มาถึงแล้ว ...ฝูงมดจะรู้หรือไม่ก็ตาม อาจเป็นไปได้ว่าสำหร้บมด วันทุกวันก็เหมือนกัน ปีใหม่ก็เหมือนปีเก่า ไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง ชีวิตก็ยังคงเป็นชีวิตี่ต้องดำรงอยู่เพื่อการสืบต่อภารกิจบางอย่าง ปีใหม่ที่มาถึงมิใช่ปีแห่งโชคลาภ และปีเก่าที่ผ่านไปก็มิใช่ปีแห่งเคราะห์กรรม สำหรับมด ใันทุกวันนั้นก็เป็นเช่นกัน มันคงทำการงานของมันไปตามปรกติ...(หน้า ๗๑-๗๓)

”Trouts and Wild Pink”
ผลงานของ Ohara Koson
ภาพจาก ukiyo-e.org


	Through the space Of the floor boards, The remaining fish. จากช่องว่าง ของร่องกระดานพื้นเรือน คือปลาช่อนผู้เสงี่ยมหงิม ขณะที่กำลังเล่นโยคะอยู่ด้วยท่าธนุราสนะ ทำให้ต้องนอนคว่ำหน้ากับพื้น ทันใดนั้น จากรูระหว่างร่องกระดาน ฉันเหลือบเห็นปลาช่อนตัวหนึ่งปรากฏตัวขึ้นในน้ำใต้ถุนเรือนอย่างเงียบงันและแน่วนิ่งไม่เคลื่อนไหว ดวงตากลมโตของมันช้อนมองขึ้นเบื้องบน ลอดร่องกระดานแลดูฉันมันคงกำลังประหลาดใจในตัวคน เช่นเดียวกับที่ฉันรู้สึกประหลาดใจในตัวมัน ดวงตากลมโตของมันเหลือบแลมา จนฉันนึกขำในใจและนึกฉงนว่าในยามนี้ ปลาจะคิดอะไรอยู่หนอ เมื่อแลเห็นปลาข่อน ฉันก็เขียนบทกวีเกี่ยวกับปลาขึ้น และในทำนองเดียวกัน อาจเป็นไปได้ว่า เมื่อยามปลาช่อนแลเห็นฉัน มันก็กำลังแต่งบกวีเกี่ยวกับคนเช่นกัน...(หน้า ๗๕)

”Snow at Night” (หิมะยามค่ำคืน)
ผลงานของ Takahashi Hiroaki
ภาพจาก ukiyo-e.org


	Poor padlar! You are too old To bear this burden. คนเร่ขายของที่น่าสงสาร ลุงแก่เกินไป ที่จะแบกรับภาระนี้ คนขายของผู้เฒ่าชรา ร่างกายทรุดโทรมผอมบาง ไหล่หาบคอนของอันหนักอึ้ง เดินเร่ขายของไปตามท้องถนน "เสื้อผ้าเก่าแลกของใช้" เสื้อผ้าเก่าสักชุดสองชุดแลกจานสักใบ แปรงล้างขวดสักอัน หรือถ้วยน้ำกาน้ำ เขาแก่เกินไปที่จะมาแบกรับภาระเช่นนี้ ความฝืดเคืองและความอดอยากยากแค้นทำให้คนในสังคมต้องดิ้นรนหากิน เด็กเล็กต้องทำงาน ผู้ชราภาพที่ใกล้ตายก็ต้องทำงาน งานหนักที่ไร้หลักประกันชีวิต คนทุกคนต้องทำงานตั้งแต่เกิดจนกระทั่งตาย เพียงเพื่อหาแลกมาซึ่งเงิน อันเป็นปัจจัยเกื้อหนุนชีวิตให้อยู่รอด เขาไม่มีโอกาสที่จะทำงานเพื่อสร้างสรรค์หรือเพื่อความพอใจของเขา สถานการณ์ที่บีบคั้นทำให้ต้องทำงานเพื่อ "เงิน" เท่านั้น... (หน้า ๑๒๓)

”Sawatari in Joshu District”
ผลงานของ Takahashi Hiroaki
ภาพจาก lerefletdelalune.blogspot.com


	Waking up this morning I feel that The winter has come. ตื่นขึ้นมาในเช้าวันนี้ ฉันรู้สึกได้ว่า ฤดูหนาวได้มาถึงแล้ว เช้าวันแรกของฤดูหนาว หากเราได้ลุกตื่นขึ้นในยามเช้า ลมเย็นที่พัดกรูเกรียวมา บางครั้งก็พัดกระโชกแรงจนกิ่งไม้เอนลู่ ใบไม้ปลิวร่วงหล่น สายลมพัดมาตั้งแต่กลางคืนติดต่อมาจนถึงยามเช้า สายลมแรกของฤดูหนาวและบรรยากาศที่แวดล้อม สำหรับจิตใจที่ละเอียดอ่อนอยู่แล้ว ย่อมสัมผัสรับรู้ได้ถึงความเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล มีบางสิ่งบางอย่างที่บ่งบอกเราถึงสิ่งเหล่านี้ เพียงสายลมวูบแรกที่พัดมา เราก็รู้สึกได้ในทันทีว่าฤดูหนาวได้มาถึงแล้ว ฉันชมชอบฤดูหนาว ฤดูหนาวที่แสนเศร้าอันแฝงไว้ด้วยความสุขอย่างลึก ๆ ภายใน ฉันชมชอบยามเย็นแห่งฤดูหนาวซึ่งมีแสงแดดอ่อนจางและอากาศเยือกเย็น ฉันสัมผัสได้ถึงความเศร้าและความโดดเดี่ยวที่เราพึงใจ... (หน้า ๑๒๗)

Temple in the Night (วัดในยามค่ำ)
ผลงานของ Takahashi Hiroak
ภาพจาก ukiyo-e.org

Clustered blue stars
Are alternating
To glitter.

หมู่ดาวสีน้ำเงิน
ผลัดเปลี่ยนกัน
จำรัสแสง

”Pine Beach” (หาดต้นสน)
ผลงานของ Arai Yoshimune
ภาพจาก ukiyo-e.org


	This night, I alone And the darkness. ค่ำคืนนี้ มีเพียงฉัน กับความมืด ค่ำคืนวันนี้มืดสนิทยิ่งกว่าทุกคืนที่ผ่านมา เมื่อเราปิดไฟวิทยาศาสตร์ลง ปล่อยให้กระแสแห่งธรรมชาติดำเนินบทบาทของมัน ฉันชมชอบความมืด เมื่อกลับบ้านมาในยามค่ำคืน ฉันชอบที่จะนั่งอยู่เพียงลำพังในความมืด มีความรู้สึกว่าอยู่เพียงลำพังเท่านั้น ตลอดวันทั้งวัน นี่ดูเหมือนเป็นช่วงเวลาเดียวที่เราจะกลับเป็นตัวของตัวเองได้มากที่สุด... …และในค่ำคืนนี้ก็เช่นกัน มีเพียงฉันกับความมืด เมื่อภาวะแห่งการดำรงอยู่ของชีวิตได้หยั่งรากลึก เมื่อความมืดได้โอบอุ้มเราไว้ในกระแสแห่งความเป็นไปของธรรมชาติ ดวงใจของคนสันโดษก็ได้รับความสุขยิ่งแล้ว (หน้า ๑๔๗-๑๔๙)

”Fallen Leaves” (ใบไม้ร่วง)
ผลงานของ Takeuchi Keishu
ภาพจาก ukiyo-e.org

Yellow leaves, too,
Prepare for a tender sleep,
Along with their green sisters.

ใบสีเหลืองก็เช่นกัน
เตรียมที่จะพักผ่อนอย่างสุขสงบ
พร้อมกับใบสีเขียว

Smoke on the Hill (ควันลอยเหนือเนินเขา)
ผลงานของ Yoshimi Rogetsu
ภาพจาก ukiyo-e.org


	Cigarettes rolled in plantain leaves Of this poor thatched hut, How sweet they smell! บุหรี่มวนตอง ของกระท่อมคนยาก ช่างมีรสหอมหวาน กระท่อมคนป่าคนดอยผู้ยากไร้ต้อนรับผู้มาเยือนด้วยบุหรี่มวนตอง น้ำใจคนป่าคนดอยช่างใสเหมือนน้ำในลำธาร กระท่อมของชนเผ่ากะเหรี่ยงที่นี้ แม้จะยากจนและไม่ศรีวิไลเหมือนที่ใคร ๆ คิด แต่พี่น้องของฉันก็ไม่เคยแล้งน้ำใจ กระท่อมถึงแม้จะซอมซ่อ แต่ก็ไม่จนยาก คนถึงแม้จะอัตคัด แต่ก็ไม่แห้งแล้ง ข้าวปลาเราหว่านเราปลูก เราออกแรงหามาได้ เรายกมาแบ่งปันกันกิน แม้จะมีเพียงข้าวกับน้ำพริก แต่ก็เป็นผลจากแรงงานของเรา ของเด็ก ๆ ของลูกหลาน เราผู้เหย้าเราเทหยาดเหงื่อ เรายกชีวิตออกมาให้ท่านผู้เยือนกิน ดื่มกินให้อิ่มหนำ ที่นี่ยากจนแต่ไม่แห้งแล้งในหัวใจ... ...ในกระท่อมซอมซ่อของพี่น้องหลังนี้ มีเพียงแสงตะเกียงวับแวม มีพี่น้องชายหญิงนั่งอยู่รอบ ๆ สนทนากัน น้องหญิงมวนบุหรี่ยื่นส่งให้ ขณะที่น้องชายบรรเลงพิณและขับร้องบทเพลงโบราณด้วยกระแสเสียงกังวานลึกซึ้ง แว่วไปไกลในระหว่างขุนเขา พี่น้องเอย พี่น้อง ฉันสัมผัสได้ถึงศักดิ์ศรีเสรีของเธอและหัวใจอันอิสระยิ่งใหญ่ วิญญาณแห่งชนเผ่าของเธอ ผู้เคยครอบครองดินแดนหล่อเปอมาในอดีต และในค่ำคืนนี้ ฉันปรารถนาจะหลับนอน ณ กระท่อมหลังนี้ยิ่งกว่า ณ ที่ใด ๆ กระท่อมซอมซ่อหลังนี้มีค่ากว่าเรือนหลังใหญ่และตึกหรู ๆ ของพวกคนศรีวิไล และบุหรี่ของน้องหญิงแห่งเรือนผู้ยากไร้ก็มีรสหอมหวานยิ่งนัก (หน้า ๑๗๓-๑๗๕)

”Bijin and Hydrangea” (สาวงามและดอกไฮเดรนเยีย)
ผลงานของ Tsutsui Toshimine
ภาพจาก ohmigallery.com


	Those five orchids, Hana, oh hana, Ikebana on her hair. ดอกกล้วยไม้ห้าดอก ประดับแต่งมวยผม ดอกกล้วยไม้สีแดงดอกเล็ก ๆ ห้าดอกถูกจัดแต่งเฉียง ๆ เรียงรายอยู่รอบมวยผม และก้ำกึ่งระหว่างสองดอก สุดท้ายยังเสียบปักไว้ด้วยสีดำอันน้อย แลดูเบาบางก่อเกิดเป็นองค์ประกอบทางศิลป์อันงดงามละเมียดละไม สตรีผู้จัดแต่งประดับประดาดอกกล้วยไม้ไว้บนเรือนผม คือศิลปินผู้สร้างสรรค์สุนทรีย์ทางศิลปะขึ้นด้วยจิตใจอันละเอียดอ่อนประณีต เธอได้สร้างสรรค์งานศิลปะชิ้นนี้ขึ้นด้วยอาศัยเส้นผมสีดำ ดอกกล้วยไม้ และปิ่นปักผม จากเส้นผมธรรมดา ๆ ดอกกล้วยไม้อันดาษดื่น และปิ่นอันสามัญ เมื่อรวมเข้าด้วยกันโดยอาศัยภาวะแห่งความงามภายในจิตใจของเธอ สิ่งสามัญธรรมดาเหล่านี้ก็ได้กลับกลายเป็นสิ่งพิเศษที่งดงามและเปี่ยมด้วยความหมาย...(หน้า ๑๗๙)

ท้ายเล่มเป็นภาพวาดพิมพ์สี่สี มีหกภาพ งามได้ใจมากค่ะ

”Mt.Fuji Seen from Nagahama” (ภูเขาฟูจีที่มองเห็นจากนากาฮามะ)
ผลงานของ Kawase Hasui
ภาพจาก ukiyo-e.org

”Flowering Plum and Moon” (ดอกพลัมบานและพระจันทร์)
ผลงานของ Ohara Koson

”Snow at Ukimido, Katada” (หิมะโปรย ณ ศาลาอุคิมิโด เมืองคาเทดะ)
ผลงานของ Tsuchiya Koitsu

Takegawa River at Dawn (แม่น้ำทาเคงะวะยามรุ่งสาง)
ผลงานของ Henmi Takashi

Lakeside Shower (ฝนโปรยสายริมทะแลสาป)
ผลงานของ Kawase Hasui

The Moon and Cherrry Blossoms (พระจันทร์และซากุระบาน)
ผลงานของ Seiki

Misty Moon (พระจันทร์หม่นมัว)
ผลงานของ Takeuchi Keishu

Cherry Moon
ผลงานของ Watanabe Seitei

สารบัญภาพวาดในเล่ม

สแกนหนังสือเล่มที่เคยซื้อไว้ เป็นหนังสือปกอ่อน
พิมพ์ครั้งที่ ๖ เมื่อเดือน มิ.ย. ๒๕๒๕
ตัวหนังสือเป็นลายมือทั้งเล่ม สีขาว-ดำล้วน เว้นแต่ตราประทับที่หน้าปก