|
|
เจดีย์ทรงเหลี่ยมย่อมุมใหญ่ หรือเจดีย์ยอดแหลมทรงจอมแห
คติ-สัญลักษณ์ สถาปัตยกรรมไทย
ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
เจดีย์ทรงเหลี่ยมย่อมุมใหญ่ หรือเจดีย์ยอดแหลมทรงจอมแห
จากหนังสือพจนานุกรมสถาปัตย กรรมและศิลปเกี่ยวเนื่องของ รองศาสตราจารย์โชติ กัลยาณมิตร ให้คำอธิบายไว้ว่า เจดีย์ทรงเหลี่ยมย่อมุมใหญ่ หรือเจดีย์ยอดแหลมทรงจอมแห เป็นเจดีย์แบบไทยที่คิดสร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา
เจดีย์ลักษณะนี้ มียอดระดับปล้องไฉน เช่นเดียวกับเจดีย์ทรงลังกาที่ เคยบรรยายมาแล้ว ความแตกต่างอยู่ ที่องค์ระฆังเป็น เหลี่ยมย่อมุมเป็น 12 มุม
คติและสัญลักษณ์ของเจดีย์แบบนี้ องค์ระฆังก็ยังคงหมายถึง โลกหรือตัวตน
 | ความหมายของมุมทั้ง 12 น่าจะหมายถึง ปฏิจจสมุปบาท 12 อัน ได้แก่ อวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรามรณะ ที่เป็นปัจจัยต่อเนื่องกันอันเป็นสิ่งที่ทำให้ชีวิตหรือโลกหรือตัวตนตกอยู่ในสังสารวัฏ
ปล้องไฉนก็ยังคงเป็นสัญลักษณ์ระดับสวรรค์ทั้ง 6 ที่เรียกกันว่า ฉกามาพจรสุข และชั้นรูปพรหม 16 ชั้น
ปลียอดคงเป็น อรูปพรหมทั้ง 4 ชั้น ที่ได้เคยบรรยายมาแล้วเช่นเดียวกัน
บนสุดยอดคือ ลูกแก้ว คือจุดสูงสุดอันหมายถึงนิพพาน |
องค์ระฆังเหลี่ยมที่หมายถึงตัวตนนั้น ยังตั้งอยู่บนฐาน 3 ชั้น อันน่าจะหมายความไปถึงฐานสำคัญที่ปรุงแต่งชีวิต อันได้แก่ อกุศลธรรมทั้ง 3 คือ โลภะ อันหมายถึง ความข้องติดอยู่ในอารมณ์ที่รักใคร่ชอบพอ โทสะ อารมณ์ที่ผลักไส ขัดข้อง ในรูป รส กลิ่น เสียง และ โมหะ คือ ความไม่รู้ความจริงแห่งชีวิต
สุดท้ายคือ ฐาน 4 เหลี่ยมที่ย้ำถึงจักรวาลทัศน์ ที่เชื่อว่า โลกมีสัณฐานเป็นสี่เหลี่ยมที่ล้อมรอบด้วยทะเลสีทันดร
credit : khaosod
แต่งกรอบสวยๆ lozocat | |
| Create Date : 18 ธันวาคม 2554 |
| Last Update : 18 ธันวาคม 2554 17:37:39 น. |
|
0 comments
|
| Counter : 3090 Pageviews. |
 |
|
|
|
|
|
|
|
Location :
Upper Midwest United States
[ดู Profile ทั้งหมด]
|
 ฝากข้อความหลังไมค์
 Rss Feed
 Smember
 ผู้ติดตามบล็อก : 68 คน [?]
|
"ตลอดเวลาที่บาปยังไม่ส่งผล
คนพาลสำคัญบาปเหมือนน้ำผึ้ง
เมื่อใดบาปให้ผล คนพาลย่อมเข้าถึงทุกข์เมื่อนั้น"
ขุ.ธ. 25/15/24
เวลา 4.57PM :sat,Mar 29,2557
| | | |
