|
|
ข้าวดอยของพี่น้อง "ลีซู" แห่งสุโขทัย |
|
 ปีนี้เป็นปีแรกที่ได้กินข้าวดอย หรือ ข้าวไร่ ของจังหวัดสุโขทัย เป็นข้าวดอยของพี่น้องเผ่า "ลีซู" บ้านสุเม่น ตำบลแม่สิน อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย หลายคนคงสงสัยว่ามีด้วยหรือข้าวไร่ของสุโขทัย แน่นอนมีเพราะสุโขทัยมีพี่น้องชาวเขารวม 4 เผ่า คือ ม้ง ปกาเกอะญอ ลีซู เมี่ยน ทั้งหมดอยู่ในอำเภอศรีสัชนาลัย เช่น บ้านแม่สาน บ้านแม่สานสามัคคี บ้านห้วยหยวก บ้านสุเม่น บ้านแม่ท่าแพ เป็นต้น ซึ่งอพยพมาจากภาคเหนือของไทยเมื่อนานมาแล้ว
 รู้จักข้าวไร่จริงๆครั้งแรกก็ต้องนับไปตั้งแต่ปี 2534 โน้นเมื่อครั้งที่บวชเป็นสามเณรและเดินธุดงธ์ไปที่ถ้ำเมืองนะ ตำบลเมืองนะ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ (หมู่บ้านสุดท้ายติดชายแดนประเทศเมียนม่าร์ เคยเล่าให้ฟังละ) ถิ่นนั้นเป็นชาวเขาและชาวไทยใหญ่ ซึ่งทำการปลูกข้าวไร่และข้าวธรรมดากัน ทำให้ได้ฉันข้าวธรรมดาและข้าวไร่ ซึ่งมีลักษณะเม็ดป้อมๆสั้นๆ มันๆ เหนียวๆ อร่อยไปอีกแบบ (อาจจะเพราะไม่เคยได้กินมาก่อนด้วย)
 เมื่อสอบถามญาติโยมว่าเป็นข้าวอะไรหรือ จึงได้คำตอบว่าเรียกว่าข้าวไร่ ปลูกตามเชิงเขา บนดอย อาศัยน้ำฝน ใช้ไม้กระทุ้งปลุกตามไหล่เขาต่างๆ เพราะที่ราบมีน้อยก็เลยต้องเอาข้าวไร่มาปลูกแทนตามเชิงเขา เป็นข้าวที่ชาวเขาต่างๆที่อยู่ตามดอยปลูกกันมากมายตามสภาพที่ตั้ง นั้นละความยากในการทำข้าวไร่ ไม่ได้สะดวกสบายเลย ทั้งตอนปลูก ตอนดูปล ตอนเกี่ยว ตอนเก็บ นับว่าสาหัสทีเดียวนะ ได้กินทีถือว่าสุดยอดละ และนั้นละคือที่ได้รู้จักและได้กินข้าวไร่ ตั้งแต่นั้นมาเวลาเดินทางผ่านภูเขาต่างๆมักจะสอดส่ายสายตามองดูข้าวไร่ที่ปลูกเป็นผืนเล็กๆกระจายๆออกไป แถวเมืองน่าน เมืองเลย เมืองเชียงราย บ้าง
 มาใกล้ชิดข้าวไร่แบบจริงจังอีกครั้งก็ล่วงเข้าปี 2550 ล่ะ ตอนนี่มาทำงานอยู่ดอยตุงที่เชียงราย ชาวเขาก็จะปลูกข้าวไร่เอาไว้กินกันบ้างแม้ไม่มาก แต่ก็มีให้เห็นบ่อย เลยได้โอกาสเห็นและได้กินอีกหลายๆครั้งเวลาลงพื้นที่ชมุชนหรือไปสำรวจพื้นที่ต่างๆ ชาวบ้านและทีมงานก็จะพากินข้าวไร่นี่ละ ครั้งนี้ดูมันหนึบๆดี เขาบอกว่ามันมีวิธรีหุงวิธีนึ่งแบบเทคนิคเฉพาะของเขา เพราะว่าเขากินแบบใช้ตระเกียบเลยต้องทำให้ข้าวมันเหนียวๆหน่อยจึงจะคีบได้สะดวกงัยละ ก็ได้อีกเทคนิคหนึ่งในการทำข้าวดอย หรือข้าวเจ้า ให้มันเหนียวมีวิธีการทำอีกแบบ เพิ่มขึ้นตอนอีกนานหน่อย
 จนมาปี ช่วงปี 2560 นี่เองที่ได้มีโอกาสขึ้นเขาลงห้วยตามศรีสัชาลัย ระหว่างทางไปบ้านแม่สาน เห็นข้าวไร่ปลูกเป็นย่อมๆ สองข้างทาง สอบถามชาวบ้านและเจ้าหน้าที่ก็บอกว่าชาวเขาที่อยู่แถวนี้เป็นคนปลูกเอาไว้กินกันมีหลายแห่งหลายบ้านนะ ยังปลูกข้าวไร่กินกันอยู่ และยังมีประเพณีกินข้าวใหม่กันด้วยนะ จัดกันทุกปีแต่ละหมู่บ้านแต่ละเผ่า ซึ่งก็เป็นปีแรกเช่นกันที่รู้ว่าจังหวัดสุโขทัยก็มีชาวเขาด้วย จึงเป็นที่มาของการวางแนวทางในการพัฒนาการท่องเที่ยวกับกลุ่มชาติพันธ์นี้ เพราะว่าหากพัฒนาสำเร็จจะกลายเป็นอีกหนึ่งแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดได้เลย ซึ่งต้องขอบคุณท่านนายอำเภอพยุงศักดิ์ สุวรรณโณ แแห่งอำเภอศรีสัชนาลัย ที่เป็นคนชี้เป้าและพาทำงานร่วมกันมาโดยตลอด เริ่มจากบ้านแม่ท่าแพ บ้านแม่สานนั้นละ
 มาปีนี้ 2563 ทีมงาน อบต.แม่สิน แจ้งข่าวมาว่าพี่น้องชาวลีซู แห่งบ้านสุเม่น ตำบลแม่สิน อำเภอศรีสัชนาลัย ทำพิธีเกี่ยวข้าวไร่กัน และ ทำพิธีกินข้าวใหม่กัน เลยได้โอกาสไปจัดกิจกรรมร่วมกันขึ้นมากับพี่น้องลีซูสุเม่น (ดูภาพสวยๆเอาแล้วกัน) ในครั้งนั้นเลยได้ ข้าวไร่ใหม่ๆ ปี 2563 นี่เองมาสามสี่กิโล นับเป็นอีกครั้งที่จะได้กินข้าวไร่
ข้าวไร่ใหม่ๆหอม เม็ดป้อมๆสั้น เหมือนข้าวญี่ปุ่นเลย (ดูภาพประกอบ) เอามาล้างสักเล็กน้อยสองสามน้ำ หุงหม้อไฟฟ้า ใส่น้ำให้มากกว่าปกติหน่อยหนึ่ง หุงสุกแล้วอุ่นๆไว้ให้ข้าวอ่อนๆนุ่ม และควรทานให้หมดในครั้งเดียว ไม่แนะนำให้ข้าวมื้อ อยากกินก็หุงใหม่อีกที เพราะมันจะเย็นไปไม่อร่อยเท่าร้อนๆ จะได้ข้าวเหนียวๆหนึบๆ อร่อยและหอมอ่อนๆ แปลกๆกว่าข้าวธรรมดา
"เวลากินจะรู้สึกได้คุณค่าของมันอีกแบบหนึ่ง เพราะความหายาก ความลำบากในการทำ ความมีน้อย และปีละครั้ง นั้นละ คือ คุณค่า ของข้าวไร่" และพี่น้องบอกว่าข้าวไร่มีหลายอย่าง แบบอ่อนๆก็มี แบบ แข็งๆก็มี แล้วแต่ปลูกอะไรและชอบอะไร คงต้องลองหลายๆแบบ #สุโขทัย #ลีซอ #ลีซู #ท่องเที่ยว
ข้าวไร่ ยังเป็นสินค้าที่รอการพัฒนาเชิงพาณิชย์ได้อีกมาก ได้ข่าวว่าแถบแำเภอชาติตระการ มีการทำข้าวไร่ที่ขายได้กิลโละ 2 ร้อยบาททีเดียว อยากรู้ก็ต้องตามไปดูแถวตำบลบ่อภาคโน้นละ
เขียนไปเขียนมาเลยจินตนาการในอนาคตว่าจังหวัดสุโขทัยของเราจะมี "เทศกาลกินข้าวดอยสุโขทัย" เป็น BIG EVENT ที่สามารถเปิดรับนักท่องเที่ยวจากอำเภอ จากจังหวัดและจากที่อื่นๆได้มากินมาชิมมาเที่ยวกัน เพราะยังไม่เคยเจอที่ไหนที่ทำได้ยิ่งใหญ่จนสามารถท่องเที่ยวได้ในระดับจังหวัดหรือประเทศ ลองคิดและทำกันดูต่อไปครับ อีกหนึ่งฝันของพี่น้องที่ปลูกข้าวดอยกัน
รอชมกันนะครับว่า "ข้าวไร่" จะกลายมาเป็นสินค้าของฝากของที่ระลึก และ เกิด "เทสกาลกินข้าวไร่สุโขทัย" กันเมื่อไหร่ ร่วมด้วยช่วยกันครับ หวังว่าคงรู้สึกอยากลองข้าวไร่กันดูแล้วสิน่ะ.. ดูแลสุขภาพ COVID 2019 ครับ..
 
.   
| Create Date : 27 ธันวาคม 2563 |
| Last Update : 29 ธันวาคม 2563 9:20:31 น. |
|
1 comments
|
| Counter : 1050 Pageviews. |
 |
|
|
|
|
 |
|
|
|
 | |
 |
ฝากข้อความหลังไมค์ |
 |
Rss Feed |
 | ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [?]
|
- เป็น เป็นวิทยากร เป็นคนบรรยาย เป็นผู้บริหาร หน่วยงานของรัฐ
- ชอบ ชอบอ่านนวนิยายจีนกำลังภายใน ชอบป่า ชอบน้ำ
- ทำ ทำงานพัฒนา ทำงานท่องเที่ยว ทำสวนเกษตร
- ขาย ขายประกัน ขายของทะเลแห้ง ขายเกลือ ขายคอนโด
- เรียน จบ ป.เอก ม.โพธิศาสตร์ ป.โท นิด้า ป.ตรี ม.ราม
|
|
|
|
กินตอนร้อนจะดี พอเย็นแล้วแข็ง
เมื่อก่อน อ.ปาย คนไทยใหญ่.อยู่เยอะเลยกินข้าวสวย ไม่ได้
กินข้าวเหนียวแบบคนเหนือ
แต่ตอนนั้นไม่แน่ใจว่า เป็นข้าวที่ชาวเขาเขาปลูกหรือข้าว
ของทหารญี่ปุ่น นำมานะครับ