Bloggang.com : Rain_sk : ▶จิตรกรรมฝาผนัง สกุลช่างจักรพันธุ์ โปษยกฤต

▶จิตรกรรมฝาผนัง สกุลช่างจักรพันธุ์ โปษยกฤต

▶▷จักรพันธุ์ โปษยกฤต กับงานจิตรกรรมฝาผนังวัดตรีทศเทพ

“ถ้าเทพยดาฟ้าดินจะให้ลูกทำก็ต้องทำ งานคงจะสำเร็จลุล่วงไปได้ ถึงจะมีอุปสรรคสิ่งใดก็เป็นธรรมดา ของการทำงานใหญ่ๆ หุงข้าวยังมีอุปสรรค งานขนาดนี้จะไม่มีอุปสรรคได้อย่างไร”

จักรพันธุ์ โปษยกฤต ศิลปินชั้นเยี่ยมของเมืองไทยกราบนมัสการต่อท่านเจ้าคุณพระเทพวัชรธรรมาภรณ์พระเถระท่านเจ้าอาวาสวัดตรีทศเทพ ว่า การเขียนจิตรกรรมฝาผนังไม่ได้เป็นงานที่ถนัดและเหลือความสามารถไม่เคยทำ จึงขอปฏิเสธไม่รับทำแต่ท่านเจ้าคุณก็ไม่ยอมไม่ย่อท้อท่านขอร้องอยู่หลายครั้ง และในที่สุดจักรพันธ์ก็ตัดสินใจรับเพราะจะให้พระเถระผู้ใหญ่ขอร้องหลายครั้งไม่เป็นการสมควร อีกทั้งโยมอุปัฏฐากวัดม.ร.ว.เฉลิมวิมานเทเวสม์(เทวกุล)เกษมศรีที่เคารพเรียกท่านว่าน้าเหลิม เป็นเพื่อนเรียนหนังสือชั้นเดียวกับคุณแม่ เขียนเพื่อน้าก็เหมือนเขียนเพื่อแม่และได้กราบนมัสการถึงปณิธานดุจดังสัญญาว่า...

●พระพุทธนวราชบพิตร พระประธานในพระอุโบสถวัดตรีทศเทพ

“เฉพาะตัวนั้นไม่ขอรับค่าจ้าง ขอทำถวายเป็นบุญ งานที่ทำนี้ไม่ใช่งานเหมาดังที่เรียกว่ารับจ้างเขียน แต่ขอให้ช่างเขียนได้ค่าแรงเพื่อการดำรงชีวิตเป็นรายวันซึ่งจะพิจารณาเอง ส่วนวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ วัดเป็นผู้จัดหา และสุดท้ายขอท่านว่าแม้งานช้าก็ขออย่าเร่ง เร่งไม่ได้ ไม่ชอบทำงานลวกๆ” ซึ่งท่านเจ้าอาวาสอนุโมทนาในความตั้งใจและรับข้อตกลงไว้ทุกประการ งานจิตรกรรมฝาผนังสมัยรัตนโกสินทร์หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง งามที่สุดดีที่สุดแห่งยุคสมัยจึงเริ่มขึ้นตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2533 เป็นต้นมา

เข้าไปกราบพระประธานในพระอุโบสถนั่งมองความงดงามของพระประธานอันสุกปลั่งเหลืองอร่าม ช่วยให้ใจสงบราวกับได้เข้าเฝ้าพระพุทธองค์ สำหรับพระประธานนั้นคือพระพุทธนวราชบพิตร นับเป็นพระพุทธรูปองค์แรกและองค์เดียวที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวให้จำลองแบบ "พระพุทธนวราชบพิตร" ที่ทรงสร้างเมื่อปี พ.ศ.2509 มาเป็นพระประธานในพระอุโบสถแห่งนี้

●ลูกเล่นในงานจิตรกรรมฝาผนัง มีทั้งขอทาน แม่ค้าปลาปล่อยอาบังขายถั่ว

ด้านหลังพระประธานเป็นภาพเขียนรูปพระประธานอยู่ในกรอบโค้งแหลมรับกับพระพุทธรูปที่เป็นประติมากรรมเบื้องหน้า ภาพจิตรกรรมฝาผนังเป็นภาพยมกปาฏิหารย์ ด้วยความจำเป็นของพื้นที่จึงได้เขียนภาพยมกปาฏิหารย์ไว้ในกรอบจำกัดแต่คงความงามและประดับเพชรสวารอฟสกี้ตกแต่งไว้อย่างแพรวพราว สวนมะม่วงทั้งสวนสีสวย ผนังด้านซ้ายขององค์พระประธานเป็นภาพพุทธประวัติตอนประสูติ เบื้องบนเป็นภาพสวรรค์และตรงกลางเป็นโลกมนุษย์ที่พระพุทธองค์เสด็จลงมาในพระครรภ์มารดา เป็นเจ้าชายสิทธัตถะ ใต้ต้นรังที่อ่อนหวานอ่อนไหวพลิ้วใบรับรู้ เทวดาแซ่ซ้องสาธุการ เจ้าชายสิทธัตถะนั่งในดอกบัวกำลังจะลุกขึ้นยืนด้านล่างซ้ายขวาเป็นภาพในขุมนรกให้เตือนใจให้ทำดีให้ตั้งมั่นอยู่ในธรรม

ด้านขวาขององค์พระประธานยังเป็นผนังขาวอยู่ยังไม่ได้เขียนภาพจิตรกรรมฝาผนัง แต่แบบได้ร่างสำเร็จเรียบร้อยแล้วเป็นเรื่องเสด็จดับขันธ์ปรินิพาน รอเวลาช่างได้ทำงานด้านอื่นสำเร็จก็จะมาเขียนด้านนี้

ด้านหน้าพระประธานเป็นภาพมารผจญที่ยิ่งใหญ่งดงาม วางรูปแบบแบบโบราณแต่เรื่องราวจินตนาการสร้างสรรค์ไว้อย่างร่วมสมัย ตอนบนสุดเป็นภาพพระพุทธองค์ประทับอยู่ใต้ต้นศรีมหาโพธิ์ ใต้ลงมาเป็นแม่พระธรณีบีบมวยผมอยู่ในกรอบดูโดยรวมดุจตัวหนังใหญ่ภาพมารผจญซ้ายขวาที่เป็นช้างและพลมารนานาชาติ ตรงกลางเขียนดนตรีไทยนาฏศิลป์ลีลาที่สวยงาม

ตรงด้านล่างเป็นลูกเล่นที่อาจารย์จักรพันธุ์ ให้วัลภิสร์ สุดประเสริฐสร้างสรรค์ลูกเล่นได้เต็มที่ต้องพินิจใกล้ๆ และใช้เวลา ด้านขวามีทั้งคาวบอยถือปืน ต่ำลงมาเป็นสรรพสัตว์มีจระเข้ มีตัวเหี้ย สีสันสวยที่สุดไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อนอย่างแน่นอน ส่วนด้านซ้ายมีนางเงือก มีปลาตีน เรื่องราวสนุกพิศเพลินเจริญตาเจริญใจ กับภาพมารผจญที่ผนังด้านหน้าพระประธาน สีโดยรวมสดใสปลุกใจให้สงบมีสติในการผจญมารดั่งพระพุทธองค์

●ภาพในขุมนรกอยู่ใต้ภาพประสูติด้านซ้ายพระประธาน

การเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังนี้ยังใช้สีฝุ่นแบบโบราณแต่ได้พัฒนามาผสมด้วยวานิชจึงดูมันวาวดุจสีน้ำมัน และหากตรงภาพมีส่วนที่ปิดทอง จะปิดทองก่อนแล้วจึงวาดเขียนสีต่อไป ผ่านมาสองทศวรรษสียังสดใสแววาวโดยไม่ต้องซ่อมแซมใหม่แต่อย่างใด

มีคำกล่าวว่าภาพเขียนที่ดีที่สุดยังไม่ได้วาด วรรณกรรมที่ดีที่สุดยังไม่ได้เขียน เพลงที่ไพเราะที่สุดยังไม่ได้แต่ง แต่สำหรับจิตรกรรมฝาผนังชิ้นเลิศดีที่สุดนี้ได้เขียนขึ้นเป็นพุทธบูชาฝากไว้ในพระศาสนาแล้ว ใช้เวลาทำงานมากว่าสองทศวรรษยังไม่เสร็จสมบูรณ์ คาดหมายว่าอีกห้าถึงเจ็ดปี จิตรกรรมฝาผนังพระอุโบสถทั้งหลังจึงจะเสร็จสมบูรณ์ดังใจฝันของศิลปินของวัดและพุทธศาสนิกชน

หากเข้าไปในเวลาเหมาะจะได้พบศิลปินนั่งทำงานบรรจงถ่ายทอดชีวิตจิตใจสีสันเขียนจิตรกรรมฝาผนังในถวายเป็นพุทธบูชาซึ่งมี ธวัชชัย วิเศษกุล สุดสาคร บุษบก และวิรัช สว่างครุฑ กำลังจดจ่อเขียนด้วยใจมุ่งมั่น ถ้าเป็นพระราวกับนั่งสมาธิวิปัสสนากรรมฐาน แต่สำหรับช่างเขียนดุจกำลังเพ่งกสิณจดจ่อส่งใจไปกับเส้นสายที่วาด มีเพียงเสียงจากวิทยุพานาโซนิคเครื่องเก่าเป็นเพื่อนช่วยสร้างสมาธิและความรื่นรมย์ใจให้สองคน ช่างเขียนจิตรกรรมฝาผนังสกุลช่างจักรพันธุ์ โปษยกฤต บรรจงเขียนเส้นด้วยพู่กันหนวดหนูพิเศษที่เจ้าของพู่กันสง่า มะยุระ คัดจัดให้มาทำบุญร่วมกัน

ธวัชชัยเล่าว่าได้มีโอกาสเขียนฉากหุ่นกระบอกสามก๊กกับอาจารย์มาก่อน จากนั้นก็ได้มาเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังนี้มาตั้งแต่แรกและยังยืนโรงเขียนอยู่จนถึงวันนี้ยี่สิบเอ็ดปีและยังคงทำต่อไปร่วมกับอาจารย์จักรพันธุ์ โปษยกฤตและคณะจนกว่างานอันมีคุณค่านี้สำเร็จลุล่วง เสียงเรียบๆ แต่เปี่ยมด้วยความสุขและภูมิใจว่า “เกิดมาชาติหนึ่งได้มีโอกาสสร้างงานที่มีคุณค่าฝากไว้” ส่วนสุดสาครและวิรัชล้วนเป็นเพื่อนธวัชชัยได้มาเขียนพร้อมๆ กันเป็นความสุขที่ได้ทำงานฝากไว้ในพระศาสนา

แม้ชีวิตจะไม่ได้สร้างลงมือเขียนจิตรกรรมฝาผนังฝากไว้ดั่งศิลปิน แต่ชีวิตนี้ครั้งหนึ่งหาโอกาสชมภาพจิตรกรรมฝาผนังสกุลช่างจักรพันธุ์ โปษยกฤตอันทรงคุณค่าและความงามได้ หากมีโอกาสเพียงครั้งจะรู้สึกซาบซึ้งกับจิตรกรรมฝาผนังจะซาบซึ้งกับเรื่องราวพุทธประวัติและรสพระธรรมคำสอนไม่ต้องรอเวลาให้เสร็จสมบูรณ์จึงไปชม

นอกจากความเป็นมงคลแล้วยังจะได้เห็นกระบวนการทำงานของศิลปินได้เห็นเส้นสายสีสันที่บรรจงวาดด้วยพู่กันไทยเปี่ยมด้วยหัวใจศิลปินอุทิศชีวิตฝากฝีมือไว้ ณ พระอุโบสถวัดตรีทศเทพ ใจกลางพระนคร ด้วยเลือดเนื้อชีวิตจิตวิญญาณแห่งศิลปะและพระศาสนาอย่างทุ่มเท

credit : bangkokbiznews

Create Date : 13 มีนาคม 2555

Last Update : 13 มีนาคม 2555 14:29:48 น. 0 comments

Counter : 11894 Pageviews.

Share
Tweet