ตำบลขนาบนาก เดิมพื้นที่ตำบลเป็นป่ารกร้างว่างเปล่า มีครอบครัวหนึ่งชื่อนากเข้าไปสร้างขหนำอยู่เพื่อทำน้ำตาลจาก มีคนเดินทางผ่านไปผ่านมา จึงได้ตั้งชื่อว่า "ขหนำตาลจาก" และเรียกเพี้ยนมาเป็น "ขนาบนาก" มาจนถึงปัจจุบัน จาก....
เราใช้ประโยชน์ของต้นจากได้มาก ตั้งแต่ใบจนถึงผล ใบจากมีลักษณะคล้ายใบมะพร้าว แต่มีความเหนียว และกว้างกว่า
ทำให้สามารถใช้นำมาเย็บเป็นตับ เรียกว่า "ตับจาก" แล้วนำไปมุงหลังคา กันแดดกันฝนได้เป็นอย่างดี
ใช้ทำหมวกที่เรียก "เปี้ยว"
พอนจาก ใช้ทำเชื้อเพลิง
ใบจากอ่อนตากแห้งใช้มวนยาสูบ
ทำที่ตักน้ำเรียก "หมาจาก"
ก้านใบจาก ทำตอกบิด ใช้มัดของ
ใบใช้ห่อขนมจาก ซึ่งเป็นขนมที่ทำจากแป้ง น้ำตาล และมะพร้าว ผสมกันจนเหลวได้ที่ ปิ้งบนไฟ จนมีกลิ่น
ช่อดอกนำมาทำแกงหรือกินกับน้ำพริก
ก้านช่อดอกปาดเอาน้ำหวานมาทำเป็นน้ำตาลได้ เรียก "โซม
หรือนำไปหมักเป็นเหล้าและน้ำส้มจาก
ผลจากที่สุกแล้ว จะมีเนื้อในเมล็ดเป็นเยื่อสีขาว ใส นุ่ม มีรสหวาน นิยมรับประทานเป็นของหวาน เรียกลูกจาก

ทำขนมลา ใช้น้ำผึ้งจาก....
ขนมจาก
ทำเปี้ยว...
สอดหมาจาก
ต้มน้ำตาลจาก

ถ่านจาก

ที่รองหม้อ

น้ำตาลจาก น้ำตาลจากผง

การทำน้ำตาลจาก สามารถทำได้โดยคัดเลือกลูกจากที่ค่อนข้างแก่ แล้วหาสิ่งของที่ค่อนข้างนุ่มไปตีที่งวงจาก( ก้านของผล ) โดยตีประมาณ50 ที/วัน ตีติดต่อกัน 3 วันแล้วเว้นไปประมาณ 10 วัน ก็ตีอย่างนี้อีก 3วันติดต่อกัน เว้นอีกประมาณ 10 ก็ตีอย่างนี้อีกเป็นชุดสุดท้าย เมื่อตีวันสุดท้ายเสร็จก็เอามีดไปตัดก้านของผลให้ขาดออก จะมีน้ำหวานไหลออกมา เราเอาภาชนะไปรองรับตอนกลางคืน ภาชนะส่วนใหญ่จะเป็นกระบอกไม้ไผ่ โดยจะใส่รากไม้เคี่ยมไว้ด้วย เพื่อช่วยรักษาน้ำตาลอย่าให้เปรี้ยว ตอนเช้าไปเก็บโดยการเอามีดงวงจาก ประมาณ 2 - 3 แว่น เอาน้ำตาลมาเทรวมกันในกะทะ แล้วเคี่ยวให้แห้งบรรจุบีป ตอนเย็นเอากระบอกไม้ไผ่ไปรับน้ำตาลอีก ก่อนรับก็ปาดตาลประมาณ 2 - 3 แว่นอีก

นางวิไล ธรรมรัตน์


บ้าน - ตับจาก

ลอกใบจาก ไว้สูบยาเส้น


ขอขอบคุณ อาจารย์ไพศาล วิภูษณะภัทร์ โรงเรียนปากพนัง
หมาจาก -ปัจจุบัน
ขนมขึ้นใช้น้ำผึ้งจาก...