มะเฟืองผลไม้เมื่อเรานึกถึงก็จะรู้สึกถึงรสเปรี้ยวมากกว่ารสหวานนะคะ ทราบไหมค่ะว่ามะเฟืองหากกินในปริมาณมากอาจจะมีผลร้ายต่อไตได้โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคไต นำเรื่องราวเตือนภัยการกินมะเฟืองมาฝากค่ะ
มะเฟืองกับไตวายเฉียบพลัน
นิยมกินกันเป็นผลไม้สด หรือคั้นเป็นน้ำผลไม้หรือกินผลดิบเป็นผัก เช่นอาหารเวียตนาม
มีการรายงานเกี่ยวกับผู้ป่วยภาวะไตวายแยบพลันหลังจากกินมะเฟืองสด หรือน้ำมะเฟืองในปริมาณมาก เนื่องจากมะเฟืองเป็นผลไม้ที่มีสารออกชาเลตสะสมอยู่จำนวนมาก ปกติแล้วออกชาเลตสามารถละลายและถูกดูดซึมได้อย่างอิสระ แล้วถูกขับออกมาทางไต
สาเหตุของไตวายเฉียบพลันนั้น เพราะไตเป็นแหล่งที่มีสารต่างๆหลายชนิด เมื่อสารออกชาเลตในมะเฟืองจับตัวกับแคลเซียมที่อยู่ในไตจะกลายเป็นผลึกนิ่วออกชาเลตผลึกนิ่วจำนวนมากตกตะกอนหรืออุดตันในเนื้อไตและท้อไต ทำให้ไตวายหรือสูญเสียการทำงานไป
การเกิดภาวะไตวายจากการกินมะเฟืองไม่ได้เกิดกับผู้ป่วยทุกราย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับปริมาณที่กิน และภาวะพร่องหรือขาดน้ำในผู้ป่วยในคนปกติ การกินมะเฟืองปริมาณน้อย เช่น ๑ ลูก ไม่เป็นปัญหาต่อสุขภาพแต่หากกินปริมาณมากอาจทำให้มีไตวายเฉียบพลัน
หน่อยโรคไตโรงพยาบาลรามาธิบดี เคยพบกรณีผู้ป่วยมีอาการไตวายเฉียบพลันจากการกินผลมะเฟืองสด โดยผู้ป่วยมาด้วยภาวะไตวายเฉียบพลัน กล่าวคือ อาจจะมีปัสสาวะออกน้อยลง อ่อนเพลีย หรือบางรายอาจมาด้วยอาการสะอึก เนื่องจากของเสียในร่างกายคั่ง จากการที่ไตไม่สามารถขับของเสีย และน้ำส่วนเกินออกจากร่างกายได้ และอาจจะต้องได้รับการฟอกเลือดล้างไตในที่สุด
มะเฟืองเปรี้ยวกับมะเฟืองหวาน
มะเฟืองเปรี้ยว มีโอกาสเกิดมากกว่ามะเฟืองชนิดหวาน เนื่องจากมะเฟืองเปรี้ยวมีปริมาณกรดออกชาเลตมากกว่า ถ้ากินผลสดหรือผลไม้คั้น จะมีโอกาสเกิดโรคมากกว่าแต่ถ้าผ่านการดองหรือแปรรูปหรือเจือจางในน้ำเชื่อม เช่น น้ำมะเฟืองสำเร็จรูป จะทำให้ปริมาณออกชาเลตลดน้อยลงปริมาณที่กิน พบว่าระดับออกชาเลตที่เป็นพิษต่อร่างกายมีค่าตั้งแต่ ๒- ๓๐ กรัมของปริมาณออกชาเลตผลมะเฟืองเปรี้ยวมีออกชาเลตประมาณ ๐.๘ กรัม ขณะที่มะเฟืองหวานมีออกชาเลต ๐.๒ กรัม
สำหรับผู้ป่วยที่มีโรคไตเรื้อรังอยู่เดิมอาจมีไตวายเฉียบพลัน จากการกินมะเฟืองเพียงเล็กน้อยเท่านั้นมะเฟืองอาจมีสารที่เป็นพิษกับระบบประสาท ซึ่งผู้ป่วยอาจมีความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลงไปจากการที่สมองบวมจากการที่มีผลึกนิ่วออกชาเลตไปเกาะสมอง หรือ การที่มะเฟืองมีสารพิษอื่นที่กระตุ้นสมอง สารพิษต่อสมองนี้สะสมในภาวะไตวาย
ผู้ป่วยไตวายในระยะที่ ๔ อาจมีอาการทางสมองหลังกินมะเฟือง (ทั้งชนิดหวานและเปรี้ยว) เพียง ๑ ผล อาการมักเริ่มไม่กี่ชั่วโมงหลังกินมะเฟือง โดยผู้ป่วยจะมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน สะอึก ตามด้วยภาวะ ซึม หรือชัก ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะดีขึ้นหลังหยุดกินมะเฟือง หลังการล้างไตเพื่อเอาพิษมะเฟืองออก
( ขอบคุณ มะเฟืองกับโรคไต จากหนังสือหมอชาวบ้าน )
หลายท่านคงเคยได้ยินได้ฟังมาบ้างนะคะที่ว่า มะเฟืองขอให้ได้กินปีละครั้งก็ยังดีเพื่อช่วยขับนิ่ว ดังนั้น ปีละครั้งหากกินมากต่อครั้งก็อันตรายได้นะคะ ระวังกันไว้ด้วยนะคะ
ด้วยความปรารถนาดี กานดา แสนมณี/kandanalike
ผู้ติดตามบล็อก : 30 คน [