//goo.gl/eeegYT

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Millingtonia hortensis L.f.
ชื่อสามัญ : Cork Tree, Indian Cork
วงศ์ : BIGNONIACEAE (วงศ์เดียวกับศรีตรัง และชมพูพันธุ์ทิพย์)
ชื่ออื่น : กาซะลอง กาดสะลอง (ภาคเหนือ) เต็กตองโพ่ (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี)

https://plus.google.com/107222471000409160935



ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดกลางถึงใหญ่ สูง 5- 20 เมตร ลำต้นตรง ทรงพุ่มโปร่งสวย ใบประกอบแบบขนนก 2-3 ชั้น
เรียงตรงข้าม ใบย่อยรูปไข่แกมใบหอกกว้าง 1.5- 2.5 ซม. ยาว 3- 5 ซม. ขอบใบหยักห่าง ๆ มีเปลือกหนา
สีเทาเข้ม แตกเป็นร่องลึกไม่เป็นระเบียบ และมีเนื้อหยุ่นคล้ายจุกไม้ก๊อก มีช่องอากาศ เนื้อไม้ใช้ทำเครื่องเรือน
 รากเกิดเป็นหน่อ เจริญเป็นต้นใหม่ได้ ทนแล้ง ไม่ทนน้ำท่วมขัง

ดอก (Flower) เป็นช่อแบบช่อกระจุกซ้อนตามปลายกิ่ง (inflorescence flower) แบบ panicle ยาว 10-25 ซม.
สีขาว กลิ่นหอม ออกรวมกันเป็นช่อโต ๆ ตามปลายกิ่ง ดอกย่อยประกอบด้วย กลีบเลี้ยง มีสีเขียว กว้างประมาณ
0.5 ซม. ยาวประมาณ 0.5 ซม. แตกกิ่งก้านแผ่กว้าง แต่ละดอกมีรูปร่างเป็นหลอดรูปแตรเรียวยาวถึง 6 ซ.ม. ปลายหลอด
จะแยกบานเป็น 5 แฉก  เป็นดอกสมบูรณ์เพศ  แต่ละดอกจะมีเกสรผู้ 4 อันกับหลอดท่อเกสรตัวเมีย 1 หลอด
ยาวพ้นปากหลอดออกมาเล็กน้อย ตัวดอกห้อยลง ดอกในช่อทยอยบานเรื่อย ๆ ราว 1 เดือนดอกบานกลางคืน
มีกลิ่นหอมเย็น ตอนสายดอกร่วงเกลื่อนใต้โคนต้น ดอกปีบจะหอมอยู่ได้นาน เพราะมีลักษณะเหมือน wax เคลือบอยู่ที่ดอก

ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก 3 ชั้น กว้าง 13-20 ซม. ยาว 16-26 ซม. ก้านใบยาว 3.5-6 ซม. ตัวใบประกอบด้วย
แกนกลางยาว 13-19 ซม. มีใบย่อย 4-6 คู่ ใบย่อย 4-6 คู่ กว้าง 2.5-3 ซม. ยาว 4-5 ซม. มีรูปร่างเป็นรูปหอกแกม
รูปไข่ ฐานใบรูปลิ่ม ขอบหยักเป็นซี่หยาบ ปลายเรียวแหลม เนื้อใบบางคล้ายกระดาษ เกลี้ยง
ใบอ่อนมักจะมีขนอ่อนนุ่มปกคลุมที่บริเวณท้องใบ

//www.intragroove.com/2012/05/21


การออกดอกและการติดผล (Flowering and fruiting habit)
จะออกดอกและติดผลในระหว่างเดือนตุลาคม - มีนาคม


การขยายพันธุ์ (reproduction)

ปกติใช้การขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดที่เกิดจากฝัก และสกัดรากหรือชำจากลำต้นใต้ดิน
หรือนำรากมาตัดเป็นท่อน ๆ แล้วนำมาชำในกระบะทรายที่ผสมขี้เถ้าแกลบ

การดูแล ปีบปลูกได้ทั้งในที่รำไรและแดดจัด ถ้าปลูกในที่แดดจัดและค่อนข้างชื้น ต้นจะโตเร็วมาก ถ้าไม่อยาก
ให้สูงเกินไป ควรหมั่นเล็มกิ่งก้านให้แตกกิ่งออกทางด้านข้างแทน ถ้าปลูกในที่รำไรหรือที่ดินชื้น ต้นจะไม่สูงมาก
แต่รากจะยืดยาว และแตกหน่อใหม่ตามรากเป็นจำนวนมาก

สรรพคุณทางยาในตำรายาไทย ส่วนที่ใช้ : ราก ดอก ใบ

ราก - บำรุงปอด รักษาวัณโรค อาการหอบหืด
ดอก - ใช้รักษาอาการหอบหืด ไซนัสอักเสบ เพิ่มการหลั่งน้ำดี (cholagogue) เพิ่มรสชาติ
นำดอกปีบแห้ง ผสมยาเส้นใช้มวนบุหรี่สูบ สำหรับสูบสูด เพื่อรักษาอาการหอบหืด
ใบ - ใช้มวนบุหรี่สูบ ขยายหลอดลม ใช้รักษาอาการหอบหืดได้เช่นกัน

คนสมัยโบราณนิยมเก็บดอกปีบมามวนผสมบุหรี่ นัยว่า ให้รสชาติหอมชื่นใจ แต่ตามตำราสมุนไพรพื้นบ้านบอกว่า
ดอกปีบมีฤทธิ์รักษาโรคหอบหืด โดยใช้ดอกแห้งมวนเป็นบุหรี่สูบ พบว่าในดอกมีสาร hispidulin ที่ระเหยได้และมีฤทธิ์ใน
การขยายหลอดลม รักษาอาการหอบหืด สูบแก้ริดสีดวงจมูก มีรสหวานขมหอม บำรุงน้ำดี บำรุงโลหิตบำรุงกำลัง แก้ลม

ใครที่เป็นโรคภูมิแพ้อยู่ ลองเก็บดอกปีบมาใส่ขวดเล็ก ๆ (ขวดซุปไก่สกัดกำลังพอดี) วางประดับตามบ้าน เพราะจากการ
วิจัยพบว่า สารระเหยในดอกปีบมีฤทธิ์ขยายหลอดลมได้ และดีกว่าตัวยาที่ใช้ในยาแผนปัจจุบันบางตัวเสียอีก

//www.gotoknow.org/blogs/posts/487475
เปลือก (bark) ใช้ทำจุกก๊อก ที่มาของชื่อ Cork Tree


ในส่วนของแก่นไม้และเปลือกของต้น พบสาร B-stosterol นำมาสก้ดออกจากดอกปีบแห้งโดยนำสารสกัดด้วย methanol มาแยกลำดับส่วนด้วย ปีโตรเลียมอีเธอร์ คลอโรฟอร์ม บิวธานอล และน้ำ นำส่วนต่าง ๆ เหล่านี้มาทดสอบฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา พบว่าส่วนสกัดจากคลอโรฟอร์มจะมีฤทธิ์ขยายหลอดลม ในขณะที่ส่วนสกัด Butanol และน้ำ จะมีฤทธิ์ทำให้หลอดลมหดตัว และพบว่าส่วนสกัดแยกส่วนด้วย Butanol จากสารสกัดด้วยน้ำ มีฤทธิ์ขยายหลอดลม จากการศึกษานี้ จึงเชื้อว่า hispidulin มีบทบาทสำคัญในการขยายหลอดลม ซึ่งขณะนี้กำลังมีผู้วิจัยศึกษาถึงฤทธิ์ขยายหลอดลมในร่างกายของสัตว์ทดลอง

//thaimisc.pukpik.com/freewebboard


ปีบเป็นพันธุ์ไม้ที่มีทรงต้นสวย ดอกหอม นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ และเป็นไม้เกาะกลางถนน เหตุผลที่กรมทางหลวงเลือก "ปีบ" เป็นไม้เกาะกลางถนน เพราะเป็นไม้ป่าธรรมชาติซึ่งมีถิ่นกำเนิดในพม่าและไทย ทนต่อสภาพแห้งแล้ง มีลำต้นเดี่ยวไม่บังสายตา ตัดทอนยอดเป็นการควบคุมความสูง และให้เกิดพุ่มต้นแน่น มีกลิ่นหอม ใบละเอียด แสงส่องถึงพื้นได้ ไม่กระทบต่อการเจริญ
เติบโตของพื้นหญ้าหรือพืชคลุมดินอื่น ๆ ที่ปลูกใต้ต้น เมื่อใบและดอกร่วงหล่นก็จะม้วนงอละเอียด และปลิวออกข้างทาง
ไม่ทำให้ผิวจราจรสกปรก

//mblog.manager.co.th/amseen/th-35830/


ดอกปีบสัญลักษณ์ของพยาบาลไทย

สภาการพยาบาลได้กำหนดให้ใช้ "ดอกปีบ" เป็น สัญลักษณ์ของพยาบาลไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2534 เป็นต้นมา เนื่องจากดอกปีบเป็นดอกไม้สีขาวที่มีกลิ่นหอม ต้นปีบเป็นไม้ยืนต้น ขึ้นได้ในที่ดินแห้งแล้ง ราก ลำต้น และดอกใช้เป็นสมุนไพรได้ เปรียบกับพยาบาลในชุดสีขาวผู้พร้อมที่จะประกอบคุณงามความดี ประดุจกลิ่นหอมของดอกปีบ และพร้อมที่จะสร้างประโยชน์
เช่นเดียวกับการเป็นสมุนไพรของดอกปีบนั่นเอง

• ดอกไม้ประจำ จังหวัดปราจีนบุรี
• ดอกไม้ประจำ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา
  

อ้างอิง:
//dorkmaithai.exteen.com/20120817/entry
//www.baanlaesuan.com/plantlover/webboard/viewtopic.aspx?qId=3643
//www.ข้อมูลสมุนไพร.com/
//www.dnp.go.th/mfcd1/saraburisite/webpage/tree9.htm


ღ ♥ .* Peace and Love *.♥ ღ