https://goo.gl/52fNbb




ชื่อวิทยาศาสตร์ : Desmos chinensis Lour.
วงศ์ : Annonaceae
ชื่ออื่น ๆ : กล้วยเครือ, เครือเขาแกลบ, สาวหยุด, เสลาเพชร


สายหยุดเป็นดอกไม้วงศ์กระดังงาที่หอมชื่นใจที่สุด เป็นไม้รอเลื้อยหรือไม้พุ่ม สามารถเลื้อยเกาะไม้อื่นได้ไกล
แตกกิ่งก้านสาขาที่ส่วนยอด และแผ่กิ่งก้านออกไปรอบ ๆ เป็นบริเวณกว้าง กิ่งอ่อนสีน้ำตาลมีขนปกคลุม
เมื่อแก่จะมีสีดำเป็นมัน ใบเป็นใบเดี่ยว รูปรีแกมรูปหอก เรียงสลับ ผิวใบสีเขียวเข้มเป็นมัน มีใบดก





https://www.baanpud.net  สายหยุดเหลือง



สายหยุดเป็นดอกไม้ที่ให้รางวัลคนที่ตื่นแต่เช้า เพราะพอสายกลิ่นก็จะจางหายไป สายหยุดมีสองพันธุ์คือ
พันธุ์ดอกสีเหลืองและพันธุ์ดอกสีแดง ถ้าเป็นชนิดดอกสีแดง ใบอ่อนก็จะมีสีแดงด้วย เสียดายที่ส่งกลิ่นหอม
อยู่แค่ชั่วคืน แล้วก็ร่วงโรยหล่นลงดิน เป็นเช่นนี้นิจนิรันดร์


*สายหยุดหยุดกลิ่นฟุ้ง ยามสาย
สายบ่หยุดเสน่ห์หาย ห่างเศร้า
กี่คืนกี่วันวาย วางเทวษ ราแม่
ถวิลทุกขวบค่ำเช้า หยุดได้ฉันใด ...





https://forums.212cafe.com/nalunta/board-36/topic-4.html



สายหยุดเป็นไม้ดอกหอมพื้นเมืองของไทย ที่มีการปลูกเลี้ยงกันมานาน และมีการพัฒนาสายพันธุ์ต่าง ๆ
ขึ้นมามากมายจากสายหยุดป่า ทำให้สายพันธุ์สายหยุดมีความผันแปรสูงมาก มีรูปแบบลักษณะ
ของดอกที่มีความหลากหลายทางพันธุกรรมสูงมาก ทั้งดอกเล็ก ดอกใหญ่ กลีบดอกเล็ก
กลีบดอกใหญ่ กลีบดอกเรียวยาว-กว้าง หรือ กลีบดอกบิดเกลียว เป็นต้น

สำหรับสายหยุดแดงนั้นเป็นสายหยุดชนิดหนึ่ง ซึ่งน่าจะเกิดจากการกลายสีเพราะการเพาะเมล็ด
สายหยุดทั่วไปมีสีเหลืองอมเขียว ช่วงดอกอ่อนจะมีสีคล้ำ ๆ ดอกโตมาหน่อยก็จะเป็นสีเขียว ๆ
เหลือง ๆ และตอนแก่จะมีสีเหลืองเข้ม ซึ่งจะส่งกลิ่นหอมไปทั่วบริเวณ แต่สำหรับสายหยุดแดงแล้ว
ดอกอ่อนจะมีสีแดงน้ำตาลเข้ม และจะค่อย ๆ อ่อนลงจนเป็นสีชมพูอมเหลืองเมื่อยามแก่





https://tropicalsocial.com/index.php?topic=56.0



ดอกสายหยุดจะออกตามซอกใบ ห้อยย้อย เป็นดอกเดี่ยว มีกลีบดอก 5-6 กลีบ แต่ละกลีบจะบิดงอ
กลีบรองดอกสั้น เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียอยู่บนฐานกลางดอก เมื่อดอกขนาดเล็ก กลีบดอกจะมีสีน้ำตาล
และออกดอกที่ปลายยอด ดอกอ่อน ๆ มักจะหงายตั้งขึ้น เมื่อดอกสายหยุดแดงมีขนาดใหญ่ขึ้น
สีของกลีบดอกจะค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเข้มขึ้น แล้วดอกก็จะค่อย ๆโน้มห้อยคว่ำลงตามน้ำหนัก
ของดอกสายหยุดแดง ดอกมีกลิ่นหอมจะเริ่มส่งกลิ่นหอมจัดในยามรุ่งอรุณ
และกลิ่นจะค่อย ๆ จางลงจนหมดกลิ่นในยามเที่ยงวัน
 



 




 หากติดผล ผลของสายหยุดแดง จะเป็นผลกลุ่ม มีผลย่อยประมาณ 8-15 ผล เป็นผลย่อยกลมรี
มีส่วนคอดเป็นข้อ ๆคล้ายลูกประคำ มีรอยคอดตามช่วงเมล็ด เมื่อผลอ่อนจะเป็นสีเขียว เมื่อผลสุก
จะสีแดงเข้มแล้วเปลี่ยนเป็นสีดำมีรสหวาน สายหยุดแดงจึงสามารถขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดได้

จากข้อมูลทางวิชาการ บอกไว้ว่า การปลูกสายหยุดจากต้นกล้าเพาะเมล็ดต้องใช้เวลาถึง 2 ปี
จึงจะเริ่มออกดอก ดังนั้นหากเราตั้งใจผสมพันธุ์ใหม่จนติดเมล็ด ก็ต้องรอดูผลงานการผสมพันธุ์ว่า
จะให้ดอกออกมาลักษณะใด อย่างไรบ้าง? แต่โดยส่วนใหญ่แล้ว มักจะเพาะเมล็ดจากสายหยุดธรรมดา
มาเพื่อใช้เป็นต้นตอ ในการทาบกิ่งหรือเสียบยอด ซะมากกว่า เพราะสะดวกกว่าและได้ผลเร็วกว่า





https://www.fragrantfloweringplants.com/red-desmos-chinensis-flower/



การปลูกสายหยุดแดง ควรปลูกเลี้ยงในบริเวณที่ได้รับแสงแดดเต็มที่ เป็นไม้ดอกหอมที่ชอบแดด
ต้องคอยดูแลไม่ให้ขาดน้ำ หมั่นตัดแต่งกิ่งให้เป็นพุ่มก็จะสามารถยืนต้นได้เอง หรือสามารถปลูกเลี้ยง
แบบปล่อย ให้เลื้อยพันซุ้ม หรือต้นไม้อื่นที่อยู่ใกล้เคียงก็ได้

สายหยุดปรับตัวได้เก่ง แล้งก็มีดอก ชื้นก็มีดอก แต่จะให้ดอกดกมาก ๆ ช่วงหน้าฝนจนถึง
ต้นหน้าหนาว สายหยุดต้องการช่วงแล้งนิด ๆ ในฤดูร้อนและฝนมากระหน่ำ
สร้างตาดอกในฤดูฝนพรำ

โดยทั่วไปมักจะปลูกสายหยุดเป็นซุ้มใกล้รั้วบ้าน เพราะเป็นไม้ประดับที่มีกลิ่นหอม และสามารถ
ตกแต่งให้เป็นซุ้มตามต้องการได้ ในด้านของสรรพคุณพืชสมุนไพรนั้น จะใช้ดอกสกัดทำน้ำมันหอมระเหย
บำรุงหัวใจ ส่วนต้นและรากใช้รักษาอาการติดยาเสพติด รากใช้แก้อาการท้องเสีย









โคลงสี่สุภาพบทหนึ่งในวรรณคดีเรื่อง ‘ลิลิตตะเลงพ่าย’ อันถือเป็นสุดยอดของลิลิต ซึ่ง
สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระปรมานุชิตชิโนรส (พระองค์เจ้าวาสุกรี สุวณฺณรํสี) สมเด็จพระสังฆราช
พระองค์ที่ ๗ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ได้ทรงนิพนธ์ไว้ โดยกล่าวเปรียบเทียบ ‘สายหยุด’ กับ ‘ความรัก’ ไว้ดังนี้

สายหยุดหยุดกลิ่นฟุ้ง ยามสาย
สายบ่หยุดเสน่ห์หาย ห่างเศร้า
กี่คืนกี่วันวาย วางเทวษ ราแม่
ถวิลทุกขวบค่ำเช้า หยุดได้ฉันใด









จากโคลงบทนี้ ทำให้นึกถึงคำที่พระพุทธองค์ได้ตรัสไว้ว่า
ปิเยหิ วิปปะโยโค ทุกโข
หมายถึง ความพลัดพรากจากสิ่งเป็นที่รักที่พอใจก็เป็นทุกข์


ได้เรียนรู้ธรรมชาติของต้นไม้อย่าง ‘สายหยุด’ กันแล้ว จะทำให้เราหยุดคิดอะไร
ได้บ้างไหม ก่อนที่จะสายเกินไป จนไม่มีโอกาสได้คิดและลงมือทำ








อ้างอิง :
*ลิลิตตะเลงพ่าย
https://teaiporn1213.blogspot.com/2010/09/blog-post_6466.html
https://www.oknation.net/blog/print.php?id=715543
https://www.fragrantfloweringplants.com/red-desmos-chinensis-flower/
https://www.baanpud.net/forum/viewtopic.php?f=7&t=997

Close to you - Richard Clayderman

 

สนใจดอกไม้อื่น ๆ ในกลุ่มเดียวกัน :
ดอกนมแมว คลิกที่นี่
บุหรงสามสี คลิกที่นี่
กระดังงาสงขลา คลิกที่นี่
ดอกลำดวน ... เจ้าเอย คลิกที่นี่
เมารักแม่ดอกก้านยาว คลิกที่นี่
บุหงาแต่งงาน คลิกที่นี่
แสดสยาม คลิกที่นี่
ข้าวหลามดง คลิกที่นี่