อริยสัจจากพระโอษฐ์ .. อนุปุพพวิหารสมาบัติ ๙
ภิกษุ ท.! เราจักแสดงซึ่ง อนุปุพพวิหารสมาบัติ ๙ ประการ เหล่านี้. เธอทั้งหลายจงฟัง.
ภิกษุ ท.! อนุปุพพวิหารสมาบัติ ๙ ประการนั้น เป็นอย่างไรเล่า ?
(๑) กามทั้งหลาย ย่อมดับไปในที่สุด, และชนเหล่าใดยังกามทั้งหลายให้ดับไปๆในที่ใดแล้วแลอยู่;เรากล่าวว่าผู้มีอายุเหล่านั้น หายหิว ดับเย็น ข้ามแล้ว ถึงฝั่งแล้ว ด้วยองค์นั้นๆในที่นั้น แน่แท้.
ถ้าผู้ใดจะพึงกล่าวถามอย่างนี้ว่า "กามทั้งหลาย ดับไปในที่ไหน ? และชนเหล่าไหนยังกามทั้งหลายให้ดับไปๆในที่ไหนแล้วแลอยู่ ? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้น ไม่เห็นข้อนั้น" ดังนี้ไซร้;
คำตอบพึงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ! ภิกษุในกรณีนี้ สงัดแล้วจากกามและอกุศลธรรมทั้งหลายเข้าถึงปฐมฌาน อันมีวิตกวิจาร มีปีติและสุขอันเกิดจากวิเวก แล้วแลอยู่.
กามทั้งหลายดับไปในปฐมฌานนั้น, และชนเหล่านั้นยังกามทั้งหลายให้ดับไปๆในปฐมฌานนั้น แล้วแลอยู่" ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใครๆ ที่ไม่เป็นผู้โอ้อวด ไม่เป็นผู้มีมายา พึงเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้; ครั้นเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำ สาธุ ดังนี้แล้วนอบน้อมอยู่ จะประคองอัญชลีเข้าไปหาโดยแน่แท้.
(๒) วิตกและวิจารทั้งหลาย ย่อมดับไปในที่ใด, และชนเหล่าใดยังวิตกและวิจารทั้งหลาย ให้ดับไปๆในที่ใด แล้วแลอยู่ ; เรากล่าวว่า ผู้มีอายุ เหล่านั้น หายหิว ดับเย็น ข้ามแล้ว ถึงฝั่งแล้ว ด้วยองค์นั้น ๆ ในที่นั้น แน่แท้.
ถ้าผู้ใด จะพึงกล่าวถามอย่างนี้ว่า "วิตกและวิจารทั้งหลาย ดับไปในที่ไหน? และชนเหล่าไหน ยัง วิตกและวิจารทั้งหลาย ให้ดับไปๆในที่ไหนแล้วแลอยู่? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้น ไม่เห็นข้อนั้น" ดังนี้ไซร้ ;
คำตอบพึงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ! ภิกษุในกรณีนี้ เพราะความที่วิตกและวิจารทั้งหลายระงับลง เข้าถึงทุติยฌาน อันเป็นเครื่องผ่องใสแห่งใจในภายใน นำให้เกิดสมาธิมีอารมณ์อันเดียวไม่มีวิตกและวิจาร มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่สมาธิ แล้วแลอยู่,
วิตกและวิจารทั้งหลาย ดับไปในทุติยฌาน นั้น, และชนเหล่านั้น ยังวิตกและวิจารทั้งหลายให้ดับไป ๆ ในทุติยฌานนั้นแล้วแลอยู่" ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใคร ๆ ที่ไม่เป็นผู้โอ้อวด ไม่เป็นผู้มีมายา พึงเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้; ครั้น เพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้แล้ว นอบน้อมอยู่ จะประคองอัญชลีเข้าไปหาโดยแน่แท้.
(๓) ปีติ ย่อมดับไปในที่ใด, และชนเหล่าใด ยังปีติให้ดับไปๆในที่ใดแล้วแลอยู่; เรากล่าว่าผู้มีอายุเหล่นั้น หายหิว ดับเย็น ข้ามแล้วถึงฝั่งแล้ว ด้วยองค์นั้นๆในที่นั้นแน่แท้.
ถ้าผู้ใดจะพึงกล่าวถามอย่างนี้ว่า "ปีติดับไปในที่ไหน ? และชนเหล่าไหนยังปีติให้ดับไป ๆ ใน ที่ไหนแล้วแลอยู่? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้น ไม่เห็นข้อนั้น" ดังนี้ไซร้;
คำตอบพึงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ! ภิกษุในกรณีนี้ เพราะความจางคลายไปแห่งปีติ อยู่อุเบกขา มีสติและสัมปชัญญะ และเสวยความสุขด้วยนามกาย เข้าถึงตติยฌาน อันเป็นฌานที่พระอริยเจ้ากล่าวว่า 'ผู้ได้ฌานนี้เป็นผู้อยู่อุเบกขา มีสติ อยู่เป็นสุข' ดังนี้แล้วแลอยู่.
ปีติดับไปในตติยฌาน นั้น, และชนเหล่านั้น ยังปีติ ให้ดับไป ๆ ในตติยฌานนั้นแล้วแลอยู่" ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใคร ๆ ที่ไม่เป็นผู้โอ้อวดไม่เป็น ผู้มีมายา พึงเพลิดเพลิน อนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้ ; ค รั้นเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้แล้ว นอบน้อมอยู่ จะประคองอัญชลีเข้าไปหา โดยแน่แท้.
(๔) อุเบกขา สขย่อมดับไปในที่สุด , และชนเหล่าใดยังอุเบกขาสุขให้ดับไป ๆ ในที่ใดแล้วแลอยู่; เรากล่าวว่า ผู้มีอายุเหล่านั้น หายหิว ดับเย็น ข้ามแล้ว ถึงฝั่งแล้วด้วยองค์นั้นๆ ในที่นั้นแน่แท้.
ถ้าผู้ใดจะพึงกล่าวถามอย่างนี้ว่า "อุเบกขาสุขดับไปในที่ไหน? และชนเหล่าไหนยังอุเบกขาสุขให้ดับไปๆในที่ไหนแล้วแลอยู่? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้น ไม่เห็นข้อนั้น" ดังนี้ไซร้,
คำตอบพึงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ! ภิกษุในกรณีนี้ เพราะละสุขและทุกข์เสียได้ เพราะความดับหายไปแห่งโสมนัสและโทมนัสในกาลก่อนเข้าถึงจตุตถฌาน อันไม่มีทุกข์และสุข มีแต่ความที่สติเป็นธรรมชาติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขาแล้วแลอยู่.
อุเบกขาสุขดับไปในจตุตถฌานนั้น, และชนเหล่านั้นยังอุเบกขาสุขให้ดับไปๆในจตุตถฌานนั้นแล้วแลอยู่" ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใคร ๆ ที่ไม่เป็นผู้โอ้อวด ไม่เป็นผู้มีมายา พึงเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำ ว่าสาธุ ดังนี้; ครั้นเพ ลิดเพ ลินอนุโมทนาด้วยคำ ว่า สาธุ ดังนี้แล้วนอบน้อมอยู่จะประคองอัญชลีเข้าไปหา โดยแน่แท้.
(๕) รูปสัญญาทั้งหลาย ย่อมดับไปในที่ใด, และชนเหล่าใด ยังรูปสัญญาทั้งหลาย ให้ดับไป ๆ ในที่ใด แล้วแลอยู่ ; เรากล่าวว่าผู้มีอายุเหล่านั้นหายหิว ดับเย็น ข้ามแล้ว ถึงฝั่งแล้วด้วยองค์นั้นๆในที่นั้นแน่แท้.
ถ้าผู้ใดจะพึงกล่าวถามอย่างนี้ว่า "รูปสัญญาทั้งหลายดับไปที่ไหน ? และชนเหล่าไหน ยัง รูปสัญญาทั้งหลาย ให้ดับไปๆในที่ไหนแล้วแลอยู่? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้นไม่เห็นข้อนั้น " ดังนี้ไซร้,
คำตอบพีงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ!ภิกษุในกรณีนี้ เพราะการก้าวล่วงเสียซึ่งรูปสัญญาทั้งหลายโดยประการทั้งปวง เพราะความตั้งอยู่ไม่ได้แห่งปฏิฆสัญญาทั้งหลาย เพราะไม่ได้ทำไว้ในใจซึ่งความกำหนดหมายในภาวะต่าง ๆ จึงเข้าถึงอากาสานัญจายตนะ อันมีการทำในใจว่า 'อากาศไม่มีที่สุด'แล้วแลอยู่.
รูปสัญญาทั้งหลาย ดับไปในอากาสานัญจายตนะ นั้น, และชนเหล่านั้นยังรูปสัญญาทั้งหลาย ให้ดับไปๆในอากาสานัญจายตนะนั้นแล้วแลอยู่" ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใครๆที่ไม่เป็นผู้โอ้อวด ไม่เป็นผู้มีมายา พึงเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้; ครั้นเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุดังนี้แล้ว นอบน้อมอยู่ จะประคองอัญชลีเข้าไปหา โดยแน่แท้.
(๖) อากาสานัญจายตนสัญญา ย่อมดับไปในที่ใด, และชนเหล่าใดยัง อากาสานัญจายตนสัญญา ให้ดับไปๆในที่ใดแล้วแลอยู่ ; เรากล่าวว่าผู้มีอายุเหล่านั้น หายหิว ดับเย็น ข้ามแล้ว ถึงฝั่งแล้ว ด้วยองค์นั้นๆในที่นั้นแน่แท้.
ถ้าผู้ใด จะพึงกล่าวถามอย่างนี้ ว่า "อากาสานัญจายตนสัญญา ดับไปในที่ไหน? และชนเหล่าไหนยัง อากาสานัญจายตนสัญญา ให้ดับไป ๆ ในที่ใดแล้วแลอยู่? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้น ไม่เห็นข้อนั้น" ดังนี้ไซร้;
คำตอบพึงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ! ภิกษุในกรณีนี้ ก้าวล่วงเสียซึ่งอากาสานัญจายตนะโดยประการทั้งปวง เข้าถึงวิญญาณัญจายตนะ อันมีการทำในใจว่า 'วิญญาณไม่มีที่สุด' แล้วแลอยู่.
อากาสานัญจายตนสัญญาดับไปในวิญญาณัญจายตนะนั้น,และชนเหล่านั้น ยังอากาสานัญจายตนสัญญา ให้ดับไปๆในวิญญาณัญจายตนะนั้นแล้วแลอยู่" ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใครๆที่ไม่เป็นผู้โอ้อวด ไม่เป็นผู้มีมายา พึงเพลิดเพลิน อนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้; ครั้นเพ ลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้แล้ว นอนน้อมอยู่ จะประคองอัญชลีเข้าไปหาโดยแน่แท้.
(๗) วิญญาณัญจายตนสัญญา ย่อมดับไปในที่ใด, และชนเหล่าใดยัง วิญญาณัญจายตนสัญญาให้ดับไป ๆ ในที่ใดแล้วแลอยู่; เรากล่าวว่า ผู้มี อายุเหล่านั้น หายหิว ดับเย็น ข้ามแล้ว ถึงฝั่งแล้ว ด้วยองค์นั้น ๆ ในที่นั้นแน่แท้.
ถ้าผู้ใด จะพึงกล่าวถามอย่างนี้ ว่า "วิญญาณัญจายตนสัญญา ดับไปในที่ไหน ? และชนเหล่าไหนยัง วิญญาณัญจายตนสัญญา ให้ดับไป ๆ ในที่ใดแล้วแลอยู่ ? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้น ไม่เห็นข้อนั้น " ดังนี้ไซร้;
คำตอบพึงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ! ภิกษุในกรณีนี้ ก้าวล่วงเสียซึ่งวิญญาณัญจายตนะโดยประการทั้งปวง เข้าถึง อากิญจัญญายตนะ อันมีการทำในใจว่า 'อะไร ๆ ไม่มี'แล้วแลอยู่,
วิญญาณัญจายตนสัญญา ดับไปในอากิญจัญญายตนะนั้นและชนเหล่านั้น ยังวิญญาณัญจายตนสัญยาให้ดับไป ๆ ในอากิญจัญญายตนะ นั้นแล้วแลอยู่" ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใคร ๆ ที่ไม่เป็นผู้โอ้อวดไม่เป็นผู้มีมายา พีงเพลิดเพลิน อนโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้; ครั้น เพลิดเพลินอนุโมทนา ด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้แล้ว นอบน้อมอยู่ จะประคองอัญชลีเข้าไปหา โดยแน่แท้.
(๘) อากิญจัญญายตนสัญญา ย่อมดับไปในที่ใด, และชนเหล่าใดยัง อากิญจัญญายตนสัญญา ให้ดับไป ๆ ในที่ใด แล้วแลอยู่; เรากล่าวว่า ผู้มี อายุเหล่านั้น หายหิว ดับเย็น ข้ามแล้ว ถึงฝั่งแล้วด้วยองค์นั้น ๆ ในที่นั้นแน่แท้.
ถ้าผู้ใด จะพึงกล่าวถามอย่างนี้ว่า "อากิญจัญญายตนสัญญา ดับไปในที่ไหน ? และชนเหล่าไหนยังอาญจัญญายตนสัญญา ให้ดับไป ๆ ในที่ใดแล้วแลอยู่ ? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้น ไม่เห็นข้อนั้น" ดังนี้ไซร้;
คำตอบพึงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ ! ภิกษุในกรณีนี้ ก้าวล่วงเสียซึ่งอากิญจัญญายตนะโดยประการทั้งปวง เข้าถึงเนวสัญญานาสัญญายตนะแล้วแลอยู่.
อากิญจัญญายตนสัญญาดับไปในเนวสัญญานาสัญญายตนะนั้น, และชนเหล่านั้นยังอาญจัญญายตนสัญญาให้ดับไปๆในเนวสัญญานาสัญญายตนะนั้น แล้วแลอยู่"ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใคร ๆ ที่ไม่เป็นผู้โอ้อวด ไม่เป็นผู้มีมายา พึงเพลิดเพลิน อนุโมทนาด้วยคำ ว่า สาธุ ดังนี้ ; ครั้นเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุดังนี้แล้ว นอบน้อมอยู่ จะประคองอัญชลีเข้าไปหา โดยแน่แท้.
(๙) เนวสัญญานาสัญญายตนสัญญา ย่อมดับไปในที่ใด และชนเหล่าใดยังเนวสัญญานาสัญญายตนสัญญาให้ดับไป ๆ ในที่ใด แล้วแลอยู่; เรากล่าวว่า ผู้มีอายุเหล่านั้น หายหิว ดับเย็น ข้ามแล้ว ถึงฝั่งแล้ว ด้วยองค์นั้นๆในที่นั้นแน่แท้.
ถ้าผู้ใด จะพึงกล่าถามอย่างนี้ว่า "เนวสัญญานาสัญญายตนสัญญา ดับไปในที่ไหน? และชนเหล่าไหนยัง เนวสัญญานาสัญญายตนสัญญา ให้ดับไปๆในที่ใดแล้วแลอยู่? ข้าพเจ้าไม่รู้ข้อนั้น ไม่เห็นข้อนั้น" ดังนี้ไซร้;
คำตอบพึงมีแก่เขาว่า "ผู้มีอายุ! ภิกษุในกรณีนี้ก้าวล่วงเสียซึ่งเนวสัญญานาสัญญายนะโดยประการทั้งปวง เข้าถึงสัญญาเวทยิตนิโรธ แล้วแลอยู่,
เนวสัญญานาสัญญายตนสัญญา ดับไปในสัญญาเวทยิตนิโรธนั้น, และชนเหล่านั้น ยังเนวสัญญานาสัญญายตนสัญญาให้ดับไป ๆในสัญญาเวทยิตนิโรธนั้น แล้วแลอยู่" ดังนี้.
ภิกษุ ท.! ใคร ๆ ที่ไม่เป็นผู้โอ้อวด ไม่เป็นผู้มีมายา พึงเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้; ครั้นเพลิดเพลินอนุโมทนาด้วยคำว่า สาธุ ดังนี้แล้ว นอบน้อมอยู่ จะประคองอัญชลีเข้าไปหา โดยแน่แท้.
ภิกษุ ท.! เหล่านี้แล อนุปุพพวิหารสมาบัติ ๙ ประการ. . . . นวก. อํ. ๒๓/๔๒๔/๒๓๗.
Create Date : 02 กรกฎาคม 2558 |
|
0 comments |
Last Update : 2 กรกฎาคม 2558 7:42:40 น. |
Counter : 1132 Pageviews. |
|
|
|