ต่อจากตอนที่ 2

ลองมาดูคุณวุฒิวิชาชีพสาขาธุรกิจหนังสือและสิ่งพิมพ์ อาชีพนักแปลเชี่ยวชาญขั้นต้น ชั้น 4 (อย่าถามว่าชั้น 1-3 หายไป เพราะเราก็ไม่รู้เหมือนกัน)

คุณลักษณะของผลการเรียนรู้

สามารถปฏิบัติงานด้านการแปลได้ทุกขั้นตอนตั้งแต่การรับความต้องการผลิตงานแปล บริการจัดการงานแปล ผลิตงานแปลและตรวจแก้งานแปล จนถึงขั้นส่งมอบงานแปล ผู้ผ่านการประเมินคุณวุฒิวิชาชีพนักแปลเชี่ยวชาญระดับต้น(TPQ4) จะต้องผ่านการประเมินทั้ง11 หน่วยสมรรถนะ ได้แก่พิจารณาเนื้อหางานแปล พิจารณาเงื่อนไขรับงานแปล วางแผนงานการแปลนำเสนอแผนงานการแปล ทบทวนแผนงานการแปล เตรียมการแปลงาน แปลงานตรวจสอบงานแปลเป็นช่วงๆ ตรวจงานแปลทั้งฉบับ ปรับแก้งานแปล ส่งงานแปลโดยในหน่วยสมรรถนะแปลงานนั้น นักแปลเชี่ยวชาญระดับต้นจะต้องสามารถแปลสารคดี (Non-fiction) และ/หรือบันเทิงคดี (Fiction) ที่มีเนื้อหาทั่วไปได้มีความประณีตละเอียดลออในการทำงานแปล เช่น ตัวสะกดคำภาษาไทยความสละสลวยในการเลือกคำให้ตรงกับความหมาย การสะกดคำ อาจมีข้อผิดพลาดบ้างเพียงเล็กน้อย

ใฝ่หาความรู้เพิ่มเติมมีวินัย ทำงานตรงต่อเวลา ยอมรับความคิดเห็นจากผู้อื่น มีจริยธรรมรักษาความลับของงาน ยอมรับข้อบกพร่องและปรับปรุงแก้ไขผู้ที่จะผ่านคุณวุฒิวิชาชีพนักแปลเชี่ยวชาญระดับต้นยังต้องเป็นผู้ที่มีทักษะการสื่อสารข้ามวัฒนธรรมการเรียนรู้และปรับปรุงคุณภาพการทำงาน การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศตลอดจนมีอุปนิสัยการค้นคว้าข้อมูลอย่างต่อเนื่อง

การเลื่อนระดับคุณวุฒิวิชาชีพ

หากต้องการเขาสู่คุณวุฒิวิชาชีพนักแปลเชี่ยวชาญขั้นต้นชั้น 4 ผู้ที่จะเข้าสู่การทดสอบต้องมีคุณสมบัติดังนี้

1. มีวุฒิการศึกษาขั้นต่ำระดับปริญญาตรีทุกสาขาวิชาและผ่านการอบรมที่มีเนื้อหาด้านการแปลอย่างน้อย 30 ชั่วโมง (ไม่นับรวมหลักสูตรการใช้เครื่องมือช่วยแปล)

2. กรณีที่ไม่เป็นไปตามเกณฑ์ข้อ 1 หากต้องการเข้าสู่คุณวุฒิวิชาชีพนักแปลเชี่ยวชาญขั้นต้นชั้น 4 ผู้ที่จะเข้าสู่การทดสอบต้องเป็นผู้มีประสบการณ์ทำงานด้านการแปลทั่วไปอย่างน้อย3 ปีและผ่านการอบรมที่มีเนื้อหาด้านการแปลอย่างน้อย 30 ชั่วโมง (ไม่นับรวมหลักสูตรการใช้เครื่องมือช่วยแปล)หรือเป็นผู้มีผลงานแปลอย่างน้อย 625,000คำโดยนับคำจากหนังสือและสิ่งพิมพ์ภาษาอังกฤษ (ประมาณ 5 เล่ม เล่มละประมาณ 250 หน้า) ซึ่งเป็นผลงานแปลก่อนการทำบรรณาธิการ)และผ่านการอบรมที่มีเนื้อหาด้านการแปลอย่างน้อย 30 ชั่วโมง (ไม่นับรวมหลักสูตรการใช้เครื่องมือช่วยแปล)

กลุ่มบุคคลในอาชีพ

ผู้ที่มีความสามารถด้านภาษาอังกฤษและภาษาไทยดีมากและมีความสนใจด้านงานแปล

****************************************

คำถามจากผู้เข้าร่วมประชาพิจารณ์

1. ถ้าไม่สอบเทียบคุณวุฒิวิชาชีพ จะมีผลอะไรหรือไม่

ตอบ ไม่มี แต่จัดทำขึ้นตามนโยบายของรัฐเนื่องจากประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่AEC (ตรงนี้เราฟังไม่ทันว่าเกี่ยวข้องยังไงกับงานวรรณกรรม)

2. ถ้าสอบ จะนำไปใช้ปรับฐานเงินเดือนได้หรือไม่

ตอบ ได้ (ข้อนี้เราไม่ค่อยเข้าใจอาชีพนี้ปรับเงินเดือนเหมือนที่รัฐบาลกำหนดว่า จบ ป.ตรี เงินเดือนขั้นต่ำต้อง 15,000 บาท?)

3. เกณฑ์มาตรฐานนี้ ใครกำหนด

ตอบตัวแทนอาชีพร่วมกันจัดทำ (เราว่าตอบไม่เคลียร์ น่าจะบอกละเอียดกว่านี้ เช่นอ้างอิงจากหลักสูตรการแปลระดับบัณฑิตศึกษาหรือดูแนวทางการจัดทำมาตรฐานอาชีพของประเทศสหรัฐอเมริกา etc. คือเรามองว่าจะทำรายงานสักเล่ม ต้องทบทวนวรรณกรรม มีที่มาที่ไป ไม่ใช่คิด factor เอาเอง)

4. หากสอบไม่ผ่าน จะสอบใหม่ได้กี่ครั้ง

ตอบ สอบกี่ครั้งก็ได้แต่ก่อนสอบ คณะกรรมการจะตรวจคุณสมบัติก่อน หากไม่ครบ จะขอให้เตรียมให้ครบ จึงค่อยมาสมัครสอบ สอบภาคทฤษฎีแล้วจึงสอบปฏิบัติ ถ้าทฤษฎีไม่ผ่าน จะไม่ได้สอบปฏิบัติสัดส่วนคะแนนคือ 30:70

เรามีคำถามและความเห็นแต่ไม่ได้ถามเพราะเวลาให้ถามน้อย

1. หากประกาศให้ 6 สาขาอาชีพนี้มีมาตรฐานอาชีพโดยลงประกาศในราชกิจจานุเบกษา อาชีพทั้ง 6 นี้จะถือเป็นวิชาชีพเหมือนวิชาชีพแพทย์พยาบาล นักบัญชี วิศวกร etc ที่มีหน่วยงานควบคุมซึ่งรวมถึงควบคุมการต่ออายุถอดถอนใบอนุญาตได้ ในทำนองเดียวกันหรือไม่ ถ้าใช่ ทั้ง 6 อาชีพนี้ควรจะได้ประโยชน์จากการหักค่าใช้จ่ายจากการประกอบวิชาชีพอิสระเช่น เงินได้จากการประกอบวิชาชีพอิสระนอกจาก 1) [โรคศิลป] หักค่าใช้จ่ายได้ร้อยละ 30 (หลายปีก่อน เราเคยสอบถามสรรพากรแล้วอาชีพแปลหักไม่ได้เพราะไม่ใช่วิชาชีพที่กำหนดไว้)

2. มาตรฐานอาชีพนี้ ถ้าเป็นมาตรฐานทางเลือกคือขอเทียบหรือไม่เทียบก็ได้ มีแนวโน้มว่าคนอาจจะไม่เทียบ ยกเว้นจะเห็นประโยชน์จริงๆเช่น ถ้ามีใบรับรองคุณวุฒิแล้วสามารถเรียกค่าบริการได้สูงขึ้นหรือขอเพิ่มอัตราเงินเดือนได้ ก็จะจูงใจให้มีคนมาขอรับรองคุณวุฒิมากขึ้น แต่เนื่องจากมาตรฐานอาชีพนักแปลนั้นครอบคลุมเฉพาะการแปลหนังสือ คำถามต่อมาคือสำนักพิมพ์ให้ความสำคัญกับมาตรฐานอาชีพหรือไม่ เช่น ถ้าได้ TPQ4 จะได้ค่าแปลเพิ่มขึ้นอีกหน้าละ100 บาท ถ้าเป็นอย่างนี้ต้นทุนการทำหนังสือก็จะสูงขึ้นด้วย

3. ตอนที่ 1 และ 2 เราบอกไปแล้วว่าเนื้อหาในหน่วยสมรรถนะ ครอบคลุมวิชาต่างๆ ที่หลักสูตรอักษรศาสตร์การแปล ของจุฬาฯสอนอยู่ คำถามคือ ถ้าคนที่สนใจจบการแปลโดยตรงจะสามารถขอเทียบคุณวุฒิโดยไม่ต้องสอบวัดระดับได้หรือไม่

ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ สถาบันคุณวุฒิวิชาชีพ //www.tpqi.go.th/standard.php

************************

พักจากคุณวุฒิวิชาชีพแปลแล้ว มาดูว่าคนอื่นๆมีความเห็นอย่างไรกับบางวิชาชีพอื่น

//pantip.com/topic/32470776 มีคนคอมเมนท์เรื่องวิชาชีพช่างภาพ เราคัดมาให้อ่านแค่บางส่วน

“แฟ้ม portมันเป็นอะไรที่จับต้องไม่ได้หรือถึงต้องมีคะแนนมาประกอบเหมือนใบเกรดทั้งๆที่ port เป็นสิ่งที่เห็นได้ชัด ลองดูง่ายๆว่า นศ ที่จบมาด้วยเกรดสวยหรูก็ไม่ได้หมายความว่าจะทำงานได้ดี ต่อมาศิลป ความชอบส่วนบุคคล มากำหนดราคากลางผมว่ามันแปลกๆ ยิ่งไม่ต้องเอาไปเปรียบเทียบกับสาขาวิชาชีพอื่นเช่นหมอ วิศวกร ที่หากมีความผิดพลาดจะเกิดความเสียหายที่ประเมินค่าไม่ได้ อย่างวิศวกรบางสาขาก็ไม่มีกว”

“อารมณ์เหมือนจะมีคล้ายๆกับสภาวิศวกรที่เข้ามากำกับคุณภาพของวิศวกร โดย "อาจารย์"ซึ่งตลอดชีวิตไม่เคยได้ทำงานจริงเลย เอามาวัดผล ไอ้คนที่ได้ไปแล้วก็ดีใจมีคนตกเยอะ ไอ้คนที่ตกก็ทำงานในสายไม่ได้ ต้องเถื่อนหรือไม่ก็ไปทำอย่างอื่นที่ไม่ต้องใช้ใบประกอบ”

“คุณนึกภาพกองถ่ายจากต่างประเทศมาทำงานในเมืองไทยอยากหาช่างภาพผู้ช่วยสักสองคนต้องการคนที่มีใบรับรองมาตราฐานอาชีพ คุณคิดว่ามันสำคัญไหมละต่างประเทศเขามีใบแบบนี้กัน ไม่ได้พูดถึงเรื่ิองถ่ายสวยไม่สวยแต่คุณสามารถทำงานมาตราฐานเดียวกับเขาได้ ทุกวันนี้ถ้าคุณยังถ่ายภาพสวยคุยกับคนที่จบทางด้านถ่ายภาพรู้เรื่อง คุณยังหากินได้จากการถ่ายภาพก็ยังไม่จำเป็นต้องมีใบนี้”

“อาชีพที่ต้องกำหนดให้ใช้ประกาศณียบัตรอาชีพพิเศษมันต้องเป็นอาชีพประเภทที่ ทำงานเกี่ยวข้องกับมาตรฐานความปลอดภัย เกี่ยวกับสุขภาพของสิ่งมีชีวิตหรืออะไรที่ต้องใช้มาตรฐานขั้นสูงเกี่ยวข้องกับคนจำนวนมากๆ
แม้กระทั่งในบางสายอาชีพเช่นนักวิเคราะห์หลักทรัพย์ผมยังไม่เห็นด้วยเท่าไหร่ที่จะต้องบังคับให้มีใบประกอบวิชาชีพเฉพาะ(คนที่ไม่มีพูดมากๆแล้วเสี่ยงต่อการผิดกฏหมาย)”

“ถ้าแค่จะตั้งองค์กรเพื่อทำใบรับรองคุณภาพของทักษะก็ทำได้ไม่มีปัญหาอะไร แต่จะเน้นว่าให้ระวังเรื่อง
"การบังคับในทางกฏหมายให้คนที่มีเท่านั้น ถึงจะประกอบอาชีพนี้ได้" มันไม่ได้เหมาะสมกับทุกๆอาชีพหรอก(วิศวะในบางสาขายังคัดค้านการมี กว เลย)”

“ผมว่ามันจะคล้ายใบประกอบวิชาชีพครูมากกว่า พวกใบอนุญาตประกอบโรคศิลป์ถ้าไม่มีใบประกอบโรคศิลป์ คุณเปิดบ้านเป็นคลินิกไม่ได้ แต่ไม่มีใบประกอบวิชาชีพครูคุณยังเปิดบ้านรับสอนพิเศษได้ ในกรณีนี้ ผมมองว่ามันไม่น่าเป็นใบคุณวุฒิ หรือ qualification  แต่น่าจะเป็นใบรับรองหรือ certification มากกว่า คือ แม้ไม่ได้สอบคุณวุฒิตัวนี้ก็ยังสามารถทำงานรับถ่ายภาพได้ แต่ถ้ามีก็จะช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับตัวเราได้อีกทางหนึ่งแน่นอนว่าสามารถใช้อัพราคาได้ เหมือนคนที่ไปลงคอสเรียน TPWPA(Thai Professional Wedding Photographer Association)
ก็จะมีความน่าเชื่อถือในการสายอาชีพ คนจ้างก็มีความมั่นใจ และแน่นอนอัพราคาค่าตัวขึ้นได้เช่นกัน อีกตัวอย่าง เช่น Microsoftcertificate ที่เมื่อเราสอบผ่านก็ช่วยให้เรามีโอกาสมากขึ้นในการสมัครงาน”

“ทุกอาชีพควรมีสมาคมของตัวเอง เพื่อช่วยเหลือ ป้องกันยกตัวอย่างถ้าได้รับความไม่เป็นธรรมจะรวมตัวกันเพื่อเรียกร้อง ความถูกต้องยกตัวอย่างสมามเขียนบนหนังในอเมริกาเคยประท้วงหยุดงานจนทำให้สตูดิโอสร้างหนังไม่ได้มาแล้วและจะเอาคนที่ไม่มีใบรับรองมาทำงานไม่ได้ด้วย ผิดกฎหมายและถ้าการสอบใบมีมาตรฐานสูงคนว่าจ้างจะมันใจได้ว่าคุณมีฝีมือจริง นี่แหละข้อดีไม่รู้ว่าคนสวนใหญ่ที่ทำงานนี้กังวลอะไร”

“คนที่มีฝีมืออยู่แล้วจะกลัวอะไร บางคนชอบด้วยซ้ำ ที่ได้สอบนู่นนี่นั่นมีกิจกรรม มีทริป มีการเรียนรู้ใหม่ๆ ราคาส่วนใหญ่มาจากผลงานอยู่แล้ว งานตัวอย่างไม่ดี ไม่สวย ราคาแพงใครจะจ้าง คนส่วนใหญ่ที่ทำงานนี้กังวลอะไร น่าจะเป็นกลุ่มคนที่ฝีมือไม่ถึง หรือไม่เก่งทฤษฎีมากกว่าที่กลัว เพราะหากการมี certificate ได้รับความนิยมเป็นที่แพร่หลาย คนที่ไม่มีก็จะไม่เป็นตัวเลือกอีกต่อไป”