เราสรุปเรื่องที่ฟังในที่ประชุมมาให้อ่านเผื่อใครไม่ได้ไปประชุมวันนี้

หัวข้อวันนี้คือ “การแปลและการล่ามในวันนี้และอนาคต” มีผู้ร่วมเสวนา 4 ท่าน

คุณถ่ายเถา สุจริตกุล เจ้าของบทประพันธ์ “มงกุฏดอกส้ม” และ “ดอกส้มสีทอง” ที่นำมาทำเป็นละครทีวียอดฮิต เรื่องหลังคือการนำตัวละครจากเรื่องแรกมาขยาย เรื่องนี้เขียนมานานแล้วแต่เพิ่งจะทำเป็นละครนี้เอง ต่อจากนี้ก็มี เรยา เดอะมิวสิคัล

คุณถ่ายเถาอยากเป็นนักแปลเพราะชอบอ่านหนังสือ เลือกเรื่องที่ชอบมาแปล พอได้ลองแล้วก็ติดใจเลยกลายมาเป็นนักเขียนด้วย คุณถ่ายเถาบอกว่า เวลาแปล ให้นึกว่าเราเป็นตัวละครตัวนั้นด้วย จะได้แปลได้อรรถรส

ส่วน คุณเสาวณีย์ นิวาศะบุตร นั้นแปล นิราศเมืองเพชร เพิ่งจะเริ่มแปลหนังสือหลังจากเกษียณและกลับมาจากต่างประเทศ โดยจะมี literary buddy คอยผลัดกันดูงานแปล ช่วยเกลาและติชม จนครูหนอนและเพื่อนๆ สนับสนุนให้แปลและสุดท้ายตัดสินใจพิมพ์จำหน่ายเอง

คุณเอก อัคคี หรือ Mr. QC ผู้เขียนเรื่อง “รับน้องสยองขวัญ” และ “ทางผีผ่าน”พูดถึงอนาคตของวงการหนังสือว่าใน 3-5 ปีข้างหน้าจะเป็นช่วงประคองตนเองเพราะปัจจุบันมีsocial network ทำให้คนอ่านหนังสือน้อยลง ถ้าอ่านก็จะอ่านเอาเนื้อเรื่องเพื่อให้คุยกับเพื่อนได้แต่ไม่ได้อ่านเอาอรรถรส ส่วนงานสัปดาห์หนังสือที่จัดกันไม่ใช่งานแสดงหนังสือแต่เป็น มหกรรมลดราคาหนังสือแห่งชาติ

คุณเอก พูดถึงหนังสืออีโรติกที่มีการวิจารณ์กันอยู่ว่า “ถ้าใจไม่ถึง อย่าแปล”คือ “พระเอกนางเอก ไม่สามารถนั่งพับเพียบแล้วเข้าพระเข้านางกันได้” ถ้าบทโจ่งแจ้ง ก็ต้องแปลไปอย่างนั้น และตลาดแปลยังต้องการนักแปลดีๆ ไม่ใช่นักแปล “บ่มแก๊ส” คือ ไม่พร้อมแต่ไปบีบให้พร้อม งานแปลที่ได้ก็จะไม่ดี (เหมือนมะม่วงบ่มกินไม่อร่อยเท่ามะม่วงที่สุกเอง)

คุณปกรณ์ กฤษประจันต์ ซึ่งเป็นล่าม ทำอาชีพนี้มาได้ 5 ปีแล้ว ก็สรุปได้ว่า ล่ามเป็นงานที่ต้องรอและล่ามมักจะเป็นคนสุดท้ายที่ได้รู้ว่างานที่จะทำนั้นเกี่ยวกับอะไร ล่ามไม่ใช่แค่คนเติมเต็มช่องว่างของภาษาแต่ต้องต้องเติมช่องว่างด้านความเข้าใจด้วย

เรื่องประชาคมอาเซียนกับการแปล คุณเอก อัคคี ยืนยันว่าหนังสือไทยมีศักยภาพมากเนื่องจากทีวีไทยยิงสัญญาณไกลถึงประเทศเพื่อนบ้าน “เวลาในขวดแก้ว” ของประภัสสร เสวิกุลก็ตีพิมพ์เป็นภาษาเวียดนามแล้ว ใครๆก็อยากดูเรยา แต่จะหานักแปลภาษาไทยเป็นเขมร หรือภาษาเพื่อนบ้านถึงขั้นที่แปลได้อาจจะยาก

เนื้อหามีมากกว่านี้ ถ้าอยากฟังสนุก ต้องไปประชุมเอง

ลงมาจากห้องประชุมแล้วเจอคุณเอก อัคคี ก็นั่งคุยกันอีกครู่ คุณเอกบอกว่า นักแปลต้องดูว่าตลาดต้องการอะไร ไม่ใช่สำนักพิมพ์ต้องการอะไร เพราะถึงยังไงสำนักพิมพ์ก็ต้องมาดูตลาดอยู่ดีว่าผู้อ่านต้องการหนังสือแนวไหน ง่ายๆ คือเดินเข้าร้านหนังสือแล้วดูว่าหนังสือแนวไหนที่ยังไม่มี ก็เลือกแปลแนวนั้น ที่สำคัญต้องเป็นแนวที่ถนัดหรือที่ชอบไม่งั้นจะอยู่กับมันได้ไม่นาน

สนใจพูดคุยเรื่องการแปล อีเมลมาที่ natchaon@yahoo.com

ณัชชาอร ชูเชิดศักดิ์ NAATI No. 67061 ออสเตรเลีย