Bloggang.com : Rain_sk : ▷..เจดีย์ทรงลอมฟาง...◁

▷..เจดีย์ทรงลอมฟาง...◁

คอลัมน์ คติ-สัญลักษณ์สถาปัตยกรรมไทย
ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์

คลิกเม้าส์ที่ภาพ ภาพจะเปลี่ยนขนาด..

เจดีย์ทรงนี้มีรูปแบบแตกต่างกัน 3 รูปแบบ คือ 1.เจดีย์ทรงลอมฟางไม่มีบัลลังก์ 2.เจดีย์ทรงลอมฟางมีบัลลังก์ และ 3.เจดีย์ทรงลอมฟาง ไม่มีบัลลังก์ฐานเหลี่ยม

จากหนังสือพุกามของอาจารย์เกรียงไกร เกิดศิริ อ้างว่าสมเด็จกรมพระยา ดำรงราชานุภาพ ประทานคำอธิบายของเจดีย์แบบนี้ว่า "ทำองค์ระฆังสูงเหมือนรูปฟัก ตั้งแต่ปากระฆังจนมาถึงพื้น มีฐานเตี้ยเหมือนขั้นบันไดเดียวรองย่อทำอย่างเตี้ย"

เจดีย์ทรงนี้เป็นเจดีย์เก่าแก่ประมาณพุทธศตวรรษที่ 11-12 ในยุคสมัยที่เรียกกันว่าศรีเกษตร

เจดีย์ในรูปที่เห็นชื่อ เจดีย์บุพยา หรือ โบโดคยา (Bupaya Pagoda) อยู่ใน พุกาม พม่า ซ่อมปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่ โดยคงในรูปแบบเดิม

ในประเทศไทย เจดีย์รูปแบบนี้มีอยู่ที่จังหวัดลำพูนชื่อ กู่ช้าง เพราะเป็นตำนานเล่าว่า เป็นที่บรรจุซากช้างของเจดีย์โบโดคยา พระนางจามเทวีชื่อ "ผู้ก่ำงาเขียว" มีข้อสงสัยในเรื่องนี้ก็คือ ในสมัยโบราณนั้นสิ่งที่จะบรรจุในสถูปต้องเป็นพระบรมศพหรืออัฐิของพระมหากษัตริย์หรือพระอริยสงฆ์ ซึ่งในรูปแบบของกู่ช้างน่าจะมิใช้บรรจุซากช้าง "ผู้ก่ำงาเขียว" ดังกล่าว แต่มีลักษณะมียอดแหลมน่าจะเป็นเจดีย์มากกว่า

ในรูปแบบของเจดีย์นี้ก็ยังปรากฏคติ และสัญลักษณ์ อันได้แก่ ตัวฐาน ที่น่าจะยังหมายถึงอกุศลมูล คือ โลภะ โทสะ โมหะ ที่เป็นฐานของความเป็นตัวตน คือ เจดีย์ที่ยังหมายถึง โลก หรือตัวตน เหมือนเจดีย์อื่นๆ เพียงแต่รูปแบบสัญลักษณ์ที่แตกต่างกันออกไปบ้าง แต่เค้าโครง คติ สัญลักษณ์ก็ยังคล้ายหรือเหมือนกับเจดีย์อื่นๆ

credit : khaosodnews

Create Date : 12 กุมภาพันธ์ 2555

Last Update : 12 กุมภาพันธ์ 2555 10:02:50 น. 0 comments

Counter : 1357 Pageviews.

Share
Tweet