“ไข้สมองอักเสบ” โรคร้ายต้อนรับปี 2010
ป้องกันได้แค่ใส่ใจสุขภาพ
จะเป็นอย่างไร หากของขวัญวันต้อนรับปีใหม่ ปี 2010 เป็นสารพัดโรคร้ายที่รอต้อนรับมนุษย์โลกอย่างเรา ๆ อยู่
โดยเฉพาะเจ้าโรคร้ายอย่าง “ไข้สมองอักเสบ” ที่มีการคาดการณ์กันว่า ในปี 2010 นี้จะกลับมาระบาดอีกระลอก!
เกี่ยวกับเรื่องนี้ ได้รับการเปิดเผยจาก นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ผู้อำนวยการศูนย์ความร่วมมือองค์การอนามัยโลกฯ
ที่ออกมาบอกว่า ในปี 2553 โรคไข้สมองอักเสบจะเป็นโรคที่ต้องจับตามองอย่างใกล้ชิด
เนื่องจากข้อมูลที่ผ่านมาพบว่าโรคอุบัติใหม่อุบัติซ้ำกว่าร้อยละ 50 ล้วนส่งผลให้เกิดไข้สมองอักเสบ
ดังนั้น มีความเป็นไปได้ว่าอาการของโรค ที่เกิดจากไวรัสจะไม่แสดงอาการเหมือนเดิม
แต่จะแสดงอาการด้วยไข้สมองอักเสบแทน
“นอกจากนี้ โรคสมองอักเสบจากไวรัสชานดิปุระ ยังเป็นเชื้อไวรัสที่ต้องระวัง
เนื่องจากในอดีตถือเป็นไวรัสไม่อันตราย ผู้ป่วยจะมีอาการปวดเมื่อยตามตัว แต่จะดีขึ้นภายใน 1 สัปดาห์
โดยก่อนหน้านี้เชื้อดังกล่าวติดต่อจากละอองน้ำลายของวัว ควาย หมู ม้ามาสู่คนโดยตรง
แต่หลังจากมีตัวริ้นเป็นตัวกลางนำเชื้อมาสู่คนอีกทอดหนึ่ง กลับทำให้เชื้อมีความรุนแรงขึ้น
อย่างล่าสุดในอินเดียเมื่อปี 2546-2549 พบผู้เสียชีวิต 232 ราย ขณะที่ประเทศอื่น ไม่มีผู้เสียชีวิต
อีกทั้งโรคไข้เลือดออก เป็นอีกโรคที่จะไม่แสดงอาการเหมือนเดิม
เพราะเมื่อเร็วๆนี้ที่โรงพยาบาลจุฬาฯ พบผู้ป่วยไข้เลือดออก ไม่มีอาการของรอยจ้ำแดงๆ บนผิวหนัง
แต่กลับพบอาการสมองอักเสบร่วม” นพ.ธีระวัฒน์ กล่าวด้วยความเป็นห่วง
ว่าแต่!!เจ้าโรคไข้สมองอักเสบนี่คืออะไรกันนะ...มาทำความรู้จักเจ้าโรคนี้กันดีกว่า
เจ้าโรคไข้สมองอักเสบ เกิดจากการอักเสบของเนื้อสมองทั่ว ๆ ไปหรือเฉพาะบางส่วนจากเชื้อไวรัส เนื่องจาก
เนื้อสมองอยู่ติดกับเยื่อหุ้มสมอง จึงอาจพบการอักเสบของเยื้อหุ้มสมองร่วมกับการอักเสบของสมองด้วยได้
โรคนี้มีมีความสำคัญเนื่องจากเมื่อเป็นแล้วมีอัตราการตายสูง
หากรอดชีวิตมักมีความพิการหรือผิดปกติทางสมองตามมา ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อไวรัส
ซึ่งจะแตกต่างกันไปตามภูมิภาคต่างๆของโลก สภาวะอากาศ ฤดูกาล โอกาสในการสัมผัสกับสัตว์นำโรค
และภูมิต้านทานของผู้ป่วย
สำหรับประเทศไทย เชื้อไวรัสที่ชื่อ เจอี (Japanese B encephalitis)
เป็นสาเหตุการติดเชื้อไวรัสในสมองที่พบบ่อยที่สุด ประมาณร้อยละ 80 ของผู้ป่วยไข้สมองอักเสบเกิดจากเชื้อเจอี
โรคนี้พบได้ทุกภาคของประเทศไทย รวมทั้งเขตชานเมืองของกรุงเทพฯ
เชื้อไวรัสอื่นๆ ที่เป็นสาเหตุ เช่น เอนเทอโรไวรัส(enterovirus) , เชื้อโรคมือ เท้า ปาก (อีวี 71) , เชื้ออีสุกอีใส ,
เชื้อโรคพิษสุนัขบ้า, เชื้อหัด , เชื้อเริม (Herpes simplex virus) , เชื้อคางทูม , เชื้อเอดส์ , เชื้อนิปาห์ เป็นต้น
เมื่อ หลังจากโดนยุงที่มีเชื้อกัด จะมีเชื้อเข้าไปในร่างกายของคนและเพิ่มจำนวนมากขึ้น
จนมากพอที่จะทำให้เกิดอาการของโรค คือทำให้สมองและเยื้อหุ้มสมองอักเสบ
ระยะนี้คือระยะฟักตัว กินเวลา 7 – 10 วัน หรืออาจนานถึง 2 สัปดาห์ เชื้อไวรัสเจอีจะอยู่ในสัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง
โดยเฉพาะลูกหมู เนื่องจากลูกหมูที่หย่านมแม่นาน 1 เดือน ภูมิคุ้มกันจากแม่จะเริ่มหมดไป
เมื่อยุงที่มีเชื้อกัดลูกหมู เชื้อสามารถอยู่ในลูกหมูได้นาน โดยลูกหมูไม่มีอาการ เมื่อยุงตัวอื่นกัดลูกหมูที่มีเชื้อ
ยุงนั้นก็จะสามารถแพร่เชื้อต่อไปได้ ลูกหมูจึงเป็นตัวกระจายเชื้อที่สำคัญ
นอกจากนี้ วัว ควาย ม้า ลา แพะ แกะ ค้างคาว ก็เป็นแหล่งแพร่เชื้อได้
ลองมาสังเกตอาการกันดูว่า คนที่ป่วยโรคไข้สมองอักเสบจะมีอาการอย่างไร
อาการของผู้ป่วยมีด้วยกัน 2 ลักษณะ คือ ติดเชื้อเฉียบพลัน อาการเปลี่ยนแปลงภายใน 1 สัปดาห์
อาทิ มีไข้สูง ปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร กลัวแสง คอแข็ง ชัก พฤติกรรมเปลี่ยนแปลง และซึม
ส่วนกลุ่มที่สองเป็นกลุ่มที่เป็นเรื้อรัง อาการจะแสดงอย่างค่อยเป็นค่อยไป อาจมีไข้หรือไม่มีก็ได้
การดำเนินโรคช้าแต่รุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้น หากมีอาการต่างๆข้างบนนี้ควรรีบปรึกษาแพทย์โดยทันที
เป็นที่น่าเสียดายที่ปัจจุบันยังไม่มียารักษา โดยเฉพาะสำหรับเชื้อไวรัสส่วนใหญ่
ยกเว้น เชื้อเริม (Herpes simplex virus) ซึ่ง มียาอะไซโคลเวียรักษาได้ แต่ต้องให้ในระยะเริ่มแรกของโรคจึงได้ผลดี
นอกจากนี้สมองอักเสบจากไข้รากสาดใหญ่มียาที่ใช้รักษาได้ เชื้ออื่นๆ ยังไม่มียาที่รักษาได้ผลแน่นอน
ดังนั้นการรักษาส่วนใหญ่จึงเป็นการรักษาประคับประคองตามอาการ
เช่น ให้ยาลดไข้ ยาระงับ ยาช่วยลดอาการบวมของสมอง ช่วยการหายใจแก้ภาวะเกลือแร่ไม่สมดุล
รักษาภาวะติดเชื้อแทรกซ้อน ภายหลังการป่วยเป็นไข้สมองอักเสบ
ผู้ป่วยส่วนน้อยที่มีอาการไม่รุนแรงอาจหายเป็นปกติได้ แต่ผู้ป่วยส่วนมากที่มีอาการรุนแรงอาจเสียชีวิต
หรือในกรณีที่รอดชีวิตมักมีความพิการทางสมองหลงเหลืออยู่ เช่น ชัก อัมพาต ปัญญาอ่อน
พฤติกรรมและอารมณ์เปลี่ยนแปลง พูดไม่ได้ ฟังไม่เข้าใจ
บางรายอาจกลายเป็นเจ้าหญิงหรือเจ้าชายนิทราไปเลยก็ได้!!
อย่างไรก็ตาม การป้องกันไว้ก่อน เป็นสิ่งที่ดีที่สุด
เพราะโรคนี้รักษายาก การป้องกันจึงเป็นสิ่งสำคัญ โรคไข้สมองอักเสบส่วนใหญ่ป้องกันได้
ในปัจจุบันมีวิธีป้องกันที่สำคัญ 2 วิธี ได้แก่ การฉีดวัคซีน และการหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับเชื้อโรค
วัคซีนที่ใช้ป้องกันโรคสมองอักเสบในปัจจุบัน ได้แก่วัคซีนป้องกันเชื้อเจอีซึ่งแนะนำให้แก่เด็กไทยทุกคน
วัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบจากพิษสุนัขบ้า โดยฉีดวัคซีนป้องกันก่อนหรือหลังสัมผัสโรค
วัคซีนป้องกันหัด วัคซีนป้องกันโรคคางทูม วัคซีนป้องกันโรคสุกใส เป็นต้น
ส่วนวิธีป้องกันอีกวิธี คือ การดูแลสุขอนามัยเบื้องต้น
โดยการล้างมือทุกครั้งเมื่อสัมผัส กับจุดเสี่ยงต่อการติดเชื้อโรคอย่างลูกบิด ราวบันได
นอกจากนี้ยังควรใช้ช้อนกลางทุกครั้งที่ทานอาหารร่วมกับผู้อื่น
แยกของใช้ภาชนะบริโภค และป้องกันไม่ให้ยุงกัด เป็นต้น
ไม่ เพียงเท่านี้ โรคร้ายอย่างไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 ก็ยังไม่ลาจากไปไหน
ยังอยู่คู่คนไทยไปถึงปีหน้าฟ้าใหม่เลยทีเดียว
เพราะจากการคาดการณ์ของ ผู้อำนวยการศูนย์ความร่วมมือองค์การอนามัยโลกฯ พบว่า
สำหรับสถานการณ์โรคไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 ขณะนี้ยังต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ
เนื่องจากศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐอเมริกา ยืนยันว่า ผู้ป่วยที่เป็นแล้วมีโอกาสเป็นซ้ำอีกรอบ
นอกจากนี้ ผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอเป็นกลุ่มที่ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ เพราะจะปลดปล่อยไวรัสได้นานขึ้น
ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงรหัสพันธุกรรม และแข็งแรงขึ้น จนเกิดการดื้อยา อย่างที่ประเทศอังกฤษเกิดขึ้นแล้ว 6 ราย!
ส่วนวิธีการป้องกันการระบาดของหวัด 2009 คงเป็นเรื่องที่ทุกคนรู้กันอยู่แล้ว ขึ้นอยู่กับว่าคุณจะทำหรือเปล่า!
นอกจากนี้เจ้าโรคไข้หวัดใหญ่ที่ เป็นเหมือนเพื่อนเกลอของมนุษย์มาช้านานยังอาจกลับมาระบาดอีกระลอก
โดยเฉพาะสายพันธุ์ใหม่ๆ ที่อาจจะรุนแรงและมีการระบาดได้มากขึ้น
แม้ว่าเด็กบางคนอาจจะเคยเป็นโรคนี้มาก่อนแล้ว ก็สามารถเป็นอีกได้
เพราะทุกๆ ปี ไข้หวัดใหญ่ทุกสายพันธุ์ที่เป็นชนิดเอ จะมีการพัฒนาตัวเอง
ทำให้ระบบภูมิต้านทานในร่างกายของเราจำเจ้าเชื้อตัวนี้ไม่ได้ เมื่อได้รับเชื้อมาก็สามารถทำให้เราป่วยได้อีก
และแม้ว่าโรคนี้จะไม่ใช่โรคที่รุนแรงมากนัก แต่เป็นโรคที่มีผลกระทบ เพราะทำให้ไม่สบายอยู่หลายวัน
โดยเฉพาะในเด็กเล็กซึ่งมีภาวะเสี่ยง อาจจะติดเชื้อได้ง่ายขึ้น
เจ้าโรคไข้เลือดออกก็ ไม่น้อยหน้า เฝ้ารอเวลาที่จะกลับมาระบาดหนักอีกครั้ง
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่ระบบการกำจัดลูกน้ำยุงลายไม่ดี มีการก่อสร้างตลอดเวลา
และมีน้ำขังตามที่ต่างๆ ก็จะมีปัญหาการระบาดของโรคไข้เลือดออกเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
สมาคมโรคอัลไซเมอร์สากล ยังออกมาเปิดเผยรายงานอีกว่า ทางสมาคมฯได้ทำการประเมินว่า
ก่อนปี 2010 ทั่วโลกจะมีประชากรป่วยเป็นโรคอัลไซเมอร์ หรือโรคความจำเสื่อม เป็นจำนวนกว่า 35 ล้านคน
และจะเพิ่มขึ้นเป็น 65.7 ก่อนปี 2030 และขยับเพิ่มขึ้นเป็น 115.4 ล้านคน ก่อนปี 2050!
จำนวนตัวเลขของแต่ละโรคที่เพิ่มสูงขึ้นนี้ จะสามารถลดลงได้ถ้าทุกคนหันมาใส่ใจสุขภาพของตนเอง…!!!
เพราะ สุขภาพที่ดี จะเป็นเกราะป้องกันโรคภัยไข้เจ็บที่สำคัญที่สุด ดังนั้น ในปี 2010 ที่จะถึงในอีกไม่กี่วันนี้
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
ขอเป็นอีกหนึ่งกำลังใจในการส่งเสริมการปฏิวัติสุขภาพใหม่ ด้วยการรับประทาน อาหารที่มีประโยชน์
และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ... ให้ปีใหม่ปีนี้ เป็นปีแห่งการเริ่มต้นสร้างเสริมสุขภาพที่ดีค่ะ
เรื่องโดย : อารยา สิงห์สวัสดิ์
ที่มา : //thaihealth.or.th/node/12795
สารบัญ บทความ สุขภาพ
 คลิกดู ที่นี่ค่ะ
| Create Date : 15 ธันวาคม 2552 |
| Last Update : 15 ธันวาคม 2552 13:39:43 น. |
|
1 comments
|
| Counter : 1115 Pageviews. |
 |
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 200 คน [
