BlogGang.com : : navagan : *** บุพเพสันนิวาส *** เกศสุรางค์และฟอลคอน กับการรักษาอำนาจของคนนอก

*** บุพเพสันนิวาส *** เกศสุรางค์และฟอลคอน กับการรักษาอำนาจของคนนอก

*** บุพเพสันนิวาส ***

ขอออกตัวไว้ก่อนว่า ปกติแล้วแทบจะไม่มีโอกาสชมละครโทรทัศน์มากนัก ดังนั้นจึงไม่ค่อยคุ้นชินกับขนบบางประการของละครโทรทัศน์ ซึ่งบทความนี้เกิดจากมีผู้สนใจอยากให้เขียนถึงละครเรื่องนี้ กอปรกับความโด่งดังอันเป็นกระแสของละครก็มีผลให้อยากพิสูจน์ด้วยตาตัวเอง การไล่ดูย้อนหลังจึงเกิดขึ้นหลังจากละครได้จบไปแล้ว ซึ่งกระแสของละครตอนนี้ก็เริ่มซาลงไปแล้ว ดังนั้นบทความนี้ขอเขียนเป็นเหมือนบทบันทึกกึ่งวิเคราะห์มากกว่าจะเป็นการวิจารณ์ถึงละครเรื่องนี้ครับ

บุพเพสนนิวาส เล่าเรื่องราวของ เกศสุรางค์ นักโบราณคดีในยุคปัจจุบัน ที่ประสบอุบัติเหตุจนวิญญานหลุดลอยไป เธอพบกับวิญญานของแม่หญิงการะเกด หญิงสาวในอยุธยาในรัชสมัยของพระนารายณ์ ที่ถูกมนต์กฤษณกาลีลงโทษให้ต้องตายเนื่องจากการฆาตกรรมที่แม่หญิงการะเกดได้กระทำไว้

ซึ่งแม่หญิงการะเกดได้ขอให้เกศสุรางค์เข้าไปอยู่ในร่างไว้วิญญานของเธอ เพื่อทำความดีเพื่อแสดงให้ผู้คนเห็นว่า แม่หญิงการะเกดก็เป็นคนดีคนหนึ่งเหมือนกัน

อันที่จริง “การย้อนเวลากลับไปสำรวจประวัติศาสตร์ของเกศสุรางค์” นั้นก็ไม่ต่างกับ “การศึกษาอดีตของนักประวัติศาสตร์”

แต่การที่เกศสุรางค์เข้าไปสิงร่างของแม่หญิงการะเกด แล้วช่วยเปลี่ยนแปลงภาพลักษณ์ของแม่การะเกดให้เป็นคนที่ดีขึ้น

มองในแง่นี้มันคือ “การกลับไปเปลี่ยนประวัติอันเลวร้ายให้กลายเป็นดี โดยเกศสุรางค์ที่เป็นนักโบราณคดี”

ซึ่งก็อาจจะอุปมาอุปไมยถึง “การกลับไปแก้ไขประวัติศาสตร์อันเลวร้ายในราชสำนักไทยที่มีการแก่งแย่งชิงอำนาจของขุนนางในสมัยพระนารายณ์ให้ดูดีขึ้นมาโดยนักเขียนที่จบโบราณคดีอย่าง “รอมแพง” ที่เป็นผู้แต่งเรื่อง”

แต่การจะเปรียบเทียบในแง่นี้มันก็ไม่ถูกต้องนัก นั่นก็เพราะนี่คือ “ละครอิงประวัติศาสตร์” แถมเรื่องราวการย้อนเวลาก็เป็นเรื่องเหนือจริง ดังนั้นเรื่องราวที่เกิดในละครก็ถูกป่าวประกาศโดยตัวของมันเองอยู่แล้วว่าไม่ใช่เรื่องจริง (อันที่จริงประวัติศาสตร์นั้นเป็นสิ่งที่ไม่สามารถบอกได้เต็มปากว่าเป็นเรื่องจริงอยู่แล้ว)

ดังนั้นนี่คือเรื่องราวแฟนตาซีที่อ้างอิงบางส่วนของเรื่องจริงในมุมมองของผู้เขียนเท่านั้น

สิ่งที่ถูกเล่าควบคู่ไปกับเรื่องราวความรักของเกศสุรางค์ก็คือเรื่องราวในประวัติศาสตร์สมัยพระนารายณ์ที่เต็มไปด้วยชาวต่างชาติและเกมการเมืองภายใน

ซึ่งตัวละครสำคัญในประวัติศาสตร์ยุคนี้อย่าง คอนสแตนติน ฟอลคอน (ที่จะได้ตำแหน่งและเปลี่ยนชื่อไปเรื่อยๆในละคร ตามธรรมดาของยุคสมัยที่ชื่อตัวไม่สำคัญเท่าชื่อตำแหน่ง ดังนั้นจะขอเรียกสั้นๆว่า “ฟอลคอน”)

เกศสุรางค์และฟอลคอน คือตัวละครที่สามารถนำมาเปรียบเทียบซึ่งกันและกัน เพราะต่างก็มีความเหมือนและความต่างที่ถูกสร้างขึ้นมา เพื่อใช้แสดงผลลัพธ์ของสิ่งที่ละครต้องการบอกกับเราในท้ายที่สุด (แม้ผู้เขียนบทหรือผู้กำกับอาจไม่ได้ตั้งใจนำเสนอประเด็นเหล่านี้ก็ตาม)

สิ่งที่เหมือนกันระหว่าง เกศสุรางค์ กับ ฟอลคอน ก็คือทั้งคู่เป็น “คนนอก” (ทั้งนอกสถานที่ และนอกเวลา) ของสังคมอยุธยาตอนปลายในสมัยพระนารายณ์ แถมทั้งคู่ยังมาจากที่ที่มีความเจริญมากกว่าอยุธยาในสมัยนั้นอย่างมากมาย

[เกศสุรางค์ มาจากอนาคต ประมาณ 300 ปีข้างหน้า]

[ฟอลคอน มาจากดินแดนตะวันตกที่เจริญกว่า]

ทั้งคู่เป็นคนนอกที่ถูกต่อต้าน ที่อยู่ในรูปแบบของคนที่ถูกต่อต้านในสังคม

[เกศสุรางค์อยู่ในร่างแม่หญิงการะเกดที่ถูกทั้งครอบครัวของออกญาโหราธิบดีเกลียดชัง]

[ฟอลคอนอยู่ในนามของฝรั่งชาวตะวันตกที่ขุนนางของพระนารายณ์เกลียดชัง]

จะยกเว้นก็แต่คนที่มีอำนาจที่สุดในสังคมของทั้งคู่ที่ยอมรับและให้ความสำคัญในการมีอยู่ของพวกเขา

[ออกญาโหราธิบดี ผู้มีอำนาจสูงสุดในบ้านให้การยอมรับและปล่อยให้เกศสุรางค์ในร่างการะเกดสามารถอาศัยอยู่ในบ้านได้]

[พระนารายณ์ ผู้มีอำนาจสูงสุดในฐานะกษัตริย์อยุธยาให้การยอมรับและให้อำนาจทางการเมืองแก่ฟอลคอน]

ดังนั้นสังคมในบ้านออกญาโหราธิบดีก็คือภาพจำลองย่อส่วนของสังคมอยุธยา

ออกญาโหราธิบดี ก็เหมือนกับ พระนารายณ์ ในฐานะผู้มีอำนาจสูงสุดในบ้าน

เกศสุรางค์ ก็เหมือนกับ ฟอลคอน ในฐานะคนนอกของสังคมที่โดนเกลียดชัง

แต่สิ่งที่ต่างกันระหว่างเกศสุรางค์และฟอลคอนก็คือวิธีการใช้ชีวิตร่วมกับสังคมที่แตกต่างกับพวกเขาโดยสิ้นเชิง

[เกศสุรางค์ปรับตัวเข้าหาสังคมและค่านิยมของอยุธยาในสมัยนั้นและเอาชนะใจคนในบ้านของออกญาโหราธิบดีได้ในท้ายที่สุด]

[ฟอลคอนที่พยายามจะรวบอำนาจในอยุธยาไว้ในช่วงเปลี่ยนถ่ายอำนาจ แต่ถูกเหล่าขุนนางนำโดยกลุ่มของพระเพทราชากำจัดทิ้ง เพื่อยึดอำนาจคืน]

ความแตกต่างของเกศสุรางค์และฟอลคอนในการเดินเกมรักษาอำนาจนี่เองที่ให้ผลลัพธ์ต่างกัน

สำหรับเกศสุรางค์แล้วแม้จะมีโอกาสใช้ข้อได้เปรียบที่รู้เรื่องราวทั้งหมดจากการศึกษาประวัติศาสตร์ในสมัยนี้ กับข้อได้เปรียบที่มีความรู้เกี่ยวกับวิทยาการในอนาคต เพื่อหาประโยชน์ส่วนตัวเอง แต่เธอกลับไม่ทำ หรือถ้าทำก็ทำแต่น้อย (ซึ่งแน่นอนว่าเธอสามารถทำได้ถึงขั้นเปลี่ยนประวัติศาสตร์ได้เลย)

เหมือนที่เธอรำพึงรำพันกับตัวเองให้ผู้ชมได้ยินเป็นระยะว่า “อะไรจะเกิดก็ต้องเกิด” ซึ่งถือเป็นการยอมรับในสิ่งที่จะเกิดขึ้นโดยไม่พยายามขัดขวาง เหมือนเธอยอมสิโรราบต่อประวัติศาสตร์ที่มันเคยเกิดขึ้นมาแล้ว

แถมบทบาทของเกศสุรางค์ที่เธอเลือกจะเป็น ก็คือการทำทุกอย่างให้สอดคล้องกับประวัติศาสตร์ที่เคยเกิดขึ้นมาแล้ว ซึ่งมันก็คือการให้ความร่วมมือกับประวัติศาสตร์นั้น

ซึ่งอันที่จริงมันก็ไม่ต่างกับการใช้ประโยชน์จากการรู้ประวัติศาสตร์ในการเลือกข้างและวางตัวเพื่อเอาตัวรอดนั่นเอง

ส่วน ฟอลคอน ทำในสิ่งตรงข้ามกับเกศสุรางค์ (ซึ่งก็ต้องยอมรับว่าฟอลคอนนั้นด้อยกว่าเกศสุรางค์ตรงที่เขาไม่รู้อนาคต) ด้วยการใช้ข้อได้เปรียบจากความรู้และวิทยาการ เพื่อสร้างอำนาจ และขยายอำนาจไปเรื่อยๆ แถมยังท้าทายอำนาจเก่า จนกลายเป็นโศกนาฏกรรมของตัวเองในท้ายที่สุด

(หมายเหตุ: อันที่จริงในประวัตศาสตร์ ฟอลคอนอาจเป็นแค่หมากตัวหนึ่งในเกมการเมืองของพระเพทราชาและพระนารายณ์ ซึ่งสามารถหาอ่านได้ตามหนังสือประวัติศาสตร์หลายเล่ม แต่ในที่นี้เราจะมองตามเนื้อเรื่องของละครเท่านั้น)

ดังนั้นมองในแง่อำนาจ เกศสุรางค์คือคนที่ยอมปรับตัวเข้ากับสังคมพร้อมกับใช้ข้อได้เปรียบของตัวเอง เพื่ออยู่รอดในสังคม โดยที่ไม่พยายามไปฝืนหรือหักล้างกับสังคมโดยตรง แต่ค่อยๆเข้าครอบงำแล้วใช้วิธีโน้มน้าวคนในสังคมด้วยขนบและค่านิยมของสังคมนั้นๆ

ส่วนฟอลคอนคือคนที่ไม่ปรับตัวเข้ากับสังคม แต่พยายามสั่งสมอำนาจแล้วใช้วิธีบีบบังคับให้สังคมส่วนใหญ่ทำตามค่านิยมและกฏเกณฑ์ที่ตนเองต้องการให้เป็น

ที่เห็นภาพเชิงเปรียบเทียบได้ง่ายเลยก็คือ เกศสุรางค์ไม่ได้เข้าหาแต่ผู้ที่มีอำนาจสูงสุดในบ้านอย่าง ออกญาโหราธิบดีแต่เพียงผู้เดียว เธอพยายามชนะใจทุกคนในบ้าน จนในท้ายที่สุดเมื่อสิ้นออกญาโหราธิบดี เธอก็ยังอยู่ต่อไปได้ในสังคมนี้

ต่างกับฟอลคอนที่เข้าหาแต่ผู้มีอำนาจสูงสุดอย่างพระนารายณ์เพียงผู้เดียว โดยที่ไม่สามารถชนะใจคนอื่นในสังคมได้เลย ดังนั้นเมื่อพระนารายณ์สิ้นพระชนม์เขาก็ต้องหาทางสืบต่ออำนาจ แต่วิธีที่เขาใช้เพื่อสืบอำนาจต่อกลับเป็นการเลือกที่จะปะทะมากกว่าจะประณีประนอม ผลลัพธ์สุดท้ายจึงออกมาอย่างที่เห็น

บุพเพสันนิวาส เป็นละครที่ว่าด้วยเรื่องราวความรักตามชื่อเรื่องเป็นประเด็นหลัก แต่มันก็แฝงด้วยแง่มุมอำนาจและการเมืองที่เล่าผ่านฉากหลังในยุคสมัยอยุธยา

ส่วนตัวพบว่าการแสดงของนักแสดงดูล้นไปบ้างในบางครั้ง แถมบางฉากบางบทพูดถูกใส่เข้ามาแบบจงใจเกินความจำเป็น (อาจเป็นความไม่ชินกับขนบแบบละครของผมเอง)

เรื่องประวัติศาสตรที่ถูกดัดแปลงส่วนตัวไม่ติดใจอะไร เพราะละครเรื่องนี้วางตัวเองเป็นเรื่องเหนือจริงที่อิงกับประวัติศาสตร์แบบหลวมๆอยู่แล้ว จึงดูได้อย่างเพลิดเพลินลื่นไหลไม่ติดขัดนัก

จุดเด่นที่ต้องชมเชยคือการแสดงของ ราณี แคมเปน ในบทเกศสุรางค์ ที่มีเสน่ห์ และทำให้เชื่อได้จริงๆว่าตัวละครในเรื่องที่เคยเกลียดชังเธอจะกลับมารักชอบเธอได้ในท้ายที่สุด

อีกส่วนที่ทำได้ดีคือการใส่มิติความเป็นมนุษย์ลงไปในตัวละครสำคัญ ทำให้พวกเขาดูมีชีวิต โดยเฉพาะฟอลคอนที่รับบทโดย หลุยส์ สก๊อต ที่เราจะได้เห็นมิติตัวละครที่หลากหลาย ทั้งในแง่ดี แง่ร้ายและเข้าใจได้ว่าเพราะเหตุใดเขาถึงตัดสินใจทำสิ่งต่างๆลงไป

แม้ภาพรวมจะยังไม่ลงตัว แต่บุพเพสันนิวาส คือละครที่มีมิติความลึกและสามารถคิดต่อยอดได้หลายแง่มุม และเป็นความบันเทิงไปพร้อมๆกัน

เนื้อหาของละครและทีมนักแสดงก็สร้างเสน่ห์เฉพาะตัวจนกลายเป็นความน่าประทับใจ

Create Date : 27 เมษายน 2561

Last Update : 29 เมษายน 2561 1:27:53 น. 1 comments

Counter : 2717 Pageviews.

Share
Tweet

สุดยอดดดดด

โดย: หมุย IP: 223.24.186.69 วันที่: 20 พฤษภาคม 2561 เวลา:17:38:20 น.