BlogGang.com : : navagan : *** ธี่หยด *** ผีคอมมิวนิสต์

*** ธี่หยด *** ผีคอมมิวนิสต์

*** ธี่หยด ***

ออกตัวไว้ก่อนว่าประเด็นที่จะเขียนต่อไปนี้เป็นประเด็นในหนังธี่หยดที่ผู้สร้างไม่ได้ตั้งใจนำเสนอ

แต่ก็เหมือนกับเรื่องเล่าทุกเรื่อง มันย่อมสะท้อนค่านิยมและเศษซากความจริงบางอย่างจากยุคสมัยของมันอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

ผมไม่เคยอ่านนิยายธี่หยดของคุณกฤตานนท์ (ที่เข้าใจว่านำเรื่องราวของแม่ตัวเอง ซึ่งก็คือตัวละครหยาดในเรื่อง มาเป็นวัตถุดิบในการเขียน) ดังนั้นสิ่งที่จะพูดถึงมาจากการดูหนังเพียงเท่านั้น

ธี่หยดเล่าเรื่องราวในปี พ.ศ. 2515 ของครอบครัวเกษตรกรเชื้อสายจีนในจังหวัดกาญจนบุรีครอบครัวหนึ่ง เมื่อแย้มลูกสาวคนรองสุดท้องถูกผีเข้าสิง ยักษ์ พี่ชายคนโตของบ้านซึ่งเป็นทหาร จึงต้องเข้ามาเป็นผู้นำในการช่วยเหลือน้องสาวให้รอดจากผีร้ายตัวนี้

*** จากนี้ไปเปิดเผยเนื้อหาสำคัญ ***

ธี่หยดมีพล็อตเรื่องไม่ซับซ้อน แต่น่าสนใจที่วิธีการในการแก้ปัญหาและการกระทำของตัวละครมากกว่า

ในปี พ.ศ. 2515 พรรคคอมมิวนิสต์ในไทยยังคงดำเนินกิจการอยู่ โดยจะมีการส่งสัญญานวิทยุคลื่นสั้นแทรกเข้ามาเพื่อชักจูงคนให้เข้าร่วม

จากในหนัง เราจะพบว่าการมาถึงของผีร้ายแต่ละครั้ง มันจะมีการรบกวนคลื่นวิทยุอยู่เสมอ
ในแง่มุมนี้เราอาจแทนสมการได้โดยว่า

ผี = คอมมิวนิสต์

โดยวิธีการของคอมมิวนิสต์ คือการโน้มน้าวชักจูงจิตใจให้ประชาชนผู้อ่อนแอที่ทางผู้ปกครองของรัฐไม่สามารถเข้าใจและให้การช่วยเหลือพวกเขาได้ ให้มาเข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์

[โดยวิธีการของผีคือการพยายามควบคุมจิตใจและร่างกายของแย้ม เด็กสาวผู้อ่อนแอที่พ่อไม่เข้าใจและไม่สนใจในความต้องการของเธอ เอาแต่คอยออกคำสั่งกับเธอ แม้ว่าจะเป็นไปด้วยความหวังดีก็ตาม]

แย้ม = ประชาชนที่ทางการไม่เข้าใจและไม่สามารถให้ความช่วยเหลือได้

พ่อ = ผู้ปกครองจากทางรัฐที่ไม่ข้าใจประชาชนในพื้นที่

วิธีของผีคือการเข้าควบคุมแย้มโดยการเข้าสิง = วิธีของคอมมิวนิสต์คือการโน้มน้าวจิตใจให้ประชาชนเข้าร่วม

เรายังพบว่าผีใช้วิธีท่องคาถาเพื่อ 'กล่อม' ให้หลับ หรือ เห็นภาพหลอน

สุดท้าย 'ยักษ์' ลูกชายคนโตที่เป็นทหาร ก็เข้ามาจัดการปัญหาผีเข้าสิงแย้มด้วยกำลังและความรุนแรง

การจัดการกับผีของยักษ์ คือการใช้กำลังและกระสุน แม้จะมีลุงพุฒิที่จะใช้คาถาอาคมเข้าจัดการก้บผี แต่ท้ายที่สุดลุงพุฒิก็มอบหน้าที่ผู้นำในการจัดการปัญหานี้ให้ยักษ์

[การจัดการคอมมิวนิสต์ของรัฐ จะใช้กำลังของทหารเข้าต่อกร แม้จะมีการใช้วิธีที่นุ่มนวลอย่างการเจรจาและการใช้วิธีทางจิตวิทยา แต่สุดท้ายวิธีทางการทหารคือวิธีที่ถูกเลือกใช้เป็นหลัก]

ยักษ์ = ทหาร

ฉากไคลแมกซ์ของหนังจึงเป็นการที่ 'ยักษ์' (ทหาร) เป็นคนขับรถ (ผู้นำ) ในการพา 'แย้ม' ที่เป็นเป้าหมายของผี (ประชาชนที่ถูกโน้มน้าวโดยคอมมิวนิสต์) ไปรักษาที่โรงพยาบาลในเมือง (ความเจริญ, หนึ่งในวิธีการของรัฐในการป้องกันประชาชนไปเข้าพวกกับคอมมิวนิสต์ คือการใช้ความเจริญพัฒนาความเป็นอยู่ของประชาชนให้ดีขึ้น)

แต่การนำของยักษ์ (การใช้กำลังความรุนแรง) ทำให้ลุงพุฒิ (การใช้จิตวิทยา) ตายระหว่างทาง (ไร้ความหมาย)

และถึงแม้จะพาแย้มไปที่โรงพยาบาลสำเร็จ (การพาความเจริญมาสู่ประชาชน) แต่ก็ไม่ทันการเสียแล้ว เราเสียแย้มให้กับผีไปในที่สุด (เราเสียประชาชนให้คอมมิวนิสต์ไปในที่สุด)

ในขณะที่ยักษ์ใช้ทั้งปืนลูกซอง, ปืนลูกโม่, มีดดาบ ในการจัดการผี
แต่ผีใช้วิธีท่องคาถาเพื่อ 'กล่อม' ให้หลับ หรือ เห็นภาพหลอน แล้วควบคุมจิตใจ

นี่แสดงให้เห็นกลวิธีที่ต่างกัน

ยักษ์ (ทหาร) ใช้อาวุธโจมตีทางกายภาพ

แต่ผี (คอมมิวนิสต์) ใช้การคอบงำโจมตีจิตใจ

สุดท้ายหนังทำให้เราเห็นว่า

'การใช้กำลังไม่สามารถเอาชนะการครอบงำทางจิตใจได้'

โดยไม่ตั้งใจ ธี่หยด นี่คือภาพสะท้อนของความล้มเหลวในการจัดการกับคอมมิวนิสต์โดยวิธีทางการทหาร

จึงน่าสนใจว่าในธี่หยดภาคสอง (ที่ประกาศสร้างแล้ว) ยักษ์ จะจัดการกับผีอย่างไร เพราะตามประวัติศาสตร์จริงแล้ว คอมมิวนิสต์ลดบทบาทในไทยลงตั้งแต่ปี พ.ศ. 2522

มองในฐานะเป็นหนังเพื่อความบันเทิง ธี่หยด ทำได้สนุกในฐานะ 'หนังแอ๊คชั่นคนซัดกับผี' แต่ใครที่อยากได้ความระทึกกดดันหรือความหลอนตามขนบ หนังอาจไม่ตอบโจทย์

ผู้กำกับ ทวีวัฒน์ วันทา ที่เคยดิบและห่ามกว่านี้ในผลงานเรื่องก่อน ๆ คุมน้ำหนักความดิบห่ามของเรื่องราวได้พอเหมาะพอดีในเรื่องนี้
หนังค่อย ๆ ให้ผู้ชมซึมซับไปกับความสัมพันธ์ของตัวละครเพื่อให้ผู้ชมผูกพันกับพวกเขาในช่วงครึ่งแรก ก่อนจะจัดหนักการปะทะระกว่างคนกับผีในช่วงครึ่งหลัง
ที่ต้องชมอีกข้อคือวานเทคนิค ทั้งงานภาพและงานเสียงหนังทำออกมาได้ดีมาก

ดังนั้นในแง่ความบันเทิง ถือว่าหนังทำได้สนุกด้วยรสชาติที่แปลกใหม่สำหรับหนังผีไทยในยุคนี้

ส่วนประเด็นแฝงถือเป็นของแถมที่หนังมีให้แบบไม่ตั้งใจ