ศิลปะฝีพระหัตถ์สมเด็จพระเทพฯ ![]() วันที่ ๒ เมษายนของทุกปีเป็นวันคล้ายวันพระราชสมภพของเจ้าหญิงอันเป็นที่รักยิ่งของคนไทย สมเด็จพระเทพฯ ทรงมีพระราชกรณียกิจซึ่งยังประโยชน์แก่คนไทยมากมายและยาวนาน เนื่องในวโรกาสวันอันเป็นมหามงคลของคนไทย ด้วยคุณแห่งพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ และพระสยามเทวาธิราช เทวาภินิหารทั้งปวง ได้โปรดอภิบาล ดลบันดาลให้พระองค์ทรงมีสุขภาพระวรกายแข็งแรง ร่าเริงแจ่มใส เป็นมิ่งขวัญ เป็นที่พึ่งของประชาชนคนไทย ขอจงทรงพระเจริญ ถึงพร้อมด้วยจตุรพิธพรชัยทุกประการเทอญตลอดกาลนานเทอญ ข้าพพระพุทธเจ้า บล็อกเกอร์ไฮกุ ![]() ![]() ![]() บล็อกเสพงานศิลป์ล่าสุด เสพงานศิลป์ ๙๔ บล็อกคุณปอนอาทิตย์นี้ค่ะ แปกแซมแนมฝัน ![]() เพลงพระราชนิพนธ์ : ยามเย็น
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี โปรดการวาดรูป ปั้นรูปและงานประดิษฐ์ทางช่าง มาแต่ทรงพระเยาว์ ภาพวาดฝีพระหัตถ์ของพระองค์ ขณะที่ทรงศึกษาอยู่ในชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ คือ ภาพแจกันดอกไม้สีม่วงตั้งอยู่ริมฝาผนังสีแดง และภาพต้นหางนกยูง ทรงเล่าถึงการวาดภาพแจกันดอกไม้สีม่วง ตั้งอยู่ริมฝาผนังสีแดง ว่าเกิดจากการทอดพระเนตร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงวาดภาพ จึงขอพระราชทานสี จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มาทรงวาดภาพนี้ ส่วนภาพต้นหางนกยูง ที่ทรงวาดนั้น เพราะโปรดที่ต้นหางนกยูง ออกดอกสีส้ม สวยดี ![]() ในชั้นอนุบาล ทรงเรียนการเขียนรูปด้วยสีเทียนจากครูสุนามัน ประนิช ต่อมาในชั้นประถมศึกษาตอนต้น ทรงเรียนวิชาศิลปศึกษากับครูเทรุโอ โยมูระ สัปดาห์ละ ๒ ชั่วโมง และทรงเรียนวิชาหัตถศึกษากับครูประพาส ปานพิพัฒน์ อีก ๒ ชั่วโมง ในชั้นนี้ ทรงเรียนวาดรูปด้วยสีเทียน สำหรับชั้นประถมศึกษาตอนปลาย จึงทรงใช้สีน้ำ ประเภทสีกวอช หรือ กูอาช (gouache) ส่วนครูประพาสสอนการปั้นดินและการเขียนลายรดน้ำ โดยเฉพาะการเขียนลายรดน้ำ ครูประพาสสอนอย่างเข้มงวดจริงจังจนทรงทำได้จริง ดังที่ทรงเขียนลายรดน้ำ รูปนางละคร เมื่อครั้งที่ทรงศึกษาอยู่ที่คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ทรงส่งไปถวายพระเจ้าโบดวงพระราชาธิบดีแห่งประเทศเบลเยียม ![]() สีกวอช หรือ กูอาช (gouache) ภาพจากเวบ zijian2005.com ระหว่างที่ทรงศึกษาในโรงเรียนจิตรลดา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงวาดรูปทั้งในชั้นเรียนและทรงวาดเล่น โดยทรงใช้ดินสอดำ ปากกาหมึกแห้ง และสีเมจิก โปรดการวาดภาพลายเส้นหรือภาพการ์ตูนฝีพระหัตถ์ เพื่อความเพลิดเพลิน จากจินตนาการ หรือจากสิ่งรอบพระองค์ เช่น คน สัตว์ ต้นไม้ เป็นต้น ทรงวาดได้รวดเร็วในทุกที่ทุกโอกาส กระดาษที่ทรงใช้วาด เป็นซองเอกสารบ้าง แผ่นกระดาษธรรมดา ในสมุดแบบฝึกหัด สมุดจดงาน สมุดบันทึก สมุดวาดเขียน และทรงวาดบนเครื่องเคลือบต่าง ๆ รวมทั้งทรงวาดภาพการ์ตูนฝีพระหัตถ์ประกอบบทพระราชนิพนธ์ ทัวร์น้องโจ้ คืนฟ้าใส มุ่งไกลในรอยทราย เป็นต้น ![]() ภาพลายเส้นฝีพระหัตถ์ที่เป็นการ์ดและหนังสือ ![]() ส่วนหนึ่งของพระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพฯ ทรงเรียนวาดรูปเพิ่มเติมกับอาจารย์จักรพันธุ์ โปษยกฤต เกี่ยวกับการวาดภาพหุ่นนิ่ง อาจารย์พิริยะ ไกรฤกษ์ แนะนำวิธีการวาดภาพเมื่อครั้งตามเสด็จไปจังหวัดเชียงใหม่ อาจารย์จุลทัศน์ พยาฆรานนท์ แนะนำเรื่องทฤษฎีภาพไทย และอาจารย์ภาวาส บุนนาค แนะนำเกี่ยวกับงานศิลปะต่าง ๆ ![]() พระฉายาลักษณ์จากเวบ oknation.net เมื่อทรงสำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ ไม่ได้ทรงเรียนวาดเขียนอย่างจริงจังกับพระอาจารย์คนใด จนถึง พ.ศ. ๒๕๒๓ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีโอกาสศึกษาวิชาศิลปะจาก หลวงวิศาลศิลปกรรม (เชื้อ ปัทมจินดา) ศิลปินเอกทางด้านสถาปัตยกรรมไทย ในวันไหว้ครูของ นักเรียนมูลนิธิศิลปาชีพ หลวงวิศาลศิลปกรรม กระทำพิธี ครอบครูช่าง ถวาย โดยจับพระหัตถ์เขียนรูปพระวิษณุกรรมบนกระดานชนวน เพราะถือว่าครอบแล้ว มีสิทธิ์เป็นช่างเขียน ช่างปั้น และสอนผู้อื่นได้ ![]() พระฉายาลักษณ์จากเวบ oknation.net ภาพจิตรกรรมฝีพระหัตถ์โปสเตอร์ ชื่อ วนาศรม หรือ ภาพศาลากลางป่า เป็นภาพแรกที่ทรงวาด เมื่อทรงเจริญพระชนมายุเป็นผู้ใหญ่แล้ว ภาพนี้ทรงวาดเพื่อเป็นลายปักผ้า เป็นภาพที่ทรงคิดว่าวาดยากที่สุด เพราะมีรายละเอียดต่าง ๆ มาก ทรงวาดค้างไว้ มาแล้วเสร็จเมื่อวันที่ ๓๑ มีนาคม ๒๕๒๕ ทรงวาดภาพจิตรกรรมฝีพระหัตถ์อย่างจริงจังตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๒๖ เนื่องจากทรงได้รับแรงบันดาลใจ จากการเรียนบทกวีจีนโบราณ กับพระอาจารย์จี้หนานเซิง ซึ่งกราบบังคมทูลแนะนำ และคุณบัญชา ล่ำซำ ทูลเกล้าฯ ถวายสีน้ำมัน ภาพจิตรกรรมฝีพระหัตถ์จากแรงบันดาลใจ ในบทกวีจีนโบราณทั้ง ๘ ภาพ เป็นภาพวาดที่ ทรงตีความตามบทกวี ทรงเน้นอารมณ์ และความรู้สึกด้วยสี และน้ำหนักที่ทรงรู้สึก เช่น ภาพแลจันทร์ ภาพชาวนา ภาพชุดบทกวีจีนโบราณ เป็นภาพจิตรกรรมฝีพระหัตถ์ ที่ทรงพอพระทัยเป็นพิเศษ โดยเฉพาะภาพชาวนา ซึ่งทรงใช้สีแดงทั้งภาพและทรงอธิบายไว้ในทอสีเทียบฝัน หน้า ๒๔ ว่า สีแดงเสนอความคิด แสดงความทุกข์ของชาวนาได้ดี ![]() ภาพวาดฝีพระหัตถ์ "วนาศรม" และ "ชาวนา" ภาพจิตรกรรมฝีพระหัตถ์นั้นส่วนใหญ่จะเป็นภาพวิวทิวทัศน์ ป่าเขา แมกไม้ ดอกไม้ ทะเล และธารน้ำ ไม่ทรงตั้งชื่อภาพที่ทรงวาด แต่ทรงเรียกตามลักษณะเด่นของภาพนั้น ๆ ภาพจิตรกรรมฝีพระหัตถ์ที่ทรงวาดเพื่อทูลเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในวโรกาส วันเฉลิมพระชนมพรรษา คือ ภาพวิวอำเภอนาแก นครพนม และภาพแม่น้ำโขง ส่วนภาพทางวกวน, นอร์เวย์ และภาพดอกบัวถวายพระพรนั้น ทรงวาดเพื่อทูลเกล้าฯ ถวายสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ![]() ภาพวาดฝีพระหัตถ์คู่บน "วิวอำเภอนาแก" และ "แม่น้ำโขง" ภาพวาดฝีพระหัตถ์คู่ล่าง "ทางวกวน, นอร์เวย์" และ "ดอกบัวถวายพระพร" นอกจากนั้นก็มีภาพฝีพระหัตถ์วาดไว ซึ่งเป็นภาพที่ทรงวาดสด ๆ ร้อน ๆ โดยทรงใช้สีน้ำเป็นส่วนใหญ่ ภาพที่ทรงวาดมักเป็นภาพที่ทรงถนัด คือ ช้าง ดอกบัว ดอกไม้ ภาพฝีพระหัตถ์วาดไวจะทรงวาดเมื่อเสด็จฯ เยือนสถานที่หรือเสด็จฯ ไปทรงร่วมงาน และเจ้าภาพได้จัดเตรียมอุปกรณ์เครื่องเขียน แล้วกราบบังคมทูล ให้ทรงวาดภาพพระราชทานเป็นที่ระลึก เช่น เมื่อวันที่ ๖ พฤศจิกายน ๒๕๓๒ เสด็จฯ ไปมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร เนื่องในงานวันสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี คณะกรรมการจัดงานได้กราบบังคมทูลขอให้ทรงเขียนภาพสีน้ำขณะมีการแสดงบนเวที และทรงหยุดวาดเมื่อเพลงจบ ทรงวาดอย่างรวดเร็วได้ ๖ ภาพ คือ ช้างสีฟ้า ช้างสีแดง ช้างสีเขียวชูดอกไม้ นักดนตรีตีฆ้องวง บัวขาว และดอกไม้ขอบคุณ ต่อมาในวันที่ ๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๓ เสด็จฯ เปิดงานนิทรรศการภาพเขียนสีน้ำ เส้นสีที่ปลายพู่ ณ อาคารนารายณ์ภัณฑ์ พาวิลเลียน พระองค์ทรงวาดภาพต้นไผ่ด้วยพู่กันจีน และในวันที่ ๒๓ มกราคม ๒๕๓๖ ทรงวาดภาพช้างเทศบาล พระราชทานแก่กรุงเทพมหานครในคราวเสด็จฯ ร่วมงานเฉลิมฉลองวันตรุษจีน ที่ถนนเยาวราช เป็นต้น ![]() ภาพวาดฝีพระหัตถ์ต้นไผ่ ทรงวาดด้วยพู่กันจีน ภาพจากเวบ skn.ac.th ![]() "ช้างเทศบาล" ภาพจากเวบ skn.ac.th ในโอกาสเสด็จฯ เยือนศูนย์คอมพิวเตอร์กราฟิก คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร เมื่อเดือนพฤศจิกายน ๒๕๓๗ ทรงใช้โปรแกรมนักวาดภาพช้าง และเมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ ไปทรงรักษาพระองค์ ณ โรงพยาบาลศิริราช ตั้งแต่วันที่ ๑๐ - ๒๖ มีนาคม ๒๕๓๘ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ ไปประทับเฝ้าพระอาการอย่างใกล้ชิด ในช่วงเวลาดังกล่าว จึงทรงวาดภาพสีน้ำ (กบ) ภาพพู่กันจีน (แมงมุม ช้างพลาย และห่าน) และทรงใช้ไมโครคอมพิวเตอร์ หรือคอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ค วาดภาพปีกุน ป่าไผ่ และต้นไม้ ทรงเรียกภาพฝีพระหัตถ์ทั้ง ๗ ภาพ ว่า ภาพชุดศิริราช ![]() ภาพวาดฝีพระหัตถ์ชุด "ศิริราช" เมื่อมหาวิทยาลัยศิลปากรวิจัยผลิตสีคุณภาพราคาประหยัด และปลอดมลพิษได้สัมฤทธิผล จึงได้ทูลเกล้าฯ ถวายสีน้ำ สีอะครีลิก และสีน้ำมัน ทรงทดลองใช้สีทั้งสามชนิดครั้งแรก เมื่อวันที่ ๓ มกราคม ๒๕๔๕ ทรงวาดภาพ ๔ ภาพ คือ ภาพช้าง ภาพสุนัข ชื่อ โป๊ยเซียน ภาพรวงข้าวและภาพทิวทัศน์ ต่อมาในวันที่ ๙ กรกฎาคม ๒๕๔๕ ทรงทดลองใช้สีทั้งสามชนิด วาดภาพต้นไม้กระถาง ภาพเด็กนั่งอ่านหนังสืออยู่ท่ามกลางหนังสือ ภาพที่ทรงทดลองสีน้ำต่าง ๆ เกือบทุกสี พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อผลิตภัณฑ์สีว่า สีศิลปากรประดิษฐ์และสีวิจิตรรงค์ ![]() สีศิลปากรประดิษฐ์ และ สีวิจิตรรงค์ ภาพจากเวบ bangkokbiznews.com นอกจากนี้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ยังทรงสนพระทัยศิลปะเครื่องปั้นดินเผาด้วย ชุดแรก ๆ ที่ทรงคือ การปั้นตุ๊กตารูปทรงต่าง ๆ ที่แม่ริมเซรามิค จังหวัดเชียงใหม่ ชุดต่อ ๆ มา ทรงใช้ฝีแปรงระบายสี เคลือบลงบนภาชนะเครื่องปั้นดินเผา ที่เป็นบิสกิต และใน พ.ศ. ๒๕๔๑ ทรงงานศิลปะเครื่องปั้นดินเผา ด้วยเทคนิคการเขียนสีใต้เคลือบ ลงบนดินเผารูปทรงหนังสือ ใน พ.ศ. ๒๕๔๓ ทรงวาดภาพบนเครื่องปั้นดินเผา ด้วยเทคนิค Sgraffito ซึ่งเป็นเทคนิคการตกแต่งผิวภาชนะเมื่อต้องการให้เกิดสีหรือน้ำหนักของสีแตก ต่าง และเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๕ ทรงวาดระบายสีใต้เคลือบลงบนภาชนะรูปชาม ทรงวาดรูปกาบินอยู่เหนือสนามหญ้า ทรงตั้งชื่อผลงานนี้ว่า อีกาสีแดงบนสนามหญ้าสีเขียว ![]() ศาสตราจารย์หลวงวิศาลศิลปกรรม (เชื้อ ปัทมจินดา) ภาพจาก บล็อกคุณ travelaround สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระปรีชาสามารถด้านศิลปะ และทรงสร้างสรรค์ ผลงานศิลปกรรมฝีพระหัตถ์ไว้มากมาย ดังที่มีการรวบรวมไว้ในหนังสือ ทอสีเทียบฝัน และ ศิลปกรรมฝีพระหัตถ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี สภามหาวิทยาลัยศิลปากร ประจักษ์ในพระปรีชาสามารถ ด้านศิลปวัฒนธรรมแขนงต่าง ๆ จึงได้ทูลเกล้าฯ ถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาศิลปไทย (ปีการศึกษา ๒๕๓๑) ปริญญาศิลปดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาเครื่องเคลือบดินเผา (ปีการศึกษา ๒๕๓๓) และปริญญาศิลปดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาจิตรกรรม (ปีการศึกษา ๒๕๓๘) ตามลำดับ ![]() ภาพจากเวบ dealfish.co.th ข้อมูลและภาพวาดฝีพระหัตถ์จากเวบ sirindhorn.net บล็อกนี้อยู่ในหมวดศิลปะค่ะ บีจีจากคุณเนยสีฟ้า ไลน์จากคุณญามี่ กรอบจากคุณ thattron Free TextEditor ปีนี้เขียนบล็อกถวายพระพร สมเด็จพระเทพฯ หลายบล็อก บล็อกนี้เขียนไว้ตั้งแต่ปีที่แล้วแต่ลืมอัพ ยังเหลืออีกบล็อกนึง จะพยายามอัพให้ทันวันพรุ่งนี้ มัวแต่ปั่นบล็อกอาจแวะไปหาเพื่อน ๆ ช้าหน่อยน้า
![]() โดย: haiku
![]() ![]() ทักทายสวัสดีครับคุณไฮกุ
มาร่วมถวายพระพร สมเด็จพระเทพฯ ผ่าน blog คุณไฮกุ ด้วยคนครับ และร่วมชมศิลปะฝีพระหัตถ์สมเด็จพระเทพฯ ซึ่งคงต้องบอกว่าพระองค์ท่านมีความเป็นเลิศที่หลากหลายมากๆ เลยครับ ![]() โดย: ถปรร
![]() ![]() ![]() แบบนี้ก็ชุ่มคอดีค่ะคุณไฮกุ ไม่เปรี้ยวมากหรอก ![]() โดย: ที่เห็นและเป็นมา
![]() ![]() คุณเบิร์ท &คุณตุ๊ก...ขอบคุณที่แวะมาร่วมถวายพระพรและชมงานศิลปะฝีพระหัตถ์ด้วยกันนะคะ
![]() คุณตุ๊ก...คุณนิคทำเชอร์เบทเชอร์รี่ได้น่ากินจริง ๆ ถ้าไม่เปรี้ยวก็ดีเลยค่ะ พอสูงวัยแล้วสู้รสเปรี้ยวไม่ค่อยไหว ![]() โดย: haiku
![]() ![]() ทรงพระปรีชาสามารถเป็นอย่างยิ่งค่ะ
ขอบคุณสำหรับเอนทรี่นี้นะคะคุณไฮกุ บันทึกการโหวตเรียบร้อยแล้วค่ะ บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้ ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต haiku Art Blog ดู Blog ................. นอนหลับฝันดีคืนนี้ค่ะ โดย: Sweet_pills
![]() ![]() ถ้าอัพเมื่อวานจะเยี่ยมกว่านี้ครับ ท่านวาดภาพไว้เยอะจริงๆ หนังสือที่เขียนก็เยอะเหมือนกัน
+ โดย: คุณต่อ (toor36
![]() ![]() คุณต๋า...ขอบคุณมากที่แวะมาร่วมถวายพระพรและโหวตให้นะคะ
![]() คุณต่อ...ปีนี้อัพบล็อกถวายพระพรสามบล็อกค่ะ วันที่สองอัพบล็อกพระราชประวัติ บล็อกนี้เลยต้องเลื่อนมาอัพวันถัดมา สมเด็จพระเทพฯ ทรงพระปรีชาสามารถมากมายหลายด้านจริง ๆ ค่ะ ทรงเป็นปราชญ์แห่งแผ่นดิน ภูมิใจมาก ๆ ที่ประเทศเรามีเจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดินที่ทรงพระสิริโฉมและทรงพระปรีชาสามารถอย่างพระองค์ท่านค่ะ ![]() โดย: haiku
![]() ![]() ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต tiensongsang Diarist ดู Blog Sweet_pills Travel Blog ดู Blog haiku Art Blog ดู Blog โดย: อุ้มสี
![]() ![]() |
บทความทั้งหมด
|