มีคำกล่าวกันว่าเรื่องราวของชุมชนสามารถเรียนรู้ได้ผ่านวัฒนธรรมการกินดังนั้นธรรมเนียมหรือวัฒนธรรมการจัดสำรับของกินสำหรับไหว้นี้ย่อมสะท้อนมุมมองดังกล่าวได้เป็นอย่างดี  แต่ทั้งนี้อาจมีความแตกต่างกันไปจากชุมชนชาวเวียตนามอื่น ๆ ที่ยกมาเล่านี้จึงเป็นแต่เพียงธรรมเนียมที่นิยมที่บ้านนาจอกเท่านั้น ขอสรุปหลักเป็นข้อ ๆ ดังนี้

1. นิยมจัดสำรับใส่ถาดใบใหญ่ ๆ (เมิม) ในสำรับต้องประกอบไปด้วยอาหารคาวโดยมีแกงเป็นหลัก แล้วก็จะมีเมนูอาหารอื่น ๆ เป็นองค์ประกอบอีก 3-4 ชนิด

2. สำรับอาหารโบราณแต่เดิมมาจะนั่งกัน 4 คน จึงเป็นที่มาของการจัดข้าวสวย 4 ถ้วยต่อ 1 สำรับ และต้องจัดตะเกียบและช้อนแกง สำรับละ 4 ชุดเช่นกัน

3. เมนูโบราณที่นิยมจัดขึ้นสำรับบ่อย ๆ ที่นาจอกคือ หมูหวานคั่ว (ถิดราง)       ข้าวเหนียวนึ่งถั่วเขียว (ข้าวโซย)  

4.  หากยึดตามหลักโบราณเครื่องในหมูเป็นสิ่งที่ต้องมีในสำรับแต่ปัจจุบันก็เอาเท่าที่จะเตรียมได้ แต่หากจะจัดเครื่องในหมูให้ถูกหลักจริง ๆ ต้องประกอบด้วยเครื่องใน 5 อย่าง เรียกว่า  หงู-ต่าง (Ngũ tạng)  ได้แก่ ตับ ไต หัวใจ ไส้ กระเพาะ

4. น้ำปลาพริกตำมักต้องมีเสมอในสำรับขาดไม่ได้ เรียกว่า เนื๊อกหมำต๋อย

5. สำรับไหว้ในพิธีมักนิยมจัด 2 สำรับวางซ้ายขวาของโต๊ะไหว้

แต่กรณีที่ไหว้ใหญ่ หรือวาระพิเศษใดใด จะจัดมากกว่า 2 สำรับก็ย่อมได้

6. ของหวานทุกชนิดไม่นิยมจัดรวมในสำรับคาว จะจัดวางแยกไว้ต่างหาก

7. เมนูต้องห้ามในการจัดสำรับวิญญาณใหม่ที่ยังไม่ผ่านพิธีออกทุกข์คืออาหารประเภทเส้นทุกชนิด รวมถึงพืชผักที่มีลักษณะเป็นเถาเป็นเครือ

8. ตัวอย่างการจัดสำรับไหว้ขอยกตัวอย่างให้ชมดังนี้

สำรับแรก ประกอบด้วย ต้มส้มปลาโจ่ก  ปลาทอด  ขาหมูเวียตนาม (หยาเก่ย)  เครื่องในหมู+ไส้กรอกเลือด (โหย่ย)  น้ำปลาพริกตำ ข้าวสวย 4 ถ้วย

สำรับที่สอง ประกอบด้วย หมูหวานคั่ว (ถิดราง) หมูกรอบ ต้มจืดแครอท-ไชเท้า  ไก่ทอด ขาหมูเวียตนาม (หยาเก่ย)  - ถ่ายตอนยังไม่จัดน้ำพริกกับข้าวสวย

สำรับที่สาม ประกอบด้วย  ต้มจืดมะระ ลาบหมู  ไข่เจียววุ้นเส้น (จ๋าเตริง) ปลาโจ่กต้มเค็ม หมูยอ หมูหวานคั่ว (ถิดราง) น้ำปลาพริกตำ

สำรับที่สี่  ประกอบด้วย  ต้มซุปหมู ปลาทอด เปาะเปี๊ยะทอด (หราม) ลาบหมู กระเพราตับ  หมูหวานคั่ว (ถิดราง)  ข้าวโซย (เห็นไกล ๆ) สังเกตว่าขนมหวานก็จัดไว้สำรับละ 4 ถ้วยวางไว้ใกล้ ๆ กัน

สำรับที่ห้า   ประกอบด้วย ต้มผักกาดดองกระดูกหมู ซี่โครงหมูทอด ยำหมูยอ ไก่ต้มเค็มขิง น้ำปลาพริกตำ

สำรับที่หก ประกอบด้วย ต้มจืดแป้งหมูยอสด (มอก) ลาบหมู ไก่ทอด  ขาหมูเวียตนาม (หยาเก่ย) น้ำปลาพริกตำ ข้าวเหนียว

สำรับที่เจ็ด ประกอบด้วย ซี่โครงต้มฟัก หมูยอ ขาหมูเวียตนาม (หยาเก่ย) ไส้กรอกเลือด + เครื่องในหมู น้ำปลาพริกตำ

สำหรับที่แปด  ประกอบด้วย แกงจืดลูกลอก ไข่เจียววุ้นเส้น (จ๋าเตริง)  ขนมจีนน้ำยา ไก่ต้มสับ น้ำปลาพริกตำ ข้าวเกรียบงาดำ (มักจัดเข้าสำรับช่วงไหว้ตรุษจีน)

สำหรับที่เก้า ประกอบด้วย ต้มจืดแครอท-ไชเท้า  ปลาโจ่กต้มเค็ม ลาบหมู หมูหวานคั่ว (ถิดราง)ไส้กรอกเลือด + เครื่องใน (โหย่ย) ขนมจีนน้ำยา น้ำปลาพริกตำ ปลาเนื้ออ่อนต้มขมิ้น  (ก๋าอุมเหง่)

 แต่เดิมนั้นสำรับไหว้กับสำรับเลื้ยงแขกในงานจะเป็นแบบเดียวกัน แต่สมัยนี้นิยมจ้างอาหารโต๊ะจีนมาเลี้ยงแขกดังนั้นอาหารสองส่วนนี้จึงไม่เหมือนกันแล้ว อาหารโต๊ะจีนย่อมเป็นเมนูตามสมัยนิยม  ส่วนเมนูในสำรับไหว้มักเป็นเมนูดั้งเดิมที่นิยมทานกันจริงๆ ในครอบครัวและนี่เองคือเมนูสะท้อนวัฒนธรรมการกินของชุมชน

เมนูในสำรับไหว้นั้นจัดเป็นของหาทานยากสำหรับลูกหลานที่ต้องจากถิ่นฐานบ้านเกิดไปทำงานยังเมืองกรุงนาน ๆ ดังนั้นเมื่อกลับบ้านที่ไรแล้วมีงานไหว้ก็นับเป็นลาภปากอย่างยิ่งที่จะได้กินเมนูอาหารดั้งเดิมที่เคยได้กินมาแต่เล็กแต่น้อย

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

หมายเหตุ  :  การจัดวางไก่ หรือหัวหมู  บนโต๊ะไหว้ (นาจอกนิยมใช้ไก่)  มีหลักการจัดตามคำเวียตนามโบราณที่พูดสืบต่อกันมาว่า Lợn đầu ra, gà đầu vô  แปลได้ความว่า หัวหมูให้ตั้งหันหัวออก (หันออกจากรูปไหว้หรือโต๊ะไหว้) ส่วนไก่ไหว้ให้ตั้งหันหัวเข้า (หันเข้าหารูปไหว้หรือโต๊ะไหว้) 

Create Date : 17 มิถุนายน 2555
Last Update : 8 กรกฎาคม 2561 17:34:33 น.		28 comments
Counter : 8506 Pageviews.
Share Tweet