Bloggang.com : Gia Huy - Peeradol : ก่อนเคลื่อนศพ

ก่อนเคลื่อนศพ

ก่อนถึงกำหนดการเคลื่อนศพที่กำหนดไว้คือเวลา 13.00 น.
ทางเจ้าภาพก็จะจัดการเลี้ยงข้าวปลาให้แขกเหรือและญาติ ๆ ได้อิ่มหน่ำ
ก่อนที่จะถึงเวลาเคลื่อนศพไปทำพิธีที่สุสาน

เมื่อใกล้เวลาลูกหลานก็จะเคลียร์พื้นที่ที่เคยเป็นโต๊ะไหว้ออก
มีการยกรูปหน้าศพ แบ่งธูปใส่กระถางเล็ก ๆ
รวมทั้งแจกันดอกไม้ ถาดผลไม้
ลงไปไว้ที่รถเข็นคันเล็กที่ติด
หลา เจี่ยว (ป้ายข้อมูลผู้ตายสีแดง) อยู่พร้อมแล้ว

ตรงนี้จะมีธรรมเนียมการร้องไห้ของลูกสาวลูกสะใภ้ จะมากน้อยก็ว่ากันไป
การร้องไห้ตามธรรมเนียมนี้จะไม่นับการร้องไห้ธรรมดาที่มาจากใจ
ซึ่งก็ต้องมีอยู่แล้ว แต่เป็นการร้องไห้แบบเสียงในฟิล์ม (ภาษาเวียต)

กลุ่มลูกสาวลูกสะใภ้ก็จะมานั่งรวมกันข้างในใกล้ ๆ โลงศพ

ส่วนลูกชายก็จะช่วยงานยกแบก เคลียร์พื้นที่ต่าง ๆ
จะมีลูกชายคนโต เท่านั้นที่ต้องอยู่เฝ้าศพ และต้องทำหน้าที่
เดินถอยหลังกั้นโลงศพไปตลอดทาง
ให้สังเกตหม้อดินใบเล็กที่วางข้าง ๆ นะครับ

เมื่อถึงเวลากลุ่มชายฉกรรจ์ จำนวน 10 คน (ที่เกินมาคือมาช่วยด้วยใจ)
ก็จะเข้าที่ มีหัวหน้าชุดเป็นผู้สูงอายุตีกรับไม้ให้จังหวะกลับโลง
ตรงนี้กว่าจะเคลียร์ลูกหลานออกได้ก็แทบแย่ บางทีผู้ใหญ่
ก็ต้องดุด้วยเสียงดัง ๆ ว่าเจ้าหน้าที่ต้องทำงานนะอย่ามาวุ่นวาย
พูดหลายครั้งเข้า ลูกหลานจึงยอมเดินตามกันออกไปโดยดี

การทุบหม้อนี้เป็นธรรมเนียมของคนบ้านต้นผึ้ง-ดอนโมง
ที่บ้านใหม่ (Ban May) ไม่มีธรรมเนียมนี้ แต่ชุมชนอื่นผมไม่ทราบ
แต่ก็มีบ้างที่ใช้การจุดประทัดให้เสียงดังแทน (แต่ก็ถูกต่อต้านว่าไม่เหมาะ)
จริง ๆ แล้วการทุบหม้อให้แตกนี้ผู้ใหญ่บอกว่าเป็นการเตือนหรือไล่
วิญญานให้ตามศพไปที่สุสาน เพราะตราบใดที่ศพยังไม่ถูกฝัง
ชาวไทยเชื่อสายเวียตชื่อกันว่าวิญญาณควรจะสถิตที่โลงศพ
แต่เมื่อฝังแล้วจึงสถิตที่ป้ายวิญญาณ หลังจากนั้นก็จะสถิตที่ โหม่
จนเมื่อมีการทำพิธีเชิญวิญญานกลับบ้านมาทำพิธีต่าง ๆ จึงกลับมาได้

ใครต่อใครก็ถูกไล่แต่จะมีหนึ่งสาวที่ยืนคุมเชิง
อยู่ด้านหลังชายฉกรรจ์ได้ โดยไม่ถูกไล่ไป
เพราะเค้าคือคนที่ถือไม้คอยทุบหม้อดินใบเล็กให้แตกแหลกละเอียด
ทันทีที่ศพเคลื่อนออกจากห้องนี้ไป
เรื่องหม้อดินนี้ถ้าจะพูดถึงสมัยโบราณจริง ๆ จะมีเหล้าขาวบรรจุอยู่ด้วย
เมื่อทุบหม้อแล้วกลิ่นเหล้าขาวจะคละคลุ้งไปทั่ว
ซึ่งโบราณนั้นถือว่าเป็นการทำลายไอเย็น (hơi lạnh)
ซึ่งเกิดจากศพ
นอกจากนี้ต้นกล้วยคู่หนึ่งที่ตั้งหน้าโต๊ะไหว้ศพก็มีจุดประสงค์เดียวกันคือ
ทำลายไอเย็นจากการตั้งศพไว้หลาย ๆ วันนั่นเอง

แต่ถ้าคิดแบบสมัยใหม่การทุบหม้อดินให้แตกเป็นการกระทำเชิงสัญลักษณ์
เพื่อให้คนเป็นได้ระลึกว่าชีวิตหนึ่งได้แตกดับลงไปแล้ว
หรือเพื่อให้คนเป็นได้ระลึกถึงความตายไว้ไม่ให้ประมาทอีกประการหนึ่ง
ถ้าอยู่ในบรรยากาศนั้นเมื่อได้ยินเสียงทุบหม้อดินสียงดังแหวกอากาศ
จากเสียงวุ่นวายทั้งปวง ช่างได้ความรู้สึกตกใจ สะเทือนใจอย่างประหลาด

เมื่อยกโลงศพออกมาได้แล้วกลุ่มลูกสาวลูกสะใภ้ที่มักจะถูกไล่
ก็จะเดินตามอยู่ห่าง ๆ เพราะตอนนี้เป็นหน้าที่ของผู้ชายที่จะช่วยกัน
ยกโลงศพลงไปให้ได้ ในภาพลำบากนิดหน่อยเพราะไม่ได้รื้อ
ระเบียงตรงทางลงแล้วทำปะรำมายืนรับ (ซึ่งนิยม และทำให้ยกได้ง่าย)
แต่เป็นการยกลงทางบันไดจึงเป็นช่วงแห่งเป็นความวุ่นวายพอควร
เพราะโลงศพที่ใช้ก็ผิดแบบไปจากที่นิยมกันในชุมชน
ด้วยว่าซื้อมาจากวัดเวียตนามที่จ.มุกดาหาร
จึงได้ยินกลุ่มชายฉกรรจ์บ่นกันอุบหนาหูว่าหนักเหลือเกิน

เมื่อโลงศพถูกยกลงมาจากบ้านแล้วก็ถึงขั้นตอนการจัดเตรียมความพร้อม
ไม่ว่าจะเป็นการประกอบหลังคารถวัวส่งศพ การยกกลอง-ฆ้องขึ้นรถ ฯลฯ
เพื่อเตรียมการสำหรับพิธีเคลื่อนศพที่จะดำเนินไปในอีกไม่กี่นาทีข้างหน้า

Create Date : 21 สิงหาคม 2554

Last Update : 25 ธันวาคม 2559 8:27:17 น.

19 comments

Counter : 3387 Pageviews.

อรุณสวัสดิ์ครับพี่พีร์

ทุกขั้นตอน
ใช้คนร่วมแรงร่วมใจ
เพื่อส่งวิญญาณคนตาย
ไปสู่สวรรค์นะครับ

โดย: กะว่าก๋า

วันที่: 4 ตุลาคม 2554 เวลา:6:09:01 น.

เป็นการที่ลูกหลายได้ทำให้แก่ร่างท่านเป็นครั้งสุดท้าย

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 4 ตุลาคม 2554 เวลา:8:43:40 น.

อันที่จริงการจุดประทัดที่โพนบกนิยมกันมาก โดยเฉพาะงานศพคนแก่ แต่ยุคหลังๆ ก็เลิกกันไป ปู่บอกว่าจุดประทัดในงานศพนองจากจะไล่สิ่งไม่ดีแล้วยังเป็นการให้เกียรติแต่ผู้ตายที่เป็นคนสูงอายุ โดยเฉพาะอายุมากๆ ที่โพนบกจะนิบมจุดประทัดในงานศพ ส่วนคนอายุน้อยๆ ก็จะไม่นิยมจุด แต่ทุกวันนี้น้อยงานนักจะจุด ผมก้ว่าถึงมันจะมีความหมาย แต่ในใจลึกๆ ผมก็ก็ว่าไม่เหมาะนะครับ เห็นด้วยที่มีการยกเลิกไป

โดย: พัชรพงษ์ ภูเบศรพีรวัส IP: 69.22.174.193 วันที่: 4 ตุลาคม 2554 เวลา:18:20:39 น.