BlogGang.com : : Insignia_Museum : วัดโคกหลวง

วัดโคกหลวง

ตำนานเก่าแก่ที่พวกผู้ใหญ่เล่าให้ฟัง ทำให้เด็กๆอย่างเราติดใจใคร่รู้ ดูเหมือนจะเป็นเรื่องเล่าถึงวัดร้างแห่งหนึ่ง คงไม่พ้นเรื่องผีสางนางไม้ ในความรู้สึกของเด็กๆ คำว่าวัดร้างยิ่งทำให้รู้สึกถึงความลึกลับ ชวนให้ติดตาม อยากไปผจญภัย รบเร้าผู้ใหญ่แต่ไม่เคยได้ไป เมื่อวันเวลาผ่านไปชื่อวัดร้างแห่งนั้น ชักจะเลือนๆไปจากความทรงจำ

กาลเวลาหมุนเวียนเปลี่ยนไปหลายปี ผมได้ยินชื่อวัดร้างแห่งนั้นอีกครั้ง แต่ไม่ได้ร้างอย่างสมัยก่อน ในชื่อ "วัดโคกหลวง" ที่จริงชื่อวัดก็มีมาแต่เก่าก่อนเคียงคู่กับท้องถิ่นนี้มาสองร้อยกว่าปีแล้ว นับเป็นวัดเก่าแก่ ความเป็นมาไม่ชัดเจนนัก มีพระภิกษุจำพรรษาบ้าง ไม่มีบ้าง ในช่วงที่เป็นวัดร้างพระพุทธรูปต่างๆถูกเคลื่อนย้ายไปในวัดอื่นๆ มีการขุดเจาะหาของเก่ากันอยู่ทั่วไป

แม้ว่าวัดนี้ดูจะมีชีวิตขึ้นมาอีกครั้ง แต่สิ่งสำคัญต่างๆได้ปรับปรุงใหม่ รื้อหลังคาเก่า มุงหลังคาใหม่ตามรสนิยมของผู้ที่เข้าไปจัดการ ของเก่าถูกทดแทนด้วยของใหม่ตามความรู้สึกที่เห็นดีเห็นงามของคนสมัยนี้ ความขลังความเก่าที่อยู่ในใจของผมคงไม่มีโอกาสได้เห็น ถึงกระนั้นก็ตาม การคืนชีวิตให้วัดแห่งนี้ อย่างน้อยก็ทำให้หัวขโมยนักขุดเจาะลามือไป

อุโบสถเก่าแบบสมัยอยุธยา กว้าง ๙ เมตร ยาว ๒๐ เมตร สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยอยุธยา มีลักษณะเป็น “โบสถ์มหาอุด” มีประตูเข้าโบสถ์ด้านหน้าด้านเดียว ไม่มีหน้าต่าง มีแต่ช่องลมเป็นหน้าต่าง ผนังก่ออิฐถือปูน อิฐ ขนาด ๑๕ x ๓๐ เซนติเมตร ฉาบด้วยปูนตำหมัก มีเสาเป็นเสาไม้เจริญสุข หลังคาเครื่องบนเป็นไม้สัก ผนังโบสถ์มีการฉาบทับกันหลายครั้ง ปัจจุบันบูรณะไปแล้ว ๘๐ เปอร์เซ็นต์

กำแพงแก้วเก่า รอบอุโบสถ ก่ออิฐถือปูน อิฐขนาด ๑๕ x ๓๐ เซ็นติเมตร ฉาบด้วยปูนตำหมักขนาดกำแพงกว้าง ๒๒.๕๐ เมตร ยาว ๔๔ เมตร หนา ๖๕ เซ็นติเมตร สภาพสมบูรณ์ราว ๗๕% ปัจจุบันยังไม่ได้บูรณะ

ระฆังเก่า มีตัวอักษรข้างระฆังเขียนไว้ว่า “ระคังลูกนี้เจาคูนวัดช้างพลับ ซ้างไวยลงรับพระ ……แล้วแตณวัน ๖ - ๙ ค่ำ ปีชวดโทกา……จุลกัศกราช ๑๒๐๒ ธเจาคูนพระปะลัดสีนเปนนา…..ลือพระภิขุตือๆเปนอะวะสารซือใหสร…..แดพระโพธิยาณในอนาคต” เมื่อจุลกัศกราช ๑๒๐๒ เทียบเป็นพุทธศักราชคือ พ.ศ.๒๓๘๓

ของสำคัญที่ถูกเคลื่อนย้ายไป ในช่วงที่เป็นวัดร้างราว ๕๐-๖๐ ปี ได้แก่

- รอยพระพุทธบาทเนื้อสำริด กว้าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๖๐ เซนติเมตร ปัจจุบันอยู่วัดสีดาราม

- พระประธานในโบสถ์เนื้อทรายแดง หน้าตักประมาณ ๖๐ นิ้ว อัญเชิญไปอยู่ในโบสถ์วัดอมรญาติสมาคม เมื่อประมาณ พ.ศ.๒๕๐๔

- พระบูชาเก่าๆหลายองค์ อัญเชิญไปไว้ตามวัดต่างๆ

ประวัติวัดโคกหลวง (อ้างอิงจากหนังสือที่ระลึกวัดหลักหกฯ พ.ศ. ๒๕๓๖)

วัดโคกหลวง เป็นวัดร้างในเขตตำบลแพงพวย อ.ดำเนินสะดวก จ. ราชบุรี สันนิษฐานว่ามีอายุไม่ต่ำกว่า ๒๕๐ ปี อุโบสถหลังเก่ายังอยู่ ได้รับการบูรณะ มุงหลังคาใหม่ แต่เดิมมีบริเวณวัดกว้างขวาง ถือเป็นวัดใหญ่ที่มีความสำคัญของชุมชนในที่ราบลุ่มและมีต้นแพงพวยขึ้นอยู่ทั่วไป

วัดโคกหลวงเป็นวัดแห่งแรกในดำเนินฯ สร้างบนโคกที่เป็นเนินสูง มองเห็นได้แต่ไกล อุโบสถก่ออิฐถือปูนหลังใหญ่มาก น่าจะเจริญอย่างที่สุดใน พ.ศ. ๒๔๕๖ แล้วทรุดโทรมมาโดยลำดับ

พ.ศ. ๒๔๘๔ วัดนี้ทรุดโทรมมาก มีพระภิกษุจำพรรษาไม่กี่รูป ลดจำนวนลงเรื่อยๆ จนไม่มีพระอยูเลย กลายเป็นวัดร้างไปในที่สุด เจ้าคณะอำเภอดำเนินสะดวกในสมัยนั้น ได้โอนวัดโคกหลวง (ร้าง) ให้มาอยู่ในการปกครองของเจ้าอาวาสวัดสีดาราม ซึ่งห่างออกไป ๒ ก.ม.

ในปี พ.ศ. ๒๕๒๗ โบสถ์ชำรุดทรุดโทรมมาก หลังคามุงกระเบื้องในส่วนตอนหน้าของโบสถ์ มีกระเบื้องหลุดลงมาจนมองเห็นดวงดาว ถ้าฝนตก จะกำบังฝนที่สาดลงมาได้เพียงครึ่งเดียว เครื่องบนเป็นไม้สักล้วนๆ มีพระภิกษุอยู่ ๓ รูป สามเณร ๒ รูป ในระยะนั้นมีพระภิกษุหมุนเวียนเข้ามาจำพรรษา ออกพรรษาแล้วมีพระบ้าง ไม่มีบ้าง

หน้าโบสถ์มีศาลาเล็กๆ คล้ายวิหาร ๑ หลัง ก่ออิฐถือปูน ขนาดอาคารกว้าง ๔ เมตร ยาว ๘ เมตร มีประตูทางเข้าออก ๓ ประตู คือ ด้านหน้า ๑ ด้านข้างขวา ๑ ด้านข้างซ้าย ๑ ผนังวิหารด้านในมีภาพจิตรกรรมฝาผนังทั้งสี่ด้าน อายุนับร้อยปี เดิมเป็นที่ประดิษฐานของรอยพระพุทธบาทสำริด

ด้านขาวมือของโบสถ์มีศาลาคล้ายศาลาการเปรียญ ๑ หลัง มีมีต้นลั่นทมขนาดใหญ่มากเกือบ ๑๐ ต้น บริเวณวัดกว้างมาก รกไปด้วยหญ้า ตอนนนั้น (๒๕๒๗)ในพระอุโบสถไม่มีพระพุทธรูปอยู่เลย คงมีพระปูนเล็กๆสำหรับแก้บนวางเรียงอยู่ ๓ - ๔ องค์

เมื่อวันที่ ๓๐ ก.ย. ๓๕ กรมศิลปากร ได้เข้ามาสำรวจและลงความเห็นว่ารูปแบบศิลปสถาปัตยกรรมของวัดโคกหลวง อยู่ในสมัยอยุธยาตอนปลาย ปัจจุบันถือเป็นโบราณสถานที่อยู่ในความดูแลของกรมศิลปกร

ในปีเดียวกันนั้น (๒๕๓๐) ผู้มีศรัทธารายหนึ่งได้สร้างพระปางไสยาสน์แทนที่พระประธานในอุโบสถ (ที่ถูกย้ายไปวัดอมรญาติสมาคม) เข้าใจว่าพระปางไสยาสน์นี้ต่อมาได้ถูกย้ายออกจากพระอุโบสถ เมื่อมีพระประธานองค์ใหม่แล้ว

พ.ศ. ๒๕๓๓ วัดโคกหลวงได้พัฒนาให้กลับมีชีวิตอีกครั้งโดยพระสงฆ์และได้รับการสนับสนุนจากฆราวาสจำนวนมาก

พ.ศ. ๒๕๔๖ มีมติจากมหาเถระสมาคมยกวัดโคกหลวง (ร้าง) ขึ้นเป็นวัดมีพระภิกษุอยู่จำพรรษา ที่ดินของวัดมีจำนวน ๑๘ ไร่ ๑ งาน ๓๙ ตารางวา ตามคำขอของจังหวัดราชบุรี

ปัจจุบันวัดโคกหลวงยังคงทิ้งร่อยรอยของวัดใหญ่ในอดีตที่เคยรุ่งเรืองในอาณาบริเวณวัดนับร้อยไร่ เป็นศูนย์รวมของชาวพุทธตั้งแต่ปลายสมัยอยุธยา ก่อนที่จะมีการสร้างวัดใหม่ๆตามมาในที่ห่างออกไปไม่เกิน ๒ - ๔ กิโลเมตร ไม่ทราบเหตุผลว่าทำไมวัดนี้จึงลดความสำคัญลงไปจนกลายเป็นวัดร้าง ถึงแม้จะไม่มีเรื่องราวความเป็นมาให้คนรุ่นหลังได้รำลึกถึง แต่สถานที่นี้ได้ให้ข้อคิดเตือนใจว่า สรรพสิ่งล้วนเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป ตามธรรมดาของโลก

ภาพประกอบจาก //khokluang.homepage.in.th/index.html

Create Date : 01 กุมภาพันธ์ 2555

Last Update : 1 กุมภาพันธ์ 2555 5:45:49 น.

25 comments

Counter : 5111 Pageviews.

ทุกสิ่งย่อมหนีไม่พ้น
เกิดขึ้น
ตั้งอยู่
ดับไป

แต่สิ่งที่อยู่เหนือนั้นคือ หลักธรรมของพระพุทธองค์ครับ

สวัสดีกลางวันอากาศดีครับพี่

โดย: peeradol33189

วันที่: 1 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:12:43:07 น.

ที่คุณพีร์พูดคลอบคลุมหมดเลยค่ะ

มาแปะหัวใจดวงสุดท้ายไว้บ้านนี้ค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 1 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:16:06:57 น.

------------------
ขอโทษที่หายไปหลายวัน มีเหตุต้องทำให้ล้มหมอนนอนเสื่อเสียสองวัน น่าจะแพ้ยาน่ะค่ะ วันนี้ค่อยยังชั่วขี้น ลุกมาเตรียมตัวเรื่องการแสดง แสง สี เสียง ที่อนุสาวรีย์ค่ายบางระจัน ที่จะมีขึ้นในวันที่ 4-5-6กพ.ที่จะถึงนี้
งานยุ่งมากๆแต่ก็จะพยายามแวะเวียนมาเยี่ยมกันนะคะหวังว่าคงสบายดีนะคะคุณim

โดย: เกศสุริยง

วันที่: 1 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:16:18:57 น.

มาเที่ยว"วัดโคกหลวง"
วัดเก่าแก่แต่โบราณนานมา
วัดสวยๆใหญ่ๆ เดี๋ยวนี้ก็ใหญ่โตแต่วัตถุค่ะ
หาพระสงฆ์จำพรรษาได้น้อยจริงๆ
โดยเฉพาะวัดทางเหนือ..

โดย: เริงฤดีนะ

วันที่: 1 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:16:33:47 น.

เมืองไทยวัดเยอะมาก

แต่วัดเก่าๆ มีประวัติน่าศึกษา

เสียดายเดี๋ยวนี้วัดเมืองไทยเน้นไปทางพาณิชย์มากกว่าค่ะ

โดย: ซองขาวเบอร์ 9

วันที่: 1 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:22:47:11 น.

เรื่องราวประวัติศาสตร์ของไทยทุกเรื่อง น่าสนใจค่ะ
แต่คนสมัยนี้กลับไม่ให้ความสำคัญ
และดูเหมือนจะเป็นเรืื่องล้าหลังและโบราณ
โลกของเราหมุนเร็วไปหรือเปล่าคะ

หนูเสนอให้ส่งเจ้าอาวาสที่สวดเก่ง ๆ เทศน์เก่ง ๆ การตลาดเก่ง ๆ ไปจำวัดค่ะ เดี๋ยววัดก็ดังเอง

โดย: kimmy (kimmybangkok

) วันที่: 2 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:10:52:33 น.

ณได้ทำการแปะ ให้กับคุณ Insignia_Museum เรียบร้อยแล้วนะคะ

คุณเหลือ อีก 0 ดวง สำหรับวันนี้ค่ะ
--------------------------
แวะมาทักทายค่ะ

โดย: เรือนเรไร

วันที่: 2 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:11:00:47 น.

บ่ายแก่ๆ ร้อนแบบนี้ สักแก้วนะคะ เกศสุริยง

สร้างกริตเตอร์
แวะมาทักทายยามบ่ายแก่ๆค่ะคุณim มาเก็บเกี่ยวความรู้ในอดีตเหมือนเช่นเคย

โดย: เกศสุริยง

วันที่: 2 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:15:46:03 น.

นับถึงวันนี้ ผมก็ยังไม่เคยไปวัดโคกหลวงสักครั้งเดียว จึงพยายามรวมรวมข้อมูลที่มีอยู่น้อยนิดมาเรียบเรียงใหม่ ด้วยความตั้งใจอย่างเต็มกำลัง และพึงพอใจในงานเขียนชิ้นนี้มากครับ

ขอบคุณทุกท่านที่แวะมาเยี่ยมและให้กำลังใจ บล็อกนี้อาจค้างไว้นานหน่อยครับ

โดย: Insignia_Museum

วันที่: 2 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:22:00:43 น.

Insignia_Museum Diarist ดู Blog

ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 3 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น
-----------------------------------------------
แวะมาโหวตก่อนไปนอนค่ะคุณim

โดย: เกศสุริยง

วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:0:06:25 น.

One vote and one little beart for you...ค่ะ
เมื่อวานโควต้าหมด...เลยแวะมาทักทายเช้านี้
สุขสันต์วันศุกร์...ค่ะ

โดย: เริงฤดีนะ

วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:8:23:15 น.

มาแปะหัวใจพร้อมมาชวนไปแอ่ววัดเกตค่ะ

วัดสำหรับคนเกิดปีจอค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 3 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:16:30:28 น.

คุณได้ทำการแปะ ให้กับคุณ Insignia_Museum เรียบร้อยแล้วนะคะ

คุณเหลือ อีก 0 ดวง สำหรับวันนี้ค่ะ
-------------------------------------
มาแปะหัวใจให้คุณimยามเช้าค่ะ

โดย: เกศสุริยง

วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:6:39:41 น.

วัดใหญ่มากเลยนะคะ สงสัยจังว่าทำไมร้างไปได้ ทั้งๆที่แต่ก่อนคงเคยมีความสำคัญมาก...ชวนให้คิดหาสาเหตุไปต่างๆนานา..หรืออาจเป็นเหตุผลด้านการเมืองการปกครอง?....ชอบบล็อกแนวนี้ของพี่อิมเขียนข้อมูลแน่นปึกดีจัง

วันนี้ชวนไปเดินเล่นบำบัดในสวนและทานข้าวผัดมันกุ้งค่ะ

โดย: popang (popang

) วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:11:04:10 น.

หนูขอแปะหัวใจให้บล๊อกพี่อินนะคะ ชอบเรื่องราวประวัติศาสตร์ ทำให้หนูได้แง้มออกจากกะลาค่ะ

โดย: kimmy (kimmybangkok

) วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:15:01:12 น.

แวะมาสวัสดีทักทายค่ะ ^^

โดย: namfaseefoon

วันที่: 4 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:22:05:35 น.

อ่านเรื่องวัดเก่า ๆ แล้วรู้สึกสลดลงบ้างค่ะกับชีวิตที่คอยคิดแต่จะทำโน่นนี่ไปวัน ๆ ถ้าชีวิตเรา ๆไม่ต้องมีภาระเลี้ยงลูกก็คงไม่ต้องวุ่นวายมีชีวิตชีวาเกินเหตุกันอยู่ทุก ๆ วัน เรื่องราววัดเก่า ๆ สดใสเห็นทีไรอย่างวัดมเหยงค์ที่มีโบสถ์ร้าง ดีที่ไม่มีใครบูรณะให้ลดความขลังลงอย่างคุณอิมว่า เห็นความเก่าทีไรก็นึกภาพผู้คนสมัยก่อนพากันเดินถือถาดอาหารมาทำบุญกันเป็นแถว ๆ พากันมานั่งในโบสถ์ ถือศีลภาวนากัน แล้วกาลเวลาก็ผ่านไป ๆ แล้วก็มองกลับมาที่ตัวเอง ยังอยู่อีกหรือเนี่ย เฮ้อคิดแล้วเบื่อที่จะเกิด

วันนี้แวะมาบล็อค เห็นคุณอิมกับคุณแพทแปะหัวใจไว้คิดว่าวันวาเลนส์ไทน์อะไรกันตอนนี้นะ ขอบคุณมากค่ะรู้สึกว่าชีวิตสดใสขึ้นเป็นกอง พอมาอ่านเรื่องวัดร้างเลยสลดเลยค่ะ

แต่ดีค่ะทำให้เราไม่ประมาท มีอะไรก็รีบ ๆ ทำซะ

สดใสก็มีอะไรทำเยอะค่ะตอนนี้ เย็น ๆ ก็ปลูกต้นไม้เพาะเมล็ดไว้บ้างเพลินดีค่ะ ช่วงนี้เห็นสวนครัวที่คุณแม่มาบุกเบิกทำให้ได้เก็บเกี่ยวกินแล้วเห็นคุณค่าของดินกับเวลาน่ะค่ะ ก็ตื่นตัวตอนที่คุณอิมลงเรื่องของจะแพงหลังน้ำท่วมน่ะค่ะ ของแพงบ้างไม่แน่ใจ แต่ที่แน่ ๆ รายได้เราอาจจะลด ก็เลยปลูกผักกวางตุ้งไว้ ประหยัดเงินได้เยอะเลยค่ะ จนป่านนี้ยังเก็บกินไม่หมดเลย ไม่ต้องเข้าตลาดเลยค่ะช่วงนี้ ทอดไข่ตำน้ำพริกทุกวันเลย ตาต้าก็ชอบทานสด ๆ ด้วยค่ะ

คุยซะยาวเลยค่ะ คงไม่ได้แวะมาเยี่ยมคุณอิมบ่อย บล็อคก็ไม่ได้อัพ ก็แบบว่าเพื่อนเก่ากันนะคะนาน ๆ มาเยี่ยมทีค่ะ

โดย: วันสดใส

วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:7:26:44 น.

--------------------------------
เพิ่งลุกจากที่นอน เมื่อคืนกลับจากงานที่ค่ายบางระจันเกือบเที่ยงคืน ยังมีงานวันนี้และพรุ่งนี้อีก ประมาณบ่ายสองโมงก้ต้องนำทีมงานไปแต่งหน้าทำผมให้กับนักแสดงอีกค่ะ แวะมาทักทายหวังว่าคุณim สบายดีนะคะ

โดย: เกศสุริยง

วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:11:21:35 น.

มาเพิ่มขนาดของหัวใจค่ะ

วันนี้พาไปเที่ยวสวนที่เชียงใหม่ดา

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:12:13:08 น.

เคยอ่านที่ไหนสักที่เห็นเขาว่าสมัยก่อนพวกคนมีเงินส่วนใหญ่ก็จะสร้างวัด และด้วยความที่ยังเคารพพระพุทธศาสนามาก น่าจะเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้มีวัดในเมืองไทยเยอะมาก ประกอบกับบางทีเป็นไปได้ที่ขาดการดูแลเลยทำให้เป็นวัดร้างไป

ตอนเด็ก ๆ อยู่ต่างจังหวัด ส่วนใหญ่กลุ่มเพื่อน ๆ กันก็พูดกันถึงเรื่องผีเช่นกันค่ะ โดยเฉพาะต้นตะเคียน

โดย: รัชชี่ (รัชชี่

) วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:14:46:16 น.

ภาษาโคราชเขาก็มีสำเนียงเพราะ ๆ เป็นเอกลักษณ์ของเขานะคะ
ยิ่งเพลงโคราชที่ข้างย่าโมฟังยากมาก ๆ มีลูกคอแบบที่แสน นากา ร้องนี่ละค่ะ
แต่คนที่รำแก้บนเพลงโคราชที่ย่าโมสวยน้อยกว่านี้เยอะ
และรำนุ่มนวลกว่าในมิวสิกค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา:15:11:16 น.

วัดโคกหลวงเป็นวัดที่สงบร่มรืน ต้นไม้เยอะ ไม่ค่อยมีงานการละเล่น เน้นปฏิบัติ

โดย: คนแพงพวย IP: 125.25.121.65 วันที่: 18 มีนาคม 2555 เวลา:0:16:09 น.

ผมลูกศิษย์วัดโคกหลวงครับ ก็ทางวัดจะมีงานกระถินวันที่ 18 พ.ย. 55 นี้ครับ อยากให้ทุกคนไปเที่ยวกัน งานกระถินวัดนี้ใหญ่มากครับ ไปดู ไปเที่ยวกัน ผมกรรมการวัดชุดเด็กครับ
ขอบคุณครับ

โดย: ณลงกรณ์ เทพโปรแกรม IP: 182.93.185.94 วันที่: 7 ตุลาคม 2555 เวลา:11:55:56 น.

ติดต่อ ได้ที่เฟสบุ๊ค หน้าเพจวัดโคกหลวงครับ

โดย: Iam wayfarer IP: 125.27.183.137 วันที่: 13 ตุลาคม 2555 เวลา:20:51:22 น.

โดย: Insignia_Museum

วันที่: 28 เมษายน 2556 เวลา:13:39:22 น.