ภาษาเกาะสมุย
ภาษาเกาะสมุย
02 หาดบางปอ
บล็อกเรื่องนี้ เป็นตอนๆหนึ่งในหนังสือ เช้งเม้ง 2552 ของตระกูลผม ที่ผมจัดทำขึ้นเพื่อแจกแก่ญาติพี่น้อง
หากเพื่อนท่านใดเป็นคนภาคใต้ โดยเฉพาะหากมีญาติเป็นคนเกาะสมุย บล็อกเรื่องนี้จะอ่านเข้าใจได้ไม่ยาก แต่หากไม่ใช่ บล็อกเรื่องนี้จะอ่านเข้าใจยาก และไม่น่าสนใจ ขอเชิญคลิกผ่านไปได้เลย
ที่ผมนำเรื่องนี้มาลงในบล็อก ก็เพื่อเป็นการบันทึกข้อเขียนเรื่องหนึ่งของตัวเอง เก็บเอาไว้
03 หาดบางปอ
ภาษาเกาะสมุย ในหนังสือ เช้งเม้ง 2552 ผมเขียนไว้ดังนี้
คนกรุงเทพมักจะไม่ทราบว่าภาษาใต้ของแต่ละท้องถิ่นนั้นพูดไม่เหมือนกัน แต่คนใต้ด้วยกันเอง จะพอรู้
คือรู้ว่าสำเนียงนี้ ใช่หรือไม่ใช่ สำเนียงบ้านของตนเอง
อย่างไรก็ตาม แม้ว่ารูปคำและสำเนียงภาษาใต้ของท้องถิ่นอื่น จะไม่เหมือนกับภาษาใต้ของบ้านตนเองนัก แต่เชื่อเถิดว่าคนใต้ด้วยกันจะเข้าใจภาษาใต้ด้วยกันออก
ภาษาเกาะสมุยจะมีคำบางคำ ที่มีรูปคำไม่เหมือนกับภาษาใต้ท้องถิ่นอื่น เช่นคำว่า พรุ่งนี้ เกาะสมุยจะใช้คำว่า ตอเช้า ในขณะที่ชาวใต้ท้องถิ่นอื่นจะใช้คำว่า ตอโพรก และคนบ้านดอนหรือคนสุราษฎร์จะใช้คำว่า พรุ่งหนี่
สำเนียงเกาะสมุยในคำบางคำ ก็จะออกเสียงเป็นเสียงจัตวา เช่นคำว่า ก๋ง เบี๋ยว ได๋ ด๋วย กล๋วย อ๋อย น่ามเต๋า ต๋ม แต่คนบ้านดอนจะออกเสียงของคำเหล่านี้เป็นเสียงตรี เช่น ก๊ง เบี๊ยว ได๊ ด๊วย กล๊วย อ๊อย น่ามเต๊า ต๊ม
หรือคำว่า ว่าไง.... สำเนียงเกาะสมุย จะออกเสียงว่า ว่าพรือ แต่คำนี้ บ้านดอนจะออกเสียงว่า ว่าพรื๊อ และปากพนังจะออกเสียงว่า ว่าพรื่อ
นั่นเพราะ ภาษาเกาะสมุย จะมีเอกลักษณ์เป็นของตนเอง ภาษาบ้านดอนก็จะมีเอกลักษณ์เป็นของตนเอง รวมทั้งภาษาถิ่นใต้ท้องถิ่นอื่นๆ เช่น ปากพนัง หรือยะลา ก็จะมีเอกลักษณ์เป็นของตนเอง
อนึ่ง ภาษาเกาะสมุยจะมีคำและสำเนียงคล้ายกับ ภาษากาญจนดิษฐ์ และภาษาขนอม
ผมอยากจะชักชวนให้แต่ละท้องถิ่นรักษาเอกลักษณ์ภาษาถิ่นของตนเองเอาไว้ เพราะสิ่งนี้เป็นวัฒนธรรมท้องถิ่นที่มีมายาวนานนับหลายร้อยปี สมควรที่จะรักษาไว้อย่าให้สูญหาย
เชื่อหรือไม่ มีคนใต้และคนกรุงเทพมักพูดตรงกันว่า ภาษาเกาะสมุย มีเสียงที่ไพเราะมาก
เราชาวเกาะสมุย มาเป็น ชาวเกาะสมุยนิยม กันเถิด แหลงใต้กับใคร คราวไหน เรามาแหลงภาษาเกาะสมุยกัน ไม่จำเป็นจะต้องเสแสร้ง ไม่จำเป็นจะต้องอับอาย ในภาษาถิ่นของเราเอง ที่ใครๆก็ว่ากันว่า ไพเราะนัก
เอาให้ลูกหลานคุ้นหู จนสามารถแหลงภาษาเกาะสมุยได้ หรืออย่างน้อยฟังภาษาเกาะสมุยรู้เรื่องได้
รักเกาะสมุย มาแหลงภาษาเกาะสมุยกันเถอะ
04 หาดบางปอ
ก
กรวม หรือนั่งกรวม แปลว่า คร่อม
เช่น นั่งกรวมรถเครื่อง แปลว่านั่งคร่อมรถเครื่อง
กริบตา แปลว่า กระพริบตา
กัน แปลว่า ด้วย
เช่น ไปกัน แปลว่า ไปด้วย
กุบ แปลว่า กล่อง หรือ ภาชนะเล็กๆที่มีฝาปิดไว้ใช้ใส่ของ
เช่น
กุบหนังสือ โย่ ใต้เตียง แปลว่า กล่องหนังสืออยู่ใต้เตียง
หยิบกุบยาเส้นให้ที แปลว่า หยิบกล่องยาเส้นให้หน่อย
เกียงแกบ แปลว่า ไฟฉาย
ข
ขบ แปลว่า กัด
เช่น
หมาขบ แปลว่า หมากัด
เกือะขบ แปลว่า รองเท้ากัด
ขลอย แปลว่า สอย
เช่น ขลอยโหละม่วง แปลว่า สอยมะม่วง
ข้าวดัง แปลว่า ข้าวก้นหม้อ
ข้าวฟี่ แปลว่า ท๊อฟฟี่
ขี้คร้าน แปลว่า ขี้เกียจ
ขี้ชิด แปลว่า ตระหนี่, ขี้เหนียว
ขี้เตรย หรือ หญ้าขี้เตรย แปลว่า หญ้าเจ้าชู้
ขี้พร้า แปลว่า ฟักเขียว
ขี้ร้อง แปลว่า ขี้แย
ขี้ห็อก แปลว่า โกหก
เขลอะ แปลว่า สกปรก หรือ มั่ว
เช่น
ห้องเขลอะ แปลว่า ห้องสกปรกไม่เป็นระเบียบ
แหลงเขลอะๆ แปลว่า พูดมั่วๆ
เขีย แปลว่า แคะ
เช่น
เขียฟัน แปลว่า แคะฟัน
เขียแล็บ แปลว่า แคะเล็บ
แข็ด แปลว่า เมื่อย เช่น
แข็ดเอว แปลว่า เมื่อยเอว
แข็ดหลัง แปลว่า เมื่อยหลัง
แขบ แปลว่า เร่ง, รีบ
เช่น อย่าแขบนัก แปลว่า อย่าเร่งนัก, อย่ารีบนัก
05 หาดบางปอ
ค
ค็อดแค็ด แปลว่า ลักษณะคด วกไปวนมา
คร๋อแคร๋ แปลว่า อาการคลื่นไส้
คร็อด หรือ ล็อด แปลว่า แทะ
เช่น
คร็อดแม็ดม่วง แปลว่า แทะเม็ดมะม่วง
ครดโด๋หมู แปลว่า แทะกระดูกหมู
ครัน แปลว่า มาก
เช่น ดีขึ้นครัน แปลว่า ดีขึ้นมาก
ครั๊ว แปลว่า ยุ่ง
เช่น อย่ามาครั๊ว แปลว่า อย่ามายุ่ง
คว้อมเหม้า แปลว่า ล้มแบบไม่ทันระวังตัว
เช่น เดียวดุดคว้อมเหม้า แปลว่า ประเดี๋ยวสะดุดล้มแบบไม่ทันระวังตัว
คึง แปลว่า (น้ำ)ขังอยู่
เช่น หลังบ้านมีน้ำคึง แปลว่า หลังบ้านมีน้ำขังอยู่
เคย แปลว่า กะปิ
เคร่า แปลว่า รอคอย
เช่น
นั่งเคร่า แปลว่า นั่งคอย
ไปเคร่าแค่ท่า แปลว่า ไปคอยที่ท่า(น้ำ)
เคี่ยวใจ แปลว่า กลุ้ม
แค่ แปลว่า ใกล้ หรือ เกือบ
เช่น
นั่งแค่ๆ แปลว่า นั่งใกล้ๆ
เหนื่อยแค่ตาย แปลว่า เหนื่อยเกือบตาย
ข้าวสารแค่หมดแล้ว แปลว่า ข้าวสารเกือบหมดแล้ว
แค่น แปลว่า พอใช้ได้ หรือ ฝืนกิน, ฝืนทำ
เช่น พอแค่นได้ แปลว่า พอใช้ได้
แค้น แปลว่า ติดคอ
เช่น กินแล้วมันแค้นคอ แปลว่า กินแล้วมันติดคอ
(แค่น กับ แค้น เสียงไม่เหมือนกัน)
แคว็ก แปลว่า ควัก
เช่น แคว็กเนื้อม่วง แปลว่า ควักเนื้อมะม่วง
แคว็ด แปลว่า คด หรือ เอียง
เช่น
หนนแคว็ด แปลว่า ถนนคด
เดินแคว็ดไปแควดมา แปลว่า เดินเอียงไปเอียงมา
โค่ - เค่ แปลว่า คู่ - คี่ (เลขคู่ เลขคี่)
โคม แปลว่า กะละมัง
ไคล แปลว่า คลอเคลีย
เช่น อย่ามาไคล แปลว่า อย่ามาคลอเคลีย
06 หาดบางปอ
ง
ง็อกแง็ก แปลว่า เดินช้าอย่างไม่มั่นคง แบบคนแก่หรือคนป่วย (ถ้าเดินช้าอย่างไม่มั่นคง แบบเด็กเล็ก จะใช้คำ ว่า ต็อกแต็ก)
จ
จอก แปลว่า แก้ว
จ็อกแจ็ก แปลว่า พูดมากพร่ำเพรื่อ (ใช้ในความหมาย พูดมากเรื่องชาวบ้าน)
จ๋อง แปลว่า แข็งขึ้น
เช่น ไขจ๋อง แปลว่า จู๋แข็ง (ใช้กับอวัยวะเพศของเด็กชายที่แข็งตัว)
จับนา แปลว่า รับผิดชอบ, ไว้วางใจได้
เช่น แด็กคนนี้จับนา แปลว่า เด็กคนนี้ไว้วางใจได้
จาน แปลว่า ราด
เช่น ช่วยจานน้ำแกง แปลว่า ช่วยราดน้ำแกง
จ๋าน แปลว่า มากมาย
เช่น
หรอยจ๋าน แปลว่า อร่อยมาก
มากจ๋าน แปลว่า มากมาก
จาพุทโธ แปลว่า คำอุทานออกมาเพราะได้ยินหรือได้เห็นเรื่องน่าเห็นใจ
จิม แปลว่า ใกล้ขอบโต๊ะ, ใกล้ขอบเก้าอี้
เช่น อย่าวางของให้จิมนัก เดี๋ยวพลัด แปลว่า อย่าวางของใกล้ขอบโต๊ะ เดี๋ยวจะหล่น
จู้จุน แปลว่า ขนมชนิดหนึ่ง
(ขนมแป้ง ทอดในน้ำมัน ลักษณะแบนกลม คล้ายไข่ดาว รสหวาน)
แจ็บพุงขี้ แปลว่า ปวดขี้
แจ็บพุงเยี่ยว แปลว่า ปวดฉี่
โจ แปลว่า อุปกรณ์กันขโมยผลไม้
(แขวนหรือผูกไว้ที่ต้นผลไม้เพื่อใช้ขู่เด็กที่ชอบขโมยผลไม้)
07 หาดแม่น้ำ ตอนตะวันขึ้น Sunrise at Koh Samui
ฉ
ฉ๋อง แปลว่า คำที่ใช้บอกกลิ่นฉี่รุนแรง จะใช้ต่อท้ายคำว่า เหม็น
เช่น แถวนี้หมินฉ๋อง แปลว่า แถวนี้เหม็นกลิ่นฉี่
ฉาน แปลว่า ข้าพเจ้า
ฉ่ำแดะ แปลว่า แดกดัน
ฉึกชึก แปลว่า จองไว้
ฉู้ด แปลว่า กระเซ็น
เช่น น้ำฉู้ดใส่ แปลว่า น้ำกระเซ็นใส่
เฉียง แปลว่า ฟันตรงๆด้วยมีดใหญ่ หรือขวาน หรือพร้า
เช่น ใช้ขวานเฉียงฟืน แปลว่า ใช้ขวานผ่าฟืน
โฉ้ แปลว่า ไม่ชัดเจนไม่แน่ใจ (ใช้ในการขยายความของคำถาม)
เช่น
ไอไหรโฉ้ แปลว่า อะไรก็ไม่รู้
ใครโฉ้ ยืนอยู่หน้าบ้าน แปลว่า ใครก็ไม่รู้ ยืนอยู่หน้าบ้าน
รู้สึกพรือโฉ้ แปลว่า รู้สึกอย่างไรก็ไม่รู้ ไม่ค่อยเป็นปกติ
ช
ชัด แปลว่า เตะ
เช่น ชัดบอล แปลว่า เตะบอล
ชันชี แปลว่า ตกลงกัน(ด้วยวาจา)
เช่น เรามาชันชีกันก่อน แปลว่า เรามาตกลงกันก่อน
ชั้น แปลว่า ปิ่นโต
เช่น อย่าลืมเอาชั้นไปวัด แปลว่า อย่าลืมนำปิ่นโตไปวัด
ชับ แปลว่า แน่น, แข็งแรง, ชำนาญ
เช่น
จับราวให้ชับ แปลว่า จับราวให้แน่น
พื้นห้องชับดี แปลว่า พื้นห้องแข็งแรง
ขับรถชับดี แปลว่า ขับรถชำนาญ
ชาติ แปลว่า แน่นอน, มาก
เช่น
ชาติเจ็บ แปลว่า เจ็บแน่นอน
ชาติไกล แปลว่า ไกลมาก
ชาม แปลว่า จาน
เช่น ชามข้าว แปลว่า จานข้าว
ช๋าย แปลว่า บ่าย, หลังเที่ยง
เช่น หวันช๋ายแล้ว แปลว่า เวลาบ่ายแล้ว
ชุ๋น แปลว่า อยู่ไม่นิ่ง
ไช แปลว่า ถูกต่อย(โดยตัวต่อหรือผึ้ง)
เช่น ผึ้งไช แปลว่า ถูกผึ้งต่อย
08 หินตา
ซ
ซ็อกแซ็ก แปลว่า ชักช้า หรือ ทำอะไรไม่จริงจัง
ซาม แปลว่า เหมาะเจาะ หรือ มันน่าจะ
เช่น
ซามกิน แปลว่า เหมาะจะกิน
ซามตาย แปลว่า มันน่าจะตายไม่น่าจะรอด
โซ แปลว่า ไม่ดี
เช่น ไอ้แดงชาติโซไปลักไก่วัด แปลว่า ไอ้แดงนิสัยไม่ดีไปขโมยไก่วัด
ด
ด๋อน แปลว่า ดื้อ
เช่น แด็กด๋อน แปลว่า เด็กดื้อ
ดักเดียม แปลว่า จั๊กจี้
ดับ แปลว่า ทำให้หมด หรือ จัดเก็บสิ่งของ
เช่น
ดับไฟ แปลว่า ทำให้ไฟดับ, ปิดสวิทช์
ดับผ้า แปลว่า จัดเก็บผ้า
ดับหนังสือง แปลว่า จัดเก็บหนังสือ
ดานเฉียง แปลว่า เขียง
ดายของ แปลว่า เสียดาย
ดีปลี แปลว่า พริกขี้หนู
ดุม แปลว่า ดม ..... ยาดุม แปลว่า ยาดม
เดียวจิต หรือ เดียวใจ แปลว่า รอประเดี๋ยว
โดะ แปลว่า กระดูก
ได้แรง อก แปลว่า ถูกใจ, ถึงใจ, สะใจ
09 หินยาย
ต
ตรอม แปลว่า สุ่มที่ใช้ขังสัตว์ปีก เช่น ตรอมไก่ แปลว่า สุ่มไก่
ตอ แปลว่า ตอไม้ / สะตอ / คำที่ใช้แสดงเวลาที่ยังมาไม่ถึง
เช่น
ตอข้าว แปลว่า สะตอข้าว
ตอเดียว แปลว่า อีกสักประเดี๋ยว ตอค่ำ แปลว่า คืนนี้
ตอเช้า แปลว่า พรุ่งนี้ ตอรือ แปลว่า มะรืนนี้ ตอเรื่อง แปลว่า มะเรื่องนี้ ตอเดือนสิบ แปลว่า เดือนสิบที่จะถึง ตอปีหน้า แปลว่า ปีหน้าที่จะถึง ตอหรือ แปลว่า เมื่อไหร่?
ต็อกแต็ก แปลว่า เดินช้าอย่างไม่มั่นคงแบบเด็กเล็ก
ต๊ะ แปลว่า เถอะ
เช่น
ไปต๊ะ แปลว่า ไปเถอะ
นั่งตรงนี้ต๊ะ แปลว่า นั่งตรงนี้เถอะ
ตั้งลุย แปลว่า มากมาย
ตัดยาง แปลว่า กรีดยาง
ตัวอุบอุบ แปลว่า ตัวร้อนนิดหน่อย
ตางค์ แปลว่า เงิน
เช่น เก็บตางค์ แปลว่า เก็บเงิน
ตีเท่าไหร หรือ ตีเก๋ แปลว่า กี่โมง
ตุด แปลว่า หูด
เต็มบ่าว แปลว่า เป็นหนุ่ม
เต็มสาว แปลว่า เป็นสาว
แต่ แปลว่า จาก / เมื่อ / กว่า
เช่น
มาแต่ไหน แปลว่า มาจากไหน คนแต่แรก แปลว่า คนเมื่อสมัยก่อน
มาแต่วา แปลว่า มาเมื่อวาน
มาแต่ซือ แปลว่า มาเมื่อวานซืน
รวยแต่เพื่อน แปลว่า รวยกว่าเพื่อน
10 จุดชมวิว บนเนินเขา
ถ
ถ๊อก แปลว่า ชู
เช่น
ถ๊อกคอ แปลว่า ชูคอ
งูเห่าถ๊อกหวัก แปลว่า งูเห่าชูจวัก หรือ แผ่แม่เบี้ย
ถ๊อด แปลว่า ขยับตัวเข้ามาหรือออกไปโดยการใช้มือดันพื้น
ถุ้ง แปลว่า ปี๊บ
เถ แปลว่า ถี่
เช่น ตาข่ายตาเถ แปลว่า ตาข่ายตาถี่
ท
ทอ แปลว่า ขวิด
เช่น โถกควายทอ แปลว่า ถูกควายขวิด
ท็อก แปลว่า กระตุกอย่างเร็ว, ดึงอย่างเร็ว
(ท็อก กับ ถ๊อก เสียงจะไม่เหมือนกัน)
ทั้งเพ แปลว่า ทั้งหมด
ทับ แปลว่า ที่พักชั่วคราวมีชั้นเดียว
ท่า แปลว่า รอ, คอย
เช่น ถ้าไปถึงช้า ท่ากัน แปลว่า หากไปถึงช้า รอด้วย
(ถ้า กับ ท่า ออกเสียงเหมือนกัน ...แต่แปลไม่เหมือนกัน)
ท้ายด๋อน แปลว่า ท้ายทอย
(แต่คำว่า ด๋อน เฉยๆ แปลว่า ซน)
ท๋าว แปลว่า อิ่มแล้ว
ทำเฒ่า แปลว่า อวดภูมิรู้, ทำตัวเป็นผู้ใหญ่, ยุ่งเรื่องของผู้อื่น,
(ท๋าว กับ เฒ่า นี่ก็ออกเสียงไม่เหมือนกัน)
ทำอวด แปลว่า อวดดี
ทิ๊ม แปลว่า ตำ
เช่น
ทิ๊มข้าว แปลว่า ตำข้าว
ทิ๊มน้ำชุบ แปลว่า ตำน้ำพริก
ทุ๋ม แปลว่า ทิ้ง
เช่น
เอาของไปทุ๋มที แปลว่า นำของไปทิ้งให้ที
พ่อหม้ายเมียทุ๋ม แปลว่า พ่อหม้ายเมียทิ้ง
แท๋ง แปลว่า แตะ, สัมผัส, กระทบ
เช่น อย่าแท๋งแก๋ว เดียวแก๋วพลัด แปลว่า อย่าสัมผัสแก้ว ประเดี๋ยวแก้วตก
11 จุดชมวิว บนเนินเขา
น
นวล แปลว่า นุ่ม
เช่น แถวนี้ดินนวล แปลว่า แถวนี้ดินนุ่ม
นั่งม๊อง แปลว่า นั่งซึมไม่พูดไม่จา
นากา แปลว่า นาฬิกา
น่ามจุ๋ม แปลว่า น้ำจิ้ม
น่ามชุบ แปลว่า น้ำพริกกะปิ
น่ามเต๋า แปลว่า ฟักทอง
น่ามเทะ แปลว่า น้ำกะทิ
เช่น น้ามเทะเรียน แปลว่า น้ำกะทิทุเรียน
นุ่ย แปลว่า น้อย, เล็ก
เช่น สาวนุ่ย แปลว่า สาวน้อย หรือ น้องสาวคนเล็ก
เนียนเอียด หรือ เนียนอิบ แปลว่า แหลกละเอียด
เช่น ตำน้ำพริกเนียนเอียด แปลว่า ตำน้ำพริกแหลกละเอียด
เนือย แปลว่า หิว
แน็ด แปลว่า เหน็บชา
เช่น แน็ดกินตีน แปลว่า เท้าเป็นเหน็บชา
บ
บอเดียว แปลว่า เมื่อครู่
บอบ แปลว่า ไม่ค่อยดี, หนักใจ
12 จุดชมวิว บนเนินเขา
ป
ปละตีน แปลว่า ทิศเหนือ
ปละหัวนอน แปลว่า ทิศใต้
ปล๋ำ แปลว่า ใช้แขนกอดรัดเพื่อล้มฝ่ายตรงข้าม หรือ เข้าไปยุ่งเกี่ยว
เช่น กูไม่ปล๋ำ แปลว่า กูไม่ยุ่งเกี่ยว
เป๋ง แปลว่า ปิ้ง
เช่น เป๋งปลา แปลว่า ปิ้งปลา
เปลว แปลว่า ป่าช้า
ผ
ผงผาย แปลว่า เสียหายยับเยิน
ผลา แปลว่า ตะแกรงเหล็ก สำหรับปิ้งปลา ปิ้งกล้วย
ผลี๊ด แปลว่า ลื่น มักใช้ขยายคำว่า ลื่น เป็น ลื่นผลี๊ด
ผ้าผวย แปลว่า ผ้าห่ม
ผ้าร้าย แปลว่า ผ้าขี้ริ้ว
แผ๊ง แปลว่า จ้องไม่กะพริบ ใช้ขยายคำว่า จ้อง
เช่น จ้องแผ๊ง แปลว่า จ้องไม่กะพริบ
13 แม่ชี
พ
พร็อก แปลว่า กะลา
พร้าวเดือนกิน แปลว่า มะพร้าวที่ข้างในมีเนื้อบางคล้ายกับเป็นโรค
พริ่มๆ แปลว่า เคลิ้มๆจะหลับ หรือ ปริ่มๆจะเต็ม
เช่น น้ำพริ่มๆตุ่ม แปลว่า น้ำปริ่มๆจะเต็มตุ่ม
พรือ หรือ ว่าพรือ แปลว่า ว่าไง
พันพรือ แปลว่า เป็นอย่างไร
พลัด แปลว่า ตก หรือ หล่น
เช่น
พลัดเตียง แปลว่า ตกเตียง
แก้วพลัด แปลว่า แก้วหล่น
พลุง แปลว่า เดือด
เช่น หม้อข้าวพลุง แปลว่า หม้อข้าวเดือด
พวมพร้าว แปลว่า จาวมะพร้าว
พ่อเฒ่า แปลว่า ตา (พ่อของแม่)
พ็อดพร้าว แปลว่า เปลือกใยมะพร้าว
พุก แปลว่า ผุ เช่น พื้นบ้านพุก แปลว่า พื้นบ้านผุ
พุงลั่น แปลว่า ท้องร้องหิวข้าว
เพลี๊ยะเหมีย หรือ ตีนเพลี๊ยะเหมีย แปลว่า เท้าพลิก
แพร็ด แปลว่า เฉอะแฉะ
เช่น หนนแพร็ด รถเครื่อง เข่ผ่านไม่ได้ แปลว่า ถนนเฉอะแฉะ รถมอเตอร์ไซค์ ขี่ผ่านไม่ได้
แพลม แปลว่า ช่วงเวลาสั้น
เช่น มานั่งแพลมเดียว แปลว่า มานั่งแป๊บเดียว
ม
มลั๊ก แปลว่า สำลัก
ม่วงทูนน่วย หรือ ม่วงท้ายล่อ แปลว่า มะม่วงหิมพานต์
ม๋อก แปลว่า เผาไฟไว้ใต้ขี้เถ้าร้อน
มันเทศ แปลว่า มันสำปะหลัง
มันหลา แปลว่า มันเทศ
มึก แปลว่า ดื่ม
เช่น มึกน้ำ แปลว่า ดื่มน้ำ
มุงมัง แปลว่า กะลิงปลิง
มุ๊งมิ๊ง แปลว่า โพล้เพล้
มุดสัง แปลว่า ชะมด
เมิดถุ้มถ้ำ แปลว่า มืดสนิท
เมิดไม่ได้ แปลว่า เผลอไม่ได้
เช่น เมิดไม่ได้ แด็กพวกนี้ขี้ลัก แปลว่า เผลอไม่ได้ เด็กพวกนี้ชอบขโมย
แมงผี่ แปลว่า แมลงปอ
แม่เฒ่า แปลว่า ยาย (แม่ของแม่)
โม๋ แปลว่า โง่
14 ชาวบ้านเกาะสมุย
ย
ย็อกขึ้น แปลว่า ลุกขึ้น
ยักหลัง แปลว่า หงายหลัง
ยัง แปลว่า มี
เช่น ยังดีปลี ไม่? แปลว่า มีพริกขี้หนูหรือไม่?
ยันหมาก แปลว่า เมาจากกินหมาก
ยาหนม แปลว่า กาละแม
ย่าหมู แปลว่า ฝรั่ง(ผลไม้)
ยิก แปลว่า ขับไล่
(หยิก ก็แปลว่า หยิก ....5 5 5 5 5)
ยุด แปลว่า จับ, เหนี่ยว
เช่น ยุดประตูไว้อย่าให้ปิด แปลว่า จับประตูไว้อย่าให้ปิด
แย๋ขี้นั่ง แปลว่า ก้นกระแทกพื้น
(ตรงกับคำไทยว่า ก้นจ้ำเบ้า)
โย่เครง แปลว่า ตอนนี้, ปัจจุบันนี้
ร
รถรุน แปลว่า รถเข็น
รักษา แปลว่า บำรุงเลี้ยงดู
เช่น รักษาหมู แปลว่า เลี้ยงหมู
รายมาย แปลว่า เกะกะระราน
ราสา แปลว่า เยอะแยะ
รำลึก แปลว่า คิดถึง
เช่น รำลึกบ้าน แปลว่า คิดถึงบ้าน
รึงรัง แปลว่า รุงรัง, ไม่เป็นระเบียบ
รึดรึด แปลว่า มากมาย
เช่น เป็นสิวรึดรึดทั้งหน้า แปลว่า เป็นสิวจำนวนมากบนใบหน้า
เรียด แปลว่า ชิดกันไม่มีช่องว่าง
เช่น ไม้ดานเรียด แปลว่า ไม้กระดานชิดกันไม่มีช่องว่าง
แรง แปลว่า มาก
เช่น อย่านานแรง แปลว่า อย่านานมาก
โรสา แปลว่า รู้ประสา
เช่น ไม่รู้สา แปลว่า ไร้เดียงสา (ใช้ในแง่ลบ เมื่อผู้ใหญ่ทำตัวเป็นเด็ก)
15 เด็กเกาะสมุย
ล
ล่อกลัน แปลว่า รีบร้อน
ล๊อกแล๊ก แปลว่า เหลาะแหละ หรือ ทำอะไรไม่จริงจัง, เชื่อถือไม่ได้
เช่น หลานคนนี้ทำตัวล๊อกแล๊ก แปลว่า หลานคนนี้ทำตัวไม่ได้เรื่อง, เชื่อถือไม่ได้
ลอกอ แปลว่า มะละกอ หรือ ผิดคำพูด
เช่น
แกงลอกอ แปลว่า แกงมะละกอ
อย่าลอกอ ล๋าว แปลว่า อย่าผิดคำพูด อีก
ลองแล แปลว่า ลองดู, ทดลองสักครั้ง
ล๊อง แปลว่า ลืม
ล๊องฉ๊อง แปลว่า หลงลืม สับสน
ลากพระ แปลว่า ชักพระ
ล๋าว แปลว่า อีก
เช่น ไปไหนล๋าว แปลว่า ไปไหนอีก
ลิด แปลว่า ปอกเปลือกผลไม้ที่เปลือกแข็ง
เช่น ลิดพร้าว, ลิดม่วง
(ถ้าปอกผลไม้ที่เปลือกหลุดง่าย จะใช้คำว่า ปอก เช่น ปอกกล้วย)
ลุด แปลว่า ดินโคลน
ลุย หรือ ตั้งลุย แปลว่า มากมาย
ลุ่ย แปลว่า หลุด
เช่น ผ้านุ่งลุ่ย แปลว่า ผ้านุ่งหลุด
ว
วิ๊น แปลว่า ขั้วผลไม้
เว แปลว่า ไกว
เช่น เวแปล แปลว่า ไกวแปล
16 เด็กเกาะสมุย
ส
ส๊อกม็อก แปลว่า สกปรก ไร้ระเบียบ
เช่น แต่งตัวส๊อกม็อก แปลว่า แต่งตัวสกปรกไม่เรียบร้อย
สาครัน แปลว่า ค่อนข้างมาก
เช่น
ตักข้าวให้สาครัน แปลว่า ตักข้าวให้ค่อนข้างมาก
น้ำขึ้นสาครัน แปลว่า น้ำขึ้นค่อนข้างมาก
สาคลาย แปลว่า ค่อยยังชั่ว, พอใช้ได้
สาด แปลว่า เสื่อ
สายคอ แปลว่า สร้อยคอ
สายยาง แปลว่า หนังยาง, หนังสติ๊ก
สายหนาม แปลว่า ลวดหนาม
สายเอว แปลว่า เข็มขัด
สาว่า แปลว่า น่าจะ, คงจะ
โส้ แปลว่า คุณ(you) หรือ รองรับน้ำ
เช่น
โส้ไปไหน แปลว่า คุณจะไปไหน
ไปโส้ฝน แปลว่า ไปรองน้ำฝน
ห
หนมเป๋า แปลว่า ซาลาเปา
หน่อถั่ว แปลว่า ถั่วงอก
หม้อเพล๋ง แปลว่า หม้อหูหิ้ว
หมัน หรือ หมันแหละ แปลว่า ใช่แล้ว
หมาตักน้ำ แปลว่า ถังตักน้ำ
หมุ้งหมิ๊ง แปลว่า เวลาใกล้ค่ำ
หยบ แปลว่า หลบซ่อน
หยาจก แปลว่า ตะกละเกินพอดี, กินไม่กลัวท้องแตก
หยานัด แปลว่า สัปปะรด
หยัด แปลว่า มอบหน้าที่ให้ทำแทน
เช่น งานนี้ หยัดให้มึงทำ แปลว่า งานนี้ มอบให้คุณทำ
หรอย แปลว่า อร่อย
หราง แปลว่า คุก, ตะราง
เช่น ติดหราง แปลว่า ติดคุก
หราด แปลว่า ลื่น
เช่น เดินหราดก้อนหิน แปลว่า เดินลื่นบนก้อนหิน
หลวด แปลว่า มาก / โลด, สะดวก
เช่น แผ็ดหลวด แปลว่า เผ็ดมาก, ไปหลวด แปลว่า ไปโลด, ไปสะดวก
หลักตู แปลว่า กลอนประตู
หลังงัน แปลว่า สันดอนใกล้หาด
หลับถิน แปลว่า หลับสนิท
หลา แปลว่า ศาลา
หลาวหลาว แปลว่า ซุ่มซ่าม, ทำพอผ่านๆไม่รอบคอบ
หลุดพรุด แปลว่า หลุดออกมาทันที
หวัก แปลว่า ทัพพี
หวักมือ แปลว่า กวักมือ
หวังเหวิด แปลว่า ห่วงใย
หวัน แปลว่า ตะวัน หรือ เวลา
เช่น หวันเย็น แปลว่า เวลาเย็น
ไม่รู้หวัน แปลว่า ไม่รู้กาลเทศะ
หวา แปลว่า กว่า
เช่น
มากหวา แปลว่า มากกว่า
ต่ำหวา แปลว่า ต่ำกว่า
อย่าดีหวา แปลว่า อย่าดีกว่า
หวางนี้ แปลว่า ช่วงนี้, ระยะนี้
หวิบ แปลว่า โกรธ
หับ แปลว่า ปิด เช่น หับตู แปลว่า ปิดประตู
หัวพร่าว แปลว่า ยอดมะพร้าว
หิดๆหุ้ยๆ แปลว่า เล็กๆน้อยๆ
หีด หรือ เท่าหีด หรือ เท่าตุ้งหีด แปลว่า นิดเดียว
หึงสา แปลว่า อิจฉา
เห็ง แปลว่า ทับอยู่ข้างบน
เช่น นั่งเห็ง แปลว่า นั่งทับอยู่ข้างบน
เหนียวหลาม แปลว่า ข้าวหลาม
เหนียวห่อกล้วย แปลว่า ข้าวต้มมัด
เหมงพร้าว แปลว่า กะลาอ่อน
เหมด แปลว่า มีด
เช่น เหมดโต้ เหมดบาง เหมดพับ แปลว่า มีดอีโต้ มีดบาง มีดพับ
เหมีย แปลว่า ตัวเมีย
เช่น หมาเหมีย แปลว่า หมาตัวเมีย
เหานอน แปลว่า ง่วงนอน
แหม็ด แปลว่า หมด
เช่น แหม็ดแล้ว แปลว่า หมดแล้ว
แหม็ดผึด / แหม็ดฉาด / เกลี้ยงแผว / หม้ายเนตร แปลว่า หมดเกลี้ยง
แหล็กขูด แปลว่า กระต่ายขูดมะพร้าว
แหล็กโคน แปลว่า ตาปู
แหล็กไฟ แปลว่า ไฟแช็ค
แหลง แปลว่า พูด
เช่น แหลงทองแดง แปลว่า พูดบางกอกไม่ชัด
โหล้ แปลว่า ส่องไฟจับสัตว์ในเวลากลาคืน
เช่น โหล้ปู แปลว่า ส่องไฟจับปู ในเวลากลางคืน
17 หาดแม่น้ำ ตอนตะวันขึ้น Sunrise at Koh Samui
อ
อย่าโฉโฉ แปลว่า อย่าส่งเสียงดัง หรือ อย่าบอกใคร
เช่น
อย่าโฉโฉ เดียว แด็กเติน แปลว่า อย่าส่งเสียง เดี๋ยวเด็กตื่น
เรื่องนี้อย่าโฉโฉนะ แปลว่า เรื่องนี้อย่าบอกใคร
อยู่แต่สวน แปลว่า อยู่คนเดียว
อ้อดิบ แปลว่า ทางคูน (พืชคล้ายต้นบอน นำก้านใบมาแกงส้ม)
อ้อร้อ แปลว่า ดัดจริต
อาด แปลว่า อยากแสดงออก
อุก แปลว่า ปล้น
เอาเหลย แปลว่า อยากได้อีก, ขอเพิ่มอีก
เอียด แปลว่า ขนาดเล็ก, ตัวเล็ก
เอือด แปลว่า เหนียวตัว, ชื้น
เอือน แปลว่า เอียน (ทานอาหารไม่ลง)
18 หาดแม่น้ำ ตอนตะวันขึ้น Sunrise at Koh Samui
ภาษาเกาะสมุยเท่าที่เขียนมา หากมีผิดพลาดประการใดผมขออภัยด้วย และหากจะมีภาษาเกาะสมุยเพิ่มเติมหรือแก้ไข โปรดติดต่อนะครับ ยินดีและขอขอบคุณเป็นอย่างสูง
19 หาดแม่น้ำ ตอนตะวันตก Sunset at Koh Samui
ท่านใด อ่านแล้วเข้าใจบ้างครับ?
อุ อุ เดาว่าคงจะเป็นคนใต้หรือคงจะมีญาติหรือเพื่อนเป็นคนใต้
ยินดีที่รู้จักกัน ส่งเสียงทักทายกันบ้างนะครับ
yyswim
Create Date : 10 เมษายน 2552 |
Last Update : 10 เมษายน 2552 13:45:49 น. |
|
28 comments
|
Counter : 7059 Pageviews. |
|
|
|
มีญาติอยู่ใกล้ๆเกาะสมุยด้วย แต่ญาติอยู่เกาะพะงันน่ะค่ะ แหะๆๆ