เล่าเรื่อง ... พระที่นั่งพุดตานฯ
นับเป็น "ครั้งแรก" ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่เสด็จออกมหาสมาคมในต่างจังหวัด ณ ท้องพระโรงศาลาราชประชาสมาคม วังไกลกังวล อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์
พสกนิกรชาวไทยโดยเฉพาะชาวหัวหิน และจังหวัดใกล้เคียงต่างปีติยินดีที่จะได้เฝ้าฯ รับเสด็จพระมหากษัตริย์อันเป็นที่รักยิ่งอย่างใกล้ชิด
เพื่อให้พระราชพิธีเป็นไปตามโบราณราชประเพณีอย่างครบถ้วนสมบูรณ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สำนักพระราชวัง อัญเชิญพระที่นั่งพุดตานกาญจนสิงหาสน์ พระนพปฎลมหาเศวตฉัตร พร้อมเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ มาประดิษฐาน ณ ท้องพระโรงศาลาราชประชาสมาคม
โดยสำนักพระราชวังประกอบพิธีบวงสรวง พระที่นั่งพุดตานกาญจนสิงหาสน์ พระนพปฎลมหาเศวตฉัตรพร้อมเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ เพื่อความเป็นสิริมงคล
ดร.ชัชพล ไชยพร รองคณบดีคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ข้าราชบริพารในสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดาฯ บอกถึงความสำคัญของพระที่นั่งพุดตานกาญจนสิงหาสน์ว่า
สร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นตามราชประเพณีตั้งแต่สมัยอยุธยา เพื่อใช้ในการเสด็จออกมหาสมาคม
ด้วยทรงพยายามรื้อฟื้นวัฒนธรรมให้กลับมา เหมือนเมื่อครั้งที่บ้านเมืองกำลังสงบสุขที่เรียกว่า "บ้านเมืองยังดี" ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระที่นั่งองค์สำคัญๆ หลายองค์โดยเฉพาะพระที่นั่งที่ทำด้วยทองคำประดับรัตนชาติ ก็คือพระที่นั่งพุดตานกาญจนสิงหาสน์
เป็นพระที่นั่งขนาดย่อม ที่จะเชิญไว้เหนือพระแท่นราชบัลลังก์ก็ได้ หรือถ้าไม่มีพระราชบัลลังก์ ณ สถานที่นั้นก็ประทับบนพระที่นั่งพุดตานฯ อย่างเดียวก็ได้
"พระที่นั่งหรือพระแท่นที่ประทับของพระมหากษัตริย์มักทำจากวัสดุมีค่าประณีตเป็นของสูง เพราะตามคติโบราณในเชิงเทวราชา ถือว่าพระมหากษัตริย์เป็นพระอิศวรที่ประทับบนเขาไกรลาสบ้าง เป็นพระอินทร์ประทับบนเขาพระสุเมรุบ้าง
การที่พระมหากษัตริย์ประทับบนพระที่นั่งสูง มีครุฑ พญานาค เทพนม ต่างๆ เป็นการจำลองภูเขา แวดล้อมด้วยต้นไม้เงินต้นไม้ทองเปรียบได้กับป่าหิมพานต์ ส่วนบรรดาข้าราชการที่มาเข้าเฝ้าฯ เปรียบได้กับบรรดาเทพนิกรทั้งหลายที่มาเฝ้าฯ พระเป็นเจ้าในการออกมหาสมาคมแต่ละครั้ง"
ดร.ชัชพลบอกอีกว่า พระที่นั่งพุดตานฯ องค์นี้พระมหากษัตริย์ในพระบรมราชจักรีวงศ์ ทรงใช้สืบทอดกันมาตั้งแต่รัชกาลที่ 1 ถึงรัชกาลปัจจุบัน แม้กระทั่งรัชกาลที่ 8 แม้เป็นช่วงระยะเวลาอันสั้น ทรงเคยประทับพระที่นั่งองค์นี้ในการพระราชทานรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับที่ 2
ขณะที่พระองค์อื่นๆ ทุกพระองค์ประทับเป็นประจำอยู่แล้วในการเสด็จออกมหาสมาคม
"ลักษณะพิเศษของพระที่นั่งพุดตานฯ คือ มีที่สอดคานเพื่อใช้ในกระบวนพยุหยาตราทางสถลมารค หมายถึงการเสด็จพระราชดำเนินของพระมหากษัตริย์ไปในการต่างๆ เป็นการใหญ่โดยทางบก ถ้าพระมหากษัตริย์เสด็จพระราชดำเนินโดยกระบวนพยุหยาตราทางสถลมารคจะเชิญพระที่นั่งพุดตานฯ มาสอดคานเข้าไป
แล้วเรียกใหม่ว่า ′พระราชยานพุดตานทอง′ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน ทรงเคยประทับในลักษณะดังกล่าวในการบรมราชาภิเษกและเมื่อทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 3 รอบ" ดร.ชัชพลกล่าว
และว่า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน เสด็จประทับครั้งแรกเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2493 ในการเสด็จออกมหาสมาคมในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก หลังจากนั้นเสด็จประทับเรื่อยมาแทบทุกครั้ง ในการเสด็จออกมหาสมาคม เว้นแต่ปีใดถ้าเสด็จออกสีหบัญชร ก็ทอดพระที่นั่่งพุดตานฯ ไว้ภายในไม่ได้ประทับ
สำหรับการเสด็จออกมหาสมาคมครั้งนี้ ณ ท้องพระโรงศาลาราชประชาสมาคม เพื่อให้เป็นไปตามโบราณราชประเพณีทุกประการ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เชิญพระที่นั่งพุดตานฯ มาประดิษฐาน
ดร.ชัชพลกล่าวว่า โดยธรรมเนียมการเสด็จออกมหาสมาคมต้องมีเครื่องประกอบพระบรมราชอิสริยยศอย่างใหญ่ จึงเชิญพระที่นั่งพุดตานฯ พระนพปฎลมหาเศวตฉัตร ออกเป็นที่ประทับ สามารถอนุโลมให้เป็นลักษณะเดียวกับที่เสด็จออกมหาสมาคม ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย เป็นประจำทุกปี ในวันที่ 5 ธันวาคม
"ครั้งนี้เป็นครั้งแรกในรัชกาลปัจจุบัน ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จออกมหาสมาคมในต่างจังหวัด นับตั้งแต่เสด็จขึ้นครองสิริราชสมบัติ ความหมายของการเสด็จออกมหาสมาคม คือการเสด็จออกในลักษณะเดียวกับพระอิศวรเสด็จออกเขาไกรลาส เครื่องประกอบพระราชอิสริยยศทุกอย่างเต็มที่ การแต่งกายเต็มยศ เพื่อให้เป็นไปตามโบราณราชประเพณี"
ดร.ชัชพลอธิบายว่า การเชิญเครื่องประกอบพระราชอิสริยยศออกมาจะมีพิธีบวงสรวงสังเวย เพราะโบราณถือคติว่า พระมหาเศวตฉัตร พระที่นั่งพุดตานฯ และเครื่องประกอบพระบรมราชอิสริยยศ เครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์
ประกอบด้วย พระมหาพิชัยมงกุฎ พระแสงขรรค์ชัยศรี ธารพระกร วาลวิชนี ฉลองพระบาทเชิงงอน และราชภัณฑ์ต่างๆ มีเทวดารักษา เมื่อเชิญย้ายมาจะสังเวยบอกกล่าว และเชิญเทพยดามาสถิตเป็นพระราชสิริแห่งพระองค์
"เครื่องประกอบพระบรมราชอิสริยยศทั้งปวงที่เชิญมานี้ จึงต้องตามโบราณประเพณี เป็นสวัสดิมงคล และเป็นสัญลักษณ์สำแดงพระบรมราชานุภาพของพระมหากษัตริย์เจ้าทุกประการ" ดร.ชัชพลทิ้งท้าย
วันที่ 5 ธันวาคมนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะประทับบนพระที่นั่งพุดตานฯ เพื่อให้ประชาชนชื่นชมพระบารมีและร่วมถวายพระพร
ขอจงทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน
ขอบคุณ ผู้จัดการออนไลน์
สวัสดิ์สิริชีววารค่ะ
ผู้ติดตามบล็อก : 224 คน [