S21 : The Khmer Rouge Killing Machine เปิดคุกนรก‘ตุลสเล็ง’ S21 : The Khmer Rouge Killing Machine เปิดคุกนรก‘ตุลสเล็ง’ พล พะยาบ คอลัมน์อาทิตย์เธียเตอร์ มติชนรายวัน 23 กรกฎาคม 2549 เมื่อเร็วๆ นี้ เพื่อนที่เพิ่งไปกัมพูชาเล่าให้ฟังว่า ที่ตลาดเสียมเรียบจะมีหนัง 2 เรื่องวางขายอวดสายตานักท่องเที่ยวอยู่ทั่วไปหลายร้าน หนัง 2 เรื่องที่ว่าคือ The Killing Fields และ S21 : The Khmer Rouge Killing Machine เรื่องแรกเชื่อว่าทุกคนคงรู้จักกันดี The Killing Fields หรือ “ทุ่งสังหาร” หนังปี 1984 ของผู้กำกับฯ โรแลนด์ จ็อฟฟี่ ซึ่งโด่งดังสุดๆ เมื่อ 20 ปีก่อน ในฐานะหนังที่หยิบเอาเหตุการณ์การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ครั้งใหญ่ในกัมพูชามานำเสนอเป็นเรื่องแรก ทั้งยังดีเด่นจนได้รางวัลไปมากมาย สำหรับ S21 : The Khmer Rouge Killing Machine น่าจะไม่เป็นที่รู้จักเท่าไรนักแม้จะกล่าวถึงเหตุการณ์ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์เช่นกัน ด้วยเหตุที่เป็นหนังสารคดีสัญชาติฝรั่งเศสอายุไม่กี่ปี และไม่ได้โลดแล่นบนเวทีออสการ์แบบ The Killing Fields ถึงกระนั้นความดีงามถือว่าไม่เป็นรองแต่อย่างใด โดย S21 ได้รับรางวัล Francois Chalais ที่คานส์ เมื่อปี 2003 และรางวัลสารคดียอดเยี่ยมอีกหลายรางวัล S21 โฟกัสไปยังเรื่องเลวร้ายที่เกิดขึ้นในศูนย์สอบสวนท้องถิ่น “ตุลสเล็ง”(Tuol Sleng) ชานกรุงพนมเปญ หรือที่รู้จักกันในชื่อ S-21(Security Prison 21) โรงเรียนมัธยมเก่าซึ่งถูกดัดแปลงให้เป็นที่คุมขัง สอบสวน และทรมานนักโทษ ในยุคเขมรแดงครองอำนาจในกัมพูชา โดยมี พล พต เป็นผู้นำ ระหว่างปี 1975-1979 ว่ากันว่ามีคนกว่า 14,000-16,000 คน หรืออาจจะมากกว่า 20,000 คน ทั้งชาย หญิง และเด็ก ทั้งชาวกัมพูชา ชาวเวียดนาม และชาวตะวันตก ถูกนำตัวมากักขังที่ตุลสเล็งแห่งนี้ ส่วนหนึ่งเป็นนักโทษการเมืองทั้งทหาร อดีตสมาชิกเขมรแดง ซึ่งพล พต หวาดระแวงว่ากำลังคิดต่อต้านตนเอง และเป็นชาวบ้านที่อยู่ในเขตพื้นที่ที่เขมรแดงเชื่อว่าชาวต่างชาติเข้ามาแทรกซึม นักโทษที่มาที่นี่ถ้าไม่ถูกฆ่าทันทีจะถูกสอบสวนด้วยวิธีทรมานต่างๆ นานา เพื่อให้รับสารภาพว่าได้กระทำการ “บ่อนทำลายชาติ” ด้วยวิธีใด และให้ “กล่าวหา” คนอื่นให้มากที่สุด หากใครอยู่รอดผ่านขั้นตอนนี้มาได้ก็จะถูกนำตัวไปฆ่าภายในบริเวณนั้น หรือพาไปจัดการที่ทุ่งสังหาร “เจืองเอ็ก” ห่างจากพนมเปญราว 15 กิโลเมตร ทุกขั้นตอนแห่งความชั่วร้ายที่เกิดขึ้นที่นี่ถูกทบทวน เปิดเผย ตีแผ่ และสรุปเป็นบทเรียนสำคัญสำหรับมนุษย์ ภายในเวลา 101 นาที ของหนังสารคดี S21 : The Khmer Rouge Killing Machine หนังเริ่มต้นด้วยข้อความสั้นๆ กล่าวถึงการขึ้นสู่อำนาจของเขมรแดงเมื่อวันที่ 17 เมษายน 1975 ก่อนจะตัดมาที่ชายวัยกลางคนหน้าตาเศร้าหมองนั่งอยู่กับพ่อแม่แก่ชรา ต่างพูดคุยรำพันถึงสิ่งที่ชายคนนั้นได้เคยทำไว้ในอดีต เขาคืออดีตผู้คุม-มือสังหารแห่งคุกตุลสเล็ง ที่คร่าชีวิตคนมาแล้วมากมาย ภาพตัดมายัง วัน นาธ(Vann Nath) จิตรกรผู้รอดชีวิตเพราะฝีมือวาดภาพลงสีของเขาเป็นที่ถูกใจคนในพรรค ขณะที่ช่างวาดคนอื่นๆ ที่ถูกจับต่างโดนฆ่าทิ้ง วัน นาธเล่าถึงวันที่เขาถูกปิดตา มัดแขนมัดขา แออัดมาในรถบรรทุกสู่คุกตุลสเล็ง...จุดเริ่มต้นของฝันร้ายที่เขาต้องพานพบและยังตามหลอกหลอนตลอดเวลาที่ผ่านมา คำบอกเล่าของวัน นาธ เชื่อมโยงมายังสถานที่ที่มองภายนอกยังคงสภาพเหมือนโรงเรียน แต่ภายในและเรื่องราวที่เกิดขึ้นที่นี่เมื่อ 30 ปีก่อนนั้นไม่ต่างจากนรกบนดินดีๆ นี่เอง นอกจาก วัน นาธ แล้ว เหยื่อผู้รอดชีวิตจากตุลสเล็งอีกคนหนึ่งที่มาร่วมย้อนอดีตอันเลวร้ายคือ ชุม เมย(Chum Mey) เขาร้องไห้ละล่ำละลักขณะมองอาคารเรียนซึ่งเป็นสถานที่ที่ตนเองเคยถูกกักขังทรมาน จนต้องยอมบอกรายชื่ออีกกว่า 60 ชื่อตามความต้องการของเจ้าหน้าที่ทั้งที่คนเหล่านั้นไม่มีความผิด ชุม เมยบอกว่าไม่เคยเห็นบุคคลที่เขากล่าวหาถูกพามาที่นี่ แต่ก็ไม่รู้ว่าเป็นตายร้ายดีอย่างไร หลังจากนั้น หนังค่อยๆ แนะนำให้รู้จักกลุ่มคนอีกร่วม 10 คน ซึ่งเมื่อคราวเป็นวัยรุ่นเคยทำหน้าที่ผู้คุมแห่งคุกตุลสเล็ง หลายเหตุการณ์ถูกจำลองขึ้นอีกครั้งโดยให้อดีตผู้คุมพูดจาทำท่าทางราวกับว่าอยู่ในช่วงเวลานั้นจริงๆ เพียงแต่คราวนี้ไม่มีเหยื่อที่มีชีวิตอีกแล้ว เอกสารหลักฐานประจานความโหดร้ายไร้มนุษยธรรมถูกนำมาอ่านประกอบคำบอกเล่า บางครั้งพวกเขาถูกซักไซ้ไล่เลียงโดยวัน นาธ จนดูเหมือนเป็นการสลับบทบาทให้เหยื่อในวันวานเป็นฝ่ายสอบสวนผู้คุม แต่ละคนหน้าตาหม่นหมอง ไม่เหลือเค้าของเด็กหนุ่มผู้สวมบทบาทอันกราดเกรี้ยวเหี้ยมโหดในอดีต เหตุการณ์ที่ถูกรื้อฟื้นขึ้นทบทวน เช่น การสอบสวนหญิงสาวที่ถูกจับในโรงพยาบาล คำสารภาพหลังจากโดนทรมานถึงที่สุดของเธอฟังดูไร้สาระเกินกว่าจะมีใครเชื่อว่าเป็นเรื่องจริง แต่จริงหรือไม่จริงไม่ใช่ประเด็นสำคัญ เพราะเจ้าหน้าที่เขมรแดงต้องการเพียงคำสารภาพเป็นลายลักษณ์อักษรเท่านั้น หรือเรื่องสุดสะเทือนใจที่ผู้คุมนำตัวเด็กๆ ไปจากพ่อแม่โดยอ้างว่าพาไปรักษา แต่ความจริงคือชีวิตน้อยๆ เหล่านั้นถูกนำไปฆ่าทิ้ง เพื่อตัดปัญหาเด็กส่งเสียงร้องระหว่างพานักโทษขึ้นรถบรรทุกไปยังทุ่งสังหาร หนังค่อนข้างซื่อตรงตามแนวทางสารคดี นำเสนอคำบอกเล่าและการจำลองเหตุการณ์เพื่อให้ผู้ชมรับรู้ว่าเกิดอะไรขึ้น โดยไม่จำเป็นต้องมีดนตรีประกอบหรือการตัดต่อช่วยส่งอารมณ์ สภาพความรกร้างว่างเปล่า ข้าวของเครื่องใช้ผุพัง เอกสารเก่าคร่ำเป็นสีเหลือง ภาพถ่ายนักโทษจำนวนมาก ส่วนประกอบเหล่านี้มีความหมายขึ้นมาทันที เมื่อผู้ชมได้เห็นพร้อมกับรับฟังเรื่องราวโหดร้ายน่าสะเทือนใจจากปากคำอดีตผู้คุมแห่งคุกตุลสเล็ง บางครั้งพวกเขานั่งล้อมวงคุยกันราวกับการปรับทุกข์ ระลึกนึกย้อนไปยังเหตุการณ์ต่างๆ ที่ตนเองได้กระทำไว้ต่อผู้อื่น ผู้กำกับฯ ฤทธี พัน(Rithy Panh) เป็นหนึ่งในผู้ประสบเคราะห์กรรมเมื่อเขมรแดงครองอำนาจ เขาและครอบครัวก็เหมือนชาวพนมเปญคนอื่นๆ ที่ถูกขับไล่ออกนอกเมืองทันทีที่เขมรแดงยึดพนมเปญสำเร็จในปี 1975 ต้องทำงานในค่ายแรงงานในชนบท กระทั่งพ่อแม่ญาติพี่น้องล้มหายตายจากไปทีละคน ปี 1979 ฤทธีหนีข้ามมายังฝั่งไทยและอาศัยอยู่ในค่ายผู้ลี้ภัย 1 ปี ก่อนจะหาทางอพยพตนเองไปอยู่ฝรั่งเศสได้สำเร็จ เขาเรียนจบด้านภาพยนตร์ในปารีส ผลงานเกือบทั้งหมดเป็นหนังสารคดีที่เกี่ยวกับกัมพูชา ทั้งยังกวาดรางวัลมาแล้วมากมาย งานล่าสุดของฤทธี คือ The Burnt Theater(2005) เคยฉายในบางกอกฟิล์มเมื่อต้นปี ใน S21 : The Khmer Rouge Killing Machine วัน นาธ พูดไว้ตอนหนึ่งว่า “สิ่งเลวร้ายที่เกิดขึ้นไม่เหมือนกับการเดินลงไปในน้ำ พอเสื้อผ้าแห้งก็จบกัน แต่คือความเจ็บปวดซึ่งผ่านมากี่ปีก็ยังคงอยู่ ไม่เคยจางหายไป” โศกนาฏกรรมไม่มีวันหมดอายุ น่าเศร้าที่บทเรียนราคาแพงบนโลกมนุษย์ยังคงเพิ่มบทใหม่อยู่เสมอ...   Create Date : 28 สิงหาคม 2549 19 comments Last Update : 2 กันยายน 2549 2:22:59 น. Counter : 7318 Pageviews. Share Tweet

ไม่ว่าจะต้องใช้เวลาอีกแค่ไหนในการกลับไปรับรู้ความเจ็บปวดของผู้คนในอดีต ยังไงก็จะต้องใช้เวลาเพิ่มอีกเท่าตัว ในการเรียนรู้ความโหดร้ายของผู้คนในยุคปัจจุบัน อดีตกับปัจจุบันต่างกันแค่อาวุธที่เลือกใช้ แต่ความสูญเสียจะมากน้อย มันก็น่าเศร้าและหดหู่พอกัน   โดย: renton_renton 28 สิงหาคม 2549 20:21:30 น.

ปอ ลอ ยังเศร้าไม่หาย หลังจากดู the wind that shakes the barley   โดย: renton_renton 28 สิงหาคม 2549 20:25:16 น.

โดย: เจ้าชายไร้เงา 29 สิงหาคม 2549 10:52:22 น.

บางทีในความโหดร้าย รุนแรง ก็ทำให้เราค้นพบความอ่อนแอของตัวเอง   โดย: เช้านี้ยังมีเธอ 29 สิงหาคม 2549 14:19:28 น.

เป็นเหตุการณ์ที่เศร้า และน่าหดหู่ที่สุดของประวัติศาสตร์โลกอีกบทหนึ่ง และอยู่ใกล้ตัวเรามากทีเดียว   โดย: เ จ้ า ช า ย น้ อ ย 29 สิงหาคม 2549 15:29:30 น.

ผมเคยไปดูที่สถานกักกันไปเห็นรูปภาพจริงๆๆถึกกับกั้นน้ำตาไม่ไหวที่ได้เห็นสายตาในรูปภาพนั้นมันช่างน่าหดหู่และเศร้าใจเกินกว่าจะหาคำมาบรรยาย   โดย: คุณชาย IP: 124.157.137.102 4 มิถุนายน 2550 12:03:48 น.

ผมดู ubc เมื่อตะกี๋   โดย: มาร์ท IP: 203.113.61.233 6 ตุลาคม 2550 17:24:10 น.

เพิ่งไปเขมรมา เมื่อก่อนไม่รู้สึกอะไรกับเขมรแดง แต่พอได้ไปเห็นโครงกระดูกของผู้เคราะห์ร้ายที่ถูกเขมรแดง ทารุณ แล้วฆ่า และได้ฟังเรื่องราวที่เกิดขึ้นในอดีตจากปากของชาวเขมร ทำให้รู้สึกเศร้า สลดใจอย่างหาคำบรรยายไม่ได้   โดย: ติ๊ก IP: 58.8.15.191 5 มกราคม 2551 19:37:51 น.

อยากรู้จักมากนี้ ผมก็......k..m   โดย: khem IP: 125.26.58.62 29 กุมภาพันธ์ 2551 16:47:48 น.

อยากรู้ไรถามผมสิ ผม khmer   โดย: korn khmer IP: 222.123.112.247 30 เมษายน 2551 19:31:18 น.

I think that it's not good for people khmer, but who are think kill khmer .this is veitnam .why does vietnam want Country of Cambodia?but vietnam want Country khmer.to make for khmer kill khmer .   โดย: Jayavarman_7 IP: 58.9.168.95 11 พฤษภาคม 2551 20:33:23 น.

so much in khmer.but we are think about story of khmer is very bad but khmer love khmer.khmer of good in world stop tell about khmer that not good.we are take care of Cambodia   โดย: Jayavarman_7 IP: 202.28.52.3 9 มิถุนายน 2551 16:22:33 น.

ทำไมต้องทำกันขนาดนี้ คนมีเนื้อมีหัวใจจ็บปวดเป็นทั้งนั้น จะฆ่ากันไปทำไม   โดย: มิดไนท์ IP: 124.122.204.128 4 กรกฎาคม 2551 19:11:17 น.

พ่อผมเป็นเคยเป็นทหารรัฐบาลเขมรและเคยโดนเขมรแดงจับไปมาแล้วแต่รอดมาได้   โดย: เสวยตวง IP: 125.25.71.209 3 มกราคม 2552 23:09:41 น.

อยากได้ อย่างแรง หาซื้อได้ที่ไหนบอกด้วยครับ   โดย: อาร์ต IP: 58.10.0.160 18 กุมภาพันธ์ 2552 17:19:25 น.

โหด ทารุณ เลวมาก ใจเหี้ยมโหดอำมหิต คน ด้วย กัน ทำ กัน ลงคอ นิสัย แบบนี้ หน้าจะเป็นพวกไม่มีการศึกษา ไร้ คุณธรรม ไม่มีคำบรรยาย พูดอีกแล้ว บอก ตรง ๆ -- เห็นด้วยกับคอมเม้นทุกคอมเม้นที่โพส   โดย: 남 IP: 10.0.3.248, 110.164.65.176 10 พฤศจิกายน 2552 17:34:20 น.

เคยไปดูที่ S-21 มาแล้ว ตั้งแต่ปี 2000 ก็กว่า10 ปี มาแล้ว แต่จำได้ไม่เคยลึม นึกถึงทีไรก็อยากร้องไห้ทุกที ดูแล้วไม่อยากเชื่อเลย ว่ามนุษย์จะโหดร้ายกับมนุษย์ด้วยกันได้ขนาดนี้ มีภาพเด็กหญิงคนหนึ่ง หมายเลข 408 ใบหน้าเธอดูสงบ แต่ก็ดูเศร้าอย่างบอกไม่ถูก เหมือนจะมีคำถามที่เด็กน้อยอย่างเธอคงไม่มีวันเข้าใจ ..... ยังติดตาและจำได้ถึงทุกวันนี้   โดย: Mystic IP: 223.206.246.15 19 พฤษภาคม 2554 0:16:07 น.

โหดร้ายขนาดหนัก -3-   โดย: คนหน้าตาดี IP: 223.204.163.36 20 สิงหาคม 2555 21:33:28 น.

21: The Khmer Rouge Killing Machine //www.youtube.com/watch?v=j17_CAzwVv4   โดย: samphan IP: 171.4.2.229 17 มีนาคม 2556 11:23:42 น.