Love/Juice
ปลาทองว่ายไม่พ้น‘น้ำ’

พล พะยาบ
คอลัมน์อาทิตย์เธียเตอร์ มติชนรายวัน 22 ตุลาคม 2549

---

ในบทละครอมตะเรื่อง A Midsummer’s Night Dream ของ วิลเลี่ยม เชคสเปียร์ มีดอกไม้วิเศษชนิดหนึ่งซึ่งน้ำจากเกสรของมันหากป้ายลงบนเปลือกตาผู้ที่กำลังหลับใหล ใครคนนั้นจะตกอยู่ในห้วงเสน่หาต่อสิ่งมีชีวิตแรกที่มองเห็นยามฟื้นจากนิทรารมณ์

น้ำจากเกสรวิเศษนั้น เรียกขานกันต่อมาว่า love juice

ในบ้านพักหลังเล็กๆ ในโตเกียว ชินัตสึกับเคียวโกะ สองหญิงสาวเพื่อนสนิทนอนเตียงเดียวกัน แต่ความรู้สึกต่างกัน

หลายคืนที่ชินัตสึนอนมองเพื่อนสาวข้างกาย เธอต้องการจากเคียวโกะมากกว่าที่เคียวโกะมอบให้ในฐานะเพื่อน

หากชินัตสึมี love juice เธอคงป้ายลงบนเปลือกตาเคียวโกะ แล้วรอคอยผลลัพธ์ในตอนเช้า...

Love/Juice(2000) หนังว่าด้วย “หญิงรักหญิง” จากญี่ปุ่นที่โด่งดังพอสมควร ผลงานกำกับฯเรื่องแรกของ คาเซะ ชินโด ขณะมีอายุเพียง 22 ปี ชินโดคือสายเลือดนักสร้างหนังโดยแท้ เธอเป็นหลานสาวของ คาเนโตะ ชินโด ผู้กำกับฯผู้ยืนยงในวงการหนังญี่ปุ่น ส่วนพ่อของเธอก็เป็นโปรดิวเซอร์หนังหลายเรื่อง หลังจาก Love/Juice ที่ทำให้ชินโดคว้ารางวัลผู้กำกับฯหน้าใหม่จากหลายเวทีรางวัล เธอเพิ่งจะมี Korogare! Tamako เป็นผลงานเรื่องที่สองออกมาในปีนี้

ในฐานะผลงานแรก หญิงสาววัยต้นยี่สิบอย่างชินโดเขียนบทและถ่ายทอดเรื่องราวที่เธอรู้และเข้าใจเป็นอย่างดี นั่นคือความสัมพันธ์ฉันเพื่อนที่มีเส้นกั้นอันบอบบางกับความรู้สึกที่พิเศษกว่านั้น โดยเปลี่ยนจากคู่ความสัมพันธ์ปกติระหว่างชาย-หญิง เป็นระหว่างหญิงด้วยกัน จากจุดเริ่มต้นอันสดใสสวยงามสู่บทลงท้ายแห่งความจริงอันเจ็บปวด

ชินัตสึกับเคียวโกะ สองสาวเพื่อนสนิทใช้ชีวิตสนุกสนานไปวันๆ พวกเธอทำอะไรทำด้วยกัน พักในห้องพักเดียวกัน และนอนเตียงเดียวกัน เคียวโกะเป็นผู้หญิงแท้ๆ ที่มองหาชายหนุ่มมาใกล้ชิด ขณะที่ชินัตสึแสดงออกคล้ายผู้ชาย เธอต้องการความรัก ต้องการรสสัมผัสจากผู้หญิง

หลังจากว้าเหว่ผิดหวังครั้งแล้วครั้งเล่า ชินัตสึรู้ดีว่าผู้หญิงที่เธอรักและต้องการแท้จริงคือเพื่อนสนิทที่นอนด้วยกันกับเธอทุกคืน

นอกจากจะแตกต่างเรื่องตัวตนภายในแล้ว ชินัตสึกับเคียวโกะยังแตกต่างกันอีกหลายเรื่อง ชินัตสึค่อนข้างเงียบ แต่จะผ่อนคลายมากขึ้นเวลาอยู่กับคนร่าเริงอย่างเคียวโกะ ชินัตสึรักการถ่ายภาพ เธอชอบถ่ายภาพเคียวโกะ(แต่ไม่ชอบให้ถ่ายภาพตนเอง) ส่วนเคียวโกะชอบทำงานศิลปะประดิษฐ์ง่ายๆ เคียวโกะอยากเลี้ยงปลา ขณะที่ชินัตสึคัดค้าน แต่สุดท้ายชินัตสึก็ยอมตามใจ ซื้อปลามาให้เคียวโกะเลี้ยง

แม้จะได้สัมผัสกันและกัน แต่เคียวโกะไม่เคยปล่อยให้เกินเลยไปมากกว่าความสัมพันธ์แบบเพื่อนสนิท ยิ่งชินัตสึเปิดเผยและรุกเร้ามากขึ้น อีกฝ่ายยิ่งทำตัวเหินห่าง สถานการณ์แย่ลงยิ่งขึ้นเมื่อชินัตสึต้องพบเจอเรื่องเลวร้ายจากผู้ชายเจ้าของบาร์ที่ทั้งสองทำงานอยู่ โดยที่เคียวโกะมัวแต่วุ่นวายอยู่กับหนุ่มร้านขายปลาตู้ที่เธอชอบพอ และยังโกรธที่ชินัตสึไล่ผู้ชายที่มาหาเธอที่บ้าน

ความสัมพันธ์เปราะบางบนความแตกต่างของเพื่อนสาว 2 คน อาจต้องถึงจุดสิ้นสุดคราวนี้

หนังไม่เปิดเผยทุกรายละเอียด ทุกการกระทำ โดยเฉพาะทุกความรู้สึกของตัวละคร เล่าเรื่องโดยไม่เข้าไปใกล้ตัวละครตัวใดตัวหนึ่งจนเกินไป แต่จัดวางและลำดับความเป็นไปของ 2 ตัวละครให้เราค่อยๆ ติดตามทำความเข้าใจ

เรื่องราวว่าด้วย “เพื่อนรักเพื่อน” ความแตกต่างทางความรู้สึกของคน 2 คน หรือข้อจำกัดของเพศที่สาม อาจจะไม่ใช่ประเด็นใหม่ แต่จุดที่ทำให้หนังเรื่องนี้แตกต่างออกไปคือ การใช้องค์ประกอบหนัง ไม่ว่าจะเป็นบท ฉาก การถ่ายภาพ และสัญลักษณ์ต่างๆ ช่วยสื่อถึงนัยยะซับซ้อนในเรื่องเพศของตัวละคร และของความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครได้อย่างน่าชื่นชม

นอกจากการจีบผู้หญิงด้วยกัน บุคลิกท่าทาง และการแต่งกายแล้ว หนังเพิ่มมิติให้แก่ชินัตสึว่าเป็นคนที่ปกปิดซุกซ่อนด้านหนึ่งของตนเองไว้ตลอดเวลา ด้านหนึ่งที่ว่าก็คือความเป็นหญิงซึ่งเธอพูดอย่างน้อย 2 ครั้งว่าทำไมเธอไม่เกิดเป็นเด็กผู้ชายเสียเลย

การปกปิดซุกซ่อน เช่น บริเวณหน้าห้องน้ำในบ้านมีโถปัสสาวะของผู้ชายตกแต่งอยู่บนผนัง โดยมีพวงมาลัยรถประดับอยู่ด้านบน ขณะที่ชินัตสึยังต้องเข้าห้องน้ำแบบผู้หญิงทั่วไป โถปัสสาวะสำหรับผู้ชายที่อยู่ในที่เปิดเผยจึงเหมือนกับชินัตสึที่แสดงความเป็นผู้ชายออกมาภายนอก แล้วปกปิดความเป็นหญิงเอาไว้ นอกจากนี้ โถปัสสาวะกับพวงมาลัยรถยังสื่อถึงโลกแวดล้อมของพวกเธอที่ถูกผู้ชายควบคุมอยู่ด้วย

กิจกรรมโปรดอย่างการถ่ายภาพก็เช่นกัน ทุกครั้งที่เธอถ่ายภาพเสร็จซึ่งภาพส่วนใหญ่เป็นภาพเคียวโกะ ชินัตสึจะลงมือล้างด้วยตนเองตามลำพังใน “ห้องมืด” นอกจากนี้ การที่เธอไม่ชอบถูกถ่ายภาพช่วยสื่อถึงการปกปิดตนเองด้วยเช่นกัน

อย่างไรก็ตาม การปกปิดของชินัตสึไม่มีผลกับเคียวโกะ เพราะเคียวโกะคิดอยู่เสมอว่าชินัตสึเป็นเพื่อนผู้หญิง เราจึงได้เห็นเคียวโกะเปิดประตูห้องน้ำขณะชินัตสึกำลัง “นั่ง” แบบผู้หญิงถึง 2 ครั้ง ครั้งแรก เคียวโกะถึงกับแกล้งโดยการถ่ายภาพ นั่นหมายความว่าชินัตสึถูกเปิดเผยและบันทึก “ความเป็นหญิง” ที่ปกปิดไว้ และอีกครั้งเป็นตอนที่เคียวโกะขอร้องให้ชินัตสึสอนวิธี “ไปให้ถึง” ซึ่งเธอไม่เคยทำได้เหมือนชินัตสึ

เมื่อชินัตสึยอมทำให้เคียวโกะดู แน่นอนว่าเคียวโกะไม่ได้มองเป็นเรื่องแปลกที่ทอมบอยอย่างชินัตสึใช้วิธีแบบผู้หญิงช่วยบำบัดตนเอง แต่สำหรับชินัตสึ ความเป็นหญิงซึ่งเธอปกปิดมาตลอดได้ถูกเปลื้องเปลือยจนหมดสิ้นในคราวนี้

นอกจากโถปัสสาวะกับพวงมาลัยรถที่สื่อถึงโลกแวดล้อมของ 2 สาวซึ่งถูกผู้ชายควบคุมไว้ หนังใช้ “ปลา” เป็นสัญลักษณ์ทางเพศด้วย โดยปลาทองเป็นตัวแทนของผู้หญิง ส่วนปลาใหญ่อย่างปลาอโรวาน่าที่กินปลาทองเป็นอาหารคือตัวแทนของผู้ชาย

ในร้านขายปลาตู้ที่เคียวโกะชอบแวะเข้าไปดู และแอบชอบพอชายหนุ่มผู้ดูแลร้าน ปลาทองราคาถูกถูกใช้เป็นอาหารสำหรับปลาใหญ่ ทันทีที่ชินัตสึเห็น เธอตัดสินใจซื้อปลาทอง 2 ตัว เป็นของขวัญให้เคียวโกะ ปลาทอง 2 ตัวจึงเปรียบเหมือนเธอกับเคียวโกะที่ได้อยู่ด้วยกัน โดยปราศจาก “เพศชาย” มารบกวน

ภาชนะทรงกระบอกที่ใช้เลี้ยงปลาทอง กับบ้านพักรูปทรงแนวลึกของ 2 สาว ซึ่งชินัตสึไม่ยอมให้เพื่อนชายของเคียวโกะรุกล้ำเข้ามาโดยบอกว่า “เฉพาะผู้หญิง” จึงมีความหมายเปรียบเทียบกันได้โดยตรง และเห็นชัดยิ่งขึ้นในฉากที่หญิงสาวทั้งสองนอนหลับเคียงข้างกันใต้ผ้าห่มสีเหลืองส้มเหมือนกับสีปลาทอง

คำว่า love juice นอกจากจะหมายถึงน้ำวิเศษที่กล่าวไว้แล้ว Love/Juice ชื่อหนังที่มีเครื่องหมาย / คั่นกลางยังบ่งบอกความรู้สึกที่ต่างกันของ 2 สาวด้วย(บนเตียงนอน ชินัตสึจะนอนด้านซ้ายเสมอ ซึ่งตรงกับคำว่า Love) หรือหากจะแปลความหมายไปไกลกว่านั้นก็ได้ โดยคำว่า love juice หากเป็นศัพท์สแลงอาจจะหมายถึง “น้ำ” ของบุรุษได้เช่นกัน

โลกของชินัตสึกับเคียวโกะ...ไม่ว่าอย่างไรก็หนีไม่พ้นผู้ชายเลยจริงๆ

Create Date : 22 ธันวาคม 2549
Last Update : 22 ธันวาคม 2549 23:17:05 น.		19 comments
Counter : 4523 Pageviews.
Share Tweet