The Expendables vs. Salt
‘ฮีโร่’เหนือกาลเวลา

พล พะยาบ
คอลัมน์อาทิตย์เธียเตอร์ มติชนรายวัน 12 กันยายน 2553

---

สัปดาห์นี้หยิบหนังเข้าโรงมาคุยเบาๆ กันบ้าง กับประเด็นการ “ขุดอดีต” มาขายของหนังแอ็คชั่น 2 เรื่อง

เรื่องหนึ่ง The Expendables (2010) ของคุณลุงสไล-ซิลเวสเตอร์ สตอลโลน อีกเรื่องคือ Salt (2010) โดยผู้กำกับ ฟิลลิป นอยซ์ ที่มี แองเจลินา โจลี เป็นจุดขาย

การ “ขุดอดีต” ที่ว่าก็คือ ขณะที่สตอลโลนปัดฝุ่น-ขัดสนิมความเป็น “แอ็คชั่นฮีโร่” เมื่อ 20-30 ปีก่อนของตนเองและเพื่อนๆ มาขายอีกครั้ง น้องโจลี่กลับบู๊ล้างผลาญกับพล็อตเรื่องย้อนยุคเกี่ยวกับสงครามเย็นและสายลับเคจีบีคืนชีพ!

เรียกได้ว่าฝ่ายหนึ่งพกความเก่า(แก่) มาอัพเกรดให้ทันยุคสมัย อีกฝ่ายเลือกใช้ความเก่า-เชยของเนื้อหามาสวมทับสไตล์หวือหวาแบบหนังแอ็คชั่นรุ่นใหม่

สตอลโลนร่วมเขียนบทและกำกับ The Expendables โดยใช้การตลาดแบบไม่ต้องคิดซับซ้อนแยบยลกระไรนัก เขารู้ดีว่าลำพังตนเองในวัย 64 ปี ให้ลุยเดี่ยวเหมือนเมื่อ 30 ปีที่แล้วไม่อาจดึงดูดผู้ชมได้อีก ยืนยันได้จากรายได้เพียง 42 ล้านเหรียญ ในสหรัฐอเมริกาของเรื่อง Rambo (2008) การรวมดาวกระจุยอดีตแอ็คชั่นฮีโร่นอกจากจะเป็นจุดขายใหม่ที่สำคัญแล้ว ยังเป็นการแชร์บทบาทพร้อมกับลดภาระของสตอลโลน ขณะเดียวกัน ผู้ชมก็ไม่ต้องทนดูเขาฝืนสังขารไปตลอดทั้งเรื่อง

นอกจากจะชวน ดอล์ฟ ลันด์เกรน มาร่วมบู๊ และมิคกี้ รูค ซึ่งยังเปล่งปลั่งจากบทนักมวยปล้ำในเรื่อง The Wrestler (2008) มาเสริมในส่วนดรามาแล้ว ยังได้ท่านผู้ว่าการชวาร์เซเนกเกอร์และ บรูซ วิลลิส มาเข้าฉากร่วมกับสตอลโลนจนกลายเป็นฉากล้อเลียนพวกเขากันเองและความเป็นแอ็คชั่นฮีโร่พ้นสมัยได้อย่างน่าขบขัน

ขณะที่การเลือกนักบู๊ต่างรุ่นอีกหลายคนมาร่วมแสดงล้วนแต่เสริมจุดขายอย่างได้ผล ไม่ว่าจะเป็น เจ็ท ลี ซึ่งขายได้ในตลาดเอเชียและกลุ่มผู้ชมหนังแอ็คชั่นสไตล์ศิลปะการต่อสู้ เจสัน สเตแธม กำลังไปได้ดีกับบทแอ็คชั่นแบบบ้า-คลั่งในหนังหลายเรื่อง รวมไปถึง “สโตน โคลด์” สตีฟ ออสติน ซึ่งมีแฟนๆ มวยปล้ำติดตามอย่างเหนียวแน่น

บทหนังเกี่ยวกับกลุ่มทหารรับจ้างเดนตายได้รับมอบภารกิจหนักหนาสาหัสโค่นล้มเผด็จการทหารในประเทศแถบละตินอเมริกาถูกเขียนขึ้นอย่างแบนราบและคาดเดาได้ แต่จะเรียกว่าเป็นจุดด้อยไม่ได้ถนัดนัก เพราะบทดังกล่าวสร้างขึ้นเพื่อรองรับบทบาทของตัวละครจำนวนมากและฉากแอ็คชั่นมันระห่ำเข้าว่า

ส่วนดีจริงๆ จะอยู่ที่มุขตลกและการล้อเลียนตนเอง พวกเขาไม่ได้พยายามงัดภาพแอ็คชั่นฮีโร่ในอดีตให้สดใสฉายแววแข่งกับหนังแอ็คชั่นรุ่นใหม่ แต่ตอกย้ำความเก่าแก่โรยรา ไม่ทันโลกยุคใหม่ ผ่านบทสนทนา ไลฟ์สไตล์การรวมกลุ่มสังสรรค์ แม้กระทั่งพาหนะรุ่นโบราณ พอถึงฉากแอ็คชั่นก็สู้แบบหมาล่าเนื้อที่ยังพอมีเขี้ยวเล็บ ปล่อยให้ฉากหวือหวาส่วนใหญ่เป็นของนักแสดงรุ่นน้อง

กล่าวอย่างชื่นชมได้ว่า The Expendables เป็นการกลับมาแบบเก๋าเกมของคนที่รู้จักและประมาณตนเอง ไม่แปลกที่หนังจะประสบความสำเร็จด้านรายได้อย่างรวดเร็ว

จะว่าไปแล้วเรื่องราวของ The Expendables เกี่ยวกับการโค่นล้มเผด็จการทหารในประเทศแถบละตินอเมริกา เหมือนหยิบเอาฉากและบรรยากาศยุค 1970-1980 ที่สหรัฐอเมริกาเข้าไปแทรกแซงประเทศอย่าง เอล ซัลวาดอร์ นิการากัว กัวเตมาลา ปานามา ด้วยความหวั่นกลัว “แอปเปิ้ลเน่า” ไม่ต่างจากเรื่อง Salt ที่อ้างถึงช่วงเวลา 1970-1980

เพียงแต่การเจาะจงพูดถึง “สงครามเย็น” ที่มีคู่กัดสหรัฐ-โซเวียต และตัวละครสำคัญอย่างซีไอเอและเคจีบี ทำให้ Salt กลายเป็น “หนังย้อนยุคร่วมสมัย” อย่างเต็มตัว

โจลี่รับบทเป็นสายลับซีไอเอชื่อ เอฟเวลิน ซอลต์ ที่ถูกเปิดโปง-กล่าวหาว่าเป็นสายลัยเคจีบีแทรกซึมมาปฏิบัติภารกิจสำคัญ เธอจึงต้องหนีเอาตัวรอดเพื่อค้นหาคำตอบและเคลียร์ตนเอง การชมหนังเรื่องนี้จึงได้อารมณ์แบบหนังชุด เจสัน บอร์น ซึ่งหวือหวารวดเร็ว ผสมกับหนังจารชนสไตล์ย้อนยุคซึ่งเน้นความซับซ้อน-ลุ้นระทึก

ที่น่าสนใจคือ ไม่รู้เป็นความตั้งใจของ เคิร์ท วิมเมอร์ ผู้เขียนบทหรือไม่ที่ให้ตัวละครนำมีชื่อว่า ซอลต์ แม้ว่าบทนี้จะเคยเป็นตัวละครชาย (ทอม ครูซ) ก่อนจะเปลี่ยนเป็นตัวละครหญิง แต่นามสกุล “ซอลต์” ของตัวละครยังคงเดิม เพียงเปลี่ยนชื่อจาก เอ็ดวิน เป็น เอฟเวลิน เท่านั้น

น่าสนใจเพราะ “ซอลต์” เป็นชื่อของการเจรจาจำกัดอาวุธยุทธศาสตร์ (Strategic Arms Limitation Talks – SALT) ระหว่างสหรัฐกับโซเวียตซึ่งเกิดขึ้น 2 ครั้ง ในปี 1972 และ 1974 มีเนื้อหาครอบคลุมไปถึงการจำกัดอาวุธนิวเคลียร์ โดยคู่เจรจาฝ่ายโซเวียตคือประธานาธิบดีลีโอนิด เบรสเนฟ ทั้ง 2 ครั้ง และเบรสเนฟก็มีบทบาทถูกเอ่ยถึงในเรื่อง Salt อันนำไปสู่เรื่องราวที่เกี่ยวกับการใช้อาวุธนิวเคลียร์ในช่วงท้ายของหนัง

“ซอลต์” ที่ล้มเหลวเมื่อกว่า 30 ปีก่อนหลังจากโซเวียตบุกอัฟกานิสถานในปี 1979 ถูกปลุกผีความล้มเหลวขึ้นมาอีกครั้งเมื่อโลกกำลังจะเกิดวิกฤตนิวเคลียร์ครั้งใหญ่ ที่แน่ๆ คือสหรัฐไม่ได้เป็นผู้ร้าย แถมยังเป็นฝ่ายยุติวิกฤตเสียอีก

เห็นได้ว่าหนัง 2 เรื่องที่กล่าวมาไม่ว่าจะอัพเกรดความเก่าให้ทันสมัย หรือนำความทันสมัยไปรับใช้เรื่องราวย้อนยุค

บทสรุปสุดท้าย...“แอ็คชั่นฮีโร่” ชื่อสหรัฐอเมริกาก็ยังอยู่เหนือกาลเวลาอยู่ดี

Create Date : 11 ธันวาคม 2553
Last Update : 11 ธันวาคม 2553 21:16:23 น.		12 comments
Counter : 1853 Pageviews.
Share Tweet