C.R.A.Z.Y. สู่เยรูซาเลมในดวงใจ

นี่คือหนังสุดฮิตครองใจชาวแคนาดาเมื่อปี 2005 กวาดรางวัลเป็นว่าเล่นในประเทศและได้เป็นตัวแทนไปชิงออสการ์หนังภาษาต่างประเทศ

C.R.A.Z.Y. เป็นหนังจากควีเบค มณฑลที่ใหญ่ที่สุดของแคนาดา ซึ่งในอดีตเคยเป็นดินแดนของฝรั่งเศส คนที่นี่จึงพูดฝรั่งเศสในชีวิตประจำวัน ต่างจากส่วนอื่นๆ ของแคนาดาที่พูดภาษาอังกฤษ ดังนั้น หนังที่สร้างในควีเบคจึงเป็นหนังเสียงฝรั่งเศสแทบทั้งหมด ถึงกับมีสภาภาพยนตร์แห่งชาติแคนาดา สาขาฝรั่งเศส คอยดูแลแยกต่างหากจากหนังแคนาดาทั่วไป

หนังควีเบคเรื่องเด่นๆ อาทิ Mon oncle Antoine(1971), Good Riddance(1980) ได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในหนังคลาสสิคทั้งของควีเบคและแคนาดา, หนังรวมมิตรนานาชาติเรื่อง The Red Violin(1998) และหนังปรัชญาเรียกน้ำตา ขวัญใจใครต่อใครเมื่อไม่นานมานี้เรื่อง The Barbarian Invasions(2003)

สำหรับ C.R.A.Z.Y. เป็นผลงานกำกับฯและร่วมเขียนบทของ ฌอง-มาร์ค วาเล หนุ่มใหญ่วัย 43 ซึ่งที่ผ่านมายังไม่ค่อยประสบความสำเร็จเท่าใดนัก งานล่าสุดของเขาจึงถือเป็นการแจ้งเกิดเต็มตัวหลังจากทำงานหลังกล้องมาครบ 10 ปีเต็ม


หนังเล่าเรื่องของ แซก ลูกชายคนที่สี่ในจำนวนพี่น้องชายล้วน 5 คน ในครอบครัวชาวควีเบคชนชั้นกลาง เสียงของแซกตั้งแต่ต้นเรื่องบอกกับผู้ชมว่าเขาเกลียดคริสต์มาส ตั้งแต่ที่เขาออกมาจากท้องแม่ตอนเที่ยงคืนของวันที่ 25 ธันวาคม และหมอต้องช่วยให้เขาหายใจ จากนั้นเขาก็ถูกพี่ชายทำหล่นพื้น!

วันเกิดที่ตรงกับวันคริสต์มาสเป็นเรื่องน่าเบื่อสำหรับแซก ทั้งต้องไปร่วมพิธีกรรมยาวนานในโบสถ์ ถูกญาติมะรุมมะตุ้มในงานเลี้ยง ก่อนจะปิดท้ายด้วยของขวัญชิ้นใหญ่จากพ่อที่ไม่เคยถูกใจสักปี

วัยเด็กของแซกไม่ใช่ช่วงวัยแห่งความสนุกสนานเท่าใดนัก เขาเข้ากับพี่ชาย 3 คนคือ คริสติยง อังตวน และเรย์มงด์ไม่ได้ แม่คิดว่าเขามีพรสวรรค์พิเศษสามารถรักษาคนเจ็บป่วยดังเช่นพระเยซู แต่แซกกลับรักษาตนเองไม่ให้เลิกปัสสาวะรดที่นอนไม่ได้ นอกจากนี้ เขามีความผิดติดตัวหลังจากทำแผ่นเสียงแผ่นโปรดของพ่อเสียหาย และถูกพ่อจับได้ว่าแต่งตัวเป็นผู้หญิง

เมื่อโตเป็นวัยรุ่นแม้ไม่ได้ปัสสาวะรดที่นอนแล้ว แต่แซกกลับถูกโรคหอบหืดถามหา มีเรื่องทะเลาะเบาะแว้งรุนแรงกับเรย์มงด์ และเริ่มสงสัยว่าตนเองเป็นเกย์ ที่แย่ไปกว่านั้นคือพ่อของเขาก็สงสัยด้วยเช่นกัน

เด็กหนุ่มที่เกิดในวันเดียวกับพระคริสต์ และเหมือนมีพรสวรรค์ช่วยใครต่อใคร จึงต้องการใช้พรสวรรค์นั้นรักษาโรคประจำตัวและปมทางเพศของตนเอง แต่ดูเหมือนว่าเขาจะไม่ได้รับสิทธิพิเศษนั้น

เรื่องราวในหนังกินเวลากว่า 20 ปี ตั้งแต่ปี 1960 ถึงทศวรรษ 80 สิ่งที่ไม่อาจมองข้ามคือสถานการณ์ของควีเบคตามช่วงเวลาซึ่งเป็นฉากหลังของเรื่องราว แม้หนังจะไม่ได้กล่าวถึงเลยก็ตาม

ควีเบคในปี 1960 ปีที่แซกเกิด คือจุดเริ่มของการ “ปฏิวัติเงียบ” (Quiet Revolution) หรือการเปลี่ยนแปลงทางสังคม-การเมืองควีเบคครั้งใหญ่ นำโดยรัฐบาลฝ่ายเสรีนิยม ขณะเดียวกัน แนวคิดเรื่องการแยกควีเบคเป็นอิสระก็เริ่มเป็นรูปเป็นร่างโดยคนในรัฐบาล

ก่อนหน้านี้ตั้งแต่ปี 1944 ควีเบคอยู่ภายใต้การปกครองของรัฐบาลอนุรักษนิยมโดยได้รับการหนุนหลังจากโบสถ์คาทอลิก มีการเข้าควบคุมสถาบันการศึกษา โรงพยาบาล เซ็นเซอร์หนังสือจำนวนมาก การโกงการเลือกตั้งและคอร์รัปชั่นเกิดขึ้นซ้ำซาก การปฏิวัติเงียบจึงเป็นเสมือนช่วงเวลารื้อ-ล้างควีเบคครั้งใหญ่


หลังจากนั้น ความวุ่นวายจากการก่อการร้ายโดยชาวฝรั่งเศส-แคนาเดี้ยน หรือที่เรียกว่าชาว “เกเบกัว” หัวรุนแรง ที่ต้องการแบ่งแยกดินแดนก็เริ่มขึ้น และถูกปราบปรามอย่างรุนแรงเช่นกันโดยรัฐบาลควีเบค อย่างไรก็ตาม กระแสแยกตัวเป็นอิสระทำให้พรรคการเมืองที่มีนโยบายดังกล่าวได้รับชัยชนะ และเปิดให้มีการลงประชามติเป็นครั้งแรกในปี 1980 (ครั้งที่สองในปี 1995)

เรื่องราวของแซกที่เริ่มขึ้นในปี 1960 พร้อมด้วยเสียงบรรยายของเขาที่ว่าเกลียดคริสต์มาสจึงดูจะสอดคล้องกับความเป็นไปของบ้านเมืองที่รัฐบาลโดยการหนุนหลังของโบสถ์คาทอลิกต้องลงจากอำนาจ เขาเป็นเหมือนตัวแทนของยุคสมัย(พรรคเสรีนิยม) ที่ต้องเผชิญกับความเคร่งครัดในแบบแผนกฎระเบียบของพ่อที่เป็นเหมือนตัวแทนของสังคมรุ่นก่อน(พรรคอนุรักษนิยม)

สโลแกนหาเสียงของพรรคเสรีนิยมเมื่อปี 1960 ที่ว่า “เป็นใหญ่ในบ้านเราเอง” กับ “ทุกสิ่งต้องเปลี่ยนแปลง” กับความต้องการเบื้องลึกของแซกจึงดูจะเป็นไปในทางเดียวกัน

เมื่อสังคมควีเบคเกิดความวุ่นวายจากการก่อการร้ายและการปราบปรามรุนแรง ชีวิตวัยเด็กของแซกก็ไม่สดใสเข้าไปทุกขณะ จนในปี 1975 ที่ตัดมาสู่ช่วงวัยรุ่นซึ่งแซกโตพอจะทำอะไรได้ตามใจ ก็เป็นปีที่กฎหมายสิทธิเสรีภาพฉบับใหม่ของควีเบค ซึ่งพิเศษกว่ากฎหมายสิทธิมนุษยชนฉบับก่อนๆ ผ่านออกมาบังคับใช้

โดยหนึ่งในสาระสำคัญของกฎหมายฉบับนี้คือ สิทธิของเพศที่สามที่ได้รับการยอมรับมากขึ้น

กระทั่งปี 1980 ปีที่มีการลงประชามติเพื่อเอกราชครั้งแรก แซกทะเลาะกับพ่ออย่างรุนแรง ก่อนจะหนีหายไปค้นหาตนเองตามลำพังในต่างแดน

ดังนั้น ฉากหน้าของ C.R.A.Z.Y. ซึ่งเป็นหนังวัยรุ่นในแนวทาง coming-of-age จึงซ่อนแฝงมิติทางสังคมไว้อย่างแนบเนียน

อย่างไรก็ตาม ความสอดคล้องเหล่านี้เป็นการเทียบเคียงจากประวัติศาสตร์ควีเบคซึ่งไม่ได้ถูกกล่าวถึงในหนัง ชาวแคนาดาและชาวควีเบคทั่วไปคงรื้อฟื้นเรื่องราวในอดีตและนำมาพิจารณาได้เองตามแต่พื้นฐานของแต่ละคน ขณะที่คนนอกที่ดูหนังเรื่องนี้ก็จะไม่เกิดความสงสัยสับสน และยังสนุกกับเรื่องราวได้อย่างเต็มที่


นอกจากเนื้อหาที่สามารถเทียบเคียงกับประวัติศาสตร์แล้ว สาระอีกประการของหนังคือเรื่องราวที่อ้างอิงถึงพระเยซู แซกซึ่งเกิดวันเดียวกับพระองค์ มีพรสวรรค์เหมือนกับที่มีในเรื่องราวแห่งความศรัทธาของศาสนิกชน เขาประสบเหตุเสียชีวิตไป 3 วินาที ก่อนจะฟื้นขึ้นมา เหมือนกับการฟื้นคืนพระชนม์หลังจากผ่านไป 3 วัน และสุดท้าย แซกเดินทางไปค้นหาตนเองถึงกรุงเยรูซาเลม สถานที่สิ้นพระชนม์ของพระเยซู

หนังนำเสนอด้วยสไตล์ภาพค่อนข้างหวือหวาตามแนวหนังสมัยใหม่ ทั้งการหน่วงภาพ เร่งความเร็ว ตัดต่อแบบจัมพ์คัต และมุมกล้องแปลกตา ภาพความคิดคำนึง ความฝัน ถูกใส่เข้ามาสร้างสีสันแบบแฟนตาซี ที่สำคัญคือ เพลงประกอบไพเราะจำนวนมากต่างบุคลิกต่างแนวเพลงบ่งบอกยุคสมัยได้เป็นอย่างดี

เช่น หลายเพลงหวานของแพสตี้ ไคลน์(โดยเฉพาะเพลง Crazy ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของหนัง) เพลง The Great Gig In The Sky ของพิงค์ ฟลอยด์ และเพลง Space Oddity ของเดวิด โบวี่ ในยุคไซคีเดลิกและพังค์ ไล่มาจนถึงเพลงดิสโก้ช่วงต้นทศวรรษ 80

รูปร่างหน้าตาของ C.R.A.Z.Y. จึงเป็นหนังดูสนุกที่โดนใจคนหนุ่มสาว ด้วยเรื่องราวของวัยรุ่นผ่านการกลวิธีการเล่าเรื่องหวือหวา เพลงประกอบไพเราะซึ่งน่าจะถูกใจคนรุ่นเก่า ประกอบกับเสน่ห์ดึงดูดรุนแรงของ มาร์ก อังเดร กรงแด็ง ที่รับบทเป็นแซก ขณะเดียวกัน หนังก็มีสาระให้จับต้องพอสมควร มีส่วนของดรามาให้ได้ซาบซึ้ง

และยังเป็นภาพสะท้อนของสังคมควีเบคอันมีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใครได้ในระดับหนึ่ง

Create Date : 21 สิงหาคม 2549		4 comments
Last Update : 21 สิงหาคม 2549 6:09:05 น.
Counter : 2555 Pageviews.
Share Tweet