BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : เส้นทางแห่งเงินตรา : พิพิธภัณฑ์เหรียญ (1)

เส้นทางแห่งเงินตรา : พิพิธภัณฑ์เหรียญ (1)

ตั้งอยู่บนถนนจักรพงษ์ แขวงชนะสงคราม เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
เดิมเป็นอาคารสำนักงาน รวมทั้งให้บริการแก่ประชาชนในการจ่ายแลก
เหรียญกษาปณ์หมุนเวียนและเหรียญที่ระลึกมาเป็นพิพิธภัณฑ์จัดแสดง
เปิดให้เข้าชมฟรีเป็นเวลาสามเดือน จนถึง 30 กันยายน 2557

ผมไปตอนเดือนพฤศจิกายน แต่ก็ยังเข้าชมฟรีได้อยู่
รับบัตรจอดรถอิเลคโทรนิกส์ที่จอดได้ฟรีเป็นเวลา 1 ชั่วโมงครึ่ง
หากคุณนึกถึงสถานที่ราชการแล้วละก็ ลืมไปได้เลยเพราะที่นี่ทันสมัยมาก
เมื่อก้าวเข้าไปก็เจอส่วนประชาสัมพันธ์ที่ให้เราลงชื่อ เพื่อรอรอบนำชม

มีเวลานิดหน่อย เราเข้าไปชมห้องนิทรรศการที่อยู่ด้านขวา
ที่กล่าวถึงประวัติการสร้างเหรียญกษาปณ์ในประเทศไทย

หลังกรุงรัตนโกสินทร์ผ่านแผ่นดินมาสองรัชกาลก็มีความมั่นคงเป็นปึกแผ่น
การค้าขายกับต่างชาติเฟื่องฟูเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่ 3
ที่ทรงได้สมัญญานามว่า เจ้าสัว มาแต่ครั้งเป็นพระเจ้าลูกยาเธอ
พระองค์ได้เก็บสะสมเงินไว้เป็นจำนวนมากจนได้ใช้ไถ่ถอนแผ่นดิน

เงินในถุงแดงนั้นคือเหรียญทองคำรูปนกอินทรีย์ของสเปน
หมายความว่าในสมัยนั้นเมืองไทยยังไม่มีเหรียญแบบสากล
ทำให้มีความยุ่งยากในการขายสินค้าระหว่างคนต่างชาติกับชาวไทย
แต่ไม่ใช่ปัญหาใหญ่เพราะสินค้าสำคัญผูกขาดด้วยระบบพระคลังสินค้า

พ.ศ. 2369 สนธิสัญญาเบอร์นี่ อังกฤษบังคับให้ยกเลิกการผูกขาด
ผ่านระบบพระคลังสินค้า สยามหันไปใช้ระบบนายภาษีอากรแทน
ต่อมาอังกฤษประสบผลสำเร็จในการบังคับให้เก็บภาษีแบบร้อยละ
ในการทำสนธิสัญญาเบาริ่งในสมัยรัชกาลที่ 4 เมื่อปี พ.ศ. 2398

การเก็บภาษีแบบสากลนี้ทำให้การค้ากับตะวันตกเฟื่องฟูขึ้นเป็นอย่างมาก
แต่การค้าก็ยังมีข้อจำกัด ด้วยพ่อค้าต่างชาติขาดเงินพดด้วงที่จะใช้ซื้อสินค้า
พระองค์จึงโปรดให้ออกประกาศให้ราษฎรรับเงินเหรียญจากต่างประเทศ
ในปี พ.ศ. 2399 ถึงจะมีการประกาศซ้ำอยู่หลายครั้งแต่ก็ยังไม่เป็นผล

จนในที่สุดพระองค์ต้องประกาศปรับไหม สถานการณ์เรื่องนี้จึงดีขึ้น
นอกจากนี้ยังมีปัญหาอื่นแทรกเข้ามา เช่น เงินพดด้วงปลอมระบาด
เงินตราระบบหอยเบี้ยเสื่อมค่า และปัญหาเงินตราในระบบไม่พอใช้
จึงเป็นที่มาในแนวคิดของการสร้างเหรียญกษาปณ์ในแบบสากล

พ.ศ. 2401 โปรดเกล้าให้สร้างโรงงานผลิตเหรียญแบบตะวันตกขึ้น
แล้วเสร็จใน พ.ศ. 2403 พระราชทานนามว่า โรงกระสาปน์สิทธิการ
ตั้งอยู่บริเวณโรงทำเงินพดด้วง ด้านหน้าพระคลังสมบัติ
บริเวณมุมถนนใกล้กับทางออกประตูสุวรรณบริบาลด้านทิศตะวันออก

ลักษณะเป็นอาคาร 2 ชั้น ก่ออิฐเป็นปูนแบบทางสถาปัตยกรรมตะวันตก
มีทางขึ้นชั้นสองอยู่ทางด้านหน้า ประกาศใช้เหรียญที่ผลิตได้เป็นครั้งแรก
เมื่อวันที่ 17 กันยายน 2403 เป็นตราพระมหามงกุฎในวงจักร
มี 5 ชนิดราคา คือ บาท กึ่งบาท สลึง เฟื้อง และ กึ่งเฟื้อง

โดยให้ใช้ควบคู่ไปกับเงินพดด้วง แต่ยกเลิกการผลิตเพิ่มเติมขึ้นมาใหม่
พ.ศ. 2405 ทรงโปรดเกล้าให้ผลิตเหรียญดีบุก อัฐ และโสฬสเพิ่มขึ้น
และผลิตเหรียญทองแดงซีกและเสี้ยว เพื่อใช้แทนเบี้ยในปี พ.ศ. 2409

พ.ศ. 2418 ในสมัยรัชกาลที่ 5 การผลิตเหรียญไม่เพียงพอต่อความต้องการ
ประกอบกับเครื่องจักรที่ใช้ผลิตเหรียญกษาปณ์เดิมเริ่มเก่าและชำรุด
จึงทรงโปรดเกล้าให้สั่งซื้อเครื่องจักรผลิตเหรียญกษาปณ์เครื่องใหม่
ชนิดขับเคลื่อนด้วยแรงดันไอน้ำจากอังกฤษที่มีกำลังผลิตสูงขึ้น

พร้อมทั้งสร้างโรงกระสาปน์สิทธิการแห่งที่ 2 ให้กว้างขวางกว่าเดิม
ด้านทิศตะวันตกของประตูสุวรรณบริบาล ตรงข้ามกับโรงกษาปณ์เดิม
รูปแบบสถาปัตยกรรมเป็นอาคารก่ออิฐถือปูนสี่เหลี่ยมผืนผ้าสูง 2 ชั้น
มีพระราชพิธีสมโภชและพิธีเปิดขึ้นเป็นทางการเมื่อวันที่ 31 พ.ค. 2419

อาคารหลังนั้นยังคงอยู่ ปัจจุบันคือพิพิธภัณฑ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม

มีการเปลี่ยนตราเป็นรูปตราแผ่นดินชนิดราคา บาทหนึ่ง สลึงหนึ่ง เฟื้องหนึ่ง
ซึ่งเป็นเหรียญกษาปณ์รุ่นแรกที่มีพระบรมรูปพระมหากษัตริย์บนหน้าเหรียญ
ตามแบบสากลนิยมอันเป็นรูปแบบที่ถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติต่อๆ มา
และนั่นคือวิวัฒนาการในช่วงรอยต่อที่สำคัญในระบบเงินการคลังของไทย

Create Date : 08 มีนาคม 2559

Last Update : 10 มีนาคม 2559 9:17:07 น.

8 comments

Counter : 2727 Pageviews.

สวัสดีค่ะ
เดี๋ยวมาอ่านใหม่จะไปตัดผมค่ะ
บล็อกบ้านนี้ต้องค่อย ๆ ละเลียดอ่าน
+

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 8 มีนาคม 2559 เวลา:16:51:01 น.

เคยเดินผ่าน พิพิธภัณฑ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม มีป้ายติดไว้ว่า ห้ามถ่ายภาพ ... เลยยังไม่ได้เข้าไปชมซักทีค่ะ

พิพิธภัณฑ์เหรียญ ชอบที่นี่นะคะ เค้าจัดนิทรรศการดีมาก สะอาด ทันสมัย น่าเดิน อยู่นานได้ ไม่เบื่อล่ะค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 8 มีนาคม 2559 เวลา:17:30:50 น.

สวัสดีค่ะ..

น่าสนใจมากๆเลย

จะลองแวะไปชื่นชมนะค่ะ

ขอบคุณค่ะ

โดย: อ้อมแอ้ม (คนผ่านทางมาเจอ

) วันที่: 8 มีนาคม 2559 เวลา:19:29:15 น.

อุ้มตามมาท่องเที่ยวพิพิธภัณธ์ต่อค่ะ

โดย: อุ้มสี

วันที่: 8 มีนาคม 2559 เวลา:21:09:21 น.

เข้ามาอ่านละเลียดค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 8 มีนาคม 2559 เวลา:22:06:13 น.

พิพิธภัณฑ์ใหม่เลย ผมเพิ่งไปมาสักกลางๆปีก่อนมั้ง ตอนนั้นยังไม่เสร็จดียังเปิดให้เข้าฟรีครับ ตอนนี้เป็นไงบ้างแล้วไม่รู้
ต้นปีผมเพิ่งไปร้านริมขอบฟ้าตามที่คุณผู้ชายฯแนะนำมาแล้วครับ หนังสือโบราณคดีเยอะสะใจจริงๆ

โดย: ชีริว

วันที่: 8 มีนาคม 2559 เวลา:22:28:16 น.

ทนายอ้วน Food Blog ดู Blog
mariabamboo Photo Blog ดู Blog
poongie Travel Blog ดู Blog
อุ้มสี Diarist ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog

มาอ่านบล็อกนี้ทีไร รู้สึกว่าตัวเองนี่ช่างรู้น้อยจริงๆ ทุกครั้งเลยค่ะ

โดย: สาวไกด์ใจซื่อ

วันที่: 8 มีนาคม 2559 เวลา:23:16:11 น.

บันทึกการโหวตเรียบร้อยแล้วค่ะ

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
tuk-tuk@korat Travel Blog ดู Blog
sirivinit Hobby Blog ดู Blog
anigia Parenting Blog ดู Blog
Max Bulliboo Health Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog

ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 10 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 9 มีนาคม 2559 เวลา:16:00:12 น.