BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : กรุงเทพมหานคร : วัดอภัยทายาราม

กรุงเทพมหานคร : วัดอภัยทายาราม

ลูกพระเจ้าตาก รอดตายเพราะรัชกาลที่ 1 สิ้นในรัชกาลที่ 2 โดยคำตัดสินของรัชกาลที่ 3

ดูจะเป็นคำนิยามที่เข้าใจง่ายที่สุดเมื่อเอ่ยถึงชีวิตที่พลิกผันของเจ้าฟ้าเหม็น
เพราะหากพระเจ้าตากสินประคองราชบัลลังก์มาได้จนสิ้นรัชกาล
เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์น่าจะเป็นตัวเลือกอันดับแรกที่จะได้ราชสมบัติ
ด้วยทรงเป็นหลานตาของเจ้าพระยามหากษัติรย์ศึก ขุนนางผู้มากบารมี

แต่อย่างไรก็ตาม พระองค์ก็มิได้มีความยากลำบากนักในตลอดรัชกาล
เมื่อทรงทราบว่ามีวัดเก่าครั้งกรุงศรีตั้งอยู่ลึกเข้าไปในคลองสามเสน
นามว่าวัดมะกอก ชื่อเดียวกันกับวัดที่พระราชบิดาได้ปฏิสังขรณ์ขึ้น
เป็นวัดหลวงในพระราชวัง ซึ่งต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นวัดแจ้งนั่นเอง

5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2341 เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์ได้เสด็จมาเพื่อทอดผ้าพระกฐินที่วัดนี้
เมื่อย่างเข้าสู่เดือนเมษายน จึงได้เกณฑ์ไพร่พลเพื่อมาบูรณปฏิสังขรณ์พระอารามขึ้นใหม่
พระอุโบสถเป็นแบบก่ออิฐถือปูน หน้าบันเป็นรูปนกยูงฟ้อนกับลายเครือเถา
รูปพรหมแทนช่อฟ้า เทพพนมแทนหางหงส์ ล้อมด้วยกำแพงแก้ว มีเจดีย์ทั้ง 4 มุม

30 ม.ค. 2344 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกได้เสด็จ
ทางชลมารคเพื่อทำพิธีผูกพัทธสีมา โดยมีขบวนพยุหยาตราอันใหญ่โต
หลังจากนั้นจึงได้มีการเจดีย์ประธาน หอไตร หอระฆัง กุฏิสงฆ์ 10 หลัง
โรงธรรม เสาธง และถานพระ อีก 4 ปีต่อมางานทั้งหมดจึงได้สำเร็จลง

18 ก.พ. 2349 มีงานเฉลิมฉลองครั้งใหญ่อย่างเป็นเวลาถึง 7 วัน 7 คืน
ครั้งนี้พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกและกรมพระราชวังบวรสถานมงคล
ได้เสด็จทางชลมารคพร้อมรี้พลกว่า 2000 นาย เพื่อเสด็จมาทอดผ้าพระกฐิน
แล้วพระราชทานนามวัดนี้ว่า วัดอไภยทาราม มีฐานะเป็นพระอารามหลวง

สิ่งที่น่าสังเกตคือ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์ไม่น่าจะมีกำลังพอที่จะสร้างวัดเองได้
ถึงจะมีอิสริยยศเป็นถึงกรมขุนแต่ก็มีบ่าวไพร่ในวังรวมกันไม่ถึง 30 คน
น่าจะต้องมีการพระราชทานไพร่หลวงมาจำนวนหนึ่งเพื่อทำให้งานสำเร็จลง

สิ่งที่พิเศษในเรื่องนี้ก็คงจะเป็นการที่ทั้งวังหลวงและวังหน้าเสด็จมาด้วยกัน
ทั้งที่ก่อนหน้าได้เกิดเหตุไม่ลงรอยกัน ถึงขั้นเอาปีนใหญ่ขึ้นเตรียมรบมาแล้ว
วังหน้าพระองค์ที่เมื่อหลายสิบปีก่อน ต้องการจะนำพระองค์ไปถ่วงน้ำเสียให้ตาย
อ-ภัย หรืออ-ไภย ตามวิธีการเขียนแบบโบราณจึงได้กลายเป็นชื่อวัดแห่งนี้

เมื่อเจ้าฟ้าผู้บูรณปฏิสังขรณ์ถูกนำไปประหารชีวิต วัดก็ขาดไร้ผู้อุปถัมภ์
แต่ยังคงมีฐานะเป็นวัดหลวง จึงได้รับการทำนุบำรุงอีกครั้งในยุคทองของรัชกาลที่ 3
หลังจากนั้นวัดนี้ก็เริ่มลืมเลือนไปในกระแสแห่งประวิติศาสตร์
มาปรากฏชื่ออีกครั้งเมื่อรัชกาลที่ 4 ได้เปลี่ยนชื่อวัดนี้เป็น วัดอภัยทาบริการาม

ในสมัยรัชกาลที่ 5 โปรดให้สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ
เสด็จมาพระราชทานผ้าพระกฐินในเดือนสิบสองของปี พ.ศ. 2419
และอีกครั้งในปีต่อมาโดยพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรศักดาพิศาล

พ.ศ. 2422 รัชกาลที่ 5 ทรงเสด็จพระราชดำเนินโดยส่วนพระองค์
เมื่อขึ้นจากท่าน้ำทรงพบกับสมภารแสง พระเพียงรูปเดียวที่ยังคงจำพรรษาอยู่
จึงได้พระราชทานเงิน 60 บาท และตรัสว่า อยู่วัด รักษาวัดไว้นะ
ถึงปลายรัชกาลก็มีพระราชประสงค์ที่จะสร้างพระตำหนักพญาไทขึ้น

จนถึงสมัยรัชกาลที่ 6 ทรงมีพระประสงค์จะขยายพื้นที่พระราชวังพญาไท
จึงได้มีการผาติกรรมวัดป่าที่อยู่ติดกันให้ไปรวมกับวัดอุภัย ชื่อที่ปรากฏตามแผนที่

เมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครอง วังพญาไทกลายเป็นของกองทัพบก
ที่เข้ามาใช้พื้นที่เป็นที่ตั้งของกองเสนารักษ์ ต่อมาคือโรงพยาบาลพระมงกุฎ
ช่วงปี 2489-2494 จอมพล ป พิบูลสงครามได้เป็นเรี่ยวแรงร่วมกับประชาชน
ในการปฏิสังขรณ์วัดนี้ขึ้นมา พร้อมเปลี่ยนชื่อเป็นครั้งสุดท้ายคือ วัดอภัยทายาราม

โดยรื้อโบสถ์หลังเดิมลง ก่อสร้างเป็นแบบหินอ่อน สิ่งที่หลงเหลือมาในปัจจุบัน
มีเพียงใบเสมา บานประตู หน้าต่าง และพระประธานที่หม่อมเหม็นได้สร้างไว้
และสิ่งสำคัญชิ้นสุดท้ายที่ถูกผนึกติดไว้ในพระอุโบสถคือ แผ่นกระดานไม้สัก
ลงรักเขียนทองที่จารึกประวัติการสร้างและการเฉลิมวัดของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์

วัดอภัยทาบริการาม : วัดขบถชื่ออภัย

Create Date : 06 กุมภาพันธ์ 2556

Last Update : 8 กุมภาพันธ์ 2556 10:12:46 น.

3 comments

Counter : 2959 Pageviews.

อ่านแล้วก็เศร้าจังค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 7 กุมภาพันธ์ 2556 เวลา:14:49:18 น.

ใช้ Nikon นะคะ ตั้งค่า WB จากตัวกล้องค่ะ

เดี๋ยวมาอ่านใหม่อีกรอบนะคะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 8 กุมภาพันธ์ 2556 เวลา:14:49:59 น.

ตกสำรวจวัดนี้ค่ะ ไม่เคยได้ยินด้วย

ขอบคุณค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 8 กุมภาพันธ์ 2556 เวลา:19:19:24 น.