Heima ผลึกเพลงสงบงาม...ในอ้อมกอดของบ้านเกิด Heima ผลึกเพลงสงบงาม...ในอ้อมกอดของบ้านเกิด พล พะยาบ คอลัมน์อาทิตย์เธียเตอร์ มติชนรายวัน 25 พฤษภาคม 2551 ขณะกำลังตั้งท่าเขียนต้นฉบับสัปดาห์นี้... พาดหัวข่าวหนึ่งในหนังสือพิมพ์ทำให้ผู้เขียนต้องหยุดอ่านด้วยความสนใจเป็นพิเศษ เพราะมีแง่มุมเกี่ยวเนื่องกับหนังที่ตั้งใจจะเขียนพอดี เนื้อข่าวระบุว่าไอซ์แลนด์ได้รับการจัดอันดับเป็นประเทศที่มีความสงบสุขมากที่สุดในโลก จากการสำรวจของสถาบันจัดดัชนีความสงบสุขโลก (Global Peace Index) ประจำปี 2008 หนังเรื่อง Heima (2007) สะท้อนภาพความสงบสุขดังกล่าวได้อย่างดี อันที่จริง Heima ไม่ใช่หนังธรรมดาทั่วไป แต่เป็นหนังสารคดีที่มีรูปแบบของหนังคอนเสิร์ต โดยศิลปินหรือวงดนตรีต้นเรื่องคือ ซิเกอร์ รอส (Sigur Ros) วงโพสต์-ร็อคสัญชาติไอซ์แลนดิก ความพิเศษลำดับต่อมาคือ หนังคอนเสิร์ตเรื่องนี้ต่างจากหนังคอนเสิร์ตเรื่องอื่นๆ ตรงที่ไม่ได้เป็นบันทึกการทัวร์แสดงสดเต็มรูปแบบทั่วประเทศหรือรอบโลก แต่เป็นการตระเวนเล่นดนตรีตามชุมชนหรือสถานที่ห่างไกลรอบเกาะไอซ์แลนด์โดยไม่คิดค่าเข้าชมและไม่มีการบอกกล่าวล่วงหน้าให้เอิกเกริก ภาพวิวทิวทัศน์ ชุมชน และผู้คนจากสถานที่ต่างๆ นี่เองที่แสดงให้เห็นถึงความสุข สงบ และสวยงาม...ที่ปกคลุมทั่วดินแดนน้ำแข็งแห่งยุโรปเหนือ ขณะที่บทเพลงไหวว้าง-นิ่งลึกของซิเกอร์ รอส ร่วมสะกดผสานความรู้สึกนั้นสนิทแน่นเป็นหนึ่งเดียว หนังกำกับโดย ดีน เดอบลัวส์ นักทำหนังชาวแคนาเดียน เริ่มต้นบทบันทึกในเดือนกรกฎาคม ปี 2006 หลังจากซิเกอร์ รอส เสร็จสิ้นทัวร์คอนเสิร์ตรอบโลกโปรโมตอัลบั้ม Takk ตั้งแต่นิวซีแลนด์ถึงอเมริกาเหนือ พวกเขาเดินทางกลับบ้านเกิดแล้วใช้เวลา 2 สัปดาห์ ตระเวนเล่นฟรีคอนเสิร์ตโดยเดินทางไปเงียบๆ ตามเมืองเล็กๆ ชายทะเลรอบเกาะไอซ์แลนด์ ...เป็นที่มาของชื่อหนัง Heima ซึ่งแปลว่า “บ้าน” นัยว่าเป็นการย้อนคืนสู่จุดเริ่มต้นของพวกเขา ไม่ว่าจะในความหมายของสถานที่ หรือหมายถึงความธรรมดาสามัญซึ่งสูญเสียไปหลังจากชื่อเสียงความสำเร็จที่ถาโถมเข้ามาอย่างรวดเร็ว การแสดงสดแบบเรียบง่ายจัดขึ้นใน 6 เมือง ในสภาพแวดล้อมที่ต่างกันไป ไม่ว่าจะเป็นเวทีกลางเมืองกลางสายหมอก โรงงานปลาเฮอริ่งเก่าในเมืองอุตสาหกรรมประมงที่ถูกปล่อยร้างหลังจากไม่มีปลาในทะเล เวทีทุ่งหญ้าห้อมล้อมด้วยประติมากรรมหุ่นหน้าตาประหลาด ในหอประชุมขนาดเล็ก ร่วมเล่นกับวงดุริยางค์ประจำเมือง กับนักร้องเพลงสวด และเล่นดนตรีอะคุสติกบนที่ราบกลางเทือกเขาเพื่อประท้วงการสร้างเขื่อน (ปัจจุบันพื้นที่บริเวณนั้นจมอยู่ใต้น้ำแล้ว) มีคอนเสิร์ตเต็มรูปแบบ 2 ครั้ง ในกรุงเรคยาวิก และบนลานโล่งท่ามกลางป่าเขียวในหุบเขาแอสเบอร์กิ แถมด้วยภาพการเล่นดนตรีอย่างเป็นกันเองในหมู่เพื่อนและญาติพี่น้องในร้านอาหารของเมืองเล็กๆ แห่งหนึ่ง หนังเสนอภาพการแสดงดนตรีโดยแบ่งตามสถานที่ ทั้งที่มีผู้ชมและเล่นกันเองตามลำพัง ถ่ายทอดให้เห็นบรรยากาศอันเงียบสงบ รอยยิ้มประดับบนใบหน้าของผู้คนซึ่งมีทุกเพศวัยตั้งแต่เด็กจนถึงคนชรา จำนวนไม่น้อยอุ้มลูกจูงหลานราวกับมาร่วมในงานรื่นเริงประจำท้องถิ่น ภูมิทัศน์ของเมืองดูร่มเย็น บ้านเรือนสีสันสดใส เห็นเทือกภูโอบล้อมอยู่ไม่ไกล บนยอดเขาปกคลุมด้วยสีขาวของหิมะ พ้นขึ้นไปเป็นท้องฟ้าครึ้มคราม บ้างเป็นสีแดงส้มของพลบค่ำ บางครั้งพวกเขาอยู่ท่ามกลางธรรมชาติอย่างแท้จริง รอบทิศไร้สิ่งปลูกสร้าง หนังตัดสลับภาพการแสดงด้วยทัศนียภาพหลากหลายแห่งดินแดนชายทะเล ทั้งที่ราบเวิ้งว้างกว้างใหญ่ เห็นธารน้ำเล็กๆ รินไหล ทะเลสาบนิ่งสงบสะท้องเงา ภูเขาสีเทาทอดยาวสุดสายตา บ้างกางกั้นราวฉากแห่งเวทีธรรมชาติที่รองรับเวทีการแสดงของพวกเขาอีกชั้นหนึ่ง นอกจากองค์ประกอบด้านภาพ ทั้งภาพการแสดง ผู้คน และธรรมชาติซึ่งหลอมรวมเป็นหนึ่งเดียวแล้ว สิ่งสำคัญที่สุดคือบทเพลงของซิเกอร์ รอส ที่มีเอกลักษณ์อยู่ที่เสียงร้องแผดหวานล่องลอยของ จอน เบอร์กิสสัน คลอเคล้าด้วยเสียงดนตรีจากเครื่องดนตรีหลากชนิด ทั้งเปียโน ออร์แกน ชุดเครื่องสีประเภทไวโอลิน ชุดเครื่องเป่าที่เข้ามาช่วยเพิ่มสีสันในบางเพลง รวมไปถึงเสียงกังวานใสของเครื่องเคาะชื่อ “กลอคเค็นสปิล” ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่ขาดไม่ได้ในหลายบทเพลง ท่วงทำนองอ้อยส้อย-เร่งเร้าสอดผสานเรียบเรียงอย่างลงตัวและสวยงาม ราวถูกสะกดตรึงด้วยความรู้สึกโปร่งเบาดื่มด่ำ เมื่อบทเพลงดังกล่าวมาพบกับภาพอันสุขสงบงดงาม ประสบการณ์ทางความรู้สึกอันสุดวิเศษจึงเกิดขึ้นตามมา กระทั่งดินแดนน้ำแข็งอันไกลโพ้นค่อยๆ เคลื่อนเข้ามาอบอุ่นอยู่ในใจเรานี่เอง... ชมภาพ-ฟังเพลงจากเรื่อง Heima ที่นี่   Create Date : 09 กันยายน 2551 19 comments Last Update : 9 กันยายน 2551 13:05:38 น. Counter : 1970 Pageviews. Share Tweet

หนังทัศนียภาพ เรื่องอื่นๆ (เน้นแง่งามหรือความประทับใจที่มีต่อสถานที่อันเป็นฉากหลัง และเป็นองค์ประกอบสำคัญของหนัง) Into the Wild (2007) ของ ฌอน เพนน์ A Journey to Avebury (1971) นิราศแอฟบิวรี่ ของ ดีเรค จาร์มาน (Derek Jarman) Copper Tower (Medena veza, 1970) สุขนิยมบนเทือกเขาจากสโลวาเกีย The Buried Forest (Umoregi, 2005) มีเรื่องไหนอีกบ้าง   โดย: แค่เพียงรู้สึกสุขใจ 9 กันยายน 2551 1:07:34 น.

Vozvrashcheniye (The Return, 2003) Spring, Summer, Fall, Winter... and Spring (2003) Brokeback Mountain (2005)   โดย: renton_renton 9 กันยายน 2551 3:02:02 น.

อื้อหืมม มีแต่หนังงามๆ ส่วนผมเหมือนช่วงนี้จะได้เจอแต่หนังทรามๆ (ฮา) ไม่นับเรื่องล่าสุดอย่าง สุกี้ยากี้ฯ นะ   โดย: nanoguy IP: 125.24.179.136 9 กันยายน 2551 5:05:36 น.

***ผ่านมา...ทักทาย...ให้หาย...คิดถึง นิดนึง...ได้แอบ...แวะมา...มองหา สวัสดีค่ะ มีความสุขมาก ๆ กับการทำงานวันที่สองด้วยนะคะ ***   โดย: หน่อยอิง 9 กันยายน 2551 8:33:17 น.

สร้าง Comment ง่ายๆ ด้วยตัวคุณเอง..คลิ๊กที่นี่ เราพลาดบ๊อกดีดีแบบนี้ไปได้อย่างไรกันค่ะ ว่าแล้วก็ขออนุญาตแอคเฟรนลิงค์นะคะ แหล่มมากๆ โดนใจ   โดย: อุ้มสี 9 กันยายน 2551 8:46:03 น.

ภาพสวยจนอยากดูมากๆ เลยค่ะ   โดย: แพนด้ามหาภัย 9 กันยายน 2551 12:17:05 น.

โอ๊ย มาบล็อกนี้เจอ Spring อีก หลอนนน 555   โดย: merveillesxx 10 กันยายน 2551 4:50:45 น.

เรื่องนี้อ่านแล้วอยากดูชมเป็นที่สุด ผมชอบบรรดาหนังภาพสวยของเทอร์เรน มาลิคทุกเรื่องครับ (ว่าแต่ดูเรื่องโลกใหม่รึยัง)   โดย: beerled IP: 203.154.188.177 10 กันยายน 2551 14:38:17 น.

ยังไม่ได้ดู Into The Wild เลย Sigur Ros เป็นอีกวงหนึ่งที่ผมชอบครับ จำได้ว่าเคยอ่านบทความนี้ของคุณแล้วในมติชน แล้วก็เพิ่งจับต้นชนปลายได้ว่าคุณคือคนเดียวกับ พล พะยาบในมติชนนี่เอง ทุกวันอาทิตย์หลังจากนอนตื่นสาย ก็จะคว้ามติชนมาเปิดอ่านคอลัมน์ของคุณก่อนเป็นอย่างแรกเลยครับ ติดตามมาตลอด   โดย: เอกเช้า IP: 124.122.153.28 10 กันยายน 2551 22:54:22 น.

ชมภาพงาม ๆ ฟังเพลงเพราะ ๆ ทำให้สุขภาพจิตดี   โดย: yawaiam IP: 118.172.167.239 10 กันยายน 2551 22:56:51 น.

อ่านที่พี่ไปโพสในบล็อกผมแล้วก็เซ็ง+เศร้าครับ เมื่อวานผมเจอโฆษณาของกระทรวงวัฒนธรรมตัวใหม่ในช่อง NBT เป็นโครงการใหม่ (ที่น่าจะงอกดอกออกผลมาจากกรณี GTA อย่างไม่ต้องสงสัย) นั่นคือ "90 วัน ลูกหลานไทยพ้นภัยเกม" - -*   โดย: nanoguy IP: 125.24.134.20 11 กันยายน 2551 20:40:56 น.

อยากดู Into the wild ของมิสเตอร์เพนน์มากครับ ดีวีดีออกหรือยังหนอ อยากให้พี่เขียนถึงเรื่อง Y tu mama tambien จริงๆ วันก่อนเช่ามานั่งดูแล้วชอบสุดๆเลยครับ   โดย: jonykeano 14 กันยายน 2551 0:33:03 น.

ไม่ได้เป็นสมาชิกแต่อยาก comment ค่ะ นึกภาพเอาเองแล้วกันนะคะ - My Own Private Idaho - The Motorcycle Diaries   โดย: pocye IP: 124.120.17.228 15 กันยายน 2551 1:16:23 น.

ขอโทษนะคะ แต่จากความพยายาม search หาใน google ดูเหมือนคุณจะเป็นคนเดียวที่น่าจะตอบคำถามหนูได้ จาก blog เพลงประกอบหนังไทย...ในความทรงจำ คุณเขียนถึง ... 13.ไม่ใช่เพลงประกอบ แต่เป็นดนตรีประกอบที่เพราะมาก อยู่ในซีเควนซ์บทสรุปของหนังสะท้อนภาพคนรุ่นใหม่ ซึ่งหาไม่ได้ง่ายนักในหนังไทย แล้วเฉลยว่า 13. ดนตรีประกอบจากเรื่อง Fake โกหกทั้งเพ ใช่เลยค่ะ ดนตรีประกอบที่หนูตามหา แต่ไม่รู้จะหาได้จากไหน เวลาอยากฟังหนูก็จะเปิดหนังแล้วเลื่อนไปตอนบทสรุป คุณช่วยบอกได้ไหมคะว่าจะหาฟังได้จากที่ไหน แล้วหนูจะเข้ามาอ่านคำตอบนะคะ   โดย: pocye IP: 124.120.17.228 15 กันยายน 2551 1:22:15 น.

ทุกคนที่แวะมาครับ ตอบ beerled The New World ยังไม่ได้ดูครับ วันก่อนดู The Thin Red Line อีกรอบทางเคเบิล สุดยอดมาก สมัยที่ได้ดูเมื่อสิบปีก่อน ยังงงๆ เบลอๆ ไม่ค่อยเข้าใจเท่าไหร่ ตอบ เอกเช้า ดีใจที่แวะมาครับ ตอบ nanoguy 555 ตอบ jonykeano เคยอ่าน อ.ธเนศ วงศ์ยานนาวา เขียนถึง Y tu เมื่อนานมาแล้ว ทึ่งในมุมมองจนผมไม่เขียนจะดีกว่า ไม่รู้ในหนังสือเล่มใหม่ของอาจารย์รวมเรื่องนี้ไว้ด้วยหรือเปล่า ตอบ pocye เพลง Fake คงหาไม่ได้ครับ แต่ผมใช้โปรแกรมอัดเสียงจากแผ่นหนัง เสียงไม่ชัดนัก ถ้าสนใจก็โหลด ที่นี่ เลย (คลิกขวา save target as)   โดย: แค่เพียงรู้สึกสุขใจ 15 กันยายน 2551 14:51:10 น.

ขอบคุณมากนะคะ ต่อไปก็ไม่ต้องเปิดฟังจากหนังแล้ว^^ หนูชอบดูหนังถึงไม่มีโอกาสได้ดูกว้างเท่าคุณ แต่ก็จะมาติดตามอ่าน blog เรื่อยๆค่ะ รู้สึกเหมือนได้เปิดสู่โลกกว้างมากขึ้น * หมายเหตุ * พล พะยาบ มาจากภาพยนตร์หรือเปล่าคะ?   โดย: pocye IP: 124.120.11.183 16 กันยายน 2551 0:35:50 น.

ถึงว่าล่ะอัลบั้มล่าสุดของ Sigur Ros ถึงดูเรียบง่ายและอ่อนหวานมาก ๆ   โดย: ShadowServant 16 กันยายน 2551 2:42:00 น.

ละลาย ละลาย   โดย: ม่วน IP: 125.24.194.129 16 กันยายน 2551 20:40:04 น.

ตอบ pocye ใช่ครับ   โดย: แค่เพียงรู้สึกสุขใจ 22 กันยายน 2551 6:20:59 น.