แล้วนิ่วก็จะไม่ทำให้หน้านิ่วอีก
“นิ่ว” คือความทรมานอันแสนสาหัส หลายๆ คนเชื่อว่าสาเหตุมาจากการอั้นปัสสาวะเอาไว้นาน ๆ แต่ความจริงแล้วนั่นไม่ใช่เลย เช่นกันอาการขับปัสสาวะไม่สะดวก ก็ไม่ใช่อาการเดียวที่ผู้ป่วยโรคนิ่วเป็น แค่ปวดท้องก็เป็นอาการของนิ่วแล้ว เพียงแต่มันเป็นการปวดที่แสนทรมาน
ระบบทางเดินปัสสาวะประกอบด้วยไต 2 ข้างทำหน้าที่สร้างปัสสาวะ โดยจะกรองและขับสารหลายชนิดออกมา รวมทั้งเกลือแร่บางอย่างที่มีมากเกินไปด้วย บางครั้งความผิดปรกติของการกำจัดส่วนเกินเหล่านี้ เป็นเหตุให้เกิดโรคบางชนิดขึ้น โรคนั้นคือ “นิ่ว” นั่นเอง
สาเหตุหลักของนิ่ว คือการดื่มน้ำในปริมาณน้อยกว่าความต้องการของร่างกาย ส่งผลให้ปัสสาวะมีความเข้มข้นเกินพอดีจนส่งผลให้เกิดโรค
“โรคนิ่วมันเกิดจากการตกผลึกตกตะกอนของปัสสาวะในไต ทำให้เกิดเป็นเม็ดนิ่วขึ้นมาซึ่งมันก็เกิดได้หลายๆ สาเหตุ” ดร.ภาณุ ธัญจพัทธ์กุล กล่าว
ที่พบได้บ่อยๆ คือ คนที่ทานน้ำค่อนข้างน้อยทำให้ปัสสาวะมีความเข้มข้นเยอะ จึงเกิดการตกตะกอนขึ้น อีกสาเหตุหนึ่งก็คือ คนไข้บางกลุ่มมีการผลิตปัสสาวะที่ทำให้เกิดโรคนิ่วได้ง่าย อาหารการกินก็มีส่วน เช่นคนที่ทานอาหารมีโปรตีนค่อนข้างมาก พบว่ามีโอกาสเกิดโรคนิ่วได้มากกว่า เป็นต้น
ผู้ป่วยโรคนิ่วไม่ได้มาด้วยอาการปัสสาวะไม่ออกทุกราย บางรายมาด้วยอาการปวดท้อง ซึ่งอาการปวดเพราะโรคนิ่วแบบนี้ เป็นผลกระทบจากความผิดปรกติที่เกิดขึ้นในระบบปัสสาวะ เพราะฉะนั้นถึงแม้จะเป็นแค่อาการปวดท้อง แต่ภายใต้อาการปวดท้องนั้นมีอันตรายเคลือบแฝงมาด้วย คุณหมอภาณุอธิบายให้เห็นภาพว่า ท่อที่วิ่งได้ตามปรกติ เวลามีอะไรไปอุดจนเกิดการสะสมปุ๊บก็จะบวมขึ้น พอมันบวมขึ้นก็ไปผลักดันอวัยวะอื่นให้กระทบกระเทือน ถ้าของอะไรที่มันอยู่ในกรอบของมันอยู่แล้ว แล้วเริ่มบวมจนไปเบียดชิ้นอื่น ก็ทำให้เจ้าของร่างกายเริ่มอยู่แบบไม่สบายแล้ว โดยสำแดงเดชออกมาด้วยการปวดท้องนั่นเอง
“คนไข้ที่เป็นนิ่วส่วนมากมาด้วยอาการปวดท้อง-ปวดหลัง ขึ้นอยู่กับตำแหน่งของนิ่วด้วย ถ้ามีนิ่วบริเวณไตก็มาด้วยอาการปวดหลัง ปัสสาวะอาจจะมีเม็ดเลือดแดงปน ถ้านิ่วอยู่บริเวณที่ต่ำลงมาก็อาจจะมาด้วยอาการปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะคล้ายๆ จะไม่สุด มีปวดร้าวไปที่อัณฑะได้” หมอผู้เชี่ยวชาญจากศูนย์ไตเสริม
การวินิจฉัยว่าเป็นโรคนิ่วหรือไม่นั้น ทำได้โดยการเจาะเลือด เพื่อดูการทำงานของไตโดยรวมว่าสามารถฉีดสีได้หรือไม่ หลังจากนั้นก็ฉีดสีเข้าไป ไตซึ่งมีหน้าที่ขับของเสียหรือสารออกจากร่างกาย ก็จะขับสีออกมามีลักษณะเป็นสีไหลลงมาในกรวยไตทั้ง 2 ข้างในกรณีที่เป็นปรกติ “มันทำให้เราเห็นลักษณะของกรวยไต ท่อไตได้ชัดเจนขึ้น เราถ่ายภาพเป็นชุดๆ ทุก 5, 10, 15 นาที ถ้าเป็นนิ่วก็อาจจะมีการทำงานของไตที่ผิดปรกติไป ในกรณีที่มีการอุดตันอยู่ก็อาจจะทำให้ไตข้างนั้น ทำงานช้ากว่าไตอีกข้างหนึ่ง หรือว่าไหลลงมาแล้วมีลักษณะมาอุดตันที่จุดใดจุดหนึ่ง” นายแพทย์คนเก่งอธิบาย “จุดใดจุดหนึ่ง” นั้นจะตรงกับตำแหน่งนิ่ว นั่นอธิบายได้ว่าทำไมผลการ X-Ray ฉีดสีจึงบ่งบอกว่าผู้ป่วยเป็นนิ่วได้ นอกจากนี้ยังบอกตำแหน่งของก้อนนิ่วก้อนนั้นได้อีกด้วย ช่วยอำนวยความสะดวกในการรักษาได้มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการใช้พลังงานคลื่นเสียงหรือ Shock Wave สลายให้ก้อนนิ่วแตกตัว
“การ Shock Wave จริง ๆ คือการใช้พลังงานจากภายนอกรวมเป็นคลื่น เพื่อไปกระทบบริเวณที่เป็นนิ่ว ทำให้เกิดการแตกเป็นผลึกเม็ดเล็กๆ เพื่อที่จะได้สามารถไหลลงมาได้ในท่อไตที่มีขนาดค่อนข้างเล็กได้” นพ.ภาณุอธิบายถึงวิธีการรักษา
เพราะฉะนั้นนิ่วก้อนใหญ่ ๆ โอกาสที่จะหลุดออกมาจึงค่อนข้างน้อย การรักษาด้วยวิธีนี้แม้สะดวกเพียงใด แต่ก็จำกัดแค่การใช้สลายนิ่วที่มีขนาดไม่ใหญ่นักเท่านั้น ซึ่งหลังจากที่ยิงสลายนิ่วให้เป็นก้อนเล็ก ๆหรือเป็นผงที่ละเอียดแล้ว แพทย์จะให้คนไข้ดื่มน้ำมากๆ แล้วขับออกมาทางปัสสาวะได้เองโดยที่ไม่ต้องทำการผ่าตัด อย่างไรก็ดีการรักษาด้วยวิธีนี้ผู้ป่วยอาจจะต้องทนความเจ็บปวด จากการถูกรังสีพุ่งเข้ากระแทกสลายนิ่วสักหน่อย ซึ่งแพทย์ก็จะใช้ความแรงในระดับต่ำๆ ก่อน เพื่อให้คนไข้คุ้นเคย ก่อนจะเร่งความแรงขึ้นเรื่อยๆ เพื่อการสลายนิ่วจะได้เต็มไปด้วยประสิทธิภาพ
“โดยทั่วไป เราฉีดยาแก้ปวดให้ แล้วค่อยๆ เพิ่มความแรงของการยิงช้าๆ เพื่อให้คนไข้ค่อยๆ ปรับตัวทนต่อความแรงได้ แต่สำหรับรายที่ทนต่อความแรงไม่ได้ เราก็อาจจะพิจารณาให้คุณหมอดมยามาช่วยดมยาสลบให้เค้าหลับไปเลย เราจะได้ใช้ความแรงยิงได้อย่างเต็มที่เพื่อให้นิ่วมันแตกได้ง่าย” นพ.ภาณุอธิบาย
อย่างไรก็ตาม “นิ่ว” เมื่อหายไปแล้ว ใช่ว่าจะกลับมาเป็นไม่ได้อีก นพ.ภาณุจึงฝากข้อคิดไว้ว่า “แนะนำให้ออกกำลังกาย ตรวจสุขภาพประจำปีอย่างต่อเนื่อง คอยดูเป็นระยะๆ ไม่ให้นิ่วเกิดซ้ำ ทานน้ำมากๆ ควบคุมเรื่องอาหารการกิน ดื่มน้ำรสเปรี้ยวบ่อย ๆ รวมถึงอาจจะตรวจปัสสาวะปีละครั้งด้วยครับ”
เรื่องโดย พรชัย พงษ์สุกิจวัฒน์ ที่มา : //www.homeandi.com
สารบัญ สุขภาพ
Create Date : 28 กันยายน 2551 |
|
0 comments |
Last Update : 18 มีนาคม 2554 17:07:07 น. |
Counter : 1021 Pageviews. |
|
|
|