ม่อจื๊อ (จีน: 墨子; พินอิน: Mòzǐ; เวด-ไจลส์: Mo Tzu) (พ.ศ. 74-พ.ศ. 153) เป็นนักปรัชญาชาวจีน นับได้ว่าเป็นคู่แข่งผู้หนึ่งของขงจื๊อ

หลักคำสอนของม่อจื๊ออยู่ในหนังสือที่มีชื่อเดียวกับชื่อของเขา คือ ม่อจื๊อ ประกอบด้วยข้อเขียน 53 บท เป็นทั้งข้อเขียนของเขาเองและที่สานุศิษย์ช่วยกันเรียบเรียงต่อเติม

และมามีอิทธิพลเหนือชาวจีนหลังจากที่เขาตายไปแล้วประมาณ 500 ปี

ม่อจื๊อ มีชื่อจริงว่า ม่อ ตี่ (墨翟 Mo Di) สถานที่เกิดไม่แน่นอน บ้างก็ว่ามาจากแคว้นสุ้ง (ปัจจุบันอยูระหว่างมณฑลโฮนานและมณฑลซานตุง) บ้างก็ว่ามาจากแคว้นเดียวกับขงจื๊อ คือมาจากแคว้นลู

แนวความคิดของม่อจื๊อ เป็นปฏิปักษ์อย่างรุนแรงต่อแนวความคิดของขงจื๊ออย่างเห็นได้ชัด ถึงแม้ว่าความต้องการที่เหมือนกันคือ

เพื่อปรับปรุงให้สังคมดีขึ้น แต่ม่อจื๊อไม่นิยมวิธีการของขงจื๊อ โดยโจมตีว่า "เป็นวิธีการที่ไม่ได้ผลและเสียเวลา"

ม่อจื๊อเน้นถึง ประโยชน์และความใช้ได้ของขนบธรรมเนียมประเพณีมากกว่าจะต้องยึดถือตามขงจื๊อทั้งหมด เชื่อในความเป็นไปของโลกหน้า สนับสนุนให้มนุษย์มีความรักซึ่งกันและกัน

เขาเชื่อความรักโดยไม่จำกัดเชื้อชาติ วรรรณะ ชนชั้น หรือความยากดีมีจน และประณามการทำสงคราม

ความแตกต่างระหว่างแนวความคิดของขงจื๊อกับม่อจื๊อนี้

ทำให้ขงจื๊อได้รับขนานนามว่า "เป็นนักประมวลขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีมาใช้"

แต่ม่อจื๊อเป็น "นักวิจารณ์ นักติชม"

นอกจากนี้ม่อจื๊อยังได้รับการยกย่องว่า เป็นผู้นำความรู้ทางด้านตรรกวิทยาเข้ามาใช้ในจีนเป็นคนแรก

เกี่ยวกับตำแหน่งผู้ปกครองม่อจื๊อมีความเห็นว่า

"ผู้ปกครองควรได้ตำแหน่งเพราะความดีและความสามารถส่วนตัว มากกว่าได้มาโดยการสืบตำแหน่ง ถ้าผู้ปกครองไม่มีความสามารถก็ควรจะยกตำแหน่งนี้ให้ที่ปรึกษาจะดีกว่า"


ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี


สวัสดิ์สิริธีววาร สิริมานรมณีย์นะคะ