สมเด็จพระจักรพรรดินีเสิ้ยวติ้งจิง





พระนางเยเฮ่อน่าลาขณะดำรงเป็นสมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวติ้งจิง





พระนางเยเฮอนารา ขณะดำรงเป็นสมเด็จพระพันปีหลวงหรงยู่
ทรงฉายพระรูปพร้อมเหล่าขันที



เยเฮ่อน่าลา สมเด็จพระจักรพรรดินีเสิ้ยวติ้งจิง (จีน:孝定景皇后叶赫那拉氏) พระองค์ทรงเป็นที่รู้จักในพระนาม สมเด็จพระพันปีหลวงหรงยู่ (จีน:隆裕皇后) (พระนามเดิม:จิงเฟิน 靜芬) (พ.ศ. 2406 - พ.ศ. 2456) พระนางหรงยู่ทรงเป็นพระมเหสีในจักรพรรดิกวางซวีแห่งจีน สมัยราชวงศ์ชิง

พระนางทรงมาจากเผ่าแมนจู เยเฮ่อน่าลา และพระองค์ยังทรงเป็นพระญาติกับจักรพรรดิกวางซวี ผู้ซึ่งครองราชสมบัติตั้งแต่ พ.ศ. 2418 ถึง พ.ศ. 2451 พระนางทรงเป็นพระนัดดาในซูสีไทเฮา พระนางทรงไม่มีพระโอรสธิดา

พระนางทรงเป็นบุคคลสำคัญจากการเป็นตัวแทน ในการลงนามสละราชบัลลังก์ของจักรพรรดิผู่อี๋ เมื่อยังทรงพระเยาว์ในปี พ.ศ. 2454 นับเป็นการสิ้นสุดระบอบกษัตริย์ในประเทศจีนที่ยืนยาวมากว่า 2,000 ปี


พระราชประวัติ

พระนางเยเฮ่อน่าลาทรงถูกเลือกเป็นพระมเหสีโดย ซูสีไทเฮาผู้เป็นพระปิตุจฉาของพระนาง เนื่องจากพระนางต้องการสร้างฐานอำนาจในเครือพระราชวงศ์ของพระนางให้ยิ่งใหญ่ พระนางเยเฮอนาราทรงอภิเษกสมรสกับจักรพรรดิกวางซวีในวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2432 และได้กลายเป็นพระจักรพรรดินีโดยทันทีหลังพระราชพิธีอภิเษกสมรส

พระนางซูสีไทเฮาทรงทำให้พระมเหสีและจักรพรรดิผิดพระทัยกัน เพื่อไม่ให้ทั้งสองพระองค์ร่วมมือกันต่อต้านพระนาง ดังเช่นในรัชสมัยจักรพรรดิถงจื้อ ที่ร่วมมือกับสมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเจ๋อ ทำการต่อต้านพระนาง

พระนางเยเฮ่อน่าราทรงเกลียดชัง และไม่สนพระทัยในจักรพรรรดิกวางซวี พระจักรพรรดิทรงโปรดสมเด็จพระมเหสีเจินแห่งเผ่าตาลาลา (ภาษาจีน:他他拉氏珍妃) พระนางเยเฮ่อน่าลาทรงให้ร้ายพระมเหสีเจิน โดยทรงเล่าเกินจริง เกี่ยวกับการเป็นกบฏของมเหสีเจินให้พระนางซูสีไทเฮาสดับฟัง

พระมเหสีเจินสนับสนุนให้สมเด็จพระจักรพรรดิ เรียกร้องการปกครองให้พระจักรพรรดิมีอำนาจสิทธิ์ขาดมากกว่านี้ พระมเหสีเจินทรงสนับสนุนการเมืองการปกครองระบอบใหม่ ในที่สุดพระนางซูสีไทเฮาทรงเป็นปริปักษ์กับมเหสีเจิน และทรงมีพระราชเสาวนีย์ให้ลงโทษเฆี่ยนตีและนำพระมเหสีไปจำขังไว้ที่พระตำหนักเย็น

หลังจากนั้นพระมเหสีเจิน ได้สนับสนุนจักรพรรดิอย่างลับๆ ให้ได้รับอำนาจการปกครองจากพระนางซูสีไทเฮา พระนางซูสีไทเฮาจึงมีพระราชเสาวนีย์ให้บรรดาขันทีเข้าจับพระมเหสีไปทิ้งลงบ่อน้ำนอกตำหนักหนิงเซี่ยจนสิ้นพระชนม์ ในขณะพระราชวงศ์กำลังจะเสด็จหนีไปซีอานเมื่อกองกำลังต่างชาติเข้ายึดปักกิ่ง

หลังจากการแผนการยึดอำนาจซูสีไทเฮาของจักรพรรดิกวางซวีประสบความล้มเหลว พระจักรพรรดิทรงถูกสั่งจองจำไว้ที่พระตำหนักกลางทะเลสาบ พระจักรพรรดินีเยเฮ่อน่าลาทรงทำหน้าที่สืบความเป็นอยู่และทุกอิริยาบถของจักรพรรดิและรายงานแก่พระนางซูสีไทเฮา

เมื่อพระจักรพรรดิกวางซวีและพระนางซูสีไทเฮาเสด็จสวรรคต พระนางได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระพันปีหรงยู่ อันมีความหมายว่า "ความเป็นมงคลและเจริญรุ่งเรือง"


สิ้นสุดพระราชวงศ์

ในขณะทรงดำรงเป็นพระพันปีหลวง พระนางเยเฮ่อน่าลาทรงรับจักรพรรดิซวนถง (จักรพรรดิผู่อี๋) มาเป็นพระโอรสเลี้ยงหลังจากจักรพรรดิกวางซวีเสด็จสวรรคตในปี พ.ศ. 2451 พระนางซูสีไทเฮาทรงดำรงเป็นผู้สำเร็จราชการจนพระนางสวรรคต

และเมื่อหรงยู่ทรงได้รับการยอมรับในพระยศพระพันปี ในทางทฤษฎีพระนางทรงมีความมุ่งมั่นที่สำคัญในการตัดสินใจ แต่ในภาคปฏิบัติพระนางทรงไม่มีความรู้ด้านการเมืองการปกครองไม่เหมือนซูสีไทเฮา

ในช่วงแรกราชสำนักตกอยู่ภายใต้อำนาจของไจ้เฟิง เจ้าชายชุนที่ 2 และจากนั้นตกอยู่ภายใต้อำนาจของหยวน ซื่อไข่ โดยพระนางอยู่ภายใต้การควบคุมของบุคคลทั้งสอง

ภายใต้คำแนะนำของหยวน ซื่อไข่ ในปี พ.ศ. 2454 พระพันปีหรงยู่จำต้องทรงลงพระนามาภิไธยประกาศการสละราชสมบัติของจักรพรรดิซวนถงพระชนมายุ 6 พรรษา ในขณะการจัดเตรียมฐานะของราชวงศ์ยังคงอยู่ต่อไปในพระราชวังต้องห้าม และยังคงรักษาทรัพย์สิน พระยศและบ่าวไพร่รับใช้

ในปี พ.ศ. 2455 ราชวงศ์ชิงได้ถูกล้มล้าง มีการก่อตั้งสาธารณรัฐจีน

เพียงไม่กี่วันของการสิ้นสุดราชวงศ์ชิง พระพันปีหรงยู่ทรงพระประชวรและสิ้นพระชนม์ที่ปักกิ่ง พระชนมายุ 44 พรรษา และพระนางทรงเป็นพระจักรพรรดินีแห่งจีนพระองค์เดียว ที่หีบพระศพได้ถูกย้ายจากพระราชวังต้องห้ามไปยังสุสานโดยทางรถไฟ

ในพระราชพิธีฝังพระศพ หลี่ หยวนหงรองประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐจีน ได้กล่าวสรรเสริญพระนางว่า "ทรงเป็นสตรีผู้ดีเลิศยิ่งท่างกลางสตรีทั้งปวง"



ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี



วุธวารศุภสวัสดิ์ โสมนัสสวัสดิ์วัฒนานะคะ