คำว่า "หย่งชุน" ในแบบอักษรจีนตัวย่อ




หย่งชุน (สำเนียงจีนกลาง) หรือ หวิ่งชุน หรือ เหวงช๊น (สำเนียงกวางตุ้ง) (อักษรจีนตัวเต็ม: 詠春, พินอิน: yǒng chūn, อังกฤษ: Wing Chun, Wing Tsun) เป็นศิลปะการต่อสู้จีนแขนงหนึ่งในแบบของกังฟู


ประวัติ

ตามตำนาน หย่งชุนเกิดขึ้นในยุคราชวงศ์ชิง หลังจากวัดเส้าหลินถูกเพลิงเผาไหม้จนวอดวาย 5 ปรมาจารย์อาวุโส (五祖) และบรรดาลูกศิษย์ (เช่น หง ซีกวน และ ปึง ซีเง็ก) ต่างแยกย้ายกระจัดกระจายออกไปตามเส้นทางของตนเอง แต่ก็ยังคงไว้ซึ่งอุดมการณ์ต้านชิงกู้หมิงอยู่

แม่ชีอื่อหมุ่ย (อู่เหมย) หนึ่งใน 5 ปรมาจารย์อาวุโส ได้อพยพไปจำศีลบนเขาไทซาน และที่นั่นนางได้คิดค้นศิลปะการต่อสู้แบบใหม่ขึ้น ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจากการเห็นการต่อสู้ ระหว่างนกกระเรียนกับสุนัขจิ้งจอก

โดยสุนัขจิ้งจอกได้พยายามโจมตีนกกระเรียนเป็นเส้นตรง แต่นกกระเรียนได้ป้องกันตัวเป็นวงกลม ทำให้สุนัขจิ้งจอกไม่อาจทำอะไรนกกระเรียนได้ (บางข้อมูลระบุว่าเป็นการต่อสู้ระหว่างนกกระเรียนกับงู) นางได้นำเอารูปแบบการต่อสู้แบบนี้มาพัฒนา จนเป็นรูปแบบใหม่ของกังฟูซึ่งแตกต่างจากกังฟูวัดเส้าหลินหรือเสี้ยวลิ้มยี่

จนกระทั่ง นางได้พบกับ เหยียน หย่งชุน สาวงามที่หนีภัยอันธพาลมาอาศัยอยู่ ณ เขาไทซานเช่นเดียวกัน นางได้สอนวิทยายุทธแบบใหม่นี้แก่เธอจนชำนาญ จนกระทั่งหย่งชุนได้นำเอาวิทยายุทธนี้ไปจัดการปราบอันธพาลได้สำเร็จ

และสามารถชนะ เหลียง ปอกเชา สามีของเธอซึ่งเป็นกังฟูวัดเส้าหลินได้อย่างราบคาบ ซึ่งสามีของเธอได้ตั้งชื่อนี้วิทยุยุทธนี้ว่า "หย่งชุน" ตามชื่อของภรรยาตัวเอง

จากนั้น เหลียง ปอกเชา ได้ฝึกฝนหย่งชุนจากภรรยาจนเชี่ยวชาญ และนำไปสอนแก่ เหลียง หล่านไกว ซึ่งต่อมา เหลียงหล่านไกว ก็เป็นผู้ที่เผยแพร่หย่งชุนนี้ให้กว้างขวางออกไป


รูปแบบ

มวยหย่งชุน แตกต่างจากกังฟูแบบอื่นอย่างชัดเจน เป็นมวยที่ไม่ต้องใช้พละกำลังหรือแรงกายมากนัก เหมาะสมกับสรีระของผู้หญิง ที่แรงกายอ่อนกว่าผู้ชาย แต่เน้นในการป้องกันตัวและจู่โจมในระยะสั้นแบบรวดเร็ว มีวิธีการยืนเท้าที่แคบ

หย่งชุน ได้ถูกถ่ายทอดต่อมาในรุ่นต่อรุ่น จนกระทั่งมาถึงรุ่นของ ฉั่น หว่าซุน และ หยิปหมั่น โดยเฉพาะหยิปหมั่นที่เป็นผู้ที่ทำให้หย่งชุนโด่งดังเป็นที่รู้จักในระดับสากล

ด้วยความที่เป็นผู้ถ่ายทอดวิชานี้ให้แก่ บรูซ ลี ซึ่งต่อมากลายเป็นนักแสดงแอ็คชั่นที่มีชื่อเสียงระดับโลก โดยมีศิลปะการป้องกันตัวแบบที่เจ้าตัวคิดค้นขึ้นมา ที่เรียกว่า "จีทคุนโด้" เป็นเอกลักษณ์ ซึ่งบรูซ ลี ได้ยอมรับว่าพื้นฐานของจีทคุนโด้นำมาจากหย่งชุนนี่เอง


ในประเทศไทย

หย่งชุนในประเทศไทย เริ่มต้นขึ้นในปี พ.ศ. 2531 ซึ่งชาวไทยคนแรกที่นำมาฝึกสอน คือ อนันต์ ทินะพงศ์ ที่เรียนวิชานี้ที่สหรัฐอเมริกา จาก จู เสาไหล่ หรือ โรเบิร์ต ชู ผู้ซึ่งเป็นศิษย์ของ เจวียง ฮอกกิ่น ผู้ซึ่งเป็นศิษย์โดยตรงของหยิปหมั่น โดยเปิดสอนเริ่มแรกอย่างไม่คิดค่าเล่าเรียนที่สวนลุมพินี


ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี


วุธวารศุภสวัสดิ์ มนัสช่วงโชติโชนฉายฉานนะคะ