ส่วนตระกูลมู่หรง (慕容) หันกลับไปยึดดินแดนเหอเป่ย เหลียวหนิง และซานซีสถาปนาแคว้นโฮ่วเอี้ยน (后燕) และ ซีเอี้ยน (西燕) ในปี 384 ต่อมาแคว้นซีเอี้ยนถูกแคว้นโฮ่วเอี้ยนล้มล้างในปี 394

จากนั้นโฮ่วเอี้ยนถูกแทนที่โดยเป่ยเอี้ยน (北燕) ในปี 407 ซึ่งภายหลังถูกกวาดล้างโดยวุ่ยเหนือ (北魏) ในปี 436 ส่วนหนันเอี้ยน (南燕) นั้น ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 398 ในแถบซานตงในปัจจุบัน และถูกล้มล้างโดยจิ้นตะวันออกในปี 410

ปี 402 ราชวงศ์จิ้นตะวันออกที่อยู่ทางตอนใต้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองครั้งใหญ่ หวนเซวียน (桓玄) ผู้กุมอำนาจทางทหารยึดเมืองหลวงเจี้ยนคังไว้ได้ ปลดจิ้นอันตี้ (晋安帝) จากบัลลังก์ สถาปนาตนขึ้นเป็นใหญ่

ต่อมาปี 404 หลิวอี้ว์ (刘裕) บุกยึดเมืองหลวงกลับคืนมาได้ ประหารหวนเซวียนและพรรคพวก ช่วงเวลาของการโรมรันพันตูกันอยู่นั้น หลิวเฉียวจ้ง (刘谯纵) นายทัพที่ดูแลเมืองอี้โจว (益州) ฉวยโอกาสหันมาบุกเมืองเฉิงตู ตั้งตนเป็นอ๋อง สถาปนาแคว้นซีสู (西蜀)

จากนั้นหลิวอี้ว์แห่งจิ้นตะวันออกใช้เวลา 9 ปี (405-413) เข้าปราบซีสูจนเป็นผลสำเร็จ เฉียวจ้งสิ้น แคว้นซีสูกลับคืนสู่จิ้นตะวันออก


แคว้นเซี่ย (夏) ก่อตั้งโดยเฮ่อเหลียนป๋อป๋อ (赫连勃勃) จากชนเผ่าซงหนู (匈奴) ในปี 407 (เดิมอาศัยอยู่บริเวณมองโกเลียใน) หลังจากจิ้นตะวันออกเข้ากวาดล้างแคว้นโฮ่วฉิน ในปี 417 ป๋อป๋อเข้าโจมตีทัพจิ้นแตกพ่าย ยึดนครฉางอานไว้ได้

ต่อมาในปี 431 ปราบแคว้นซีฉินลงได้ แต่สุดท้ายถูกโจมตีโดยชนเผ่าเร่ร่อนถู่อี้ว์หุน (吐谷浑) แว่นแคว้นล่มสลาย

ในสมัยสามก๊ก ชนเผ่าถั้วป๋าเซียนเปย (拓跋) หรือเซียนเปยเหนือ* ซึ่งมีลี่เวย (力微) เป็นหัวหน้าเผ่าได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานในเขตแคว้นของก๊กวุ่ย (โจโฉ)

ต่อมาในปี 314 ชนรุ่นหลังของลี่เวย สถาปนาแคว้นไต้ (代) ปี 376 ฝูเจียนแห่งแคว้นเฉียนฉินยกทัพปราบแคว้นไต้ จากนั้นจัดส่งสืออี้เจี้ยน(什翼健) ที่เป็นเจ้าแคว้นให้ไปศึกษาไท่เสียว์ (太学) (ว่าด้วยการบริหารและการปกครอง เป็นศาสตร์ความรู้ขั้นสูงสำหรับชนชั้นผู้ปกครองในสมัยนั้น)

หลังจากการศึกที่เฝยสุ่ย (肥水之战) แคว้นเฉียนฉินล่มสลาย หลานชายของสืออี้เจี้ยนวัย 14 ปี ซึ่งเติบโตมาในทุ่งหญ้าทางตอนเหนือ ได้นำพาผู้คนในชนเผ่าของตนก่อตั้งแคว้นไต้ขึ้นมาอีกครั้งในปี 386 ภายหลังเรียกกันว่า เป่ยวุ่ย (北魏) หรือวุ่ยเหนือ

ต่อมาในปี 396 วุ่ยเหนือล้มล้างโฮ่วเอี้ยน (后燕) ครอบครองภาคเหนือของจีน เมื่อถึงรัชกาลไท่อู่ตี้ (太武帝) ก็ได้สืบทอดปณิธานการรวมแผ่นดินต่อมา ในปี 427 ปราบแคว้นเซี่ย (夏) ปี 432 ล้างดินแดนเหลียวตงแคว้นเป่ยเอี้ยน (北燕)

ปี 439 ปราบเป่ยเหลียง (北凉) และชนเผ่าต่าง ๆ ที่เหลือ นับจากนั้น ฉากสงครามแห่งความแตกแยกวุ่นวาย สงครามตะลุมบอนหมู่ทางภาคเหนือที่กินเวลายาวนานมากว่า 130 ปีก็ได้จบสิ้นลง ดินแดนภาคเหนือกลับคืนเป็นหนึ่งเดียวกันอีกครั้ง ยุคแห่งสงครามแก่งแย่งของห้าชนเผ่าเป็นอันจบสิ้นลง

ยุค 16 แคว้นถึงแม้ว่าจะเป็นยุคสมัยที่เต็มไปด้วยความแตกแยกวุ่นวาย แต่ก็ได้ส่งผลต่อวิวัฒนาการทางประวัติศาสตร์ชาติจีนอย่างใหญ่หลวง

กลุ่มชนเผ่าที่เคยอาศัยในเขตแดนห่างไกล ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันตกของจีน ได้เข้ามาเป็นใหญ่ในดินแดนภาคกลางหรือจงหยวน ที่เดิมเคยปกครองโดยชาวฮั่นมาโดยตลอด

เกิดการหลอมกลืนทางสายเลือดและวัฒนธรรม นอกจากนี้ ในแง่การปกครองแล้ว ยังเป็นถือนิมิตใหม่ในการจัดการปัญหาข้อขัดแย้งระหว่างชนเผ่าและชนชั้น

เมื่อผ่านการลองผิดลองถูก มีสำเร็จและล้มเหลว ประสบการณ์ของพวกเขาเหล่านั้น ได้กลายเป็นบทเรียนสำคัญต่อการปฏิรูปการปกครองในยุคต่อมา







ขอบคุณ ผู้จัดการออนไลน์


สิริสวัสดิ์โสรวารค่ะ