การสร้างสรรค์เนื้อหาสาระแห่งวรรณกรรมในโลกยุคใหม่
5 กุมภาพันธ์ 2561
ผมมีโอกาสไปอบรมที่สมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย ในหัวข้อ การเขียน Content สู่การสร้างสรรค์อำนาจของวรรณกรรม เมื่อวันที่ 27-28 มกราคม 2561 ที่ผ่านมา ผมจึงขอจับประเด็นสำคัญที่ได้รับจากการอบรมในครั้งนี้มาเขียนนำเสนอให้ท่านที่สนใจ เพื่อที่จะได้เป็นประโยชน์สำหรับทุกท่านด้วย
(รายละเอียดจากการอบรมในครั้งนี้ ผมจดเป็นบันทึกช่วยจำย่อ (จดเลคเชอร์) แล้วจึงนำมาเรียบเรียงใหม่ ดังนั้นถ้ามีรายละเอียดประการใดที่ผิดพลาด หรือคาดเคลื่อนไปจากความเป็นจริง ผมก็ต้องขออภัยมา ณโอกาสนี้ด้วยครับ ขอบคุณมากครับ)
สำหรับในหัวข้อนี้มีชื่อเต็มๆ ว่า วัฒนธรรมสำนึกและนิยามของกาลเวลา สู่กระบวนการสร้างสรรค์เนื้อหาสาระแห่งวรรณกรรมในโลกยุคใหม่ อภิปรายโดย นายกสมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย อาจารย์ตั๊ม กนกวลี พจนปกรณ์
-ปัจจุบันสมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทยมีวัตถุประสงค์ อยากให้นักเขียนแลกเปลี่ยนประสบการณ์การอ่านการเขียนร่วมกัน โดยเราจะไม่ทอดทิ้งใครไว้เบื้องหลัง
-งานเขียนทุกแนวมีดีอยู่ในตัว อยู่ที่ผู้อ่านอ่านแล้วจะได้รับอะไร? ได้ประโยชน์อะไร? จากการอ่านงานเขียนชิ้นนั้นๆ
-ทุกวันนี้ต้องยอมรับว่าเรื่องของการอ่านการเขียนเปลี่ยนแปลงไปมาก จากเดิมที่ต้องมีสำนักพิมพ์คอยจัดพิมพ์ , ต้องมีบรรณาธิการคอยดูแลให้คำแนะนำ , มีฝ่ายพิสูจน์อักษรและจัดรูปเล่มให้ ฯลฯ แต่เมื่อเปลี่ยนแปลงเป็นระบบดิจิทัลก็กลายเป็นว่าตัดกระบวนการตรงกลางออกไป จึงเหลือแค่นักเขียนที่สื่อสารโดยตรงถึงผู้อ่านได้เลย
-ดังนั้นจึงเกิดคำถามขึ้นว่า แล้วในยุคดิจิทัลนี้งานเขียนเขาแข่งขันกันในจุดไหน? ซึ่งคำตอบก็คือเนื้อเรื่องนั้นเอง คอนเทนต์ใครดีกว่า เนื้อหาใครโดนใจกว่า งานของคนนั้นก็จะขายได้
-การหาเนื้อหามาเขียนนั้นสำคัญมาก ผู้ที่เป็นนักเขียนจะต้องรู้เรื่องราวรอบตัว ต้องรู้ว่าในวันนี้สังคมต้องการอะไร? รู้ว่าในวันนี้สังคมเกลียดชังอะไร? เรื่องความถูกต้องกำลังถูกคุ้ยเขื่ยใช่ไหม? เรื่องศักดิ์ศรีของสังคมคืออะไร? ความเสียเปรียบทางสังคมอยู่ที่คนกลุ่มไหน? ยังมีความรุนแรงอยู่ใช่ไหม? ฯลฯ
-สิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัวเราสามารถนำมาเขียนเป็นคอนเทนต์ได้หมด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสังคม การเมือง การปกครอง สิทธิเสรีภาพต่างๆ ฯลฯ
-แต่ถ้าอยากเขียนคอนเทนต์ที่มีความเป็นสากล ก็ต้องเขียนถึงประเด็นที่ทั่วโลกกำลังสนใจอยู่ในขณะนี้
-สิ่งที่นักเขียนควรหลีกเลี่ยง อย่าพยายามเขียนถึง มีอยู่ 3 ประการคือ 1.ชาติ , 2.ศาสนา , 3.พระมหากษัตริย์ เพราะว่าเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนทางความรู้สึกของคนทั่วไป พยายามหาเรื่องอื่นเขียนจะดีกว่า
-ผลงานรวมเรื่องสั้นรางวัลซีไรท์ประจำปี 2560 เรื่อง สิงโตนอกคอก คอนเทนต์เป็นการบอกเล่าเรื่องราวที่เป็นปัญหาของสังคม และการเมือง เขียนโดยใช้สัญลักษณ์แทนแทนความหมาย มีการสร้างเมืองสมมุติขึ้นมา เพื่อเขียนถึงเรื่องราวที่ไม่อาจจะสื่อสารออกมาตรงๆ ได้ แต่เมื่อได้รับรางวัลแล้วไปถามผู้เขียน เธอบอกว่าตอนที่เขียนไม่ได้คิดอะไร ไม่ได้ลึกซึ้งขนาดนั้น แต่เชื่อว่าคนอ่านตีความกันเอาเอง เพราะนักอ่านมีต้องการตีความสิ่งที่นักเขียนซ่อนไว้ระหว่างบรรทัด
-งานเขียนบางเรื่อง นักเขียนซ่อนความหมายเอาไว้แยบยลมาก เมื่อเราอ่านแล้วเราต้องตีความให้ได้ ถ้าใครตีความได้เท่าไหร่ก็จะรับรู้ได้เพียงเท่านั้น เพราะการตีความเป็นเรื่องของประสบการณ์ ต้องดูว่าผู้อ่านท่านใดมีระสบกาณณ์ใดมาบ้าง? หรือผู้อ่านเคยพบเห็นอะไรมาบ้าง?
-นักเขียนไม่มีทางทำได้กับงานทุกชิ้นหรอก หมายความว่าโอกาสที่นักเขียนท่านหนึ่งจะสร้างสรรค์ผลงานที่มีความหมายเป็นนัยยะซ่อนไว้ในเรื่องได้ นักเขียนไม่สามารถที่จะเขียนทุกเรื่องแล้วทำอย่างนี้ได้ทุกเรื่อง แต่ตราบใดที่นักเขียนยังไม่หยุดเขียน สักวันหนึ่งนักเขียนท่านนั้นอาจจะทำได้ก็ได้ เราอาจจะไปถึงจุดนั้นได้แต่ต้องเรียนรู้และอ่านให้มากขึ้น
-สิ่งที่สำคัญอีกประการหนึ่งคือ กลยุทธในการนำเสนอ เพราะถ้าไม่มีกลยุทธ์ในการนำเสนอแล้ว เรื่องนั้นอาจจะจืดชืดเกินไป เรื่องนั้นจะไม่น่าติดตาม ขาดความน่าสนใจ
-เรื่องของวิธีการเล่าเรื่องนั้นต้องใช้ภาษาเป็นสื่อ กลวิธีในการเขียนเอามาได้จากการเราที่อ่านเยอะๆ อ่านแล้วยิ่งจะได้เห็นตัวอย่างในการนำเสนอ ยิ่งอ่านมากยิ่งจะรู้กลวิธีการนำเสนอมาก อ่านแล้วเก็บเกี่ยวเอามาใช้เป็นกลยุทธในการเขียนของตัวเอง
-แต่ต้องยอมรับว่า การเขียนเป็นศิลปะแขนงหนึ่ง การเขียนเป็นเรื่องของความงามเช่นกัน ซึ่งแต่ละคนอาจจะมองเห็นแตกต่างกัน จึงทำให้หลายคนที่อ่านเรื่องเดียวกันคิดเห็นไม่เหมือนกันก็ได้
-ความเหมาะสมของเรื่องก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน นักเขียนต้องรู้เองให้ได้ว่าแค่ไหนพอแล้ว แค่ไหนยังไม่พอ แค่ไหนยังต้องเติมอีก งานเขียนเป็นเรื่องของทักษะ (Skills) ดังนั้นนักเขียนต้องฝึกฝนการเขียนสม่ำเสมอ เพราะการเขียนไม่มีสูตรสำเร็จที่ตายตัว นักเขียนจึงควรเขียนให้มากๆ
-คำว่า วัฒนธรรมสำนึก คือสำนึกทางวัฒนธรรม คือคนในสังคมเขานึกคิดกันอย่างไร? ในสังคมเขาคิดเห็นกันอย่างไร?
-นวนิยายเรื่อง กาษา นาคา ของอาจารย์กนกวลี พจนปกรณ์ เขียนเพราะอยากให้เห็นถึงแก่นแท้ของพุทธศาสนาที่ต้องเราอยู่กับปัจจุบันเสมอ ตัวละครพระเอกพยายามจะย้อนกลับไปหาอดีตให้ได้ แต่มันเป็นไปไม่ได้ ดังนั้นเมื่อทำปัจจุบันให้ดีแล้วอนาคตก็จะดีเอง
-นวนิยายเรื่อง กาลกระซิบ เป็นเรื่องราวของจังหวัดน่านที่เล่าเรื่องผ่านกาลเวลา โดยใช้ภาพวาด(ภาพกระซิบรัก)ที่วัดภูมินทร์เป็นแนวคิด และส่วนหนึ่งเขียนเพื่อสนับสนุนการท่องเที่ยวของจังหวัดน่านด้วย ในเรื่องเล่าถึงคนที่เขียนภาพนี้(ภาพกระซิบรัก) คือหนานบัวผัน ในสมัย ร.5 หนานบัวผันน่าจะเคยตามเจ้าผู้ครองนครน่านเข้ามาที่กรุงเทพฯ จึงได้อิทธิพลจากเมืองหลวงส่งไปถึงภาพที่หนานบัวผันวาด บางภาพเป็นภาพท่าน้ำที่อยู่ตรงหัวคุ้งแม่น้ำ ซึ่งวิวแบบนี้น่าจะเป็นวิวของภาคกลางที่หนานบัวผันเคยเห็นมา
-ตอนที่เขียนเรื่อง กาลกระซิบ อาจารย์กนกวลี พยายามเขียนแทรกเรื่องสิทธิสตรีเข้าไปด้วย เพราะผู้หญิงในสมัยนก่อนไม่มีสิทธิมีเสียงเหมือนในสมัยนี้
-การสร้างคอนเทนต์คือการสร้างมุมมองใหม่ๆ อย่างเช่นเรื่อง กาลกระซิบ มองในมุมที่ว่า ครั้งหนึ่งเมืองน่านเป็นเมืองคู่ขนานของหลวงพระบาง ดังนั้นจึงเขียนในมุมมองที่อยากจะให้เก็บเอาวัฒนธรรมดั้งเดิมของเมืองน่านไว้ ไม่อยากให้ความเจริญหรือนายทุนมาพรากวัฒนธรรมเมืองน่านไป
-อยากให้นักเขียนลองเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับบ้านเกิดของตนเอง โดยพยายามหาแก่นสำคัญของเรื่องให้ได้ สร้างแก่นเรื่องขึ้นมาก่อน แล้วหาพล็อตมาคลุมล้อมแก่นเรื่องเอาไว้ หรือว่าบางครั้งมีพล็อตเรื่องแล้ว ก็หาแก่นเอามาปักกลางเรื่องเลยก็ได้ จะทำให้เรื่องของเราเข้มแข็งมากขึ้น ดูมีคุณภาพมากขึ้น
-วิธีที่สร้างแก่นเรื่องแล้วหาพล็อตเรื่องมาคลุมล้อมนี้ ใช้ได้ทั้งการเขียนนวนิยายและการเขียนเรื่องสั้น
-ส่วนการเขียนกวีนิพนธ์ คือการแสดงความรู้สึกนึกคิดของผู้เขียนส่งออกไปสู่ผู้อ่าน เป็นการแบ่งปันประสบการณ์ความรู้สึกในเรื่องใดหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่งให้แก่ผู้อ่าน
-งานเขียนที่ดีจะต้องมีทั้งโครงเรื่อง แก่นของเรื่อง มีตัวละคร มีฉาก มีเหตุการณ์ โดยทั้งหมดต้องผสมรวมกันอย่างลงตัวพอดี จะทำให้เรื่องของเราผู้อ่านอ่านแล้วยังรู้สึกว่าเรื่องยังคงวนเวียนอยู่ในหัวตลอด
-บทสนทนาระหว่างตัวละครก็มีคอนเทนต์เด็ดๆ ได้เหมือนกัน คำพูดเด่นๆ ของตัวละครในวรรณกรรมอมตะหลายเรื่องผู้อ่านยังจะจำได้ เช่นเรื่อง ข้างหลังภาพ คำพูดสุดท้ายของ มรว.กรีติ ฉันตายโดยปราศจากคนที่รักฉัน แต่ฉันก็ยังดีใจว่าฉันมีคนที่ฉันรัก ผู้อ่านจำได้และประทับอยู่เสมอ
.-นักเขียนแต่ละคนสามารถหาคอนเทนต์ให้แก่ตัวเองได้ โดยท่านต้องเป็นคนที่รอบรู้ในสิ่งต่างๆ รอบตัวท่าน สิ่งแวดล้อมต่างๆ รอบตัวก็นำมาเขียนได้ แต่ต้องพยายามคิดไม่ให้เหมือนคนอื่น หรือใช้มุมมองที่แตกต่างจากคนอื่น นำสิ่งที่ท่านเห็นต่างเหล่านี้มาเขียนเป็นเรื่องของท่าน โดยพยายามเขียนให้ทุกอย่างลงตัวและกลมกลืนเข้าด้วยกัน จะทำให้งานเขียนของท่านโดดเด่นกว่าคนอื่น
-สรุป จะเห็นได้ว่าเรื่องของคอนเทนต์ไม่ใช่เรื่องที่ยากจนเกินไปเลย ขอให้กำลังใจนักเขียนทุกคนขอให้สร้างคอนเทนต์ที่ดีๆ ได้ตลอด
Create Date : 05 กุมภาพันธ์ 2561 |
|
34 comments |
Last Update : 5 กุมภาพันธ์ 2561 13:47:15 น. |
Counter : 947 Pageviews. |
|
|
|
|
ผู้โหวตบล็อกนี้... |
คุณบาบิบูเบะ...แปลงกายเป็นบูริน, คุณLikLi Sympathy, คุณหอมกร, คุณJinnyTent, คุณhaiku, คุณruennara, คุณtoor36, คุณเริงฤดีนะ, คุณClose To Heaven, คุณอุ้มสี, คุณSai Eeuu, คุณภาวิดา คนบ้านป่า, คุณtuk-tuk@korat, คุณสาวไกด์ใจซื่อ, คุณRinsa Yoyolive, คุณnewyorknurse, คุณกะว่าก๋า, คุณThe Kop Civil, คุณกิ่งฟ้า, คุณSakormaree, คุณ**mp5**, คุณสายหมอกและก้อนเมฆ, คุณที่เห็นและเป็นมา, คุณไวน์กับสายน้ำ |
| |
โดย: เนินน้ำ 5 กุมภาพันธ์ 2561 10:52:19 น. |
|
|
|
| |
โดย: เนินน้ำ 5 กุมภาพันธ์ 2561 11:57:12 น. |
|
|
|
| |
โดย: เนินน้ำ 5 กุมภาพันธ์ 2561 12:13:34 น. |
|
|
|
| |
โดย: กะว่าก๋า 5 กุมภาพันธ์ 2561 14:42:24 น. |
|
|
|
| |
โดย: หอมกร 5 กุมภาพันธ์ 2561 19:42:31 น. |
|
|
|
| |
โดย: คุณต่อ (toor36 ) 6 กุมภาพันธ์ 2561 0:43:08 น. |
|
|
|
| |
โดย: กะว่าก๋า 6 กุมภาพันธ์ 2561 5:47:47 น. |
|
|
|
| |
โดย: kae+aoe 6 กุมภาพันธ์ 2561 10:50:27 น. |
|
|
|
| |
โดย: kae+aoe 6 กุมภาพันธ์ 2561 12:39:47 น. |
|
|
|
| |
โดย: อุ้มสี 6 กุมภาพันธ์ 2561 14:03:52 น. |
|
|
|
| |
โดย: Sai Eeuu 6 กุมภาพันธ์ 2561 14:46:13 น. |
|
|
|
| |
โดย: กะว่าก๋า 6 กุมภาพันธ์ 2561 15:37:53 น. |
|
|
|
| |
โดย: ภาวิดา (คนบ้านป่า ) 6 กุมภาพันธ์ 2561 19:18:32 น. |
|
|
|
| |
โดย: กะว่าก๋า 7 กุมภาพันธ์ 2561 6:35:57 น. |
|
|
|
| |
โดย: ภาวิดา (คนบ้านป่า ) 7 กุมภาพันธ์ 2561 10:47:18 น. |
|
|
|
| |
โดย: kae+aoe 7 กุมภาพันธ์ 2561 11:10:45 น. |
|
|
|
| |
โดย: กิ่งฟ้า 7 กุมภาพันธ์ 2561 13:28:49 น. |
|
|
|
| |
โดย: **mp5** 7 กุมภาพันธ์ 2561 16:53:22 น. |
|
|
|
| |
โดย: เพรางาย 6 เมษายน 2561 22:49:17 น. |
|
|
|
|
|
มาทักทายค่ะ ดีใจจังมาอัพบล็อกบ่อย ๆ นะคะ