สรุปภาวะแทรกซ้อนและผลข้างเคียงจากการให้ยาระงับความรู้สึกทุกชนิด

https://www.nkp-hospital.go.th/institute/unconsciousness/p6-4.php

 พบได้บ่อย (1/10-1/100)

       - คลื่นไส้ อาเจียน  การผ่าตัดและยาสลบบางชนิดมีผลทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน  อาการอาจเป็นช่วงสั้นๆหรือหลายวันหลังการผ่าตัด  สามารถรักษาด้วยยาแก้คลื่นไส้ อาเจียน
       - อาการเจ็บคอ  ผู้ป่วยที่ต้องใส่ท่อช่วยหายใจหรืออุปกรณ์ช่วยหายใจบางชนิดอาจมีอาการเจ็บคอหลังการผ่าตัดสามารถรักษาด้วยการให้ยาอมแก้เจ็บคอ
       - วิงเวียน ตาลาย ยาสลบและการเสียเลือดระหว่างการผ่าตัดมีผลทำให้ความดันโลหิตต่ำลงทำให้เกิดอาการวิงเวียน ตาลาย  การให้น้ำเกลือและยาสามารถบรรเทาอาการได้
       - อาการหนาว-ตัวสั่น เกิดจาก ภาวะเครียด ยา อากาศเย็นในห้องผ่าตัด ผู้ป่วยจะได้รับการดูแลให้ความอบอุ่นโดยผ้าห่มไฟฟ้าและยา
       - ปวดศีรษะ  เป็นผลจากยาสลบ การผ่าตัด การขาดน้ำ ความเครียด อาการปวดศีรษะอย่างรุนแรงอาจเกิดหลังการฉีดยาเข้าไขสันหลัง อาการมักจะดีขึ้นในช่วงสั้นๆหลังผ่าตัดหรือโดยการให้ยาระงับความปวด
       - อาการผืนคัน  เป็นผลจากยาแก้ปวด ยาสลบ สารน้ำ รักษาได้ด้วยยา
       - อาการปวดหลัง  การจัดท่าผ่าตัดการนอนท่าเดียวกันเป็นระยะเวลานานๆ แม้ว่าจะมีการดูแลอย่างดีในระหว่างการผ่าตัด
       - การปวดบริเวณเข็มแทงน้ำเกลือ ยาสลบยาแก้อักเสบหรือยาอื่นๆทำให้เกิดอาการปวดระหว่างการให้ได้ การรเคลื่อนไหวการอักเสบบริเวณเข็มแทงน้ำเกลือส่งผลทำให้มีอาการปวดบริเวณดังกล่าว
       - ภาวะสับสนหรือการสูญเสียความทรงจำช่วงสั้นๆ  มักพบได้ในผู้ป่วยที่ได้รับการวางยาสลบหรือผู้ป่วยที่สูงอายุสาเหตุไม่แน่ชัด มักจะเป็นช่วงเวลาสั้นๆและเป็นแบบชั่วคราว

พบไม่บ่อย (1/1000)

       - การติดเชื้อที่ปอด  มักเกิดกับผู้ป่วยที่สูบบุหรี่ทำให้เกิดอาการเหนื่อย จึงควรหยุดสูบบุหรี่ให้นานที่สุดก่อนการผ่าตัด
       - ปัสสาวะยาก  โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ได้รับการฉีดยาเข้าไขสันหลังในบางครั้งอาจต้องได้รับการสวนปัสสาวะ อาการปวดกล้ามเนื้อ ยาหย่อนกล้ามเนื้อบางชนิดมีผลทำให้เกิดอาการดังกล่าว
       - การกดการหายใจ(หายใจช้าหรือน้อยกว่าปกติ)ยาสลบทุกชนิดมีผลต่อการกดหายใจดังนั้นผู้ที่ได้รับการให้ยาระงับความรู้สึกจึงต้องได้รับออกซิเจนและการดูแลหลังการผ่าตัด
       - บาดเจ็บต่อฟัน ริมฝีปาก ลิ้นในผู้ป่วยที่ใส่ท่อช่วยหายใจยาก  มีปัญหากรามแข็งหรือช่องปากแคบ อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บต่ออวัยวะดังกล่าว
       - อาการกำเริบของโรคประจำตัว โดยปกติผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวเช่น โรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง โรคอัมพฤกษ์  โรคเบาหวาน จะต้องได้รับการควบคุมก่อนผ่าตัด แต่อย่างไรก็ตามโดยปกติโรคดังกล่าวก็สามารถกำเริบได้โดยตัวโรคเองแม้จะไม่ได้เข้ารับการผ่าตัด
       - ภาวะรู้สึกตัวระหว่างการให้ยาระงับความรู้สึก(สลบ) ภาวะเสี่ยงที่จะเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวจะขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของผู้ป่วยและ ชนิดของการผ่าตัดเช่น ผู้ป่วยที่มีสุขภาพร่างกายไม่แข็งแรง วิสัญญีแพทย์อาจไม่สามารถให้ยาสลบที่ลึกมากได้เนื่องจากยาสลบที่มาก อาจจะกดระบบการทำงานของร่างกายมากเกินไปทำให้เกิดผลเสียได  ้อย่างไรก็ตามโดยปกติวิสัญญีแพทย์จะพยายามควบคุมระดับยาสลบให้เพียงพอเพื่อป้องกันภาวะดังกล่าว

 พบได้น้อยมาก (1/10,000-1/200,000)

       - อาการบาดเจ็บต่อนัยน์ตา ทีมวิสัญญีจะพยายามป้องกันการบาดเจ็บต่อตาของผู้ป่วย โดยใช้พลาสเตอร์ปิดตาระหว่างที่ผู้ป่วยสลบ
       - -ภาวการณ์แพ้ยา  เป็นภาวะที่รุนแรงและอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต อุบัติการณ์ดังกล่าวประมาณ1/10,000-1/13,000 ผู้ป่วยที่มีประวัติแพ้ยาหรือมีญาติหรือบุคคลในครอบครัวเสียชีวิตระหว่างการผ่าตัดจะต้องแจ้งให้แพทย์ผู้รักษาก่อนผ่าตัด
       - การบาดเจ็บต่อเส้นประสาทอาจเกิดจากการฉีดยาเข้าไขสันหลังหรือการกดต่อเส้นประสาทในผู้ป่วยที่นอนอยู่ในท่าเดียวเป็นระยะเวลานานๆ อาจการมักเป็นแบบชั่วคราวและหายได้ใน 2-3 เดือน
       - การเสียชีวิตระหว่างผ่าตัด ที่มีสาเหตุหลักจากการให้ยาระงับความรู้สึกพบได้น้อยมาก ประมาณ4-5 รายในผู้ป่วยที่ได้รับยาระงับความรู้สึก 1,000,000 ราย
       - ความผิดพลาดจากเครื่องมืออุปกรณ์ เช่นระบบก๊าซ หรือเครื่องช่วยหายใจ แม้พบได้แต่เนื่องจากวิวัฒนาการทางการแพทย์ทำให้มีระบบเครื่องมือติดตามเตือนภัยระหว่างการให้ยาระงับความรู้สึกทำให้ทีมวิสัญญีทราบความผิดปกติดังกล่าวได้ ทำให้ความผิดพลาดแม้จะรุนแรงแต่ก็พบได้น้อยมาก

อัตราการการเสียชีวิตของผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดและการให้ยาระงับความรู้สึกใน รพ.นครพิงค์ จำแนกตาม
ความแข็งแรงของผู้ป่วย