เตือน'จอตาบวมน้ำ' ผลกระทบโรคเบาหวาน

รายงานพิเศษ



"โรคเบาหวาน" เป็นโรคที่ก่อให้เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงกว่าปกติ จึงทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนของโรคตามอวัยวะส่วนอื่นๆ ของร่างกาย รวมไปถึงดวงตา เนื่องจากการที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น ได้สร้างความเสียหายให้กับเส้นเลือดขนาดเล็กในทุกส่วนของร่างกายผู้ป่วย



นพ.ณวัฒน์ วัฒนชัย หน่วยจอตา และวุ้นตา ภาควิชาจักษุวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ อธิบายว่า เส้นเลือดขนาดเล็กเหล่านี้ บางเส้นจะเปราะแตกทำให้เกิดเลือดออก หรือเส้นเลือดบางเส้นอาจเกิดการรั่วซึมทำให้จอประสาทตาบวม ในขณะที่เส้นเลือดบางเส้นจะเกิดการอุดตัน ทำให้จอประสาทตาขาดเลือดไปหล่อเลี้ยงจึงทำให้เสื่อมสภาพลง ซึ่งหากการรั่วซึมของเส้นเลือดหรือขาดเลือดหล่อเลี้ยง ก็จะทำให้จอประสาทตาบริเวณจุดภาพชัดบวมน้ำ ซึ่งจะส่งผลให้ตามัวลงอย่างรวดเร็ว




สำหรับอาการของผู้ป่วยที่เป็นภาวะจุดภาพชัดบวมน้ำจากเบาหวาน อาจมีอาการดังต่อไปนี้ ตาจะมัวลง อาจเห็นเหมือนมีเงาดำๆ บังอยู่ตรงกลาง เนื่องจากบริเวณจุดภาพชัดที่บวมน้ำรับภาพได้ลดลง เห็นภาพวัตถุในลักษณะบิดเบี้ยวไป เนื่องจากเกิดการบวมและขรุขระของผิวจุดภาพชัด การรับรู้สีบกพร่องไป อาจเป็นไปในลักษณะความผิดเพี้ยนของการรับรู้สี หรือสีซีดจางลง



ในส่วนของการรักษา จักษุแพทย์จะตรวจหาภาวะจุดภาพชัดบวมน้ำจากเบาหวาน เพื่อพิจารณาการรักษา ได้แก่




1.การรักษาด้วยการฉายเลเซอร์ (laser treatment) จะเป็นการใช้แสงเลเซอร์ ปิดเส้นเลือดที่รั่วซึมที่จอประสาทตา เพื่อลดการบวมของจุดภาพชัด



2.การฉีดเข้าในตา (intravitreal drug injection) มักใช้ในกรณีผู้ป่วยที่มีจุดรับภาพบวมและไม่ตอบสนองการรักษาด้วยเลเซอร์



3.การผ่าตัดรักษาจอประสาทตา หรือ vitrectomy มักใช้กับภาไวะจุดภาพชัดบวมน้ำที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยการฉายเลเซอร์หรือการฉีดยา หรือมีการบวมน้ำเนื่อง จากมีพังผืดดึงรั้งจุดภาพชัดอยู่



การผ่าตัดรักษาจอประสาทตา เป็นการผ่าตัดที่มีความเสี่ยงต่ำ แต่ก็ยังอาจมีภาวะแทรกซ้อนได้หลายประการ เช่น เร่งการเกิดต้อกระจกที่มีอยู่แล้วในผู้ป่วยให้ขุ่นเร็วขึ้น เสี่ยงต่อการเกิดโรคต้อหิน การติดเชื้อแบคทีเรีย จอประสาทตาหลุดลอกเร็วขึ้น ภาวะแทรกซ้อนอาจทำให้ตามัวเร็วกว่าภาวะของโรค จุดรับภาพจะเสื่อมจนเสียหายถาวร เป็นต้น



สำหรับวิธีการป้องกันภาวะจุดภาพชัดบวมน้ำจากเบาหวานนั้น มีดังต่อไปนี้ 1. ผู้ป่วยเบาหวานทุกราย ควรได้รับการตรวจตากับจักษุแพทย์ 2.ภาวะจุดภาพชัดบวมน้ำจากเบาหวาน อาจเกิดข้างเดียว ผู้ป่วยจึงควรทดสอบการมองเห็นของตาทีละข้าง



3.การควบคุมระดับน้ำตาลและความดันโลหิตให้ดี 4.งดการสูบบุหรี่ และ 5.หากมีข้อสงสัยควรหาข้อมูลเพิ่มเติมหรือปรึกษาแพทย์ที่ดูแลอยู่