ชื่ออื่น ๆ : จี้เก๊า , โยทะกา, เค็ดเค้า, คัดเค้า
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Randia siamensis Craib.
วงศ์ : RUBIACEAE
ลักษณะทั่วไป
- ต้น : เป็นพรรณไม้เถา จำพวกตรุษจีนหรือเฟื่องฟ้า ลักษณะลำต้นดต และยาวก็จะขึ้นพาดพันเลื้อยไปตามต้น ไม้และกิ่งไม้
- ใบ : ใบจะเป็นสีเขียวสด มีลักษณะเรียวยาวคล้ายใบมะม่วง และมีหนามคมยาวทั้งต้นและมีกิ่งก้านจะมีหนาม เป็นคู่
- ดอก : ดอกจะเล็กเป็นสีขาวอยู่ในก้านเดียวกันเป็นกระจุก มีลักษณะคล้ายดอกส้นหรือดอกมะนาว ดอกจะมีกลิ่นหอม ถ้าดอกร่วงจะมีลูกเป็นพวง
- เมล็ด( ผล ) : ผลนั้นจะโตเท่าเมล็ดพุดซากลม ๆ เป็นสีดำ ส่วนขนาดของเมล็ดนั้นจะโตเท่าหัวไม้ขีดไฟ
การขยายพันธุ์ : โดยการใช้เมล็ด
ส่วนที่ใช้ : ใบ ดอก ผล และราก ใช้เป็นยา
สรรพคุณ :
- ใบ ใช้รักษาโรคโลหิตซ่าน
- ดอก ใช้รักษาโลหิตในกองกำเดา
- ผล รักษาโลหิตอันเน่าให้ตก และรักษาโลหิตร้อนให้บริบูรณ์
- ราก ใช้รักษารัตตปิดตะโรค ขับเลือด และรักษาไข้เพื่อโลหิต เลือดออกตามไรฟัน
อื่น ๆ : ในแพทย์ตำบลได้กล่าวว่า รากพรรณไม้นี้จะมีรสเย็นและฝาดเล็กน้อย ใช้ขับลมรักษาไข้เพื่อโลหิต แพทย์ ตามชนบทได้ใช้ผลของพรรณไม้นี้ปรุงเป็นยาต้มกินเป็นยาขับฟอกโลหิต
ขอบคุณข้อมูลจาก samunpri.com