ชื่ออื่น ๆ : กระเช้าฝีมด กระเช้ามด (กลาง)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Aristolochai tagala Cham.
วงศ์ : ARISTOLOCHIACEAE
ลักษณะทั่วไป
- ต้น : เป็นพรรณไม้เลื่อย ที่มีลำต้นเป็นถา ลักษณะเรียบเถาไม่มีขน พื้นผิวเป็นร่องไปตามยาวของลำเถา
- ใบ : ใบเป็นใบเดี่ยว มีลักษณะเป็นรูปหอกแกมไข่ โคนใบเว้าหย้กลึกเป็นรูปหัวใจ ปลายใบแหลม พื้นผิวและริมขอบใบเรียบเกลี้ยง ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2-5 นิ้ว ยาวประมาณ 3-10 นิ้ว สันใบยาวประมาณ 1.5-2.5 นิ้ว
- ดอก : ดอกออกเป็นช่อสั้น ๆ ช่อหนึ่งมี 1-2 ดอก ดอกมีลักษณะขนาดเล็ก กลีบดอกมีชั้นเดียว โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดท่อโค้ง ปากท่อเบี้ยวและยื่นยาวออกมาข้างหนึ่งซึ่งยาวเท่ากับท่อดอก ส่วนปลายมนมีขนขนาดเล็ก ขนาดดอกยาวประมาณ 2-2.5 นิ้ว ดอกมีใบประดับเป็นรูปขอบขนาน ดอกมีกลิ่นเหม็น ดอกออกบริเวณง่ามใบ
- ผล : ผลมีรูปลักษณะเป็นรูปกระเช้า เมื่อผลแก่เต็มที่ จะแยกออกจากกันเป็นซีก 6 ซีก และก้านผลก็จะแยกออกเป็น 6 เส้น ยาวประมาณ 1-2.5 นิ้ว ข้างในซีกที่แยกออกก็จะมีเมล็ด มีลักษณะเป็นรูปสามเหลี่ยม มีขนาดกว้าง 0.5-1 ซม. พื้นผิวเมล็ดด้านหนึ่งจะเป็นตุ่มเล็ก
การขยายพันธุ์ : พรรณไม้ที่มีการขยายพันธุ์ด้วนการใช้เมล็ด
ส่วนที่ใช้ : ลำต้น ใบ
สรรพคุณ :
- ลำต้น นำมาต้มแล้วกิน เป็นยาทำให้ธาตุปกติ
- ใบ นำมาเผาให้ร้อนแล้วเอามาวางนาบตามแขน หรือหน้าท้อง แก้อาการปวดบวมได้เทื่อนำมาตำให้ละเอียดนำไปพอกภายนอก แก้โรคผิวหนัง ลดไข้
ขอบคุณข้อมูลจาก samunpri.com