ชื่ออื่น ๆ : เอื้องต้น (ยะลา) , เอื้องใหญ่ (ภาคใต้) , ชู้ไลบ้อง, ซูเลโบ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) , เอื้องเพ็ดม้า (ภาคกลางเกาะสมุย) , เอื้องช้าง (นครศรีธรรมราช) , จุยเจียวฮวย (จีน)
ชื่อสามัญ : crap Ginger, Malay Ginger, Spiral Flag
ชื่อวิทยาศาสตร์ :
Costus speciosus Smith.
วงศ์ : CROSTACEAE
ลักษณะทั่วไป :
- ต้น : เป็นพรรณไม้ลงหัว ลำต้นกลมอุ้มน้ำวัดผ่าศูนย์กลางได้ประมาณ 1.5 ซม. และลำต้นมีความสูงประมาณ 1.5-2.5 เมตร ส่วนรากนั้นจะเป็นหัวใหญ่ยาว ตามบริเวณโคนต้นจะติดหัวแข็งคล้ายไม้
- ใบ : จะออกเรียงกันเป็นเกลียวคล้ายก้นหอย ลักษณะตัวใบนั้นจะเรียวกลม โคนใบมีขนและมีส่วนหุ้มรอบลำต้น ส่วนฐานใบนั้นมน ใบจะมีความกว้างประมาณ 6-7 ซม. และมีความยาวประมาณ 15-20 ซม.
- ดอก : จะออกเป็นช่อตรงยอด ดอกย่อยจะอยู่รวมกันหนาแน่นดอกย่อยจะมีกลีบเลี้ยงอยู่ 3 กลีบ เป็นแผ่นแบนขอบมนเป็นสีม่วงแดงมีความยาวประมาณ 3-5 ซม. กลีบดอกนั้นจะติดเป็นหลอด ส่วนปลายจะแยกเป็นกลีบสีขาวหรืออกแดงเล็กน้อย ส่วนอีกกลีบหนึ่งจะมีลักษณะคล้ายลิ้น เป็นแผ่นสีขาวตรงกลางสีเหลือง ใบประดับจะเป็นสีม่วงแดงเป็นรูปไข่แต่ละใบประดับนั้นจะมีดอกย่อยอยู่ 1 ดอก เกสรตัวผู้จะมีอยู่ 1 อัน และมีอับเรณูเป็นแท่งยาว ส่วนรังไข่นั้นจะมีประมาณ 2-3 ห้อง และมีไข่อ่อนมาก
- ผล : จะมีลักษณะกลมมีเนื้อแข็ง เป็นสีแดง และมีกลีบเลี้ยงเหลือติดอยู่ ภายในเมล็ดจะเป็นสีดำ เป็นมัน
การขยายพันธุ์ : โดยการเพาะเมล็ด
ส่วนที่ใช้ : เหง้า ใช้เป็นยา
สรรพคุณ :
- เหง้า ใช้แห้งประมาณ 3-6 กรัม ใช้ต้มน้ำกิน หรือตุ๋นกับเนื้อสัตว์กิน ใช้สำหรับภายนอก ต้มเอาแต่น้ำชะล้าง หรือตำพอก เหง้าจะมีรสฉุน และเย็นจัด แต่มีพิษ ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ รักษาอาการบวมน้ำ สตรีตกขาวและโรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ แผลอักเสบบวมมีหนอง ฆ่าพยาธิ และทำให้แท้ง
ขอบคุณข้อมูลจาก samunpri.com
ผู้ติดตามบล็อก : 4 คน [
