ชื่ออื่น : กาซะลอง จรดพระธรณี ดอกคาน (ยะลา) ท้าวยายม่อมป่า (อุยลราชธานี) ปิ้งขม ปิ้งหลวง (ภาคเหนือ) พญารากเดียว (ภาคใต้) พญาเล็งจ้อน เล็งจ้อนใต้ (เชียงใหม่) พมพี (อุดรธานี) พวกวอ (กะเหรี่ยง-กำแพงเพชร) พินที (เลย) โพพิ่ง (ราชบุรี) ไม้เท้าฤๅษี (ภาคเหนือ,ภาคใต้) หญ้าลิ้นจ้อน (ประจวบคีรีขันธ์)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Clerodendrum petasites (Lour.) S.Moore
วงศ์ : Labiatae
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- เป็นไม้ยืนต้นขนาดย่อม ลำต้นตั้งตรงไม่มีกิ่งก้านสาขา
- ลำต้นโตเท่านิ้วมือ สูงประมาณ 4-5 เมตร มีรากเดี่ยวพุ่งตรงลึก
- ใบ เป็นไม้ใบเดี่ยว รูปหอกเล็กเรียวยาว 6-7 นิ้ว ปลายและโคนแหลม สีเขียว ออกตามข้อตรงกันข้ามเป็นคู่ๆ สลับทางกันเป็นพุ่มที่กลางต้นถึงปลาย
- ดอก ช่อเล็กๆ ออกเป็นช่อชั้นๆ ที่ปลายยอดเหมือนฉัตร ดอกคล้ายดอกปีบสีขาว มีจานรองดอก 5 แฉก สีแดง
- ผล กลมเท่าลูกเถาคัน
ส่วนที่ใช้ : ราก
สรรพคุณ :
- ราก เป็นยาแก้พิษไข้ พิษกาฬ ลดความร้อนในร่างกาย
- กระทุ้งพิษไข้หวัด เป็นยาขับพิษไข้ทุกชนิด
- เป็นยาแก้แพ้ อักเสบ ปวดบวม พิษฝี
- แมลงสัตว์กัดต่อย
- แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้อาเจียน หืดไอ
วิธีและปริมาณที่ใช้ :
- เป็นยาแก้พิษไข้ พิษกาฬ ลดความร้อนในร่างกาย กระทุ้งพิษไข้หวัด นำราก 1 ราก มาตำให้ละเอียด ผสมกับน้ำฝน หรือเหล้าโรง คั้นเอาน้ำรับประทาน
- แก้อาการแพ้ อักเสบ ปวดบวม นำกากมาพอกที่ปากแผล ถอนพิษงู แมลงสัตว์กัดต่อย
ขอบคุณข้อมูลจาก samunpri.com