คติความเชื่อของการสร้างรูปเคารพพระศากยมุนี ที่มีพญานาคแผ่พังพานปกคลุมอยู่ด้านบนนั้นแรกเริ่มเดิมทีก็ไม่ได้มีรากเหง้ามาจากวัฒนธรรมของเขมรโบราณนะครับ แต่มีพื้นฐานสำคัญมาวัฒนธรรมทางพุทธศาสนาในอินเดีย ที่เกิดขึ้นมาจาก พุทธประวัติในตอนตรัสรู้ ที่มีการกล่าวถึงพญานาค มุจลินท์ (Mucalinda Serpent) ผู้เป็นราชาแห่งเหล่านาคราช ที่ขึ้นมาแผ่พังพานเสมือนดั่งเป็นเศวตฉัตร 7 ชั้น ปกคลุมเบื้องบน แล้วม้วนตัวทำเป็นขนดนาคล้อมพระวรกายอีก 7 ชั้น มิให้ลมพายุฝน แมลงร้ายและลมหนาวถูกต้องพระวรกายองค์พระศากยมุนีเจ้า
รูปประติมากรรมพระนาคปรกที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในภูมิภาค น่าจะเป็นรูปพระนาคปรกที่พบที่เมืองศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี กับพระพุทธรูปนาคปรกที่พบจากบ้านเมืองฝ้าย จังหวัดบุรีรัมย์ ที่มีอายุในราวปลายพุทธศตวรรษที่ 11 และพระพุทธรูปปางนาคปรกที่พบในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ที่มีอายุในราวต้นพุทธศตวรรษที่ 12
พระพุทธปฏิมากรนาคปรกองค์แรก ๆ ที่อาจมีอายุเก่าแก่ที่สุดของอุษาคเนย์
(เอเชียตะวันออกเฉียงใต้) พบที่เมืองโบราณศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี
จัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร/ปราจีนบุรี
พระพุทธปฏิมากรนาคปรกองค์แรก ๆ ที่อาจมีอายุเก่าแก่ที่สุดของอุษาคเนย์อีกองค์หนึ่ง
อายุในราวปลายพุทธศตวรรษที่ 11 พบที่เมืองโบราณบ้านฝ้าย จังหวัดบุรีรัมย์
ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่วัดอุทัยมัคคาราม ตำบลหินดาด อำเภอห้วยแถลง จังหวัดนครราชสีมา
พระพุทธปฏิมากรนาคปรกองค์แรก ๆ ของอุษาคเนย์ อายุในราวต้นพุทธศตวรรษที่ 12
พบที่พระนครศรีอยุธยา จัดแสดงอยู่ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเจ้าสามพระยา
หลักฐานพระพุทธรูปที่ค้นพบนี้เป็นสิ่งบกบอกว่าในดินแดนประเทศไทยปัจจุบันนี้ประชาชนและชุมชนขนาดใหญ่ที่ค้นพบแล้วได้แก่ บุรีรัมย์ ปราจีนบุรี และพระนครศรีอยุธยาเป็นเมืองพุทธศาสนาก่อนพ่อขุนรามคำแหงก่อตั้งอาณาจักรสุโขทัย (เมืองหริภุญชัย-ลำพูน ของพระแม่จามเทวีนั้นตำนานบอกว่ากำเหนิดราว พ.ศ 1200 นั้นเป็นเมืองพุทธศาสนาอย่างมั่นคงแล้ว )
ขอขอบคุณ //www.oknation.net/blog/voranai/2012/07/18/entry-1 
ผู้ติดตามบล็อก : 50 คน [
เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ ตอบว่า เพราะคนเชื้อสายเขมร เชื่อว่าเป็นเชื้อสายของนาค ที่ปกป้องพระพุทธองค์นั่นแหละค่ะ จึงสร้างพระพุทธรูปปางนี้เสียส่วนใหญ่