รุไบยาต เป็นโศลกมีความยาวกว่า 500 บาท ได้รับการแปลเป็นภาษาต่างๆ มากมาย ฉบับภาษาอังกฤษที่มีชื่อเสียงมากเป็นของเอ็ดเวิร์ด ฟิตซ์เจอรัลด์ (Edward Fitzgerald, ค.ศ.809 - ค.ศ. 1883) การแปลครั้งหลังสุดมี 101 บท รุไบยาตฉบับแปลโดยฟิตซ์เจอรัลด์กลายเป็นหนังสือที่มีอิทธิพลต่อวงการกวีของอังกฤษมากที่สุด ตัวอย่างบทกวี : สำนวนแปลโดยแคน สังคีต (พิมาน แจ่มจรัส)
ชีวิตนี้มีสองแพร่งแย้งกันอยู่ หนีหรือสู้คดหรือซื่อร้อนหรือหนาว
ไหวหรือนิ่งจริงหรือฝันสั้นหรือยาว ดำหรือขาวดีหรือเลวเร็วหรือนาน
แขนทั้งสองของเจ้าจงเฝ้าสู้ ขาทั้งคู่ย่างไปไม่ยอมหยุด
แขนจะล้าขาจะล้มไม่ซมทรุด สู้ให้สุดศักดิ์ศรีของชีวิต
วิมานทะลาย ของ หม่อมเจ้าอากาศดำเกิง ได้กล่าวถึงรุไบยาตว่า ปราชญ์โอมา ไคยามได้กล่าวไว้ว่า ดูหนังดูละครแล้วย้อนดูตัว ยิ้มเยาะเล่นหัว เต้นยั่วเหมือนฝัน เป็นความจริงที่จับใจข้าพเจ้ายิ่งนัก ยิ่งกว่านั้น ข้าพเจ้ายังรู้สึกว่า โอมา ไคยาม เขียนบทนี้ในเวลาที่จิตใจปลอดโปร่งเป็นสุข ด้วยวิจารณญาณอันประเสริฐ สามารถแลเห็นความจริง ความฝัน ความทุกข์ ความสุขแห่งมนุษย์ได้โดยถ่องแท้ ละคร
ละครแห่งชีวิต ละครแห่งโลก เพลง โลกนี้คือละคร มีเนื้อร้องเริ่มต้นว่า "โลกนี้ยิ่งดูยิ่งดูยอกย้อน เปรียบเหมือนละคร ทุกบททุกตอนเร้าใจ"