Bloggang.com : pantawan : โรคโมยาโมยา

โรคโมยาโมยา คือ โรคที่เกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดสมอง ซึ่งพบได้ 1 ในล้านคน แต่จากข่าวอาการป่วยของน้องซีดี นักแสดงเด็กจากเรื่องตุ๊กแกรักแป้งมาก ทำให้เราต้องหันมาใส่ใจโรคโมยาโมยากันมากขึ้น

โรคโมยาโมยา (Moyamoya disease) เป็นโรคที่เกิดขึ้นได้น้อยในประเทศไทย โดยมีอัตราส่วนการเกิดโรคนี้อยู่เพียง 1 ในล้านคนเท่านั้น แม้จะมีโอกาสเพียงแค่ 1 ในล้าน แต่ก็ใช่ว่าโรคนี้จะไม่เกิดขึ้นเลย ดังนั้นเรามาทำความรู้จักโรคโมยาโมยากันเถอะ

โรคโมยาโมยา คือโรคอะไร

โรคโมยาโมยา เป็นโรคที่เกิดจากหลอดเลือดสมองมีความผิดปกติ โดยพบว่ามีอาการอุดตันของผนังหลอดเลือดแดงคาโรติด ซึ่งเป็นหลอดเลือดสำคัญที่ลำเลียงเลือดเข้าไปเลี้ยงสมอง ในบางรายอาจพบว่า หลอดเลือดแดงคาโรติดตีบตันจนทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้ยากกว่าปกติ

คำว่า "โมยาโมยา" มาจากภาษาญี่ปุ่น ซึ่งแปลได้ว่ากลุ่มควันบุหรี่ เนื่องจากเมื่อหลอดเลือดสมองเกิดการอุดตันจนส่งเลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอต่อความต้องการ หลอดเลือดสมองอื่น ๆ จะเข้ามาเป็นกองหนุนเพื่อลำเลียงเลือดเข้าไปเลี้ยงสมอง จนทำให้เกิดเส้นเลือดสมองรายล้อมคล้ายกลุ่มควันนั่นเอง

สาเหตุของโรคโมยาโมยา

โรคโมยาโมยาอาจมีสาเหตุมาจากความผิดปกติของโครโมโซม หรือการถ่ายทอดทางพันธุกรรม หรืออีกนัยหนึ่งอาจเป็นความผิดปกติที่เกิดจากโรคเนื้องอกทางพันธุกรรมชนิดหนึ่ง โรคกลุ่มดาวน์ซินโดรม โรคไทรอยด์เป็นพิษ โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด หรือโรคหลอดเลือดแดงในไตตีบ เป็นต้น

โรคโมยาโมยาเกิดกับใครได้บ้าง

โรคโมยาโมยาพบได้บ่อยในวัยเด็ก แต่ก็มีรายงานจากสถาบันสุขภาพแห่งชาติสหรัฐอเมริกาว่า โรคนี้สามารถเกิดขึ้นกับผู้ใหญ่ได้เช่นกัน ทว่าโรคโมยาโมยาก็เป็นโรคที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้น้อย ส่วนมากพบในประเทศญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา ยุโรป ออสเตรเลีย และแอฟริกา และโดยเฉลี่ยแล้วโอกาสเกิดโรคจะมีเพียง 1 ในล้านคนเท่านั้น พบบ่อยในประเทศญี่ปุ่น ประมาณ 3 คนต่อประชากร 100,000 คน พบในหญิงมากกว่าในผู้ชาย พบได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ช่วงอายุที่พบบ่อยคือ ในเด็กช่วงอายุ 5 ปี และ ในผู้ใหญ่ช่วงอายุ 40 ปี

โรคโมยาโมยา อาการเป็นอย่างไร

อาการของโรคโมยาโมยาในระยะเริ่มแรกจะสังเกตได้จากอาการชัก ปวดศีรษะอย่างรุนแรง หรือมีลักษณะอาการของภาวะเส้นเลือดในสมองตีบตัน เช่น การเคลื่อนไหวร่างกายที่ผิดปกติไป กล้ามเนื้ออ่อนแรง สูญเสียความสามารถในการใช้หรือเข้าใจคำพูด สมองขาดเลือดชั่วคราว (transient ischemic attack: TIA) ความจำด้อยประสิทธิภาพลง

เมื่อผู้ป่วยมาพบแพทย์ด้วยอาการของโรคหลอดเลือดสมอง หลังจากสอบถามประวัติทางการแพทย์ต่างๆ การตรวจร่างกาย การตรวจร่างกายทางระบบประสาท แพทย์ก็จะส่งตรวจภาพสมองด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือเอมอาร์ไอ ซึ่งอาจพบว่ามีสมองขาดเลือด หรือมีเลือดออกในสมอง แพทย์ก็จะส่งตรวจภาพของหลอดเลือด สมองเพิ่มเติมด้วยการฉีดสี ซึ่งจะพบลักษณะจำเพาะ คือ หลอดเลือดที่ใต้สมองมีลักษณะคล้ายกลุ่มควันบุหรี่ลอยในอากาศ

โรคโมยาโมยา รักษาได้หรือไม่

การรักษาโรคโมยาโมยามี 3 วิธีหลัก คือ

การผ่าตัดเชื่อมต่อหลอดเลือด สมองระหว่างหลอดเลือดที่ปกติกับ หลอดเลือด สมองที่อุดตัน เพื่อเป็นทางผ่านของเลือด

การใช้ยาละลายลิ่มเลือด หรือยาต้านเกล็ดเลือด เพื่อป้องกันการตีบตันของหลอดเลือด สมอง ซึ่งจะต้องใช้ยาตลอดชีวิต

การทำกายภาพบำบัดตลอดชีวิตเช่นกัน

ทั้งนี้ผลการรักษาโรคโมยาโมยาในผู้ป่วยเด็กจะมีเปอร์เซ็นต์ดีกว่าผลการรักษาในผู้ป่วยผู้ใหญ่ ทว่าแพทย์ก็ไม่สามารถการันตีผลการรักษาได้ 100% ว่าภายหลังจากการผ่าตัดแล้ว อาการของคนไข้จะกลับมาเป็นปกติได้หรือไม่ เพราะการรักษาขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย รวมทั้งอาการของคนไข้แต่ละบุคคลด้วย

ภาวะแทรกซ้อน

ภาวะแทรกซ้อนที่พบในผู้ป่วยโรคโมยาโมยา คือ อาการ อัมพาต ชัก ข้อยึดติด แผลกดทับ ภาวะติดเชื้อ ระบบทางเดินหายใจโรคติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ และภาวะซึมเศร้า

การพยากรณ์โรค

การพยากรณ์โรคของโรคโมยาโมยา ได้แก่ ผู้ป่วยผู้ใหญ่มีโอกาสเสียชีวิตประมาณ 10% และในเด็กประมาณ 5% ส่วนใหญ่เสียชีวิตเนื่องจากภาวะ เลือดออกในสมอง โดยเฉพาะการเกิดเลือดออกซ้ำๆ และจากภาวะแทรกซ้อนจากโรคหลอดเลือดสมอง

การดูแลตนเองสำหรับผู้ป่วยโรคโมยาโมยา

ทานยาที่แพทย์สั่งให้สม่ำเสมอ ไม่ขาดยา

ไม่ควรซื้อยาต่างๆทานเอง รวมถึงผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เพราะมีโอกาสเกิดการตีกันของยาละลายลิ่มเลือดกับยาที่ซื้อทานเอง (การเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา)

ทำกายภาพบำบัด ตามแพทย์ พยาบาล นักกายภาพบำบัดแนะนำ ให้สม่ำเสมอ เพื่อเป็นการฟื้นฟูสมรรถภาพ และป้องกันภาวะแทรกซ้อน เช่น ข้อยึดติด และแผลกดทับ

ระวังการล้ม กระแทก หรือ อุบัติเหตุโดยเฉพาะที่ศีรษะ เพราะอาจเกิดเลือดออกในสมองได้ง่าย

พบแพทย์/ไปโรงพยาบาล ตามนัดเสมอ

พบแพทย์/ไปโรงพยาบาลก่อนนัดเมื่อ อาการต่างๆเลวลง มีอาการที่ผิดไปจากที่เคยมี มีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้น มีภาวะแทรกซ้อนจากการใช้ยา (เช่นเลือดออกตามอวัยวะต่างๆบ่อยขึ้น) และ/หรือเมื่อกังวลในอาการ

โรคโมยาโมยา สังเกตอาการให้ชัดก่อนจะสาย

หากพบว่ามีอาการผิดปกติของหลอดเลือดสมอง เช่น มีอาการปวดหัวอย่างรุนแรงบ่อย ๆ ตาลาย มองเห็นภาพเบลอ ชัก หรือมีการเคลื่อนไหวของร่างกายที่ผิดปกติไป ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อทำการเอกซ์เรย์สมองโดยด่วน เพราะหากปล่อยให้อาการลุกลาม ผู้ป่วยไม่ได้เข้ารับการผ่าตัดสมอง โอกาสที่สมองจะขาดเลือดหรือมีเลือดออกในสมองก็จะมากขึ้น ซึ่งเมื่อถึงภาวะนั้นก็เข้าข่ายอาการโคม่า

ปัจจุบัน โรคโมยาโมยา ยังเป็นโรคที่ป้องกันไม่ได้ หากมีอาการผิดปกติเพียงเล็กน้อยเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามโดยเด็ดขาด เพราะอาจมีภาวะของโรคร้ายแฝงอยู่ก็เป็นได้ ดังนั้นใส่ใจกันและกันให้มาก

ขึ้น

ขอให้น้องหายป่วยเร็วๆ

หวังให้ทุกท่านมีสุขภาพที่แข็งแรง

Create Date : 07 กันยายน 2558

Last Update : 20 กันยายน 2558 23:53:24 น. 38 comments

Counter : 2756 Pageviews.

Share
Tweet