...ทันทีที่หนังจบ ผมไม่มั่นใจว่าตัวเองชอบตอนจบของ The Brave one หรือเปล่า เพราะมันมีหลายความคิดความรู้สึกผสมปนเปพร้อมๆกัน เดิมนั้นตั้งใจจะเขียนเรื่องนี้ส่งไปให้ Cream เนื่องจากตัวละคร เอริก้า เบน มีหลายมิติที่น่าพูดถึงตรงคอนเซ็ปท์คอลัมน์ แต่คุยไปคุยมาสรุปว่าหนังไกลตัววัยรุ่นไปหน่อย บวกกับ ทางนั้นอยากได้คอนเซ็ปท์วันพ่อ ก็เลยได้โอกาสเอามาลง Blog เสียเลย

สรุปภาพรวมของหนังแล้ว ผมชอบ The Brave one ค่อนข้างมาก จากที่รู้สึกว่าปีนี้ยังขาดหนังดราม่าหนักๆที่โดนใจ หนังเรื่องนี้จัดได้ว่าเป็น หนังดราม่าที่ดีเรื่องหนึ่งของปีนี้ ทั้งที่ตอนแรกเห็นตัวอย่างหนัง ความอยากดูของผมมีไม่ถึงครึ่ง จาก พล็อตเรื่องแสนโบราณบ้านๆ ประเภทให้ ผู้หญิงที่ถูกย่ำยีพลิกเป็นผู้ล่า

การมี โจดี้ ฟอสเตอร์ ช่วยให้ผมอยากดูขึ้นมาอีกเล็กน้อย แต่ก็ไม่มากมาย เพราะคิดว่าหนังคงไม่ต่างจากสูตรเดิมๆเท่าไหร่ จนกระทั่งไปเปิดข้อมูลแล้วรู้ว่าผู้กำกับเป็น นีล จอร์แดน ความอยากก็เริ่มเกิน 50 เปอร์เซ็นต์ แถมยังแอบหวังเล็กๆว่าหนังจะมีอะไรแตกต่างออกไป เขาถึงเลือกมาทำหนังเชยระเบิดระเบ้อเช่นเรื่องนี้

และก็จริง

...แม้จะเคยดูพล็อต สาวซื่อเป็นสาวเหี้ยม แบบนี้มาแล้ว ในรูปแบบหนังเก่าเอ๊กซ์เซ็กส์คัลท์อย่าง I Spit on your grave ที่สาวผมยาวคนซื่อถูกชายหนุ่มกลุ่มหื่นเข้าข่มขืนเธอจึงลุกขึ้นไล่ฆ่ามันทีละคน เคยดูในรูปแบบแนวๆเท่ๆอย่าง Kill Bill ที่อดีตสาวนักฆ่าอยากกลับใจโดนลั่นไกจนสมองตาย ต้องนอนเป็นปีๆตื่นมาอีกที เจ๊อูม่า ก็ลิสต์บัญชีไล่ฆ่าคนที่ทำลายชีวิตสมรสของเธอ หรือ ใกล้ตัวสุดในรูปแบบละครเศร้ารันทดของเอ็กแซกส์ที่ สินจัย แปลงโฉมหลากรูปแบบเพื่อแก้แค้นคนที่ย่ำยีเธอกับลูกสาวจากเรื่อง ล่า

ถึงจะเคยดูทั้งหลายทั้งมวลที่ว่ามา ก็ไม่ทำให้ The Brave one ด้อยค่าลงไป เพราะ หนังเรื่องนี้ใส่รายละเอียดมากมายกว่า ความมันส์ในการทวงแค้นของตัวละคร

...โครงเรื่องปกติของหนัง สาวซื่อเป็นสาวเหี้ยม จะเป็นลักษณะนี้

A (หญิงสาวคนซื่อ) --> ถูกกระทำย่ำยี --> B (นักฆ่าจอมโหด)

หนังแทบทุกเรื่องที่ว่ามา ไม่รีรอที่จะพลิกโฉมหน้าตัวละครจาก A เป็น B อย่างรวดเร็ว เพื่อนำไปสู่ความมันส์สะใจ แต่ The Brave one ต่างจากเรื่องอื่นๆตรงที่ผู้กำกับให้เวลา กระบวนการเปลี่ยนแปลงจาก A เป็น B ภายในจิตใจของตัวละครอย่างค่อยเป็นค่อยไป



....เอริก้า เบน นักจัดรายการวิทยุที่หลงรักเมืองของตัวเองเป็นอย่างมาก เธอมักจะเดินไปตามซอกหลืบๆต่างในนิวยอร์คเพื่อบันทึกเสียงความเป็นไปภายในเมือง เอริก้ากำลังจะแต่งงานกับชายคนรักในไม่กี่วันข้างหน้า หาก เอริก้ากับคนรักไม่ได้ไปเจอกับกลุ่มวัยรุ่นที่เข้ามารุมกระหน่ำทำร้ายจนคนรักเสียชีวิตและตัวเธอก็เจ็บหนักถึงกับสลบไปเป็นวันๆ

เอริก้า มีชีวิตหลังตื่นขึ้นมาจากสลบ ด้วยความเจ็บปวดเศร้าโศกกับการสูญเสียที่ทำร้ายจิตใจเธออย่างไม่มีชิ้นดี เมื่อลืมตาขึ้นมาพบความจริงที่ว่า คนรักเสียชีวิตไปแล้วโดยที่เธอเองไม่มีโอกาสแม้แต่จะร่วมงานศพของเขา

เธอต้องดำเนินชีวิตที่เหลือต่อด้วยความกลัว ดั่งแสดงออกมาในหลายๆอาการที่เรียกว่า PTSD – Post traumatic stress disorder (ภาวะเจ็บป่วยจิตใจหลังพบเหตุการณ์ร้ายแรง เช่น สึนามิ , อุบัติเหตุ , ข่มขืน ฯลฯ) อาการที่เกิดขึ้นเช่น ตื่นตระหนกตกใจง่าย , หลีกเลี่ยงการไปในที่ถูกกระทำ หรือ ภาพในอดีตผุดขึ้นมาซ้ำๆทั้งในฝันและความจริง

จากเมืองที่เธอเคยรักและเดินอย่างสุขสบายใจ กลับกลายเป็น เมืองที่มองไปทางไหนก็เปี่ยมไปด้วยอันตราย

เอริก้า ไม่ได้ตั้งต้นไปฆ่าใครเหมือนในหนังสูตรทวงแค้น เธออาจจะคิดแก้แค้น แต่เธอเริ่มต้นมีปืนก็แค่คิดเพื่อความปลอดภัย แต่เมื่อ เธอเริ่มต้นใช้ปืนยิงคนร้าย ในซูเปอร์มาร์เก็ตด้วยมือที่สั่นเครือ มือของเธอก็เริ่มนิ่งขึ้น ความคิดในการฆ่าก็ตัดสินใจเร็วยิ่งขึ้น และ จากนั้นก็พร้อมลั่นไกใส่ใครก็ตามที่เธอเห็นว่า มันเป็นคนร้ายหรือมันสมควรตาย

...เมื่อถึงตอนนั้น ปืนของเอริก้า ใน The Brave one ก็ทำให้ผม นึกถึง สมุดโน้ตของไลท์ ใน Death note สมุดที่เขียนชื่อใครลงไปก็ต้องตายตามที่เขียน

ทั้งสองสิ่งทำหน้าที่เหมือนกันคือ คอยกำจัดคนตามประสงค์ของเจ้าของ เมื่อ เอริกา กับ ไลท์ ใช้มันจัดการกับคนชั่วที่กฎหมายไม่อาจจัดการ ก็เท่ากับพวกเขากำลังทำหน้าที่ ศาลเตี้ย พิพากษาคนอื่น

...ผมมีความเชื่อลึกๆว่า แม้จะมีความศรัทธาในเรื่องกฎหมายเพียงใด แต่เราทุกคนมีเนื้อที่เล็กๆในใจแอบเห็นด้วยกับศาลเตี้ยไม่มากก็น้อย ดูได้อย่างการมีตัวละครที่แฟนๆชื่นชมอย่าง โรบินฮู้ดที่ปล้นคนรวยช่วยคนดี หรือ ซูเปอร์ฮีโร่อีกหลายๆคน ซึ่งความนิยมในโลกมายานั่นสะท้อนสภาพโลกความเป็นจริง ที่มีคนชั่วอีกจำนวนมากที่อาศัยรูโหว่ของกฎหมายเอาตัวรอด หรือ มีสิทธิมีเส้นสายประมาณ พ่อรวย พ่อใหญ่ หรือ รู้มั้ยกูลูกใคร ทำผิดแล้วก็เงียบหายไปกับสายลม

แต่ ระบบศาลเตี้ย ดีจริงหรือ ?

ต้องอย่าลืมว่า ... อำนาจที่อยู่เหนือกฎหมายไม่ใช่ ปืนหรือ Death note แต่เป็น จิตใจของผู้ครอบครอง

ต้องไม่ลืมว่า ... ความเป็นศาลเตี้ยอย่างโรบินฮู้ดหรือเหล่าซูเปอร์ฮีโร่ ที่เราดูจากหนังหรือการ์ตูน พวกพระเอกทั้งหลายเหล่านั้นล้วนแต่เป็น มนุษย์ดีเด่นในอุดมคติที่ทำดีเพื่อคนอื่นได้ทุกลมหายใจ ซึ่งตรงข้ามกับโลกความเป็นจริงที่เราไม่มี มนุษย์ในอุดมคติ ที่จะสามารถใช้ ปืน หรือ Death note ได้อย่างสมบูรณ์แบบ เพราะ คนทุกคนล้วนมีจุดเปราะบาง มีจุดอ่อน มีรักโลภโกรธหลง

มนุษย์เมื่อได้ครอบครองอำนาจที่ไร้ขอบเขต ในประวัติศาสตร์ชาติไหนก็ไม่เคยลงเอยด้วยดี

....ไลท์ เริ่มต้นจากเจตนาดี แต่สุดท้ายความเชื่อมั่นเข้าขั้นหลงตัวเอง กับ ปมที่อยากอยู่เหนือใครๆหรือ God complex ก็เข้าครอบงำ และ ทำไปเพื่อเถลิงอำนาจ ฆ่าได้ทั้งคนดีและคนชั่วเพื่อปกป้องอำนาจของตัวเอง

แรกๆสังคมดูจะสะอาดขึ้น แต่นานวันผ่านไป สังคมกลับไม่ได้อะไรจาก อำนาจที่ยิ่งใหญ่ของไลท์ และ จะว่าไป สังคมก็ไม่เคยได้อะไรจากการกระทำของผู้นำหรือกลุ่มคนที่มีอำนาจเบ็ดเสร็จเช่นนี้ เพราะสุดท้ายพวกเขาหรือเธอเหล่านั้นก็ลงเอยด้วยการพยายาม ปกป้องอำนาจหรือปกป้องตัวเองและพวกพ้อง

....เราสะใจเวลาเห็นคนชั่วถูกลงโทษทันควันจาก Death note หรือ จากปืนของเอริก้า เพราะมันเกิดขึ้นรวดเร็วดั่งใจ เป็นความสะใจทีได้เห็นคนชั่วถูกลงทัณฑ์ มันเป็นโอกาสที่ได้ตบหน้าระบบกฎหมายที่เชื่องช้าหรือไม่สมบูรณ์เพียงพอ แต่เมื่อเวลาผ่านช่วงไป นอกจาก คนที่ใช้อำนาจขาดความเที่ยงธรรม มันก็ยังมีคำถามชวนให้ต้องฉุกคิดว่า คนชั่วๆเหล่านั้นล้วนสมควรตายจริงหรือ ?

เด็กวัยรุ่นกวนเมืองบนรถไฟใต้ดินใน The Brave one ทำผิดจริง สมควรโดนลงโทษ แต่โทษของพวกเขาเหล่านั้นควรถึงขั้นกับการตายด้วยหรือไม่ ?

จะน่ากลัวเพียงใด ถ้ากฎหมายการครอบครองปืนอย่างเสรีทำให้ใครๆก็สามารถพกปืนได้ และ ตั้งตัวขึ้นมาเป็น ศาลเตี้ยตามจัดการคนร้ายที่กฎหมายปล่อยปละละเลย

นอกจากผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อสังคม การตั้งตนเป็นศาลเตี้ยยังมีผลที่เกิดขึ้นกับเจ้าตัว

....ไลท์อาจไม่รู้สึกรู้สามากมายนัก เพราะ บุคลิกของเขาถูกสร้างขึ้นมาให้เป็นเสมือนคนที่ไร้ศีลธรรมหรือไร้ Superego ในใจ สามารถฆ่าคนได้โดยไม่มีสำนึกถูกผิด แต่ เอริก้า ไม่เป็นเช่นนั้น

เอริก้า บรรยายว่าเธอพบ คนแปลกหน้าอีกคนที่อาศัยอยู่ในตัวเธอ คนแปลกหน้าที่เริ่มคุ้นเคยกับปืน และ เริ่มใช้ปืนนั่นอย่างไม่ลังเลใจ ไม่ใช่แค่จัดการ คนที่เข้ามารุกราน

คนแปลกหน้านั้นแท้จริงไม่ใช่ใครที่ไหน แต่มันก็คือ ความเจ็บปวด ความโกรธแค้นและความหวาดกลัวของตัวเธอเอง ที่เข้ามายึดครองตัวตนเดิมๆ

ดังนั้น แม้สมมติว่าสุดท้ายเธอได้ล้างแค้นด้วยมือของตัวเอง แต่ คนแปลกหน้าคนนั้นจะหายไปหรือไม่ เอริก้าจะสามารถมีชีวิตสงบสุขต่อไปหรือไม่ หรือ ต้องแบกความรู้สึกเลวร้ายในการฆ่าคนตามมา หรือ พร้อมจะฆ่าคนอื่นได้อีกเมื่อจำเป็น หรือ เอริก้าจะถูกแทนที่ด้วยคนแปลกหน้าตลอดไป

เพราะถ้าไม่สามารถสลัดหลุด สุดท้าย ไลท์ และ เอริก้า ก็ไม่ได้เป็นอะไรมากไปกว่า ฆาตกร




....นีล จอร์แดน ผู้กำกับจอมเก๋าในวงการคนหนึ่ง แทบจะไม่เคยสร้างงานที่ทำให้นักวิจารณ์ต้องส่ายหน้า ผลงานที่ผ่านมามีทั้งขึ้นหิ้งอย่าง The Crying Game เป็นที่จดจำอย่าง Interview with the Vampire เขาหยิบพล็อตเชยๆเหมือนเหล้าเก่าเอามาเขย่าใหม่ในวิธีการชงของตัวเอง จนออกมาเป็นหนังดราม่าที่มีความเป็นผู้ใหญ่มีวุฒิภาวะแต่ก็ไม่ลืมที่จะใส่ฉากตื่นเต้นแอคชั่นเป็นระยะๆ

นีล จอร์แดน สร้างบรรยากาศของหนังในเรื่องนี้ให้อยู่ท่ามกลางความเศร้าเดียวดายในครึ่งแรก ผ่านภาพที่ถ่ายทอดอย่างนุ่มนวลและบทบรรยายของตัวละครแต่ละคนที่ล้วนมีความหมาย ยิ่งเพลงประกอบแต่ละเพลงที่เลือกมายิ่งทำให้ความรู้สึกเศร้าเอาตายเลยทีเดียว

โจดี้ ฟอสเตอร์ ในวัย 47 ปี ถึงจะต้องถูกบังคับจับให้โทรมแต่เธอก็ยังคงดูดีดูเด่นเป็นอย่างยิ่ง (ซึ่งบุคลิกตรงข้ามกับใน Inside man ที่ฉายแววฉลาดเฉียบคมและยังดูอ่อนกว่าวัยอย่างมาก) ในบทเอริก้า เบน เธอมอบการแสดงที่ดีๆอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งบทแบบนี้ถ้าเล่นไม่ดีก็อาจจะออกเว่อร์เป็นอีสาวจอมโศก หรือ อีสาวจอมบู๊ ไปเลยได้ แต่เธอค่อยๆตีโจทย์ที่ได้รับอย่างละเอียดยิบ เธอค่อยๆทำให้เราได้เห็นรายละเอียดอารมณ์ความรู้สึกนึกคิดที่เกิดขึ้นหลังการสูญเสียและ หลังการฆ่าคน ทำให้เราเชื่อถือการเปลี่ยนแปลงภายในตัวตนดีเจสาวคนนี้



อีกคนหนึ่งที่รับส่งบทกับโจดี้ ฟอสเตอร์ได้ยอดเยี่ยม คือ เทอเรนซ์ โฮเวิร์ด ในบทนายตำรวจเมอร์เซอร์ ซึ่งเป็นคาแรกเตอร์ที่เขียนมาได้ดีแถมนักแสดงก็ยังเล่นดีอีกต่างหาก บทของเขามีความน่าสนใจไม่แพ้ เอริก้า เบน เพราะ ถ้าเอริก้า เบน มีความลึกตรงผสม คนสูญเสีย + คนโศกเศร้า + คนหวาดกลัว + คนโกรธแค้น + คนแปลกหน้าที่คืบคลานเข้ามาแทนที่คนเดิม บท เมอร์เซอร์ก็มีความขัดแย้งในใจ ระหว่าง ความปรารถนากำจัดคนชั่วด้วยวิธีการนอกเหนือกฎหมาย แต่ก็ไม่อาจทำได้เพราะ อุดมการณ์และ Super ego ในตัวเอง




Spoiler Alert : เนื้อหาตัวสีเหลืองถัดจากนี้ มีเฉลยและพูดถึงตอนจบของหนัง


เมื่อหนังจบลง แว่บแรกที่ผุดขึ้นมาในหัวของผมคือ ไม่ค่อยชอบเพราะหนังพยายามยัดเยียดตอนจบแบบแฮปปี้ให้นางเอกรอด บวกกับ ความขัดเคืองที่ดูเหมือนหนังจะบอกกลายๆว่า ฝั่งแนวคิดผดุงตัวบทกฎหมาย เป็น ฝ่ายพ่ายแพ้ ฝั่งแนวคิดศาลเตี้ย

แต่พอลองคิดอีกรอบ ย้อนกลับไปตั้งแต่ดูหนังตัวอย่าง ผมเคยคิดล่วงหน้าไว้แล้วว่า พล็อตแบบนี้ หนังจะจบอีท่าไหน

นางเอกโดนจับ
นางเอกแก้แค้นสำเร็จแลกกับการตายของตัวเองเพราะถูกผู้ร้ายหรือตำรวจยิง
นางเอกลอยนวล
นางเอกแค่ฝันไป

ไม่ว่าจะเลือกจบทางใดมันก็ไม่พ้นข้อครหาว่า เก่าซ้ำซาก หรือ ไร้เหตุผลสิ้นดี

ดังนั้นการเลือกจบแบบในหนัง ลองคิดอีกมุมหนึ่ง ก็เป็นการหาทางออกที่ฉลาดดีทีเดียว และ ก็ไม่ถึงกับเชิดชูแนวคิดศาลเตี้ยว่าถูกหรือเหมาะสม ยิ่งหนังขมวดความสัมพันธ์ของนางเอกและนายตำรวจไว้ตั้งแต่ต้น ผมเองก็ไม่คิดว่าจะมีตอนจบแบบไหนที่ดีไปกว่านี้

เป็นทางออกให้นายตำรวจเมอร์เซอร์ มีหลายอย่างที่เหมือน เอริก้า เบน ทั้งสองคนสูญเสียความรักไป ทั้งสองคนมีศัตรูเป็นคนชั่วที่กฎหมายเอาผิดไม่ได้ จะต่างก็ตรง แม้ เมอร์เซอร์ จะอยากกำจัดคนชั่วเพียงใดแต่เขาก็ไม่อาจเดินข้ามเส้นของกฎหมายไปได้ และ การตัดสินใจในตอนจบนี้เองก็เป็นสิ่งที่ลึกๆแล้ว เมอร์เซอร์ เองก็อยากทำมาตลอด

ในขณะเดียวกัน หนังก็ไม่ได้สนับสนุนแนวคิดศาลเตี้ยจนเกินไป เพราะ การมีชีวิตรอดและแก้แค้นสำเร็จ ก็ดูเหมือนไม่ได้ทำให้ เอริก้า กลับมาอยู่เย็นเป็นสุข ดูจากการวิ่งกระเซอะกระเซิงแล้วหนังปล่อยตัวละครทิ้งไป กับคำบรรยายตอนท้ายที่เอริก้าบอกว่า ในที่สุดคนแปลกหน้าเข้ามาแทนที่เธออย่างสมบูรณ์แบบ


สรุป ... ชอบ ไม่ผิดหวัง เชื้อเชิญคอหนังดราม่าว่า น่าไปดู โครงเรื่องอาจจะเชย แต่หนังก็ดูสนุก มีรายละเอียดมากไปกว่าเรื่องเดิมๆแนวนี้ที่เคยสร้างมา และ นักแสดงก็มอบความลึกให้กับบทได้คุ้มค่าตั๋ว ทั้งโจดี้ ฟอสเตอร์ , เทอร์เรนซ์ โฮเวิร์ด และ นีล จอร์แดน คือ สามปัจจัยสำคัญที่ทำให้หนังไม่ควรพลาด

Link ที่เกี่ยวข้องใน Blog

Death Note , สมุดเล่มนี้ ดี จริงหรือ?

Death Note 2: The Last Name , ได้เวลาเก็บสมุดคืนเจ้าของ

Inside man , คน(ดี/ชั่ว) ใน คน(ดี/ชั่ว)

ขอฝาก"หนังสือรัก" พ็อกเก็ตบุ้คที่ไม่ใช่ หนังสือวิจารณ์หนัง แต่เป็นการหยิบยกความรักและความสัมพันธ์ในภาพยนตร์ มาช่วยให้คุณเข้าใจตัวเองและคนรอบข้าง ได้มากขึ้นและลึกซึ้งกว่าเดิม

ชวนไปอ่านบทความเรื่องอื่นๆ คลิก >> หน้าสารบัญ

ชวนคลิก ชวนคุยกับเจ้าของ Blog ที่ --> หน้าแรก

รวบรวมรายชื่อหนังเรื่องเก่าๆที่เคยเขียนไว้แล้วที่ ---> ห้องเก็บหนัง