พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระปิยมหาราช

(ต่อ)

ครั้นเมื่อวันไปดูโรงงิ้ว เต๊กซุนเห็นมานอนกันอยู่ที่ริมทางที่จะเข้าไปจะเซ่นกวักอะไรกัน มีเครื่องกระดาษสำหรับเผาอย่างกงเต๊ก นอนสูบฝิ่นกินเหล้ากันอยู่เป็นกอง เห็นจะเป็นพวกที่ไปล่อคนที่โรงงิ้ว แต่ที่สิงคโปร์ไม่มีนำร่องไม่อาจเข้าไป ได้เห็นแต่ภายนอคงจะเหมือนกันกับที่ปีนัง ตามที่ถนนเหล่านี้ออกมาจากถนนใหญ่ มีร้านขายของของกินอย่างจีน มีข้าวเปล่า ข้าวต้มหมูเป็ดไก่มากหลายแห่ง ถ้าดึกจนสัก ๕ ทุ่มหรือ ๒ ยาม มีคนนั่งกินข้าวตามร้านเหล่านี้แห่งละ ๙ – ๑๐ คนเสมอทุกๆ ร้าน ไม่ใคร่มีเวลาว่าง ที่ปีนังดูไม่แน่นหนาเหมือนกับที่สิงคโปร์ ที่สิงคโปร์มีพวกหาบๆ เช่นหาบเกี้ยมอี๋ นั่งรายในถนนติดๆ กันเป็น ๒ แถวยาวไฟแดงไป ตามในใต้ถุนตึกเป็นร้านข้าวแกงอีกชั้นหนึ่ง จนรถจะเดินไม่ใคร่ได้

แต่ถ้าเป็นเตี้ยมใหญ่ ขั้นดีขึ้นไปกินตึกชั้นบน มีโต๊ะเก้าอี้ กับข้าวเป็นเกาเหลาอย่างดีๆ จะเรียกให้ทำอะไรก็เรียกได้ แต่ต้องนั่งคอยเพราะเป็นของทำใหม่เดี๋ยวนั้น กินอย่างไม่มีข้าว มีแต่หมี่กวางตุ้งและข้าวต้มและขนมต่างๆ แต่โรงสูงเช่นนี้ดูไม่ใคร่มีคนกินมากนักเพราะราคาแพง และโรงเช่นนี้มีแต่แผ่นกระดานไลเซนแขวนอยู่ด้วยทุกโรง โรงทั้งหลายเหล่านี้อาศัยเป็นเครื่องประกอบกับโรงคนหาเงินและโรงงิ้วเท่านั้น ที่อื่นไม่ใคร่มีคนเดินไปมา ค่อนจะอยู่ข้างมืดๆ

อีกพวกหนึ่งนั้นคือฝรั่งกับญี่ปุ่น คน ๒ พวกนี้อยู่ปนกันทั้ง ๒ เมือง ที่สิงคโปร์ฝรั่งมีมาก แต่ที่ปีนังมีน้อย ญี่ปุ่นนั้นเป็นสวะไปทั้ง ๒ แห่ง ตึกที่อยู่ตกแต่งเป็นประเภทเดียวกันคืออย่างฝรั่ง เพราะตั้งใจจะรับพวกนั้นมากกว่าคนอื่น แต่ไม่เลือกว่าชาติใดภาษาใดเป็นรับได้หมดทั้งนั้น เรือนตอนหนึ่งๆ มีตั้งแต่ ๓ คนเป็นอย่างน้อย ขึ้นไปหา ๙ -๑๐ คน ลงมานั่งเก้าอี้อยู่ตามใต้ถุนริมถนน ตอนหัวค่ำมีร้องเพลงญี่ปุ่นเซ็งแซ่ไป คนไปคนมากวักบ้างเรียกบ้าง ถ้าไปพูดจาที่หน้าโรงถึงเหนี่ยวรั้งไว้ก็มี แต่ถ้าดึกหน่อยแล้วนั่งหลับอยู่กับเก้าอี้ ดูน่าสังเวช ดูกิริยาไม่เป็นเชิงยวนยีให้เกิดความกำหนัด หรือจะเป็นด้วยเราเป็นไทยมันจะไม่ทำ หรือทำแต่เราไม่เข้าใจและไม่ชอบใจ ดูมันไม่ชวนที่จะเกิดความยินดีเลย

เรื่องเหม็นปากอย่างหนึ่ง อยู่ข้างไม่ได้การทั้งเจ๊กญี่ปุ่นและฝรั่ง ว่าด้วยดวงหน้าและผิวพรรณฝรั่ง ดูหน้ามันแก่นๆ เหมือนกับผู้ชายน่าเกลียดน่ากลัวมากกว่าน่าเอ็นดู คนหนึ่งที่ว่าเป็นดีวิเศษก็เป็นคนมีลูกแล้ว พวกญี่ปุ่นนั้นทำหัวเป็นฝรั่ง แต่ยังแต่งตัวเป็นญี่ปุ่นอยู่ ผิวพรรณมันแห้งๆ ดูหน้าและตัวเป็นพรุนๆ เทือกกล้วยไข่ไปแทบทุกคน ดูใกล้ๆ ครุคระเหลือทน ทำกิริยาอาการจะใคร่เป็นฝรั่ง แต่ร่างกายมันเป็นเจ๊กเราดีๆ เรื่องกินอยู่อะไรไม่มี เล่นแต่เรื่องกินเหล้ากันเท่านั้น เหล้าก็ใช้เหล้าฝรั่ง น้ำชาไม่กินกันเลย เครื่องแต่งเรือนเป็นของฝรั่ง มีจนปิอาโนแต่ดีดก็ไม่ได้ มีไว้เป็นเครื่องประดับเท่านั้น แต่เรือนที่รับคนไปมาเห็นจะไม่ได้เป็นที่อยู่ ทีจะมีที่ปอนๆ ลงไปแห่งใดแห่งหนึ่งต่างหาก เพราะดูคนมันมากกว่าห้องที่มี ดูตอนหนึ่งจะมีจะมีสัก ๓ – ๔ ห้องเท่านั้น คนพวกนี้ถ้าเวลาดึกมากลง ที่หลับก็หลับไป ที่ตื่นลงมาเดินไปมาอยู่ตามถนนบ้าง ขี่รถเที่ยวไปตามถนนบ้าง สังเกตได้ที่ร้องเพลง เสียงเอื่อยไปตามถนนเป็นร้องขายตัวอยู่ในตัว สำหรับใครจะเรียกให้แวะก็เรียกได้ เรื่องร้องเพลงเช่นนี้มีจนสามยามสิบทุ่มยังได้ยินอยู่

ยังมีฝรั่งอีกจำพวกหนึ่งที่สิงคโปร์ อยู่ตามถนนนอทปริชที่เราอยู่นั้นเองแต่ห่างไปมาก ที่เรือนชั้นล่างมีตู้ตั้งอยู่ใบหนึ่งหรือสองใบ ในนั้นมีของญี่ปุ่นบ้างแขกบ้างอย่างขยี้ขยำ ไม่ได้จัดเรียบร้อยอย่างไร ต่างว่าเป็นของขาย เพราะมันจะออกมาตั้งถนนใหญ่กลัวคอเวอนเมนต์จะห้าม จึงได้ทำเป็นขายของ แต่ขายจน ๘ ทุ่ม ๓ ยามเกินตำรับตำรา ตัวก็ออกมานั่งอยู่ที่หน้าตึกเหมือนกันกับคนพวกที่ว่ามา ตอนหนึ่งมีคนอยู่ ๓ คน แต่เป็นคนแก่เสียคน ๑ คนสาว ๒ คน นั่งเก้าอี้หลับบ้างก็มี เรือนเช่นนี้มีมาก

ไปเที่ยวผ่านมาทางนั้น เราลองแวะเข้าไปดูอาการที่ต้อนรับนั้น รับเป็นอย่างเข้าใจกันว่าทางนั้น แต่เราทำเซ่อถามซื้อของ มันอืดเสีย เราไปดูที่ตู้มันชวนให้ขึ้นไปชั้นบน เร่งให้มันขาย ดูมันช่างไม่เต็มใจไขประแจเสียจริงๆ เราถามซื้อแปรงด้ามกำมะลออันหนึ่งราคาเห็นจะสัก ๒๐ – ๓๐ เซนต์ มันบอก ๒ เหรียญ ที่ผ่านแรงแปลว่าจะไม่ขายเท่านั้น เราอยากเห็นบนเรือนมันจะจัดอย่างไร แต่เวลาเมื่อกำลังดูของ กรมดำรงไปปิดประตู อีแม่ปะแหรกมันขู่เอา ทำนองจะเป็นว่ายังไม่ตกลงกัน การที่คิดว่าจะไปชั้นบนนั้นเป็นจะขึ้นไปดูเปล่าๆ เห็นอีแม่ปะแหรกมันดุเต็มที ถ้าไปเปล่าจะไม่เป็นที่ชอบใจมันจะไล่เอาไม่ได้เรื่อง จะกลับลงมาจึงไถลซื้อรูปเล็กสักนิ้ว ๑ เท่านั้น มันเอาอันละ ๑๐ เซนต์ ตกลงกัน แต่ครั้นมันเห็นเราจะกลับกันจริง ยายแก่วิ่งไปปิดประตูเอง จะกลับต้องแย่งเปิดออกมา อีคนสาวที่มาเคลมอยู่นั้น จมูกยาวและบิดไปข้างหนึ่งสนัดใจ แต่ผิวพรรณดูผ่องใสกว่าอีฝูงโต ดูจะไม่สู้มีคนไปมามากนัก เพราะมันอยู่ข้างทางที่เราไปทางไหนไปทางนั้น เห็นนั่งสับเงาอยู่ที่เฉลียงเป็นพื้น

ยังมีพวกแขกหากินเช่นนี้ จะอยู่แห่งใดเราไม่รู้ ไม่เห็นอยู่ในหมู่เหล่านี้ เขาชี้ให้ดูแห่งหนึ่งที่ปีนังแต่เราเข้าใจว่าเป็นคนกลิง ราคาถูกอย่างยิ่ง ดูเหมือนจะนับด้วยเซนต์ไม่ใช่เหรียญ

แต่คนอีกพวกหนึ่งนั้นเป็นคนไม่ได้อยู่โรงหากินทั่วไป เหมือนที่กล่าวมาแล้ว เป็นคนมีที่อยู่ในบ้านต่างๆ มักเป็นคนมีผัวและมีลูกเกือบทุกคน ที่บ้านนั้นไม่ได้รับผู้ชายเป็นแต่มีมารับไปบ้าน เช่นเต๊กซุนจะเรียกที่ไหนก็เรียกได้ คนพวกโรงนั้นถ้าพอเข้าห้องเรียกเงินก่อนทุกคราว แต่คนพวกนี้เวลาก่อนเวลาหลังอย่างไรไม่พูดถึงเรื่องเงินทองเลย เพราะเต๊กซุนเป็นที่พึ่งที่อาศัย ถ้าขัดสนมาขอเมื่อใดให้เป็นคราวๆ ไม่ได้คิดเป็นราคาค่างวด แต่ถึงที่สิงคโปร์ไม่มีเต็กซุนก็เป็นเช่นนี้ได้เหมือนกัน

ที่นั้นมีเรือนแม่สื่อเป็นคนไทยเข้าไปอยู่ในกรอกที่ลับๆ เรือนที่อยู่นั้นจัดไว้สำหรับรับทีเดียว เป็นอย่างเรือนฝรั่ง ชั้นล่างเป็นพื้นปูอิฐแต่มีโต๊ะเก้าอี้ไม้อย่างเลวๆ ครัวไฟก็สะอาดพอใช้ เสียแต่เหม็นเยี่ยวไปหน่อยหนึ่ง เพราะเว็จอยู่ใกล้ ชั้นบนตั้งเตียงนอนมีที่ล้างหน้า แต่เลวๆ ปานกันทั้งนั้น เจ้าของเรือนมีที่นอนต่างหาก แต่อยู่บนนั้นเองปูลงไปกับพื้นอย่างไทยๆ เป็นแต่ไม่เปื้อนเปรอะ หมดจดดีทั้งเรือน เรือนเช่นนี้เห็นจะมีมาก แต่เราได้ไปเห็นแต่แห่งเดียวเท่านั้น เป็นแต่ได้ฟังเขาเล่าว่ามีที่อื่นอีก

คนพวกที่เรียกได้ว่าคน “เถื่อน” เหล่านี้มักจะเป็นคนพ่อเป็นฝรั่งบ้างเป็นเจ๊กบ้าง แม่เป็นคนแขกหรือเป็นคนไทย แต่ไปแต่งตัวเป็นแขก บางทีก็แม่เป็นพม่าพ่อเป็นฝรั่ง อยู่ในคงพูดแขกพูดเจ๊กพูดไทยทั้งสามภาษาโดยมาก บางคนก็พูดอังกฤษได้ แต่คงพูดแขกเป็นท้องภาษา ถึงพูดไทยไม่ได้ก็เข้าใจเกือบทุกคน คนเหล่านี้แต่งตัวเป็นแขกแต่ผัดหน้าแต่งตัวคล้ายไทยๆ กินหมากสูบบุหรี่ไม่ใคร่เหม็นปาก พวกที่ปีนังกินเหล้าจัดอยู่สักหน่อยหนึ่ง หน้ามักจะดีผิวขาวกว่าแขกมลายู แต่ไม่ถึงกับเจ๊กหรือฝรั่ง ที่มีความรู้ดีจนน่าพิศวงว่าทำไมจึงไปเป็นคนเช่นนี้ได้ก็มี

เราพบที่สิงคโปร์คน ๑ รูปร่างหน้าตาเป็นเมียขุนนางได้ดีๆ รู้ภาษาอังกฤษพูดอ่านเขียนได้คล่อง เรียนที่แรฟฟัลสกูล อายุก็เพียง ๑๙ ปีเท่านั้น มันเป็นคนเช่นนี้ได้ ขันเต็มที การที่เป็นทั้งนี้เพราะมันไม่มีเมียน้อยกันเท่านั้น คนเช่นนี้คงจะคิดอยากดีมากเกินไป เช่นอีแฟนนีคบกับอีแม่สื่อจะหาผัวให้ ถูกเข้าคนหนึ่งผิดไปแล้วหาใหม่ ผิดอีกหาใหม่อีก ก็ผิดร่ำไปจนกลายเป็นไม่มีตัวกันเท่านั้น คนไทยที่เราพบคน ๑ นั้นเป็นกฎีจีน ไม่ได้ไว้ผมมวยไว้ผมประบ่า เขาชอบกันแต่เราเกลียดเต็มที อีแม่สื่อชื่อเอมเป็นคนบ้านอยู่วัดสระเกศเป็นเมียแขก ดูท่าทางตอแหลเต็มที คนหากินพวกนี้ดูมันรู้จักทั้งหมด เราเข้าใจว่าคนพวกนี้เห็นจะเป็นพวกที่ดีกว่า ๒ พวกที่ว่ามาก่อนนั้น และมักสรรเสริญกันว่ามีวิชาดีต่างๆ ในเชิงนักเลง

การเรื่องคนหาเงินนี้ แต่เดิมมีหมอตรวจให้เซอติฟิเกต แต่เดี๋ยวนี้ไม่มีตรวจตราอันใด ทำเป็นไม่รู้ไม่เห็น แต่คนบ่นกันมากเต็มที ว่ามีคนเจ็บมากขึ้นกว่าแต่ก่อน ความคิดจัดการเขาเอาโรงคนเหล่านี้เป็นที่ล่อให้คนติด ที่ปีนังเขาคิดว่าจะย้ายไปใหม่ เพราะที่อยู่เดี๋ยวนี้เป็นตึกรามแน่นหนาดีแล้ว เต็กซุนเดือดร้อนเต็มที

ยังเรื่องอื่นนอกจากผู้หญิง ซึ่งเป็นที่เราไปเที่ยวอยู่หลายวัน เห็นมีอยู่เป็นปรกตินั้นคือร้านขายของ ชนิดหนึ่งนั้นเป็นที่แลกเงิน มีตู้เล็กๆ ใส่เงินต่างๆ เป็นตู้กระจก แล้วมีเบี้ยทองแดงวางแผง มีบุหรี่ฝรั่ง บุหรี่ใบจากหมากพลูไม้ขีดไฟขายด้วย ร้านเช่นนี้มักมีติดๆ กันหลายๆ ร้าน และอยู่รายกันไปก็มีมาก อีกอย่างหนึ่งเป็นร้านแขกขายน้ำส่ารบัดขนมอันอีตต่างๆ เทือกขนมขิงขนมเปียก อีกอย่างหนึ่งเป็นร้านผลไม้ต่างๆ มีร้านบุหงาอยู่ใกล้ๆ บุหงานั้นใช้ใบเตยหั่นละเอียดๆ คลุกน้ำมันอย่างหนึ่ง ซึ่งดมแต่ลำพังน้ำมันออกเหม็น ต่อคลุกใบเตยแล้วจึงหอมดี ดอกไม้นั้นใช้ไม่จำกัดเหมือนบุหงาเรา คือใช้ดอกกุหลาบ จำปา มะลิ ดอกพุด และดอกอะไรๆ สุดแต่พอมีกลิ่นหอมแล้วเป็นใช้ได้ ใช้วางลงไปในห่อทั้งดอกๆ ตามได้ตามมี ขายห่อละ ๑๐ เซนต์ เราซื้อวันละ ๑๐ ห่อทุกวันประจำร้าน จนยายแก่ที่ขายจำได้พอไปถึงถามว่าเอา ๑๐ ห่อหรือ ร้านเหล่านี้เปิดอยู่จนดึกๆ ทุกวัน

ยังมีเจ้าพวกนั่งตามถนน คือขายซาเตะ ขายกล้วยแขก กล้วยแขกเป็นอย่างที่เราเลียนมาทำแท้ แต่เราชอบมันเกินไปเติมมะพร้าวเข้าไปรุงรังทำให้ไม่กรอบ ขอมันชุบแป้งทอดเปล่าๆ เท่นั้นอร่อยดี ยังมีพวกหาบอีกพวกหนึ่งคือซิวเหยยาฟ่าน ขอกินเล็กน้อยกับข้าวของกินนั้นมักเป็นหมูหันหรืออะไรไม่มีน้ำพริกจิ้ม ข้าวก็เป็นข้าวสุกเราธรรมดาแต่ขาวดี มีที่ระวังตักกวาดและอะไรหลายอย่าง ไม่รู้ว่าอะไร

ร้านขายของใช้สอยมีร้านจีนกวางตุ้ง และร้านแขกขายผ้าเปิดอยู่เพียงยามเศษ ๔ ทุ่มปิด เว้นแต่มีคนไปซื้ออยู่จึงขายต่อไป ที่อยู่ดึกกว่านี้มีแต่ร้านขายของเลวๆ เป็นเครื่องใช้สามัญเช่นร่มกระดาษเป็นต้น ยังมีอีกอย่างหนึ่งที่เป็นการขันอยู่ คือช่างทอง ทำไมมันจึงทำกันกลางคืนทั้งนั้นไม่รู้ แต่ดูต้องระวังกันสาหัส หน้าโรงเปิดช่องไม้เสาไว้เฉพาะพอเข้าไปเท่านั้น ของที่ขายใส่ไว้ในตู้กระจกข้างใน เวลาไปดูมันช่างระวังเสียจริงๆ ทีจะเคยถูกแย่งมามากหลายคราวแล้ว แต่ของนั้นเป็นเครื่องแต่งตัวแขกปนเจ๊กทั้งสิ้น

เมื่อจะจบเรื่องนี้ต้องพูดถึงเรื่องโจรผู้ร้ายอีก ที่ปีนังนั้นว่ามักมีผู้ร้ายปล้น เป็นคนมาแต่ทางทะเลโดยมาก เข้าปล้นจนในเมือง ตามบ้านคนมักมีหน้าต่างเป็นลูกกรงเหล็กทั้งนั้น เขาว่าถ้าเป็นตึกแถวไม่ใคร่ปล้น ถ้าจะปล้นก็เล่นตึกใหญ่ๆ เป็นพื้น และที่สิงคโปร์แต่ก่อนมีคนกล่าวกันว่าวิ่งราวชุม แต่ในเวลาที่เราไปครั้งนี้ ดูมันสงบดี และไม่เห็นท่าทางที่จะเป็นเลย หรือมันจะไม่เจอเข้าอย่างไรไม่ทราบ เพราะไปอยู่น้อยวันและเที่ยวแต่ในเตาน์ เป็นการจำเป็นที่จะต้องชมว่าเขารักษาการดี เพราะไม่ได้เห็นมีท่าทีจะยกโทษเขาอย่างไรเลย


...............................................................................................................................................

สวัสดีค่ะ บล๊อกนี้ไม่เห็นเลยค่ะ

เข้ามาอ่าน

ขอบคุณนะคะ

ขอบคุณ คุณ รักดี เช่นกันครับ
Blog นี้ เงียบๆ อยู่ จะเป็นอย่างคุณรักดีว่ากระมัง