BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : งานซ้อมใหญ่พยุหยาตราทางชลมารค 2567 (จบ)

งานซ้อมใหญ่พยุหยาตราทางชลมารค 2567 (จบ)

มโหสถชาดก

ภาพที่ 9 แสดงตอนพระเจ้าจุลนีพรมทัตทรงยกกองทัพมาล้อมพระราชวัง
ที่มโหสถสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ประทับของพระเจ้าวิเทหราช
อยู่บริเวณรักแร้ของประตูทางเข้า ฝั่งซ้ายมือพระประธาน ผมไม่มีภาพนี้

ภาพที่ 10 ภาพเริ่มจากมุมบนซ้าย แสดงตอนพระเจ้าจุลนีพรมทัตยกทัพ
ออกไปนอกเมืองเพื่อเดินทางไปล้อมวังของพระเจ้าวิเทหราช
ภาพตรงกลาง มโหสถรู้ทันจึงให้ทหารของตนไปลักตัวพระมารดา
พระมเหสี พระโอรสและพระธิดาของพระเจ้าจุลนีพรมทัต
มาทางอุโมงค์ที่มโหสถได้เตรียมไว้

ภาพที่ 11 ภาพเริ่มจากตอนบนขวา แสดงตอนพระเจ้าจุลนีพรหมทัต
ยกกองทัพมาล้อมพระราชวังไว้ ตรงกลางเป็นฉากการสู้รบ
ภาพตอนล่างขวา มโหสถได้นำพระเจ้าวิเทหราชเสด็จไปยังอุโมงค์ที่ขุดไว้
แล้วส่งกลับเมืองวิเทหราชทางชลมารค

สิ่งที่น่าสนใจ คือปรากฏภาพเรือพระราชพิธี มีเรืออเนกชาตภุชงค์
และเรือประภัสสรชัย แต่ไม่ปรากฏภาพเรืออนันตนาคราช
ภาพตอนล่างซ้าย มโหสถไปพบพระเจ้าจุลนีพรหมทัตนำเหล่าพระราชา
ลงมาชมอุโมงค์ จากนั้นมโหสถชักดาบออกมา
แล้วทำสัญญาไม่ประทุษร้าย ซึ่งกันและกัน

เนื่องจากพระอุโบสถที่มีความยาว แต่ละชาติจึงเขียนได้ถึง 2 ภาพใหญ่
ภาพมโหสถของวัดอรุณ จึงมีหนึ่งในตอนที่ไม่ปรากฏในสถานที่อื่น
นั่นคือฉากชักรอกเตี้ยค่อม ดังปรากฏในภาพหมายเลข 10

หากย้อนกลับไปในสมัยรัชกาลที่ 3 เราอาจจะเคยได้ยินตำนาน
เรื่องครูทองอยู่เขียนภาพเนมิราช และครูคงแป๊ะเขียนภาพมโหสถ
ทั้งสองต่างเป็นบรมครู ที่ได้ท้าประชันการเขียนภาพกัน
โดยมีการกั้นผ้าระหว่างห้อง เพื่อไม่ให้อีกฝ่ายได้มองเห็น
ดังปรากฏในซีรีย์ บุษบาลุยไฟของ Thai PBS

แต่ที่วัดอรุณนี้เรื่องราวกับแตกต่างกันออกไป ด้วยเป็นวัดหลวง
จึงน่าจะมีช่างระดับครู ช่วยกันทำงานอยู่หลายคน
นอกจากนี้บางชาติที่สำคัญ ก็มีภาพให้เขียนถึง 2 ห้อง
ที่วัดนี้ครูทั้งสองท่านจึงได้เขียนภาพเรื่องเดียวกันคือ มโหสถ
ครูคงแป๊ะเขียนฉากชักรอกเตี้ยค่อม ครูทองอยู่เขียนฉากอุโมงค์

แต่อย่างที่กล่าว ฝีมือของครูช่างทั้งสองได้ถูกไฟไหม้ไปเสียแล้ว
ในสมัยรัชกาลที่ 5 นั้นก็เป็นช่วงเวลาที่พ้นจากศิลปะแบบไทยประเพณีไปแล้ว
แต่พระองค์ก็ทรงฯ ตัดสินใจที่จะให้ช่างเขียนภาพใหม่โดยให้เลียนแบบของเดิม

เตี้ยหมายความถึงคนแคระ เป็นประเพณีที่กษัตริย์จะมีคนแคระเป็นคนรับใช้
ความเชื่อนั้นไม่แน่ชัด บ้างก็เชื่อว่าเป็นการแสดงความเมตตา
ที่จะชุบเลี้ยงคนที่ผิดปรกตินี้ไว้ บ้างก็เชื่อว่าเพราะคนแคระนั้นเป็นของแปลก
อาจจะเป็นการเลี้ยงไว้เพื่อความสุขสำราญประดับพระราชวังก็ได้

ความเชื่อนี้เรื่องนี้ในอินเดียได้ส่งผ่านต่อไปยังลังกา
และไทยรับต่อมาในดังปรากฏภาพคนแคระถือปืนในคุ้มเจ้านายฝ่ายเหนือ
ในอีกมุมหนึ่งคนแคระก็สัญลักษณ์ของโชคลาภและการได้รับทรัพย์สินภาพ
ดังปรากฏปูนปั้นรูปคนแคระแบกฐานเจดีย์ มาตั้งแต่สมัยทวารวดี

ภูริทัตชาดก

ภาพที่ 12 ภาพตอนบนแสดงตอนพญาครุฑถวายถวายมนต์อาลัมพายน์ให้กับฤาษี
ภาพตอนกลาง ฤาษีได้มอบมนต์นี้แก่พราหมณ์อาลัมพายน์
เพราะเนสารทพราหมณ์ต้องการแก้วมณีที่พราหมณ์อาลัมพายน์เก็บได้
จึงบอกที่อยู่ของพระภูริทัตแก่พราหมณ์อาลัมพายน์

ภาพตอนกลางขวา เมื่อพระภูริทัตขึ้นมาถือศีลที่จอมปลวกใต้ต้นไม้
จึงถูกพราหมณ์อาลัมพายน์จับไป

จันทกุมารชาดก

ภาพที่ 13 ภาพเริ่มจากตอนกลาง พระเจ้าเอกราชทรงหลงเชื่อคำยุยง
ของกัณฑหาลพราหมณ์ได้ทำการบูชาพระมเหสี พระธิดา พระจันทกุมาร
และม้าโคอย่างละ 4 ภาพตอนบนซ้าย แสดงตอนพระนางจันทเทวี
ตั้งสัตยาฐิฐาน พระอินทร์จึงเสด็จลงมาทำลายพิธี
ราษฏรจึงรุมประชาทัณฑ์กัณฑหาลพราหมณ์จนถึงแก่ชีวิต

เช่นเดียวกับพระเตมีย์ที่อยู่ฝั่งขวา ที่ฝั่งซ้ายนี้ก็มีอีก 2 ภาพของวิฑูรชาดก
ที่คนทั่วไปเข้าถึงไม่ได้ เป็นภาพใหญ่ 1 ภาพ และเป็นมุมรักแร้อีก 1 ภาพ
ส่วนเวสสันดรชาดกนั้นถูกขยายเป็นภาพใหญ่ อยู่เหนือหน้าต่างทิศใต้
โดยผนังฝั่งตรงข้ามเขียนพุทธประวัติ หลังพระประธานเขียนตอน
พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์

และนั่นก็คือเรื่องราวของจิตรกรรมฝาผนังในวัด ที่มีนักท่องเที่ยวทั้งไทย
และต่างชาติไปเยือนเป็นจำนวนมากในแต่ละปี ครั้งหน่้าหากคุณไปที่นี่
ก็อย่าลืมเดินดูจิตรกรรมฝาผนังที่จัดว่ายังงามอยู่มาก
หากจะนับอายุที่อยู่ในราวรัชกาลที่ 5 นี้นี่เอง

Create Date : 03 กุมภาพันธ์ 2568

Last Update : 5 กุมภาพันธ์ 2568 14:33:21 น.

4 comments

Counter : 317 Pageviews.