ฉุยฉายพราหมณ์
ฉุยฉายพราหมณ์
รำฉุยฉายพราหมณ์
รูปภาพถ่ายโดย'ดา ดา'จากบล็อกแก๊งค์ ขอขอบคุณ
รูปภาพถ่ายโดย'ดา ดา'จากบล็อกแก๊งค์ ขอขอบคุณ
@ ปี่พาทย์ทำเพลงรัว
ฉุยฉายเอย
ช่างงามขำ ช่างรำโยกย้าย
สะเอวแสนอ่อน อรชรช่วงกาย
วิจิตรยิ่งลาย ที่คนประดิษฐ์
สองเนตรคมขำ แสงดำมันขลับ
ชม้อยเนตรจับ ช่างสวยสุดพิศ
สุดสวยเอย
ยิ่งพิศยิ่งเพลิน เชิญให้งงงวย
งามหัตถ์งามกร ช่างอ่อนระทวย
ช่างนาดช่างนวย สวยยั่วนัยนา
ทั้งหัตถ์ทั้งกร ก็ฟ้อนถูกแบบ
ดูยลดูแยบ สวยยิ่งเทวา
น่าชมเอย น่าชมเจ้าพราหมณ์
ดูทั่วตัวงาม ไม่ทรามจนนิด
ดูผุดดูผ่อง เหมือนทองทาติด
ยิ่งเพ่งยิ่งพิศ ยิ่งคิดชมเอย
น่ารักเอย น่ารักดรุณ
เหมือนแรกจะรุ่น จะรู้เดียงสา
เจ้ายิ้มเจ้าแย้ม แก้มเหมือนมาลา
จ่อจิตติดตา เสียจริงเจ้าเอย
(ปี่พาทย์ทำเพลงเร็ว ลา)
รูปภาพถ่ายโดย'ดา ดา'จากบล็อกแก๊งค์ ขอขอบคุณ
รำฉุยฉายพราหมณ์ เป็นการแสดงรำเดี่ยว แสดงบนเวทีคนเดียว เช่นเดียวกับรำมโนราห์บูชายัญ รำพลายชุมพล โดยผู้รำจะรำเพียงอย่างเดียวประกอบเสียงดนตรี เช่น ปี่ ระนาด และประกอบเสียงขับร้อง ซึ่งผู้ขับร้องจะนั่งอยู่บริเวณวงปี่พาทย์
ผู้รำฉุยฉายพราหมณ์ จะแสดงอารมณ์ความรู้สึกของการแสดงออกมาโดยใช้ท่ารำ จะต้องแสดงศิลปะฝีมือความสามารถออกมามากเป็นพิเศษ เพราะจะต้องดึงความสนใจของผู้ชมไว้ให้ได้ หากดึงความสนใจไว้ไม่ได้ ผู้ชมจะเบื่อ
การรำเดี่ยว จะยากกว่าการรำแบบคู่ หรือรำหมู่ ซึ่งการรำแบบหลังจะมีโอกาสสร้างความสนใจได้ง่ายเพราะมีผู้รำมากกว่า และสามารถสื่ออารมณ์สื่อเรื่องราวระหว่างผู้รำต่อกัน ทำให้ผู้ชมรู้สึกสนุกได้
#1 รำหมู่ เซิ้งบั้งไฟตะไล (ไม่มีขับร้อง) ความยาว 4.13 นาที
รำฉุยฉายพราหมณ์ มีมานานแล้ว คนไทยเริ่มรู้จักรำฉุยฉายพราหมณ์ทั่วประเทศ เมื่อดาราอาวุโสระดับคว้าตุ๊กตาทอง คุณพิศมัย วิไลศักดิ์ เริ่มเข้าสู่วงการภาพยนตร์ เมื่อปี พ.ศ. 2501 ตอนนั้นเธอเพิ่งเรียนจบจากโรงเรียนนาฏศิลป์ โดยภาพยนตร์เรื่องแรกของเธอ คือเรื่อง การเกด เธอนำแสดงคู่กับ คุณลือชัย นฤนาท และคุณชนะ ศรีอุบล ในเรื่องนี้เธอต้องรำฉุยฉายพราหมณ์ บนเวทีต่อหน้าผู้แสดงนำท่านหนึ่งที่แสดงเป็นนายกรัฐมนตรี และต่อหน้าผู้มาร่วมในงานจำนวนมาก
อนึ่ง คุณพิศมัย วิไลศักดิ์ เข้าสู่วงการภาพยนตร์ ก่อน คุณเพชรา เชาวราษฎร์ ซึ่งเข้าสู่วงการภาพยนตร์ ด้วยภาพยนตร์เรื่องแรก คือ บันทึกรักของพิมพ์ฉวี เมื่อปี พ.ศ. 2505 โดยในขณะนั้นคุณเพชรา อายุเพียง 19 ปีหลังจากคว้าตำแหน่งชนะเลิศ เทพธิดาเมษาฮาวาย ประจำปีพ.ศ. 2504 จัดโดยสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล
ภาพวาดสีน้ำมัน ปี พ.ศ.2503 ฉุยฉายพราหมณ์ โดยศิลปินแห่งชาติ จักรพันธุ์ โปษยกฤต
รำฉุยฉายพราหมณ์ เป็นลีลาท่ารำของตัวพระ (แต่ส่วนใหญ่จะรำโดยผู้หญิง) ที่มีลักษณะของความเป็นหนุ่มน้อย งดงามที่ท่ารำบังคับ มียกแขน จีบนิ้ว ยกเข่า กระดกนิ้วเท้า มียืน มีนั่ง มีเดิน ด้วยทีท่าที่นวยนาดกรีดกราย มียิ้มชะม้อยชะม้ายตา ผู้รำจะต้องแข็งแรงและมีความชำนาญสูง หากพูดแบบภาษาปัจจุบันก็ต้องพูดว่า ต้องรำโดยตัวอาร์ทตัวแม่ เพราะตลอดเวลาของการรำ ผู้รำจะต้องยกแขน จีบนิ้ว ยกเข่า ยกเท้า ร่ายรำตลอดเวลาในท่าบังคับ และต้องรำลงจังหวะดนตรี ด้วยเวลายาวนานประมาณ 12 นาที เสื้อผ้าจะแต่งยืนเครื่องพระ สีขาว สวมกระบังหน้า ไว้ผมมวยรัดเกล้า มีเครื่องประดับทั้งที่หน้าอก ข้อมือ ข้อเท้า เสื้อผ้าจะถูกเย็บด้ายให้รัดกุมกับตัว จึงต้องอดทนกับการไม่เข้าห้องน้ำระยะเวลานานๆ คล้ายๆกับผู้สวมเสื้อผ้าชุดโขน
รำฉุยฉายพราหมณ์ มักนิยมใช้เป็นชุดเบิกโรงการแสดง หรือใช้เป็นการรำสลับฉาก หรือใช้เป็นการรำแสดงในโอกาสต่างๆ เช่น งานเปิดตัวสินค้า งานโรงเรียน งานวันเกิด เป็นต้น รูปแบบบังคับท่าร่ายรำฉุยฉายพราหมณ์ในปัจจุบัน เป็นผลงานการปรับปรุงโดยคุณลมุล ยมะคุปต์ ผู้เชี่ยวชาญการสอนนาฏศิลป์ วิทยาลัยนาฏศิลป กรมศิลปากร
รำฉุยฉายพราหมณ์ ถ่ายภาพโดยคุณถปรร แห่งบล็อกแก๊งค์ ขอขอบคุณ
รำฉุยฉายพราหมณ์ เป็นการรำตอนหนึ่งในบทละครพระราชนิพนธ์รามเกียรติ์ภาคสวรรค์ ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่อง พระคเณศเสียงา กล่าวถึง ปรศุราม เจ้าแห่งพราหมณ์ ทะนงตัวว่าเป็นที่โปรดปรานของพระอิศวร คิดจะเข้าเฝ้าพระอิศวรและพระอุมา ในโอกาสที่ไม่สมควร ซึ่งขณะนั้นพระอิศวรและพระอุมา ทรงบรรทมในพระที่
พระคเณศห้ามไว้ จึงเกิดการวิวาทกันขึ้น ปรศุราม สู้กำลังพระคเณศไม่ได้ จึงใช้ขวานที่พระอิศวรประทานให้ ขว้างไปยังพระคเณศ พระคเณศทรงเห็นขวานก็จำได้ว่าเป็นของพระบิดา ด้วยความเคารพในพระบิดา จึงไม่หลบ ทำให้ขวานตัดถูกงาซ้ายขาด
ความทราบถึงพระอุมา พระอุมาทรงกริ้วปรศุราม จึงสาปปรศุรามให้หมดกำลังล้มกลิ้งดั่งท่อนไม้ แต่พระอิศวรทรงมีจิตเมตตา ทรงแนะให้รามปรศุ ตั้งจิตถึงพระนารายณ์ขอให้ทรงช่วย พระนารายณ์ทรงทราบด้วยฌาณ ทรงเล็งเห็นว่าคณะพราหมณ์จะขาดผู้ปกป้อง อีกทั้งทราบว่าพระอุมาทรงเมตตาต่อเด็ก จึงทรงแปลงกายเป็นพราหมณ์น้อย ซึ่งเป็นปฐมเหตุให้เกิดการรำฉุยฉายพราหมณ์ต่อหน้าพระอุมาขึ้น เนื้อเรื่องต่อไปพระอุมาทรงประทับใจพราหมณ์น้อย ทรงประทานพรให้พราหมณ์น้อยขออะไรจากพระองค์ได้ แล้วพระนารายณ์ก็สามารถแก้ไขคำสาปให้กลับกลายเป็นดีได้ในที่สุด
รำฉุยฉายพราหมณ์ ถ่ายภาพโดยคุณถปรร แห่งบล็อกแก๊งค์ ขอขอบคุณ
เพลงฉุยฉายพราหมณ์ จะมี 2 เพลงรวมอยู่ด้วยกัน คือเริ่มด้วยการบรรเลงดนตรีเพลงรัว แล้วร้องเพลงฉุยฉาย เพลงช้าก่อน ร้องหมดท่อนหนึ่งก็มีปี่เป่าเลียนทำนองครั้งหนึ่ง ในตอนหลังๆจึงร้องด้วยเพลงแม่ศรี ซึ่งเป็นเพลงเร็ว แล้วจึงจบด้วยเพลงเร็ว ตอนลา
อย่างไรก็ตาม การรำฉุยฉายพราหมณ์นี้ สามารถตัดทอนให้สั้นลงได้ตามความเหมาะสม เช่น ร้องฉุยฉายบทแรก แล้วต่อด้วยแม่ศรีบทใดบทหนึ่ง หากเป็นรำฉุยฉายพราหมณ์แบบเต็ม จะใช้เวลาแสดงประมาณ 12 นาที และหากรำฉุยฉายพราหมณ์แบบตัด จะใช้เวลาแสดงประมาณ 7 นาที
#2 รำฉุยฉายพราหมณ์ ตอนที่1 ความยาว 6.17 นาที
#3 รำฉุยฉายพราหมณ์ ตอนที่2 ความยาว 6.02 นาที
รำฉุยฉายเบญจกายแปลง
รำฉุยฉาย เป็นการรำเมื่อมีการแปลงกายของตัวละคร และต้องการแสดงความสวยงาม หรือความสง่าของตัวละครเมื่อได้แปลงกายแล้ว สามารถรำได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิง เช่น ฉุยฉายพราหมณ์, ฉุยฉายอินทรชิต, ฉุยฉายมังตรา, ฉุยฉายหนุมานแปลง, ฉุยฉายฮเนา, ฉุยฉายเบญกาย, ฉุยฉายศูรปนขา, ฉุยฉายทศกัณฐ์ลงสวน, ฉุยฉายวันทอง, ฉุยฉายยอพระกลิ่น, ฉุยฉายกิ่งไม้เงินทอง(รำสองคน)
ขอขอบคุณที่ติดตาม
yyswim
yyswim@hotmail.com
Create Date : 13 พฤษภาคม 2553 |
Last Update : 13 พฤษภาคม 2553 18:52:04 น. |
|
10 comments
|
Counter : 30920 Pageviews. |
|
|
|
สมัยเด็กๆผมเคยได้ชมบ่อยครับ
โดยเฉพาะเวลาเปิดงาน